Φοίβος Αποστολόπουλος 08.01.22
ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ: Τελευταίες εξελίξεις, γεωπολιτικές συνέπειες και ΝΑ Μεσόγειος. Μια ανάλυση βάσει των μέχρι σήμερα διαθέσιμων ανοιχτών πηγών Ρωσίας και Κίνας.
Α) Τα μέχρι σήμερα δεδομένα σχετικά με την δυναμική της ψεύτο-επαναστάσεως
Ξεκινάμε από το μακρινό 2011. Τότε στην περιοχή Manghistan (χρησιμοποιείται η πιο διαθέσιμη γραφή, καθώς από τα κυριλλικά στα λατινικά υπάρχουν διαφορές), είχαν σημειωθεί τοπικές εξεγέρσεις από τους ντόπιους πληθυσμούς με αφορμή τους μισθούς. Αφού τα πράγματα κατεστάλησαν ανεκαλύφθη ότι πίσω από την οργάνωση της μίνι εξεγέρσεως ήταν μια εξτρεμιστική θρησκευτική οργάνωση (ισλαμιστική), η οποία και κυνηγήθηκε. (Πάσα ομοιότης με τα γεγονότα της Συρίας είναι συμπτωματική;)
Η τωρινή εξέγερση πάλι από την ίδια περιοχή ξεκίνησε, και σε λίγες ημέρες επεκτάθηκε σχεδόν στην μισή χώρα (κυριολεκτικά στα κατοικημένα κέντρα ,καθώς η χώρα καθαυτή είναι αχανής και εξαιρετικά αραιοκατοικημένη). Πάλι, πάσα ομοιότης με την Χόμς είναι συμπτωματική;
Παρεμπιπτόντως οι δυτικές περιοχές όπου ξεκίνησε και βασικά επεκτάθηκε η εξέγερση είναι αυτές που έχουν τα τεράστια κοιτάσματα υδρογονανθράκων και είναι επί της Κασπίας θαλάσσης. Έχει τον ρόλο της η θάλασσα αυτή. Τα κοιτάσματα αυτά τροφοδοτούν με αέριο την Ουκρανία για ιδία χρήση. Αυτό θα το δούμε στην συνέχεια πόσο σημαντικό είναι.
Η βασική στόχευση των επαναστατών εξ’ αρχής ήταν η πρώην πρωτεύουσα Almaty καθώς είναι η πλέον πολυπληθής πόλη της χώρας, το πραγματικό οικονομικό κέντρο αυτής, και έχει και την μεγαλύτερη συγκέντρωση ρωσικής καταγωγής πληθυσμού (περί το 40% του συνόλου, εάν τα στατιστικά είναι αξιόπιστα). Η προσχηματική αφορμή ήταν η αύξηση της τιμής των καυσίμων κινήσεως, αλλά εάν κάτι τέτοιο ήταν πραγματικό στην Ευρώπη θα έπρεπε να έχουμε διαρκή επανάσταση. Μέσα σε τρεις ώρες εμφανίστηκαν, πρώτα στην Almaty και μετά σχεδόν παντού όπου υπήρξαν διαδηλώσεις, ομάδες βίαιων διαδηλωτών,
οι οποίοι ανέλαβαν την καθοδήγηση των διαδηλώσεων, ενώ σε βίντεο έχουν καταγραφεί περιστατικά όπου στις ομάδες αυτές μοιράζονται όπλα. Θυμίζει κάτι από Συρία ΚΑΙ Αίγυπτο το σκηνικό. Επιπλέον, μυστηριωδώς πως, μια αποθήκη οπλισμού στην ευρύτερη περιοχή της Almaty βρέθηκε αφύλακτη, προς μεγάλη διευκόλυνση των «διαδηλωτών».
Κατόπιν ξεκίνησε η ταυτόχρονη επίθεση σε διάφορα κατοικημένα κέντρα στα αστυνομικά τμήματα, οπότε η αστυνομία έτρεξε να προστατέψει τα τμήματα αφήνοντας άδειες τις πόλεις. Τα υπόλοιπα ήταν εύκολα. Η ειδοποιός διαφορά με την Ουκρανία, ή την Συρία, ή την Αίγυπτο ήταν ότι ο Πρόεδρος της χώρας Tokayev γρήγορα βγήκε στην τηλεόραση, είπε ευθέως ότι θα μείνει στην θέση του και ότι οι εξεγερμένοι θα κατασταλούν πάραυτα, και κατόπιν ζήτησε επισήμως την παρέμβαση του Οργανισμού της Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας (Collective Security Treaty Organization, CSTO εφεξής). Η απάντηση ήταν τόσο ραγδαία όσο και η κλιμάκωση του σχεδίου εξεγέρσεως.
Δεν θα επεκταθούμε σε λεπτομέρειες της δυναμικής, αφενός διότι όσο περνάνε οι ημέρες τόσο θα αποκαλύπτονται γεγονότα, αφετέρου διότι το αποτέλεσμα αυτού του οπερετικού πραξικοπήματος ήταν η απελευθέρωση δυνάμεων στην περιοχή που θα αλλάξουν ραγδαία την ισορροπία ισχύος τόσο παγκόσμια όσο και στην ΝΑ Μεσόγειο. Να αναφερθεί όμως, διότι έχει την σημασία του για τα περαιτέρω, ότι έχουν συλληφθεί ένοπλοι οι οποίοι ομιλούν μόνον αραβικά και έχουν ταυτοποιηθεί ως τζιχαντιστές από Συρία και Ιράκ.
Αλήθεια, εμείς πόσους τέτοιους έχουμε στην Ελλάδα; Ερώτηση.
Κάτι τελευταίο για την δυναμική. Ο πρώην Πρόεδρος Nazarbayev ΔΕΝ ήταν αγαπημένο παιδί των ρώσων, και είχε εξαιρετικά καλές οικονομικές και άλλες σχέσεις με Η. Βασίλειο (πολλά λεφτά και άλλα αξιοσημείωτα), αλλά και τις ΗΠΑ (οι υδρογονάνθρακες της χώρας είναι σε τρομακτικό ποσοστό στα χέρια αμερικανικών εταιρειών του κλάδου, ενώ ρώσοι και κινέζοι σχεδόν απουσιάζουν).
Ο νυν Πρόεδρος της χώρας ήθελε επαναπροσέγγιση με τους ρώσους και την Κίνα, αλλά δεν είχε την διοίκηση των δυνάμεων ασφαλείας της χώρας η οποία ήταν ακόμη στα χέρια του πρώην.
Μετά το πραξικόπημα ο νυν έγδυσε τον πρώην από τις εναπομείνασες εξουσίες του στον τομέα αυτό.
Η επέμβαση των ρώσων είναι κυρίως μια σαφής δήλωση προς τα απομεινάρια της δομής ισχύος του Nazarbayev ότι όλα άλλαξαν.
Στα ρωσικά μέσα δε υπάρχει η πληροφορία ότι ο πρώην έχει φύγει από την χώρα και ότι πιθανόν είναι στην Ρωσία αυτή την ώρα. Το σίγουρο είναι ότι μεταξύ αυτού και του Πούτιν δεν υπήρχαν καλές σχέσεις (ψυχρότης), και ότι ο Nazarbayev ήταν σε στενή σχέση (πολιτική και οικονομική) με μέλη των νέο-συντηρητικών τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη.
Δηλαδή στο εσωτερικό της χώρας υπήρχε σοβαρό ρήγμα σε επίπεδο ηγεσίας ως προς τον στρατηγικό προσανατολισμό και τις επακόλουθες προτεραιότητες.
Β) Τελευταία δεδομένα πεδίου
Η κυβέρνηση της χώρας ελέγχει πλέον όλα τα κύρια αστικά κέντρα και αυτό παρά τους σποραδικούς πυροβολισμούς που ακούστηκαν τις πρώτες πρωινές ώρες (7/1/2022) στην Almaty. Ουσιαστικά το πραξικόπημα απέτυχε οικτρά. Ρωσικά και άλλα στρατεύματα από τις χώρες CSTO φυλάνε κυβερνητικά κτήρια στην πρωτεύουσα Νουρσουλτάν (πρώην Αστάνα, που ο μεγαλομανής νάρκισσος Nazarbayev μετονόμασε με το μικρό του όνομα). Επίσης έχουν υπό την φύλαξη τους τα αεροδρόμια τόσο στην πρωτεύουσα όσο και στην Almaty. Μέχρι στιγμής οι ρώσοι έχουν στείλει περίπου 2500 άνδρες των αλεξιπτωτιστών, και υπάρχουν τμήματα Spetsnaz σε κάποιες περιοχές εκτός αστικών κέντρων και κάποιες διαβάσεις συνόρων. Σε συμπλοκές έχουν σκοτωθεί (εφημερίδα Global Times) 26 ένοπλοι και 18 τραυματίστηκαν και συνελήφθησαν.
Γ) Επίσημες τοποθετήσεις
Αξίζει να παρατεθούν αυτούσια στα αγγλικά (για την ακρίβεια του σχολιασμού κατόπιν) κείμενα από ειδησεογραφικά μέσα που περιέχουν επίσημες τοποθετήσεις σχετικά με το θέμα των βασικών πρωταγωνιστών, ήτοι του προέδρου του Καζακστάν Takayev, του Προέδρου της Κίνας Xi Jinping και αξιωματούχων ρώσων.
Κίνα
1) Πρακτορείο ειδήσεων Xinhua. Παραθέτει αυτούσιο το κείμενο του τηλεφωνήματος μεταξύ
του Xi Jinping και του Tokayev.
“Chinese President Xi Jinping on Friday [7/1/2022] sent a verbal message to President Kassim Tokayev…Xi said: “President Tokayev has taken decisive and effective actions at a critical moment, quickly calming the situation, which has shown his sense of responsibility as a statesman…China firmly opposes any force undermining Kazakhstan’s stability, threatening the country’s security and sabotaging the peaceful life of the Kazakh people. Furthermore, China strongly rejects any attempt by external forces to provoke unrest and instigate color revolutions in Kazakhstan, as well as any attempt to harm the friendship between China and Kazakhstan and disrupt the two countries cooperation. [Belt and Road initiative: red.] China as a fraternal neighbor and permanent comprehensive strategic partner of Kazakhstan is ready to provide necessary support to help it overcome the difficulties. No matter what risks and challenges get in the way, China will always remain as a trustworthy friend and reliable partner of Kazakhstan, and the Chinese people will forever stand with the Kazakh people”. “
Είναι σαφές ότι ο Κινέζος Πρόεδρος αναγνωρίζει μόνον τον Tokayev ως συνομιλητή και νόμιμη παρουσία, ο πρώην αποτελεί τελεσίδικο παρελθόν, και τα υπογραμμισμένα από τον συντάκτη του παρόντος θα αναλυθούν στο κομμάτι των δια ταύτα κατόπιν. Ότι και να λέει η Δύση, η Κίνα και η Ρωσία έλαβαν τελικές αποφάσεις.
Να επισημανθεί ότι ο Tokayev από τηλοψίας είπε ευθέως ότι έγινε προσπάθεια αλλαγής καθεστώτος (regime change) από εξωτερικές δυνάμεις. Οι Κινέζοι αποδέχονται πλήρως αυτήν την ανάλυση. Επίσης, γιατί έχει την σημασία του, το Καζακστάν έχει ένα sovereign fund (κεφάλαιο μέλλοντος της χώρας και εκτάκτου ανάγκης ταυτόχρονα) ίσο με το 1/3 του ΑΕΠ της χώρας, το οποίο χτίσθηκε με κεφάλαια από τους υδρογονάνθρακες (ναι, αυτοί δεν ασχολούνται με πράσινες βλακείες και κτίζουν το μέλλον τους) και την εξαγωγή των μεγάλων αποθεμάτων ορυκτού πλούτου τους.
2) Εφημερίδα Global Times, ημί-επίσημο όργανο του κράτους στην Κίνα εφημερίδα, όντας λιγότερο δεσμευμένη από μια επίσημη πηγή, ευθέως δείχνει τις ΗΠΑ και άλλες δυτικές δυνάμεις ως τους υποκινητές των γεγονότων, ενώ δικαιολογεί πλήρως την επέμβαση της Ρωσίας και των λοιπών κρατών μέσω του CSTO.
“the US and the West rushed to take the chance to play geopolitical tricks by questioning the legitimacy of CSTO’s deployment and hyping the Russian threat in an attempt to squeeze its influence in central Asia…The counterterrorism operation in Kazakhstan has been raised to critical red on Friday. Over 3000 people have been detained in Kazakhstan in connection with the riots, 26 armed rioters have been killed and 18 were injured in clashes with security forces, state broadcaster Habar 24 reported on Friday citing a source from the Interior Ministry…evil terrorists and extremist forces and outside forces that seek benefits from the unrest…”
Στην συνέχεια του άρθρου η εφημερίδα επιμένει στην εξωτερική επέμβαση:
“…invasion by gangs from abroad. One purpose of the CSTO is to defend the regions stability and it responded quickly to Kazakhstan’s appeal, because if the riots were not effectively curbed, they would not only have severely destabilized Kazakhstan, but also the entire region and the longer they carried on, the deeper outside forces could get involved. The latest developments of the chaos had be manifested with signs of color revolutions, which the West and US are eager to use the opportunity to weaken Russia’s influence in central Asia…By deploying troops CSTO wanted to deter outside forces and the terrorist forces who want to seek benefits from the current situation…”
Δ) Σημαντικό γεγονός του παρελθόντος που θα καθορίσει το μέλλον
Το φθινόπωρο του 2021 στην Dushanbe έλαβαν χώρα δυο σημαντικές ταυτόχρονες συναντήσεις. Αφενός συναντήθηκαν τα μέλη του οργανισμού συνεργασίας της Σαγκάης (Shanghai Cooperation Organization), αφετέρου τα μέλη της Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας ( Collective Security Treaty Organization), τα οποία όμως είναι και μέλη του οργανισμού της Σαγκάης. Το αξιοσημείωτο είναι ότι στην διάσκεψη για την ασφάλεια που προήδρευσε ο Πούτιν παρέστη ως παρατηρητής ο Xi Jinping. Μέλη του οργανισμού ασφάλειας είναι η Ρωσία, το Κιργιστάν, το Καζακστάν, η Αρμενία, η Λευκορωσία και το Τατζικιστάν.
Για πρώτη φορά οι δύο συναθροίσεις σκοπίμως συνέπεσαν.
Οι Κινέζοι στην παρούσα φάση έχουν κάνει σαφές ότι θα χρησιμοποιήσουν τον οργανισμό της Σαγκάης για να βοηθήσουν το Καζακστάν.
Ταυτοχρόνως χαιρετίζουν και επικροτούν τον ενεργό ρόλο του CSTO (σκληρή ισχύς). Έχουν δε πει απερίφραστα ότι στο άμεσο μέλλον θα πρέπει αυτοί οι δύο συλλογικοί μηχανισμοί να χρησιμοποιηθούν για την σταθεροποίηση της κεντρικής Ασίας. Τα τρέχοντα γεγονότα επέδρασαν καταλυτικά προς αυτή την κατεύθυνση. Πάμε λοιπόν στο δια ταύτα της εξελισσόμενης γεωπολιτικής ανατροπής.
Ε) Γεωστρατηγικό δια ταύτα
Από τα υπογραμμισμένα χορεία προηγουμένως προκύπτει ότι η ανάγνωση των εξελίξεων για Κίνα και Ρωσία δείχνουν σαφώς τους πάγιους υποκινητές χρωματιστών επαναστάσεων (ιδιαιτέρως τους νέο-συντηρητικούς των ΗΠΑ και τους Βρετανούς). Συνεπώς οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με αυτούς θα ξεκινά από πολλά μείον εφεξής και οι συμβιβασμοί θα γίνουν ιδιαιτέρως δυσχερείς. Κατά συνέπεια οι επικείμενες συνομιλίες περί Ουκρανίας μάλλον θα έχουν μηδενικό άθροισμα (και ο νοών θεωρία παιγνίων, νοείτω). Ο Μπλίνκεν είπε ότι οι συνομιλίες θα είναι δύσκολες. Ιλαρόν! Λίαν ιλαρόν!
Είναι βέβαιο ότι οι δύο βασικοί παίκτες Ρωσία και Κίνα θα σπεύσουν να θεσμοθετήσουν την ουσιαστική συνεργασία των δύο συλλογικών οργανισμών (SCO, CSTO) για να δημιουργήσουν στην περιοχή ένα «ολιστικό» μηχανισμό στα πρότυπα του ΝΑΤΟ. Άρα οι «εγκέφαλοι» που σχεδίασαν αυτά τα γεγονότα επιτάχυναν σημαντικά την δημιουργία ισχυρού ανταγωνιστή σε παγκόσμιο επίπεδο. Διευκόλυναν κατά πολύ τις διαδικασίες συνενώσεως ισχύος.
Η Ουκρανία θα βγει περαιτέρω αποδυναμωμένη καθώς το φυσικό της αέριο το αγοράζει από το Καζακστάν. Οι μεγάλες εταιρείες υδρογονανθράκων των ΗΠΑ είναι βέβαιο ότι θα χάσουν σημαντικότατα συμβόλαια που ήταν στην κατοχή τους στο Καζακστάν, καθώς η νέα διευθέτηση ισχύος τις αποκλείει από τα ενεργειακά πεδία της περιοχής νομοτελειακά πια. Να στείλουν ευχαριστήρια στον Λευκό Οίκο για το αποτέλεσμα. Μην ξεχάσουν.
Με χαμηλό κόστος για την Ρωσία, το σύνολο της κεντρικής Ασίας θα ευθυγραμμιστεί με την στρατηγική λογική και πρακτική του διπόλου Ρωσία- Κίνα. Πλέον είναι οδυνηρά σαφές σε όσους θα επιθυμούσαν να παίξουν παιχνίδια με την Δύση κατά της Ρωσίας, ποιος κάνει κουμάντο στην κεντρική Ασία. Αυτό θα γίνει ακόμη πιο ξεκάθαρο μιας και όπως συνάγεται από τις δηλώσεις στην Κίνα,
θα επιταχυνθεί η χρήση της μαλακής ισχύος του Οργανισμού της Σαγκάης, της σκληρής ισχύος του Οργανισμού Συλλογικής Ασφάλειας και η υλοποίηση του Belt and Road Initiative.
Δεν είναι τυχαίο ότι Ρώσοι και κυρίως οι Κινέζοι έχουν συνεχείς συνομιλίες με τους ταλιμπάν στο Αφγανιστάν για την ένταξη της χώρας σε κλάδο του BRI. Δεν θα ήταν έκπληξη η παροχή επισιτιστικής και τεχνολογικής βοήθειας στην χώρα αυτή.
Η ύπαρξη τζιχαντιστών εκ Συρίας και Ιράκ στους ενόπλους τρομοκράτες (κατά Tokayev) θέτει ένα βασικότατο και πλήρες συνεπειών ερώτημα: πόθεν και πώς μπήκαν στην χώρα; Εάν αφήσουμε κατά μέρος την πτώση με αλεξίπτωτο, ή δια ξηράς ή δια θαλάσσης. Τα σύνορα της χώρας δια ξηράς είναι η Ρωσία, η Κίνα (Ξιντζιάνγκ) , το Κιργιστάν, το Ουζμπεκιστάν και το Τουρκμενιστάν. Δια θαλάσσης από Ιράν και Αζερμπαϊτζάν, μέσω της Κασπίας.
Το σίγουρο είναι πως λόγω προτέρου ανεντίμου βίου η Τουρκία μπήκε δυναμικά στο ραντάρ εγκλωβισμού στόχων της Κίνας την στιγμή που εμφανίστηκαν τζιχαντιστές εκ Συρίας και Ιράκ.
Ακόμη και εάν μπήκαν από την Τουρκμενιστάν ή το Κιργιστάν (μάλλον απίθανο), ποιος τους πήγε εκεί; Ποιος έχει αποθήκη τζιχαντιστών με στοκ προς εξαγωγή; Ποιος τους έχει χρησιμοποιήσει αφειδώς στην Λιβύη; Ποιος τους έχει υποστηρίξει παντοιοτρόπως στην Συρία; Δεν είναι τυχαίο ότι την ίδια ημέρα που ανακοινώθηκε ότι μεταξύ των νεκρών και τραυματιών ενόπλων τρομοκρατών (κατά Tokayev) υπήρχαν τζιχαντιστές, ο Τσαβούσογλου πήρε τηλέφωνο τον ομόλογό του στο Καζακστάν να του πει πόσο στηρίζει την νόμιμη κυβέρνηση της χώρας, ενώ δεν αισθάνθηκε την ανάγκη αυτή πριν. Στο κάτω-κάτω η χώρα αυτή ανήκει κατά Ερντογάν στις τουρκόφωνες και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του τουρκισμού κλπ.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι χαρακτήρες του Nur-Sultan Nazarbayev και του Ερντογάν είναι τόσο όμοιοι συμπεριφορικά και πολιτικά. Βέβαια ο τελευταίος δεν ονόμασε την πρωτεύουσα Ταγίπ, αλλά οι ομοιότητες είναι άκρως ενδεικτικές. Είπαμε, ο πρώην δεν χώνευε τον νύν. Κάποτε μάλιστα είχε πει ότι ήθελε να διορίσει την κόρη του Πρόεδρο του Καζακστάν. Τον δε Πούτιν τον σνόμπαρε γιατί αυτός ήταν μέλος του Πολίτμπυρο ενόσω ο Βλαδίμηρος απλό στέλεχος της τότε KGB. Πολλά τα τρίματα στο μονοπάτι…
Η Ρωσία βγαίνει από την ιστορία αυτή αρκετά πιο ισχυρή και με πολύ χαμηλό κοστολόγιο. Αντιθέτως οι διοργανωτές θα δουν την αξία τους ραγδαία μειούμενη. Δεν έχει σημασία εάν κάποιοι στην Δύση σφυρίξουν πλέον αδιάφορα. Διέπραξαν σωρεία λαθών. Πρώτον επισήμως υποστήριξαν ότι η αποστολή στρατευμάτων είναι παράνομη. Εφόσον ζητήθηκε από την νόμιμη κυβέρνης της χώρας στα πλαίσια του οργανισμού που η χώρα αυτή μετέχει, είναι καθ’ όλα νόμιμη. Η αμφισβήτηση δείχνει αγωνία αποτυχίας. Τραγικό λάθος. Δεύτερον, η χρήση τζιχαντιστών είναι τραγική βλακεία. Πώς έφτασαν εκεί; Πετώντας; Αυτό αφήνει ίχνη. Τρίτον, η όλη οργάνωση «φωνάζει» από μακριά υπηρεσία πληροφοριών (στόχοι, χρόνοι, μέσα επικοινωνιών, μέθοδοι κινητοποιήσεων, δράση πυρήνων κ.ο.κ. ). Είναι χρήσιμο να δοθεί εδώ και η ακόλουθη πληροφορία αλιευμένη από το twitter:
Russian electronic warfare drones deployed to Kazakhstan with recent batch of peacekeeping forces — they will likely be used to disrupt communication of the armed rioters who continue to attack the police in a coordinated urban-warfare manner. This will be a huge blow for them. pic.twitter.com/bUo6X3ueUX
— ASB News / MILITARY〽️ (@ASBMilitary) January 7, 2022
Russian electronic warfare drones deployed to Kazakhstan with recent batch of peacekeeping forces — they will likely be used to disrupt communication of the armed rioters who continue to attack the police in a coordinated urban-warfare manner. This will be a huge blow for them.
Η συμπεριφορά της Ρωσίας έναντι των βάσεων των ΗΠΑ στην Μεσόγειο σταδιακά αλλά σταθερά θα αλλάξει.
Στην μεν Συρία θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν τους διαφόρους ισλαμιστές αρκετά πιο ενεργά. Είναι αμφίβολο εάν οι συμφωνίες με την Τουρκία θα ισχύσουν ως έχουν. Τα τρίματα που αναφέρθηκαν. Δεν θα είναι τόσο ανεκτικοί με τις ιστριονικές στρατηγικές του Ερντογάν πλέον. Όλοι θα πρέπει να καταλάβουν το ειδικό βάρος τους. Οι Κινέζοι μάλλον θα συμφωνήσουν ολόθερμα σε αυτό. Βάση ισλαμιστών δίπλα στο Ξιντζιάνγκ; Μέγιστο έγκλημα.
Μια τελευταία σκέψη ενός φύσει κακόπιστου αναλυτή. Αφενός οι μεγάλο-ιδεατισμοί Erdogan και Nazarbayev ήταν συμβατοί. Ωραία. Χωρίς τον Nazarbayev χανόταν ένας σημαντικός ανταποκριτής/ εταίρος.
Οι ΗΠΑ (νέο-συντηρητικοί) είναι σε στρατηγική παραδρομή εδώ και ένα έτος, και διοικούνται από φατρίες φανατικών (νέο- συντηρητικοί/ -μαρξιστές) που έχουν μοιράσει τιμάρια πολιτικής. Θέλουν ιδεοληπτικά να χτυπήσουν την Ρωσία. Ας βάλουμε μαζί κάποιες έννοιες:
East Med (οι ΗΠΑ τον καταπόντισαν, ο δήθεν καλός Biden), ΗΠΑ, Τουρκία, Καζακστάν, τζιχαντιστές, Ρωσία και Tokayev αντί Nazarbayev, Belt and Road Initiative. Ποιος πήρε τι από ποιόν και πότε, γιατί;
*Ο Φοίβος Αποστολόπουλος είναι γεωπολιτικός και γεωστρατηγικός αναλυτής.
