«Mε ένα νεύμα φύγαμε, το παιδί στροβιλιζόταν» – Τι λένε νομικοί ειδικοί στο Ναυτικό Δίκαιο
«Είδα τον ύπαρχο να απωθεί το παλικάρι που προσπαθούσε να μπει στο πλοίο. Εκανε δυο-τρεις προσπάθειες και εκείνος τον έσπρωχνε συνέχεια, ενώ ο καταπέλτης απομακρυνόταν από τον ντόκο. Φώναζε ο κόσμος, ήταν σίγουρο ότι θα πέσει στη θάλασσα. Και μετά σαν να μη συνέβη τίποτα με ένα νεύμα φύγαμε και το παιδί στροβιλιζόταν στη δίνη της προπέλας», λέει στην «Κ» ο Δημήτρης Δημητριάδης, ένας από τους αυτόπτες μάρτυρες, για τις εγκληματικές ενέργειες που οδήγησαν στον πνιγμό του 36χρονου Αντώνη Καρυώτη το βράδυ της Τρίτης στο λιμάνι του Πειραιά, όταν εκείνος προσπάθησε να επιβιβαστεί στο πλοίο «Blue Horizon».
Μπροστά στη σκηνή βρισκόταν και ο οδηγός φορτηγού Γιάννης Αντωνογιαννάκης.
Δεν είχε κατορθώσει να ανέβει νωρίτερα με το όχημά του στο πλοίο γιατί είχε ήδη γεμίσει το γκαράζ και ετοιμαζόταν να φύγει από το λιμάνι. Είδε μέλος του πληρώματος να σπρώχνει τον 36χρονο, αλλά βρισκόταν μέσα στην καμπίνα του οδηγού και λέει ότι δεν μπόρεσε να ακούσει τι ειπώθηκε.
«Με το που ξεκίνησε το καράβι σηκώθηκαν κύματα και εξαφανίστηκε ο άνθρωπος. Τον είδαμε λίγα λεπτά μετά, πνιγμένο. Δεν υπήρχε λιμενικός, δεν είδα εγώ κάποιον, μετά ήρθαν. Πέρασαν 15 λεπτά μέχρι να φτάσει ένα σκαφάκι μικρό για να τον πάρει», τονίζει.
Καμία βοήθεια
Από το διαθέσιμο οπτικό υλικό, αλλά και τις μαρτυρίες στην «Κ», φαίνεται ότι δεν έγινε προσπάθεια παροχής βοήθειας προς τον Αντώνη Καρυώτη από το «Blue Horizon», μόλις εκείνος βρέθηκε στη θάλασσα. Οι μηχανές του δεν σταμάτησαν και το πλοίο συνέχισε κανονικά την πορεία του με προορισμό την Κρήτη, για περισσότερα από 40 λεπτά. Επιβάτες επικοινώνησαν τηλεφωνικά με το Λιμενικό περιγράφοντας όλα όσα είχαν δει και έστειλαν σχετικά βίντεο.
Το «Blue Horizon» επέστρεψε στον Πειραιά λίγο πριν από τις 23.00 με εισαγγελική εντολή, ώστε να ληφθούν καταθέσεις από αυτόπτες μάρτυρες. Συνελήφθησαν ο καπετάνιος, ο ύπαρχος, ο λοστρόμος και ο αξιωματικός καταστρώματος.
Η Εισαγγελία Πειραιά άσκησε ποινική δίωξη για ανθρωποκτονία με ενδεχόμενο δόλο κατά του μέλους του πληρώματος που έσπρωχνε τον 36χρονο. Για συνέργεια στην ανθρωποκτονία διώκονται άλλα δύο μέλη του πληρώματος, ενώ ο πλοίαρχος διώκεται για επικίνδυνη παρέμβαση στις θαλάσσιες συγκοινωνίες. Το πλήρωμα αντικαταστάθηκε και το πλοίο ξεκίνησε για το Ηράκλειο της Κρήτης λίγο πριν από τις τέσσερις τα ξημερώματα.
Ο υπουργός Ναυτιλίας Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης δήλωσε ότι το θύμα είχε ανέβει νωρίτερα στο «Blue Horizon» έχοντας εκδώσει εισιτήριο, για άγνωστο λόγο αποβιβάστηκε και έπειτα προσπάθησε να εισέλθει ξανά. Από το Λιμενικό αναφέρουν ότι δεν προβλέπεται βάσει κανονισμών ένα πλοίο να αναχωρεί με ανοιχτό καταπέλτη και ότι έχει βεβαιωθεί σχετική παράβαση. Εμπειροι πλοίαρχοι που μίλησαν στην «Κ» επισημαίνουν ότι δεν πρέπει να λύνονται οι κάβοι, ή να ξεκινούν οι μηχανές προτού ανέβει ο καταπέλτης. Ωστόσο, όπως τονίζουν, στην πράξη αυτός ο κανόνας δεν τηρείται τις περισσότερες φορές σε πολλά λιμάνια της χώρας, ακόμη και μπροστά σε λιμενικούς, για να αναχωρούν πιο γρήγορα τα πλοία.
Δεν παραβιάστηκαν μόνον οι διατάξεις περί ασφαλούς μεταφοράς και προστασίας των επιβατών, αλλά και οι υποχρεώσεις διάσωσης – Η μοναδική ρίψη σωσιβίου φέρεται να έγινε από παρακείμενο πλοίο.
Από τα διαθέσιμα βίντεο δεν διακρίνεται κάποιος λιμενικός να παρακολουθεί όσα συνέβησαν στο λιμάνι του Πειραιά, ενώ την απουσία στελεχών του Λιμενικού από το σημείο έχουν επισημάνει και αυτόπτες μάρτυρες. Κατά μία εκδοχή, ένας λιμενικός βρισκόταν δεκάδες μέτρα μακριά, παρότι το πλοίο δεν είχε ακόμη φύγει. Εχει διαταχθεί Ενορκη Διοικητική Εξέταση για να διερευνηθούν οι ενέργειες και οι πιθανές παραλείψεις του Κεντρικού Λιμεναρχείου Πειραιά.
«Αν υπήρχε λιμενικός»
«Εάν υπήρχαν όργανα του Λιμενικού Σώματος, όπως έπρεπε να έχουν παρουσία, έλεγχο, εποπτεία, δεν επρόκειτο να συμβεί αυτό το γεγονός», σημείωσε σε ανακοίνωσή της η Πανελλήνια Ενωση Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού, τονίζοντας ότι η απώθηση του 36χρονου με σηκωμένο καταπέλτη είναι «από πλευράς μέλους του πληρώματος πράξη αψυχολόγητη, επικίνδυνη και ισοδυναμεί με ολέθρια ενέργεια».
Νομικοί που ασχολούνται με υποθέσεις Ναυτικού Δικαίου επισημαίνουν στην «Κ» ότι βάσει της Διεθνούς Σύμβασης των Αθηνών (η οποία αφορά ζητήματα σχετικά με τη θαλάσσια μεταφορά επιβατών και των αποσκευών τους) η ευθύνη του μεταφορέα εκτείνεται και στη φάση επιβίβασης – αποβίβασης των επιβατών.
Τονίζουν ακόμη ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση φαίνεται πως δεν παραβιάστηκαν μόνο οι διατάξεις περί ασφαλούς μεταφοράς και προστασίας των επιβατών, αλλά και οι υποχρεώσεις διάσωσης από τη στιγμή που βρέθηκε άνθρωπος στη θάλασσα. Η μόνη απόπειρα βοήθειας στον Αντώνη Καρυώτη με ρίψη σωσιβίου φέρεται βάσει μαρτυριών να έγινε από το πλοίο «Elyros», το οποίο βρισκόταν δίπλα στο σημείο και δεν είχε αναχωρήσει από το λιμάνι.
Εμπειρος πλοίαρχος αναφέρει ότι κανονικά ο αξιωματικός που επιβλέπει τη διαδικασία απόπλου και ο κυβερνήτης επικοινωνούν μέσω ασυρμάτου, ενώ στη γέφυρα υπάρχει και καταγραφικό συνομιλιών. Ακόμη, σε αυτού του τύπου τα πλοία ο πλοίαρχος μπορεί να έχει και απευθείας εικόνα μέσω κάμερας.
Το θύμα
Ο Αντώνης Καρυώτης ζούσε στον Αγιο Νικόλαο Λασιθίου. Ηταν μέλος πολύτεκνης οικογένειας και είχε μεγαλώσει στις εργατικές κατοικίες της πόλης. Συντοπίτες του που μίλησαν στην «Κ» επιβεβαιώνουν ότι είχε κάποια μορφή νοητικής υστέρησης και ότι τα μέλη της οικογένειάς του υποστηρίζονταν από τις κοινωνικές υπηρεσίες του δήμου. Ο πατέρας του είχε πεθάνει πριν από χρόνια, ενώ πριν από λίγους μήνες έχασε και τη μητέρα του. Ο 36χρονος συνήθιζε να κυκλοφορεί στον Αγιο Νικόλαο με το ποδήλατό του, είχε εργαστεί σε οπωροπωλείο, συνήθιζε να κάνει μεροκάματα σε μίνι μάρκετ κουβαλώντας ψώνια και στο παρελθόν είχε απασχοληθεί στην καθαριότητα του δήμου με εξάμηνες ή οκτάμηνες συμβάσεις. «Ηταν ένα ήρεμο παιδί», λέει συντοπίτης του, προσθέτοντας πόσο γνωστός και αγαπητός ήταν ο 36χρονος στη μικρή πόλη.
«Είμαστε αναστατωμένοι. Ηταν ένα παιδί που μεγάλωσε μέσα στη φτώχεια», λέει ο Νίκος Χαρούλης, ιδιοκτήτης γραφείου τελετών στον Αγιο Νικόλαο, όπου είχε κάνει κάποια μεροκάματα ο Καρυώτης. «Αυτό που συνέβη είναι απάνθρωπο, μας θίγει όλους, είναι πολύ βαρύ», λέει ο δήμαρχος Αγίου Νικολάου, Αντώνης Ζερβός. Με τη σύμφωνη γνώμη των μελών του δημοτικού συμβουλίου η τοπική αρχή θα αναλάβει τα έξοδα της κηδείας.
Xθες αργά το απόγευμα πραγματοποιήθηκαν πορείες στη μνήμη του νεκρού στο Ηράκλειο και στον Αγιο Νικόλαο. Το βράδυ έλαβε χώρα συγκέντρωση μπροστά στο πλοίο που επρόκειτο να αναχωρήσει από την Κρήτη.
