φωτ. ΑΡ
Η Τουρκία έχει ρίξει σημαντικό βάρος στις επενδύσεις στην αμυντική βιομηχανία της και στην αύξηση της παραγωγής σε αμυντικό εξοπλισμό, σε μία προσπάθεια να πάψει να είναι εξαρτημένη από τις αμερικανικές ή ευρωπαϊκές βιομηχανίες.
Τα τελευταία χρόνια, είναι γεγονός ότι οι τουρκικές βιομηχανικές επιχειρήσεις έχουν εντείνει τις προσπάθειές τους να κατασκευάζουν υψηλής ποιότητας αμυντικά συστήματα, όπως οπλικό εξοπλισμό, πυραύλους, τανκς και πολεμικά πλοία. Αυτή η αύξηση των επενδύσεων έχει καταστήσει τον αμυντικό τομέα της Τουρκίας πιο αυτόνομο και έχει μετατρέψει την χώρα σε κορυφαίο εξαγωγό όπλων.
Απώτερος στόχος της Αγκυρας είναι να ενισχύσει την αμυντική της θέση και να αντισταθμίσει τις κυρώσεις που της έχουν επιβληθεί από τους εταίρους της στο ΝΑΤΟ.
Απειλές και κυρώσεις
Από καιρό η Τουρκία έχει δημιουργήσει μια μεγάλη και σχετικά ικανή αμυντική βιομηχανική βάση. Για δεκαετίες κατασκευάζει ποικιλία οπλικών συστημάτων πεζικού με άδεια από ξένους κατασκευαστές και είναι μία από τις πέντε μόνο χώρες που έχουν άδεια για την κατασκευή F-16.
Η έμφαση στη δική της παραγωγή είναι αποτέλεσμα των αυξημένων δυνητικών απειλών από τη Ρωσία και διάφορες μαχητικές ομάδες, καθώς και από τις κυρώσεις που επιβάλλονται στην αμυντική βιομηχανία της από τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ, οι οποίες απέτρεψαν την πώληση τεχνολογίας αιχμής ή αμυντικών συστημάτων στην Άγκυρα.
Είναι γνωστή η μακροχρόνια σύγκρουση της Τουρκίας με τους Κούρδους μαχητές του ΡΚΚ στα νοτιοδυτικά της, που ήταν άλλωστε και ένας σημαντικός παράγοντας να επέμβει στρατιωτικά στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζει και μία πιο ισχυρή Ρωσία. Η Τουρκία απολάμβανε ένα αίσθημα ασφάλειας στη Μαύρη Θάλασσα τις δεκαετίες μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, όταν η Ρωσία ήταν σημαντικά πιο αδύναμη, αλλά οι πρόσφατες ενέργειες της Μόσχας θέτουν μια νέα πρόκληση.
«Η στρατιωτική ισορροπία στη Μαύρη Θάλασσα άλλαξε σημαντικά προς όφελος της Ρωσίας μετά την κατάληψη της Κριμαίας και την περαιτέρω στρατιωτικοποίηση της χερσονήσου», δήλωσε στο Insider ο Στέφεν Φλάναγκαν, πολιτικός επιστήμονας στη Rand Corporation.
Η Τουρκία θεωρεί την εμπλοκή και επιρροή της Ρωσίας στη Συρία ως απειλή, όπως και η ιρανική επιρροή στη Συρία και το Ιράκ.
Παρά την αύξηση των απειλών, η Τουρκία δεν μπορεί όμως πλέον να βασίζεται στις ΗΠΑ και την Ευρώπη για να της πωλήσουν τον εξοπλισμό που χρειάζεται. Οι ανησυχίες των ΗΠΑ και της Ευρώπης για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Τουρκίας, τις ενέργειές της εναντίον των Κούρδων στη βόρεια Συρία και την αγορά του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400 από τη Ρωσία έχουν οδηγήσει στην επιβολή κυρώσεων κατά της Presidency of Defense Industries, του κυβερνητικού οργανισμού που εποπτεύει την αμυντική βιομηχανία της χώρας..
Οι ΗΠΑ έβγαλαν την Τουρκία από το πρόγραμμα F-35, ενώ η Γερμανία ήταν απρόθυμη να εκσυγχρονίσει το στόλο των Leopard 2 που διαθέτει η Τουρκία.
«Όλα αυτά έχουν ενισχύσει μόνο την ανάγκη της Τουρκίας να γίνει πιο ανεξάρτητη στην ανάπτυξη της αμυντικής της βιομηχανίας και των δικών της αμυντικών δυνατοτήτων», δήλωσε ο Φλάναγκαν.
Εξαγωγές, νέες συνεργασίες και αυτοδυναμία
Η αυξημένη εγχώρια αμυντική παραγωγή επέτρεψε στην Τουρκία να αναδειχθεί σε ανερχόμενο εξαγωγό όπλων, καθότι πωλεί τώρα τα όπλα της σε 28 χώρες.
Το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών της Στοκχόλμης, το οποίο παρακολουθεί το παγκόσμιο εμπόριο όπλων, κατέταξε πρόσφατα την Τουρκία ως έναν από τους τρεις ταχύτερα αναπτυσσόμενους εξαγωγείς όπλων, με τον όγκο των εξαγωγών της να αυξάνεται κατά 86% στο τελευταίο μισό της δεκαετίας του 2010. Την ίδια περίοδο, ανέβηκε έξι βαθμιδες αποτελώντας τον 13ο μεγαλύτερο εξαγωγό όπλων στον κόσμο και από τον 6ο μεγαλύτερο εισαγωγό όπλων κατέβηκε στην 20η θέση.
Υπάρχει ωστόσο κάποια δυτική τεχνολογία που η Τουρκία χρειάζεται αλλά δεν μπορεί να αναπαράγει.
Χρησιμοποιεί κινητήρες αμερικανικής κατασκευής στο T129 ATAK και γερμανικά πυροβόλα στα τανκσ Altay, καθώς και γερμανικά συστήματα προώθησης για τα νέα υποβρύχια της κατηγορίας Reis.
Επίσης, ενώ η Τουρκία ελπίζει να κατασκευάσει το δικό της μαχητικό πέμπτης γενιάς για να αντικαταστήσει το F-35, το πρόγραμμα επέκτασης ζωής F-16 υποδηλώνει ότι μπορεί να μην είναι σε θέση να το κάνει.
