Stephanie van den Berg, Bassam Masoud and Nidal Al-Mughrabi
27 Ιανουαρίου 2024
ΧΑΓΗ/ΓΑΖΑ, 26 Ιανουαρίου (Reuters) – Το Παγκόσμιο Δικαστήριο διέταξε την Παρασκευή το Ισραήλ να αποτρέψει πράξεις γενοκτονίας κατά των Παλαιστινίων και να κάνει περισσότερα για να βοηθήσει τους αμάχους, αν και δεν διέταξε κατάπαυση του πυρός όπως ζήτησε η ενάγουσα Νότια Αφρική.
Ενώ η απόφαση διέψευσε τις ελπίδες των Παλαιστινίων για μια δεσμευτική εντολή να σταματήσει ο πόλεμος στη Γάζα, αποτέλεσε νομική αποτυχία για το Ισραήλ, το οποίο ήλπιζε [το δικαστήριο] να απορρίψει την υπόθεση που είχε τεθεί βάσει της σύμβασης για τη γενοκτονία που θεσπίστηκε στις στάχτες του Ολοκαυτώματος του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου και είχε στόχο Ευρωπαίους Εβραίους.
Το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης (ICJ) διαπίστωσε ότι υπήρχε υπόθεση που έπρεπε να εκδικαστεί σχετικά με το κατά πόσον παραβιάστηκαν τα δικαιωμάτα των Παλαιστινίων σε έναν πόλεμο που είπε ότι προκαλούσε σοβαρή ανθρωπιστική βλάβη. Ζήτησε επίσης από τις παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες να απελευθερώσουν τους ομήρους που συνελήφθησαν στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ και επιτάχυναν τη σύγκρουση.
Το παλαιστινιακό υπουργείο Εξωτερικών είπε ότι η απόφαση ήταν μια ευπρόσδεκτη υπενθύμιση “κανένα κράτος δεν είναι υπεράνω του νόμου”. Ο ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς, Σάμι Αμπού Ζούχρι, δήλωσε στο Reuters ότι η απόφαση θα συμβάλει στην «απομόνωση της κατοχής και στην αποκάλυψη των εγκλημάτων της στη Γάζα».
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου χαιρέτισε την απόφαση του ICJ να μην διατάξει κατάπαυση του πυρός, αλλά απέρριψε τον ισχυρισμό της γενοκτονίας ως «εξωφρενικό» και είπε ότι το Ισραήλ θα συνεχίσει να αμύνεται.
ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΕΝΑ ΜΗΝΑ
Το Ισραήλ είχε επιδιώξει να απορριφθεί η υπόθεση όταν η Νότια Αφρική την έφερε στο ICJ, γνωστό και ως Παγκόσμιο Δικαστήριο, αυτόν τον μήνα βάσει της νομικής αρχής ότι η γενοκτονία είναι τόσο σοβαρό έγκλημα που όλες οι χώρες είναι υποχρεωμένες να την αποτρέψουν.
Η Πρετόρια κατηγόρησε το Ισραήλ για κρατική γενοκτονία στην επίθεσή του, που ξεκίνησε μετά την εισβολή μαχητών της Χαμάς στο Ισραήλ οι οποίοι σκότωσαν 1.200 άτομα και απήγαγαν περισσότερους από 240.
Ζήτησε από το δικαστήριο να αποφασίσει έκτακτα μέτρα για να σταματήσουν οι επιθέσεις απο τις οποίες σύμφωνα με Παλαιστίνιους αξιωματούχους σκοτώθηκαν περισσότεροι από 26.000 Παλαιστίνιοι και εκτοπίσθηκε η πλειονότητα του πληθυσμού σε μια εκστρατεία εντατικών βομβαρδισμών άνω των τριών μηνών.
Οι δικαστές του ICJ διέταξαν το Ισραήλ να λάβει όλα τα μέτρα στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του για να εμποδίσει τα στρατεύματά του να διαπράξουν γενοκτονία, να τιμωρήσει τις πράξεις υποκίνησης, να λάβει μέτρα για τη βελτίωση της ανθρωπιστικής κατάστασης και να αναφέρει την πρόοδό του σε ένα μήνα.
Δεν αξιολόγησε τις κατηγορίες για γενοκτονία, κάτι που θα μπορούσε να πάρει χρόνια. Αν και στην απόφαση δεν μπορεί να ασκηθεί έφεση, το δικαστήριο δεν διαθέτει μηχανισμό για να επιβάλει την απόφασή του.
Κατά την ανάγνωση της απόφασης, η πρόεδρος του ICJ, δικαστής Joan Donoghue, περιέγραψε τα δεινά των Παλαιστινίων στη Γάζα, ξεχωρίζοντας τις επιπτώσεις στα παιδιά και παραθέτοντας λεπτομερείς περιγραφές της ανθρωπιστικής έκτακτης ανάγκης από αξιωματούχους του ΟΗΕ.
Αυτό, είπε, δικαιολόγησε την απόφαση του δικαστηρίου να λάβει έκτακτα μέτρα για να αποτρέψει ανεπανόρθωτη βλάβη. Διάβασε επίσης εκκλήσεις από Ισραηλινούς αξιωματούχους για μια σκληρή εκστρατεία, η οποία, όπως είπε, δικαιολογούσε την εντολή του δικαστηρίου προς το Ισραήλ να τιμωρήσει τους ένοχους για υποκίνηση.
Το Ισραήλ χαρακτήρισε τους ισχυρισμούς της Νότιας Αφρικής ψευδείς και «χονδρικά παραμορφωμένους». Λέει ότι ενήργησε ως αυτοάμυνα ενάντια σε έναν εχθρό που επιτέθηκε πρώτος και καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να προστατεύσει τους αμάχους, κατηγορώντας τη Χαμάς ότι επιχειρεί ανάμεσά τους, κάτι που οι μαχητές αρνούνται.
Η Νότια Αφρική χαρακτήρισε τη δικαστική απόφαση «αποφασιστική νίκη» για το διεθνές κράτος δικαίου και τόσο η ίδια όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση είπαν ότι το Ισραήλ πρέπει να την εφαρμόσει άμεσα και πλήρως.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες σημείωσαν ότι η απόφαση δεν αποτελεί πόρισμα για γενοκτονία και είπαν ότι ευθυγραμμίζεται με την άποψη των ΗΠΑ ότι το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να αναλάβει δράση σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο για να αποτρέψει οποιαδήποτε επανάληψη των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου.
ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΟ ΧΑΝ ΓΙΟΥΝΗ
Στο έδαφος στη Γάζα, οι σκληρότερες μάχες των τελευταίων εβδομάδων διεξάγονται τώρα σε πολυσύχναστες περιοχές με εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που τράπηκαν σε φυγή από προηγούμενες μάχες αλλού.
Οι Παλαιστίνιοι που βρίσκουν καταφύγιο στη νότια Γάζα δήλωσαν ότι αισθάνονται απογοητευμένοι από την έλλειψη εντολής κατάπαυσης του πυρός από το δικαστήριο, αλλά και ελπίζουν ότι η απόφαση θα οδηγήσει σε λογοδοσία.
«Αυτό που συνέβη ήταν μια νίκη», είπε ο Μουσταφά Ιμπραήμ, ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Στο Ισραήλ, ο Jonathan Dekel-Chen, ο γιος του οποίου κρατείται όμηρος στη Γάζα, είπε ότι ενθαρρύνθηκε από την έκκληση του ICJ για την απελευθέρωση των αιχμαλώτων, η οποία αντανακλά ένα σε μεγάλο βαθμό παραμελημένο σημείο ότι η επίθεση της Χαμάς πυροδότησε τον πόλεμο.
Οι μαχητές δημοσίευσαν ένα βίντεο την Παρασκευή στο οποίο εμφανίζονται τρεις γυναίκες όμηροι που ζητούν να τερματιστεί η σύγκρουση. Το Ισραήλ έχει πει ότι τέτοια βίντεο ισοδυναμούν με ψυχολογική κακοποίηση.
Οι συνομιλίες για μια πιθανή προσωρινή παύση των μαχών για την απελευθέρωση ομήρων και Παλαιστινίων που κρατούνται στο Ισραήλ και για να επιτραπεί περισσότερη βοήθεια στη Γάζα επιταχύνονται. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν συζήτησε το θέμα την Παρασκευή σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον εμίρη του μεσολαβητή του Κατάρ και ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι η Ουάσιγκτον είναι αισιόδοξη για πρόοδο.
Πηγή με γνώση του θέματος είπε στο Reuters ότι ο διευθυντής της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ Ουίλιαμ Μπερνς και ο Ισραηλινός ομόλογός του αναμένεται να συναντήσουν τον πρωθυπουργό του Κατάρ και τον αρχηγό κατασκοπείας της Αιγύπτου στην Ευρώπη την Κυριακή για συνομιλίες για μια δεύτερη πιθανή συμφωνία ομήρων στη Γάζα.
Οι αρχηγοί πληροφοριών των ΗΠΑ και του Ισραήλ συναντήθηκαν προηγουμένως με αξιωματούχους του Κατάρ και της Αιγύπτου για να βοηθήσουν στη σύναψη μιας βραχύβιας εκεχειρίας τον Νοέμβριο που απελευθέρωσε περισσότερους από 100 ομήρους. Η κυβέρνηση Μπάιντεν προσπαθεί να διευκολύνει την απελευθέρωση των 100 και πλέον άλλων ομήρων.
Το Ισραήλ συνέχισε τους βομβαρδισμούς του στην κύρια νότια πόλη Χαν Γιουνίς την Παρασκευή, αναφέροντας «εντατικές μάχες» και χτυπήματα σε μαχητές της Χαμάς και υποδομές από αέρος και εδάφους.
Ανέφερε ότι είχε ανακαλύψει περίπου 200 φρεάτια τούνελ και κατέστρεψε περισσότερες από 130 τοποθεσίες υποδομής μαχητών στις τελευταίες του επιχειρήσεις.
Κάτοικοι είπαν ότι οι ισραηλινές δυνάμεις ανατίναξαν κτίρια και σπίτια στο δυτικό τμήμα της πόλης, καθώς μαίνονταν οι μάχες.
Οι Παλαιστίνιοι λένε ότι το Ισραήλ έχει εμποδίσει τις προσπάθειες για τη διάσωση νεκρών και τραυματιών καθώς και τον αποκλεισμό νοσοκομείων, κάτι που το Ισραήλ αρνείται, κατηγορώντας τους μαχητές της Χαμάς ότι δρουν κοντά τους.
Η Χεζμπολάχ ανακοίνωσε ότι τέσσερις μαχητές της σκοτώθηκαν σε ισραηλινό χτύπημα στο νότιο Λίβανο αργά την Παρασκευή. Η ομάδα ανταλλάσσει πυρά με τους Ισραηλινούς από τότε που εκτόξευσε ρουκέτες κατά μήκος των νότιων συνόρων του Λιβάνου στις 8 Οκτωβρίου για να υποστηρίξει τη σύμμαχό της Χαμάς.
Είπε την Παρασκευή ότι εκτόξευσε ρουκέτες εναντίον ισραηλινών στρατιωτικών στόχων εννέα φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας, συμπεριλαμβανομένου του Μπουρκάν (Ηφαίστειο), που μεταφέρει εκατοντάδες κιλά εκρηκτικών.
Σε μια νέα οπισθοδρόμηση για τους πληγέντες Παλαιστίνιους, οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν ότι σταματούν τη χρηματοδότηση της υπηρεσίας βοήθειας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA) αφού το Ισραήλ ισχυρίστηκε ότι 12 υπάλληλοι της UNRWA συμμετείχαν στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου.
Η UNRWA είπε ότι διερευνά επειγόντως και «οποιοσδήποτε υπάλληλος της UNRWA εμπλέκεται σε τρομοκρατικές ενέργειες» θα λογοδοτήσει.
