Γιατί η έννοια της «ευρωπαϊκής κυριαρχίας» δεν ήταν ποτέ άλλοτε τόσο επίκαιρη όσο σήμερα

Του Αλκη Καλλιαντζίδη,Οικονομολόγου, [email protected], www.kalkis.eu

Διότι ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία μετά τη στρατιωτική εισβολή του Βλαντιμίρ Πούτιν, προκαλώντας μια διπλωματική κρίση στη διεθνή σκηνή, και η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) είναι ένας βασικός παράγοντας στην επίλυση της σύγκρουσης. Η έννοια της «ευρωπαϊκής κυριαρχίας» δεν ήταν ποτέ τέτοιας επικαιρότητας. Εμφανισθείσα το 2013 σε ευρωπαϊκό επίπεδο και προταθείσα από τον Emmanuel Macron κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στη Σορβόννη τον Σεπτέμβριο του 2017, η ευρωπαϊκή κυριαρχία ή αλλιώς αποκαλούμενη «ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία» θα μπορούσε μέχρι στιγμής να εκληφθεί ως ασαφής.

Τον Μάρτιο του 2020 εκπονήθηκε μια ευρωπαϊκή έρευνα από το Ίδρυμα Jean–Jaurès σχετικά με αυτήν την έννοια στις παρακάτω 8 χώρες :

@ στη Γαλλία,

@ στη Γερμανία,

@ στην Ισπανία,

@ στην Ιταλία,

@ στη Λετονία,

@ στην Πολωνία,

@ στη Ρουμανία και

@ στη Σουηδία

σε συνεργασία με το Ίδρυμα Friedrich–Ebert και την εταιρεία δημοσκοπήσεων Ipsos. Είχε δε τον ομώνυμο τίτλο «Έρευνα για την ευρωπαϊκή κυριαρχία» (ENQUÊTE SUR LA SOUVERAINETÉ EUROPÉENNE) και που είδε το φως της δημοσιότητας την 1^η Μαρτίου 2021. Στην εν λόγω έρευνα, μόνο 6 Ευρωπαίοι στους 10 δήλωσαν ότι κατανοούν περί τίνος πρόκειται για την εν λόγω έννοια.

Προηγούνται η Λετονία και η Ρουμανία

Ωστόσο, το 73% των Ευρωπαίων που ερωτήθηκαν εξέφρασαν έντονα την επιθυμία τους να ενισχύσουν την ευρωπαϊκή κυριαρχία. Και είναι στη Λετονία (με το 84% των ερωτηθέντων), μια χώρα της Βαλτικής στα σύνορα με τη Ρωσία, και στη Ρουμανία (με το 83%), μια χώρα που συνορεύει με την Ουκρανία, που αυτή η επιθυμία είναι ισχυρότερη. Αυτές οι δύο χώρες του πρώην σοβιετικού μπλοκ φοβούνται φυσικά την επιρροή του Κρεμλίνου.

Υπό το φως της σύγκρουσης που εκτυλίσσεται στο ουκρανικό έδαφος, και που δεν γνωρίζουμε ακόμα που θα καταλήξει, η «ευρωπαϊκή κυριαρχία» ξεπρόβαλε ξαφνικά μπροστά στα μάτια μας :

@ με τη μορφή οικονομικών και πολιτικών κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας,

@ με τη μορφή στρατιωτικής βοήθειας στην κυβέρνηση του Volodymyr Zelensky.

Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση  είναι σήμερα συνεπής σε αυτό το κρίσιμο ραντεβού ενιαίας εξωτερικής πολιτικής και άμυνας, θα πρέπει να το συνεχίσει μπροστά στην ανθρωπιστική κρίση που ήδη αντιμετωπίζει η Ουκρανία.