Χρήστος Ροζάκης: μια νέα εποχή για τα ελληνοτουρκικά;

- Advertisement -

Πάνε τώρα περίπου δύο χρόνια που οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται σε κατάσταση ηρεμίας: ούτε υπερπτήσεις στο Αιγαίο και, κατά μείζονα λόγο, ούτε πτήσεις πάνω από το ελληνικό έδαφος. Βέβαια η Τουρκία εξακολουθεί να παραβιάζει τη Διακήρυξη των Αθηνών, με μικρές, καμιά φορά ανεπαίσθητες, ενέργειες όπως το επεισόδιο στην Κάσο, για το οποίο κατηγορήθηκε από πολλές πλευρές η ελληνική κυβέρνηση και ιδιαίτερα ο υπουργός των Εξωτερικών, για μειοδοσία. Το γεγονός ότι η ιταλική εταιρεία, η οποία είχε στην ιδιοκτησία της το ερευνητικό σκάφος, δήλωσε πως οι έρευνες που διεξήγαγε το σκάφος ολοκληρώθηκαν, έρχεται να επιβεβαιώσει την ανάλογη δήλωση του υπουργού, κ. Γεραπετρίτη, ότι πράγματι έτσι έχει η κατάσταση. Και ότι όλες οι συνωμοτικές κατηγορίες δεν ευσταθούν. Παράλληλα, για να μείνουμε μόνο στα πρόσφατα, η απαγόρευση να λειτουργήσει τον Δεκαπενταύγουστο η Παναγία Σουμελά, αποτελεί μια δυσεξήγητη απόφαση, που σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια καταδεικνύει μια στροφή της τουρκικής πολιτικής επί τα χείρω, που αν δεν οφείλεται στη δυσφορία που προκάλεσε το επεισόδιο ανοιχτά της Κάσου, κανείς άλλος λόγος δεν μπορεί να υπάρχει. Και, βέβαια, η τουρκική δυσφορία είναι αναιτιολόγητη, καθώς το τουρκολιβυκό μνημόνιο δεν αναγνωρίζεται από την Ελλάδα, αλλά κι αν αναγνωριζόταν, θαλάσσιες έρευνες για την πόντιση καλωδίων και αγωγών είναι ελεύθερες, καθώς, σύμφωνα με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, που έχει αποκτήσει εθιμικό χαρακτήρα στις ουσιαστικές της διατάξεις, η πόντιση υποβρύχιων καλωδίων και αγωγών αποτελεί ελευθερία των θαλασσών, μη υπαγόμενη στον έλεγχο και τη δικαιοδοσία του κράτους της υφαλοκρηπίδας.

Αυτή η δυσφορία της Τουρκίας φανερώνει όλες τις δυσκολίες συνεννόησης μαζί της. Η γειτονική μας χώρα δεν δείχνει έτοιμη να κάνει το μεγάλο βήμα για την επίλυση των προβλημάτων και θεωρεί ότι όποια νόμιμη ενέργεια της Ελλάδας στο Αιγαίο πρέπει να περνάει από την έγκρισή της ή τουλάχιστον να κοινοποιείται σε αυτήν προτού πραγματοποιηθεί. Το ίδιο συνέβη και με το θαλάσσιο πάρκο που σχεδίασε η Ελλάδα και που προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στην άλλη πλευρά της θάλασσας που βρέχει τα παράλιά μας.

Ετσι οι πολιτικές συζητήσεις καρκινοβατούν, ενώ θα έπρεπε να τρέχουν για την επίλυση των προβλημάτων, και αναλίσκονται σε αντιμετώπιση των τρεχόντων ζητημάτων που συχνά προκαλούνται από την Τουρκία. Τα κύρια προβλήματα γύρω από τις θαλάσσιες ζώνες (δηλ. υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ) δείχνει να αγνοούνται, ενώ αποτελούν την αιχμή του δόρατος, όπως κατέδειξε και το τελευταίο επεισόδιο στην Κάσο. Βέβαια, για θέματα που χρονολογούνται πενήντα χρόνια τώρα και που οι αλλεπάλληλες κυβερνήσεις δεν μπόρεσαν να βρουν λύσεις, περιμένουμε από τη μια στιγμή στην άλλη να δοθεί λύση;

Δεν εννοούμε αυτό. Απλά πιστεύαμε ότι ο πολιτικός διάλογος θα μπορούσε να ήταν κάτι ανάλογο των διερευνητικών του παρελθόντος, οι οποίες έφτασαν σε κάποιο σημείο, γύρω στο 2004, να έχουν επιτύχει τη συναίνεση των δυο πλευρών για το μείζον θέμα των ορίων της αιγιαλίτιδας, που αποτελεί πρόκριμα για την επίλυση της υφαλοκρηπίδας, εφόσον τα εξωτερικά όρια της αιγιαλίτιδας αποτελούν τα εσωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας. Αλλες εποχές, άλλες προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής. Η Τουρκία τότε ακόμη πίστευε στην πλήρη ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ενωση και βρισκόταν κάτω από την επιρροή της απόφασης του Ελσίνκι. Σήμερα δεν μπορεί να περιμένει παρά μια διεύρυνση των όρων της Τελωνειακής Ενωσης, που θα της αποφέρει ένα οικονομικό όφελος κι έναν πιθανό απεγκλωβισμό των κεφαλαίων που παραμένουν ερμητικά κλειστά για χρόνια. Αλλά σε αυτό το σημείο το ελληνικό βέτο είναι ένας από τους αποτρεπτικούς παράγοντες, καθώς υπάρχουν κι άλλοι, όπως τα δικαιώματα του ανθρώπου και το κράτος δικαίου, που πάσχουν στην Τουρκία, κι αν δεν αποκατασταθούν η Τουρκία δεν μπορεί να περιμένει βελτίωση των σχέσεων με την Ευρώπη.

Η ευφορία του πρόσφατου παρελθόντος τείνει να εξανεμισθεί, αλλά τουλάχιστον έχουμε την ικανοποίηση ότι η Τουρκία, παρά την εμμονή στις διεκδικήσεις της, τηρεί τους βασικούς όρους της Διακήρυξης των Αθηνών.

Αλλά και αν οι πολιτικές συζητήσεις ξεπεράσουν τους σημερινούς σκοπέλους κι επιλύσουν την πλειάδα των προκριματικών ζητημάτων που έχει συσσωρεύσει η Τουρκία στην πάροδο των πενήντα ετών, το τέλος της ελληνοτουρκικής περιπέτειας δεν είναι ευκρινές. Γιατί τότε θα αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις ουσίας, που κι αυτές περικλείουν αδιέξοδα. Είναι τόσο αντίθετες οι διαπραγματευτικές θέσεις των δυο μερών, ώστε η κατάληξή τους να μην είναι ορατή. Θα πρότεινα την ταχεία μετάβαση από διαπραγματεύσεις επί της ουσίας σε διαπραγματεύσεις για τη σύνταξη συνυποσχετικού για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης, καθώς είναι το μοναδικό δικαστήριο που έχει την τεράστια εμπειρία να επιλύει προβλήματα θαλασσίων ζωνών. Εξάλλου, το άλλο Δικαστήριο, το Δικαστήριο του Δικαίου της Θάλασσας, δεν μπορεί να επιδικάσει την υπόθεση, αφού η Τουρκία δεν είναι μέρος της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας. Και ναι μεν οι περισσότερες διατάξεις της Σύμβασης έχουν μετατραπεί σε εθιμικό δίκαιο και είναι τελικά δεσμευτικές για τα μη μέρη, αλλά αφορούν ουσιαστικούς κανόνες. Το Δικαστήριο που η Σύμβαση προτείνει δεν προέρχεται από ουσιαστικούς κανόνες, είναι συνεπώς αδύνατο αυτό να επιδικάσει την ελληνοτουρκική διαφορά.

Μια ιδέα, που κι εγώ έχω προτείνει, προκειμένου να παρακαμφθούν οι τουρκικές αντιρρήσεις είναι η παραπομπή στο Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης της διαφοράς για το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Αυτό θα επέλυε, τουλάχιστον, ένα τμήμα των διαφορών μας με την Τουρκία. Ωστόσο, με βάση τη νομολογία του Δικαστηρίου στην υπόθεση Monetary Gold, αυτό δεν είναι δυνατόν γιατί εκτός της Λιβύης πρέπει να συναινέσει και το άλλο μέρος του memorandum, δηλαδή η Τουρκία. Κι αυτό είναι προβληματικό. Βέβαια θα φέρει σε δύσκολη θέση την Τουρκία, αν αρνηθεί τη συναίνεσή της, αλλά παρ’ όλα αυτά μια σκληρή στάση της δεν μπορεί να αποκλειστεί.

Εν κατακλείδι, η ευφορία του πρόσφατου παρελθόντος τείνει να εξανεμισθεί, αλλά τουλάχιστον έχουμε την ικανοποίηση ότι η Τουρκία, παρά την εμμονή της στις διεκδικήσεις της, τηρεί τους βασικούς όρους της Διακήρυξης των Αθηνών. Το ερώτημα είναι έως πότε;

*Ο κ. Χρήστος Ροζάκης είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Καθημερινή

spot_img

20 ΣΧΟΛΙΑ

  1. Απρόσκλητος αλλά έγκριτος ο κ. Ροζάκης γράφει στο άρθρο του.
    ”Το γεγονός ότι η Ιταλική Εταιρεία , η οποία είχε στην ιδιοκτησία της το ερευνητικό σκάφος δήλωσε πως οι έρευνες που διεξήγαγε ολοκληρώθηκαν, έρχεται να επιβεβαιώσει την ανάλογη δήλωση του υπουργού κ. Γεραπετρίτη ότι, πράγματι έτσι έχει η κατάσταση .
    Και ότι όλες οι συνωμοτικές κατηγορίες δεν ευσταθούν ”.
    ΤΑ ΑΚΟΥΤΕ -ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΑΥΓΗ, ΕΣΤΙΑ- ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ- ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΙ ΚΟΤΤΑΚΗ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΙ ΠΟΥ ΣΑΣ ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΠΙΟ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΟΙ ΣΤΙΣ ΣΥΝΩΜΟΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΑΣ ΕΙΣ ΒΑΡΟΣ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ;;;.
    Υ.Γ Η Παναγία Σουμελά δεν λειτούργησε μάλλον για ενδεχόμενες μικροδιαφορές της Ισλαμιστικής διοίκησης της Τουρκίας με τον ορθόδοξο χριστιανό Οικουμενικό Πατριάρχη , ο οποίος όμως -όλοι θυμόμαστε- τον κάλεσε στην άγκυρα κατά την τελευταία επίσκεψη του πρωθυπουργού μας .
    ”Στην πολιτική άλλα λέγονται και άλλα γίνονται και άλλα γίνονται αλλά δεν λέγονται” μας είπε ο αείμνηστος Καραμανλής.

    • Είναι εμφανής η στροφή προς στήριξη των ΕΛΙΑΜΕΠηδων, επειδή αυτό προστάζει το κόμμα, που δεν έχει “κουλτούρα υποχωρήσεων” (sic) και ειδικά τού …. “έγκριτου” Ροζάκη (sic), τής εν Ελλάδι φωνής τής Άγκυρας. Στροφή προς την Τουρκία από ανθρώπους, που βάζουν το κόμμα πάνω απ’ όλα.

    • Ουδέ καν τι ακριβώς είπε ο “θεός” σου δεν κατάφερες να μάθεις, παρά το ότι σού το έχω διορθώσει ξανά: “Στην πολιτική υπάρχουν πράγματα που λέγονται αλλά δεν γίνονται και πράγματα που γίνονται αλλά δεν λέγονται”. Σημείωσέ το κάπου να μην το ξεχάσεις πάλι 🙂 🙂

      • Και εγώ στη θέση σας θα ταραζόμουν αν είχα γράψει αυτά που γράψατε στα δύο άρθρα της ΕΣΤΙΑΣ ,που μαζί με την ΑΥΓΗ ,είχαν ”εκμεταλλευθεί” τον Δεξιό τότε κ. Ροζάκη για να καταγγείλουν την κυβέρνηση και ονοματίσουν μέχρι και ψεύτη τον κ. Γεραπετρίτη .
        Να μη συστήσω στον φίλο μου κ. Κοττάκη -και σε εσάς και σε όλους τους φίλους των Ανιχνεύσεων-να μη αντιπολιτεύεστε εχθρικά , αδικώντας την νοημοσύνη σας και την κοινή λογική;;; .
        Είναι καλό να διαψεύδεσαι σε σύντομο μάλιστα χρόνο;;;.
        Υ.Γ Ευχαριστώ για την ρήση του Καραμανλή μας .
        Πως μου φαίνεται ότι είστε κρυφοκαραμανλικός.
        Δεν γελώ το εννοώ .

        • Έγραψα εγώ κάτι στην ΕΣΤΙΑ; Βρε τι δεξιός, αριστερός και κουραφέξαλα; Τουρκόφιλος είναι ο άνθρωπος, τι δεν καταλαβαίνεις;
          Αδιάφορο μού είναι τι θα συστήσεις και τι όχι. Εγώ αυτό που βλέπω είναι ότι ακολουθείς την γραμμή τού κόμματος, το οποίο βάζεις πάνω απ’ όλα. Εξευτελισμός, όχι παίξε-γέλασε!

          • Εσείς και εγώ δεν γράψαμε ,αλλά σχολιάσαμε .
            Η ΕΣΤΙΑ αντάμα με την ΑΥΓΗ έγραψαν επικαλούμενοι τον κ.Ροζάκη , για να πλήξουν την κυβέρνηση και ιδίως τον ψεύτη -καθώς έγραψαν-κ. Γεραπετρίτη .
            Σήμερα δεν ”τσαλακώθηκε” η αξιοπιστία τους ;;;.

  2. Κάθε άρθρο το οποίο αναφέρεται στα ελληνοτουρκικά με προτάσεις, αλλά χωρίς να χάσει κουβέντα στα σοβαρά τουρκικά εθνικά συμφέροντα τα οποία ωθούν την τουρκική εξωτερική πολιτική, στερείται νοήματος για να μην πώ σοβαρότητας.
    Καλή η αποτρεπτική ισχύ, αλλά και αυτή δεν μπορεί να αποτελεί προοπτική όταν η γειτονική χώρα επιδιώκει συνεχώς την μεγέθυνση της αμυντικής της βιομηχανίας. Μεγαλύτερη αποτρεπτική ισχύ από εκείνη της Ουκρανία δεν υπήρχε και ειδαμε ότι κάποια στιγμή η Ρωσία βρέθηκε αρκετά αποφασισμένη να διεκδκήσει την προάσπιση των δικών της συμφερόντων.
    Και η προσφυγή στο διεθνές δικαστήριο δεν αποτελεί λύση για τον λόγο ότι η όποια απόφασή του δεν πρόκειται να αλλάξει τις προτεραιότητες και τα εθνικά συμφέροντα της γειτονικής χώρας.
    Η χώρα μας, έχοντας τον… τουρισμό ως “βαριά βιομηχανία” δεν διαθέτει αστική τάξη και εθνικά συμφέροντα.

  3. Ησυχία βλέπει ο Ροζάκης … Γκριζάρουν καί τήν γενέτειρα τοῦ YΠΕΞ κ. Γεραπετρίτη, Κάρπαθο, τώρα οἱ Τοῦρκοι, που στηρίζει πάντα τις θέσεις των Τούρκων και προσπαθεί να τις περάσει και στους Έλληνες. Από έναν ΥφΥΠΕΞ τού Σημίτη και νυν σύμβουλο τού Κούλεως τι να περιμένεις;

  4. Αν νομίζεται το επεισόδιο στην Κάσο είναι – ανεπαίσθητες, ενέργειες – τότε μειώνεται την Ελλάδα και την εθνική μας κυριαρχία και δεν βλέπετε με σοβαρότητα τις ενέργειες της Τουρκίας.
    https://nordicmonitor.com/2024/08/the-new-command-in-turkeys-aegean-army-signals-potential-trouble-for-greece-nato-allies/

    • Το nordicmonitor επικεντρώνεται συγκεκριμένα στην Τουρκία ,ένα έθνος εκατομμυρίων σουνιτών ….”
      Από αυτόν τον ιστότοπο -ΜΜΕ -λοιπόν θα μαθαίνουμε για την εξωτερική πολιτική της Ελλάδος και δεν θα ντρεπόμαστε;;;.
      Προσέξετε γιατί κινδυνεύετε να θεωρηθείτε μέλος του εν Ελλάδι Συλλόγου των Φίλων του κ. Έρντογαν.

      • Τώρα που θέτετε θέμα αξιοπιστίας, θυμούμαι ότι κάποια στιγμή ισχυριστήκατε ότι τα προβλήματα στο Αιγαίο θα τα λύσουμε με την βοήθεια του διεθνούς κινήματος για την κλιματική αλλαγή.
        Δεν γνωρίζω για το nordicmonitor αλλά εκ μέρους του ελληνικού ΥπΕξ δεν θα με εξέπληττε εάν μοιραζόταν την σχετική αισιοδοξία σας.

        • Λάθος κάνετε.
          Δεν έχω σε υπόληψη ό,τι παρουσιάζεται ως Κίνημα, διότι όλα υποκρύπτουν λαϊκιστή αρχηγό. .Κάτι έγραψα για το Πάρκο στο Αιγαίο για την προστασία του εναλίου πλούτου ,το οποίο η Τουρκία δεν θα μπορέσει να σταματήσει και θα αναγκαστεί και η ίδια να κάνει.
          Τελικώς για το θέμα της Κάσου , για το οποίο ΜΜΕ ,εφημερίδες, ιστότοποι και πολλοί Έλληνες βγάλαμε ψεύτη τον κ. Γεραπετρίτη (θυμάστε τον τίτλο του πρωτοσέλιδου της ΕΣΤΙΑΣ) ΠΙΣΤΕΥΟΥΜΕ -εσείς και οι άλλοι στις Ανιχνεύσεις μας τουλάχιστον-μετά την συνέντευξη στον ΣΚΑΙ του κ. Γεραπετρίτη και το σημερινό άρθρο του κ. Ροζάκη ότι, το ιταλικό πλοίο δεν ολοκλήρωσε τις εργασίες του στην συγκεκριμένη περιοχή της Κάσου , γιατί αυτό είναι το εθνικό μας θέμα;;;.
          Εντάξει έστειλε και η Τουρκία τον ”αγροφύλακα” της- όπως στέλνουμε και εμείς σε ανάλογες περιπτώσεις-, να δει τι κάνουμε .
          ΚΑΙΡΟΣ ΝΑ ΠΙΣΤΕΥΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ , ΠΟΥ -ΑΝ ΛΕΕΙ- ΛΕΕΙ ΤΑ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΨΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΑΛΛΕΣ .
          Και πάντως να μη απαιτούμε από τις κυβερνήσεις μας να μας ενημερώνουν με το νι και με το σίγμα για εξωτερικά μας θέματα αφού δεν πρέπει όλα να ”επικοινωνούνται” γιατί και οι τοίχοι έχουν αυτιά, ή γιατί έτσι συμφωνήσαμε .
          ”ΞΕΡΝΑΜΕ” ΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΜΑΣ-να είστε καλά;;;.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
37,400ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα