του Γιώργου Τσουκαλά*
«Alle großen weltgeschichtlichen Vorgänge ereignen sich zweimal: Das eine Mal als Tragödie, das andere Mal als Farce», «κάθε τι μεγάλο ως γεγονός στην Παγκόσμια Ιστορία συμβαίνει δύο φορές, την μια ως τραγωδία και την δεύτερη ως αστείο», είχε αποφανθεί εύστοχα ο Γερμανός φιλόσοφος Έγελος (Georg Hegel, 1770-1831), στην περίφημη ρήση του.
«Ποταμῷ γὰρ οὐκ ἔστιν ἐμβῆναι δὶς τῷ αὐτῷ»! «Δεν είναι δυνατόν να μπεις στο ίδιο ποτάμι δυο φορές», όπως είχε πει κι ο αρχαίος φιλόσοφος Ηράκλειτος ο Εφέσιος… Αφού η ιστορία δεν αναβιώνει, μήπως η Ανατολική Μεσόγειος μοιάζει με κοινότητα της Οικουμένης, ως άλλη γεωπολιτική περιφέρεια, οι λαοί της οποίας, με μοίρα απ’ την γεωγραφία, θα πορεύονται διαχρονικά προς την περιφερειακή ολοκλήρωση;
Ο ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΣΜΟΣ.
Τα παγκόσμια προβλήματα ήταν πάντα, πολλώ δε μάλλον σήμερα, πολύ μεγάλα κι απειλητικά. Ο λειτουργισμός είναι μία θεωρία των διεθνών σχέσεων που βασίζεται στην υπόθεση πως ο πόλεμος κι η σύγκρουση είναι απότοκος ενός ανεπαρκώς οργανωμένου διεθνούς συστήματος, και πως οι κρατοκεντρικές και οι προσανατολισμένες στην αντιπαράθεση και στην άμυνα, στην κατίσχυση μέσω του καταναγκασμού της βίας θεωρίες, μοιάζουν ρεαλιστικές αν και εν τοις πράγμασι, είναι αυτοεκπληρούμενες προφητείες!
Κατά την θεωρία του λειτουργισμού, οι περιφέρειες πάντοτε τείνουν να συνενώνονται, να ολοκληρώνονται και πως αυτή η περιφερειακή ολοκλήρωση στέκει προπομπός της παγκόσμιας ενοποίησης. Οι λαοί της Ανθρωπότητας, κατά τον λειτουργισμό, τείνουν να συνεργάζονται όλο και περισσότερο, με απόληξη μακροχρόνια τις αναμεταξύ τους πολιτικές ενότητες, στις γεωγραφικές περιφέρειες όπου διάγουν. Και αυτό αποδεικνύεται στην ανθρώπινη ιστορία αλλά και στην ζέουσα πραγματικότητα, από την Κίνα και την Ρωσία, έως την Ευρώπη και την Αμερική…
ΜΙΑ ΠΑΝΑΡΧΑΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΛΑΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ.
Τι στάθηκε το Βυζάντιο; Στην Ανατολική Μεσόγειο, η ελληνόφωνη μεσαιωνική αυτοκρατορία, για κάμποσους αιώνες, έγινε ό,τι ήταν για τους μεσογειακούς λαούς προηγουμένως η αχανής αυτοκρατορία των Μηδοπερσών, τα ελληνιστικά βασίλεια των επιγόνων του Μεγαλέξανδρου, η παντοδύναμη Ρώμη, κι ακολούθως, η Οθωμανία.
Οι Έλληνες, οι Εβραίοι, οι Άραβες, αντάμα κι άλλοι, ταξίδευαν από την Αθήνα ως την Αλεξάνδρεια ή την Ιερουσαλήμ, διαλεγόμενοι, μετοικώντας κι αγοραπωλώντας… «Καίτοι ἀξιόλογός γε καὶ ὁ ἐν Ἐφέσῳ ἐστὶ νηὸς καὶ ὁ ἐν Σάμῳ. ἦσαν μέν νυν καὶ αἱ πυραμίδες λόγου μέζονες, καὶ πολλῶν ἑκάστη αὐτέων Ἑλληνικῶν ἔργων καὶ μεγάλων ἀνταξίη, ὁ δὲ δὴ λαβύρινθος καὶ τὰς πυραμίδας ὑπερβάλλει», «αν και ο ναός στην Έφεσο είναι αξιόλογος, όπως κι ο ναός στη Σάμο, όπως κι οι πυραμίδες επίσης φοβερές, μιας κι η καθεμιά τους αξίζει όσο πάμπολλα μαζί μεγάλα ελληνικά μνημεία, παρόλ’ αυτά ο λαβύρινθος ξεπερνά και τις πυραμίδες», έγραφε ο Ηρόδοτος, για τις εντυπώσεις του από τις περιηγήσεις του στην Ανατολική Μεσόγειο (Ηρόδοτος, Ιστορίαι, ΙΙ 148)…
Στην Ανατολική Μεσόγειο, επί χιλιετίες, οι ποικίλες αναβαθμίδες του πολιτισμού άλλαζαν, οι διάφορες γλώσσες κι η εξουσία μεταπλάθονταν, αλλά η γεωγραφία έφτιαχνε μια οικονομικοπολιτική ενότητα, αφήνοντας τους ανθρώπους να πηγαινοέρχονται, το εμπόριο των αγαθών να φουντώνει, τις μεταγωγές των στρατών να θεριεύουν, συνεπώς και το διάβα των ιδεών και των θρησκειών να γιγαντώνεται…
Στους μεγάλους καιρούς τους, όλα τα ιστορικά, κρατικά κι αυτοκρατορικά μορφώματα της Ανατολικής Μεσογείου έμοιαζαν φυσικά καινούργια, μοντέρνα, που απλώς τα έφερνε ελεύθερα ο ρους του ποταμού της Ιστορίας. Προφανώς, η ενοποιημένη Ανατολική Μεσόγειος ποτέ δεν ελάμβανε την ίδια σάρκα και οστά, παρά η ισχύς κι η μιλιά της άλλαζε, ενώ τα πολιτιστικά αγαθά εκσυγχρονίζονταν, οι ιδέες μετανάστευαν, αλλά η γεωγραφία στάθηκε ενιαία, πάντοτε.
ΟΙ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΕΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΕΘΝΗ ΚΡΑΤΗ ΤΟΥ 19ου ΚΑΙ 20ου ΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ.
«Σώπασε, κυρά Δέσποινα, και μη πολυδακρύζεις, πάλι με χρόνους, με καιρούς, πάλι δικά μας θα είναι», παρηγορούσε τον νεώτερο ελληνισμό, ο λαϊκός ποιητής που έπλασε το πασίγνωστο δημοτικό τραγούδι, μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453). Παρά την οργιώδη φαντασία της ποίησης, η σοβαρότητα της φιλοσοφίας της Ιστορίας θα επιβεβαίωνε τον Έγελο και την διαπίστωσή του, πως το Βυζάντιο δεν γίνονταν να επανεμφανίζονταν! Αλλά πως κάτι νέο, μοντέρνο, και όλως πρωτότυπο θα ξεπηδούσε γεννημένο από την μήτρα της Ιστορίας, καθώς θα την ξεγεννούσε η Βία ως μαμή!
Κι ενώ πράγματι, τον Μάρτιο του 1821, οι νεώτεροι Έλληνες επαναστάτησαν κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για να απελευθερωθεί η Ρωμιοσύνη με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη, όμως ο Χρόνος δεν πισωγύρισε! Αντί να αναστηθεί το Βυζάντιο, τελικά το 1830 ιδρύθηκε η Ελλάδα… Τοιουτοτρόπως, φτιάχτηκε για πρώτη φορά στην Ανατολική Μεσόγειο, ο ελληνισμός ως έθνος κράτος, γενόμενος ο πρόδρομος της συγκρότησης εθνών κρατών και από τους άλλους λαούς της Ανατολικής Μεσογείου.
Εν τέλει, μέσα σε έναν ταραγμένο αιώνα, η Οθωμανική Αυτοκρατορία, η πιο πρόσφατη πολυεθνική αυτοκρατορία της Ανατολικής Μεσογείου, θα καταλύονταν, και από τα σπλάχνα της, θα γεννιούνταν πολυάριθμα, τα σύγχρονα έθνη κράτη. Η μεσογειακή γεωγραφία τον 20ο αιώνα θα κατακερματίζονταν… Αλλά αυτός ο κατακερματισμός προορίζεται να κρατήσει για πάντα, ή ήταν μια μονάχα στιγμή στον ιστορικό χρόνο, που ήδη πέρασε;
Η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΩΣ ΕΝΙΑΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΑΙ Η ΤΑΣΗ ΓΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ.
Τι μαρτυρούν οι τριάντα αιώνες της μακράς μεσογειακής ιστορίας; Αν κανείς καταδυθεί στα βαθιά, και ψάξει στην Μεσόγειο θάλασσα του παρελθόντος, θα αντιληφθεί πως η περιφερειακή ολοκλήρωση στην Ανατολική Μεσόγειο ήταν πάντα ο τρανός κανόνας, ενώ ο κατακερματισμός η ταπεινή εξαίρεση. Από ολάκερους τους τριάντα αιώνες, οι περσότεροι αντίκρυσαν την Ανατολική Μεσόγειο ενωμένη, ενώ ελάχιστοι την γνώρισαν χωρισμένη. Ο 20ος αιώνας ήταν ένας απ’ αυτούς τους λίγους, πότε η αποικιοκρατία πότε η κρατογένεση, δεν αφήσανε το έδαφος λεύτερο να καρπίσει, τις συνεργασίες των λαών ν’ ανθίσουν.
Ξάφνου, το πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα, η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ υπέγραψαν στην Αθήνα μια συνθήκη για έναν αγωγό που θα μετέφερε φυσικό αέριο, ενώ αλλού μαζί με την Αίγυπτο χαράξανε όρια αποκλειστικής οικονομικής ζώνης, και τελικά όλοι συμφωνήσανε σε στρατιωτικές συμμαχίες… Έλληνες, Άραβες και Εβραίοι, σαν ν’ αναθυμούνται την εποχή που μεγαλουργούσαν ενωμένοι, και συναντιούνται για να ρυθμίσουν το καινούργιο, τις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες, τους αγωγούς, να συμμαχήσουν αδελφωμένοι με συμβάσεις στρατιωτικές.
Λες, είναι το φυσικό αέριο, η θρυαλλίδα όπως στάθηκε ο άνθρακας κι ο χάλυβας το 1957 για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας; Ο αιώνας που θα έρθει θα δείξει! Άλλωστε τι είναι ο τόπος, τι κρύβεται πίσω από το πέλαγος, ζούμε ο ένας δίπλα στον άλλο! Πάνω στον χάρτη, ελάχιστες εκατοντάδες χιλιόμετρα μας χωρίζουν, καθιστώντας εύκολη μια μικροπεριφερειακή συνένωση.
Είναι τελικά η Ανατολική Μεσόγειος μία περιφέρεια; Οι τριάντα αιώνες απ’ το παρελθόν ασφαλώς το συνομολογούν. Αν και η πιο κοινή μέθοδος ορισμού των περιφερειών εδράζεται στις χερσαίες μάζες, οι τριάντα αιώνες της Ανατολικής Μεσογείου δείχνουν πως μπορεί οι περιφέρειες να ορίζονται κι απ’ τις θάλασσες. Άλλωστε, οι γλώσσες, οι θρησκείες, οι πολιτισμοί, οι πληθυσμοί συμβιώνουν ανέκαθεν στην Ανατολική Μεσόγειο, έστω κι αν στον 20ο αιώνα υπήρξαν οικονομικές ανισότητες μεταξύ των λαών της.
Δεν αποκλείεται η μοίρα να είναι ήδη γραμμένη, και να ακολουθήσουν αμυντικοί κι οικονομικοί περιφερειακοί οργανισμοί, καινοφανείς κι υβριδικοί σ’ όλα, μέσω των οποίων Έλληνες, Άραβες κι Εβραίοι θα εκτελούν πολυλειτουργικές δραστηριότητες, στα πλαίσια κοινών πότε συγχωνευτικών πότε πλουραλιστικών θεσμών.
Σε πολλά μπορούν να τα βρουν – αν όχι σ’ όλα – από τις μεταφορές, τον έλεγχο της μόλυνσης του περιβάλλοντος, την αλιεία, την αρχαιολογία και τον πολιτισμό, την παραγωγή και διανομή ενέργειας, τις τελωνειακές ενώσεις, την στρατιωτική συμμαχία…
Τελικά, οι πόλεμοι και οι συγκρούσεις που μάστιζαν την Ανατολική Μεσόγειο τον 20ο αιώνα, ίσως ήταν μονάχα το λεγόμενο στάδιο της προ-ολοκλήρωσης από το οποίο όλες οι περιφέρειες περνούν πριν οι λαοί τους ξανανταμώσουν!
ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΜΕΤΑΝΕΩΤΕΡΙΚΗ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ.
«Τήν εἱμαρμένην οὐδ᾽ ἄν εἷς ἐκφύγοι» , έγραφε ο Πλάτωνας (Πλάτων, Γοργίας). Μοιάζει πρόσκαιρο; Κι όμως η συνεργασία της Ελλάδας, της Κύπρου, του Ισραήλ και της Αιγύπτου ανταποκρίνεται σε μία πανάρχαια ανάγκη, οι λαοί των Ελλήνων, των Αράβων και των Εβραίων, να επιβιώσουν αποτελεσματικά στην Ανατολική Μεσόγειο. Όσα κάνουν, τα έχουν ξανακάνει, μα νομίζουν πως τα κάνουν τώρα πρώτη φορά! Η γοητεία της στιγμής!
Τα έθνη κράτη τελικά φτιάχτηκαν, λες από το πουθενά, απροσδόκητα. Οι λαοί ελευθερώθηκαν, ανεξαρτητοποιήθηκαν. Ο 20ος αιώνας χάρισε στην Ανατολική Μεσόγειο την εθνική απελευθέρωση μαζί με τον κρατικό κατακερματισμό, όμως μπροστά στις χιλιετίες, αυτός ο αιώνας δεν ήταν παρά μια στιγμή της Ιστορίας που ήδη πέρασε, μια εξαίρεση του κανόνα.
Άλλωστε η μεσογειακή γεωγραφία δεν αλλοτριώθηκε, η θάλασσα και οι ακτές παραμένουν αμετάβλητες, αναγκάζοντας, εκόντες άκοντες, τους λαούς της Ανατολικής Μεσογείου να ξαναβρεθούν μαζί, για να κάνουν όσα έπρατταν ανέκαθεν επί χιλιετίες.
Ενόσω οι Τούρκοι βουληθήκανε στενόμυαλα να πισωγυρίσουν στον γνώριμο εθνικισμό του 20ου αιώνα και να φτιάξουν μια μικρή, μετανεωτερική «οθωμανική αυτοκρατορία», ασκώντας κοντόφθαλμο έλεγχο, και καταλαμβάνοντας λωρίδες γης από τους συνοριάτες τους, οι πολυμήχανοι Έλληνες, οι συμφεροντολόγοι Εβραίοι και οι αεικίνητοι Άραβες, πιο πραγματιστικά, πάνε να ξανασμίξουν σε μια καινούργια κοινότητα, σε μια εντελώς νέα, για τους παροντικούς οφθαλμούς τους, μετανεωτερική Ανατολική Μεσόγειο. Η Ιστορία είναι ετοιμόγεννη! «Τὸ πεπρωμένον φυγεῖν ἀδύνατον»!
Εν κατακλείδι, το νέο «Βυζάντιο» προφανώς δεν θα είναι όπως το μεσαιωνικό αλλά κάτι το εντελώς νέο, το πρωτόγνωρο και μετανεωτερικό…
*Ο κ. Γιώργος Τσουκαλάς είναι Δικηγόρος Ηλείας
¨«Δεν είναι δυνατόν να μπεις στο ίδιο ποτάμι δυο φορές» όπως είχε πει κι ο αρχαίος φιλόσοφος Ηράκλειτος ο Εφέσιος… Αφού η ιστορία δεν αναβιώνεί´´
῾Η ἱστορία δέν ἀναβιώνει, ἀφοῦ καί ἡ ζωή δέν σταματάει σέ μία περίοδο πού θεωροῦμε καλύτερη, οὔτε γυρίζει πίσω αὐτή ἡ ἐποχή, ὅμως ὅπως ὁ ᾿Ελύτης ἔχει πεῖ χαρακτηριστικά
«Ο βήχας του Ιουστινιανού δεν έχει μεταφραστεί ακόμη. Εξού και η δυσκολία να κατανοηθεί ως τις μέρες μας η δημιουργία του Βυζαντίου.». ῾Υπάρχουν θέματα ἀρχῶν, ὀντολογικά θέματα, ζητήματα θρησκειῶν μέ πνευματικές διαστάσεις, πού διέπουν τά γεγονότα, καί ἄν παραβλέπονται αὐτά, ἤ ἄν ὁ καθένας, καί δέν ἐννοῶ τήν ἀνάρτηση τοῦ συγεκριμένου ἄρθρου, προβάλει τήν δική του ἀνάγνωση, χωρίς τήν γνώση ὅλων τῶν παραμέτρων, προσέγγιση τῆς ἀλήθειας δέν γίνεται καί ἀπομακρυνόμαστε ἀπό τήν ἱστορική δημιουργία τῶν γεγονότων, ἀπό τήν ἱστορική πραγματικότητα δηλαδή.
Τό Βυζάντιο εἶναι χαρακτηρισμένο ἀπό τήν ῾Ελληνορθόδοξη ἰδιαιτερότητα.
Καί σέ ὅλες τίς περιόδους πού ἀναφέρονται στό ἄρθρο, σημασία πρωταρχική γιά ἐμᾶς ἔχει ἡ ἀνάγνωση τῆς πορείας τοῦ ῾Ελληνικοῦ κυττάρου.
῾Η σημερινή ἐποχή χαρακτηρίζεται ἀπό νέα μέσα, ψηφιακά καί ἐνεργειακά. Μία ἀλλαγή συνέβαινε καί στήν περίοδο τοῦ Χαριλάου Τρικούπη, ὅταν τά ἱστιοφόρα πλοῖα ἀντικαθίσταντο σταδιακά παγκόσμια ἀπό ἀτμόπλοια , τήν περίοδο τῆς δεύτερης Βιομηχανικῆς ἐπανάστασης στή δυτική Εὐρώπη. Περίοδο κατά τήν ὁποία οἱ Ἕλληνες ἐκτός ῾Ελλάδος εὐημεροῦσαν, ἀγόραζαν ἀτμόπλοια, μέ κεφάλαια ἀπό σιτεμπόριο ἑλληνικῶν ἐπιχειρήσεων ἐγκατεστημένων στή Μαύρη Θάλασσα, καί τήν ἐμποροναυτιλιακή δραστηριοποίησή τους σέ πόλεις-λιμάνια τῆς Μεσογείου, τῆς Μαύρης Θάλασσας, καί τῆς Βόρειας Ευρώπης, ὅπως ἔχει καταγράψει ἡ ἱστορικός καθηγήτρια ναυτιλιακῆς ἱστορίας στό Τμῆμα ῾Ιστορίας καί ᾿Αρχαιολογίας τοῦ Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Τζελίνα Χαρλαύτη, στό κείμενο «Στούς θαλάσσιους δρόμους μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Ευρώπης την εποχή του Χαριλάου Τρικούπη.».
Καλημέρα Σας.
Ευχαριστώ για το σχόλιό Σας. Οι βασικές προκείμενες όσων λέτε, έχουν συμπεριληφθεί από μέρους μου, στον δικό μου συλλογισμό, χωρίς να αναφέρονται ρητά (αφού σκοπός του δοκιμίου δεν ήταν να περιγράψει τον χαρακτήρα του ιστορικού Βυζαντίου, αλλά την περιφερειακή ολοκλήρωση στην σύγχρονη Ανατολική Μεσόγειο) εξ ου και το συμπέρασμα στο τέλος του δοκιμίου : “Εν κατακλείδι, το νέο «Βυζάντιο» προφανώς δεν θα είναι όπως το μεσαιωνικό αλλά κάτι το εντελώς νέο, το πρωτόγνωρο και μετανεωτερικό…”
Καλημέρα σας. Ὅταν λέμε, ἐμεῖς οἱ παλαιότεροι Βυζάντιο, γιατί οἱ νεότεροι δέν γνωρίζω πῶς μαθαίνουν τήν ἱστορία, ἐννοοῦμε ἀπό τήν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινούπολης καί μετά. Σάν νά λέμε δέν ὑπάρχει Βυζάντιο, μέ τήν ἔννοια τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας, χωρίς Κωνσταντινούπολη. Γεγονός ἱστορικό, ὀντολογικό καί σημαῖνον γιά τούς Ἕλληνες, γι αὐτό καί ἡ κυρίαρχη σημασία του γιά ἐμᾶς. Εἶναι ἱερή ἡ σημασία αὐτή. Αὐτό θέλω νά τονίσω.
Σύμφωνα με την βάση δεδομένων των Ηνωμένων Εθνών έως και το 2021 η Τουρκία αποτελούσε τον 5ο εισαγωγέα της Αιγύπτου κατέχοντας κατά μέσο όρο ένα ποσοστό της τάξης του 4,8%.
Η δε Ελλάδα κατέχει στον ίδιο πίνακα εισαγωγών της Αιγύπτου μόλις την 35η θέση.
Η δε Κίνα δεσπόζει στην 1η θέση, με ένα συντριπτικό ποσοστό της τάξης του 15% συγκριτικά με την 2η προμηθευτή της Αιγύπτου , δηλαδή την Σαουδική Αραβία που περιορίζεται σε ένα ποσοστό εξαγωγών της προς Αίγυπτο της τάξης του 9,5% .
Πάντως το 2021 η Σαουδική Αραβία κατέκτησε την 2η θέση προσπερνώντας τις ΗΠΑ.
Από εκεί και πέρα, μέχρι την 5η θέση που κατέχει η Τουρκία στοιβάζονται στην 3η θέση οι ΗΠΑ με 7,8% και στην 4η θέση η Γερμανία με 5% .
Την δε χρυσή 7αδα εισαγωγέων της Αιγύπτου κλείνουν στην 6η θέση τα ΗΑΕ με 2,9% και στην 7η θέση η Ουκρανία με 2,1%.
Το αξιοσημείωτο ωστόσο είναι ότι,σύμφωνα με την ίδια βάση δεδομένων , το Α’ τρίμηνο 2022 ο πρώτος και κορυφαίος μακράν εξαγωγικός προορισμός της Τουρκίας , υπήρξε η Αίγυπτος !!!
Τα στοιχεία βρίσκονται στην διάθεση σας συνάδελφε στην ιστοσελίδα
https://tradingeconomics.com/egypt/imports-by-country
Επιβεβαιώνονται συντριπτικά κι από άλλες ιστοσελίδες.
Με την Ελλάδα με μόνο 312,61εκατομμύρια δολάρια εξαγωγές προς Αίγυπτο το 2021 και τις αντίστοιχες της Τουρκίας στα 3,3 δισεκατομμύρια δολάρια , δυστυχώς η πραγματικότητα έρχεται να μας χτυπήσει αμείλικτα την πόρτα !
Με όλη την ειλικρινή μου εκτίμηση και τον
αληθινό μου σεβασμό, το μόνο πλέον που απομένει να σχολιάσω εγώ είναι πως θα έπρεπε όλοι αγαπητέ μου συνάδελφε να οραματίζονταν όπως εσείς…
*Υστ: Ας παρηγορηθούμε ότι στα 642 μΧ στα χρόνια της Δυναστείας του Ηρακλείου, η πολυπολιτισμική και πολυεθνική – όπως άλλωστε όλες οι αυτοκρατορίες, – Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ή επί τω λαικότερον “Ρωμανία” , όπως την αποκαλούσαν στα χρόνια της (σ.σ.: Βυζάντιο) , έχασε οριστικά πλέον την σημερινή γεωγραφική περιφέρεια (τότε “θέμα” ) της Αιγύπτου από τους Άραβες…
( https://youtu.be/zhNM4RkNsH0 )
Λίγο νωρίτερα είχε χάσει από τους Πέρσες και την Ιερουσαλήμ…
Ευχαριστώ για το σχόλιό σας. Οι Απαντήσεις είναι οι εξής:
1. Το ισοζύγιο εισαγωγών και εξαγωγών, όταν ελλείπει πολιτική συναντίληψη μεταξύ των ηγετιδών τάξεων των κρατών, όπως απαιτεί η θεωρία του λειτουργισμού, δεν θεωρείται ως οικονομική συνεργασία, αλλά ως οικονομικός ανταγωνισμός για την κατάκτηση των αγορών, που οδηγεί στον οικονομικό ιμπεριαλισμό, μια βασική αιτία των πολέμων. Δηλαδή εν προκειμένω οι οικονομικές σχέσεις Τουρκίας και Αιγύπτου δεν ερμηνεύονται με την θεωρία του λειτουργισμού, καθώς θα προκύψει το εσφαλμένο που συμπέρασμα που εκθέσατε.
2. Ειδικότερα, οι οικονομικές σχέσεις Τουρκίας και Αιγύπτου, λόγω της εχθρότητας των πολιτικών κατεστημένων των δύο χωρών, ερμηνεύεται με βάσει δυο άλλες θεωρίες, είτε τους κλασικούς υποστηρικτές του ελεύθερου εμπορίου με επιφανέστερο τον Leonard Trelawney Hobhouse (1864-1929) είτε τους μαρξιστές με επιφανέστερο τον Lenin (1870-1924) – σε κάθε περίπτωση αμφότερες θεωρούν πως τα εμπορικά πλεονάσματα και ελλείμματα εκατέρωθεν, προκαλούν οικονομικό ανταγωνισμό με διείσδυση και προσπάθεια αποτροπής της αντιστρόφως, με τελικό αποτέλεσμα είτε τον οικονομικό πόλεμο είτε τον οικονομικό ιμπεριαλισμό που οδηγεί σε στρατιωτική σύγκρουση.
3. Εκ του αποτελέσματος άλλωστε, αποδεικνύονται όσα ανέφερα στα σημεία 1 και 2, από την πραγματικότητα που επικρατεί μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου, καθώς οι σχέσεις τους είναι άκρως ανταγωνιστικές για την κυριαρχία στην Ανατολική Μεσόγειο, και τα δύο κράτη δεν εμπιστεύονται το ένα το άλλο, ευρισκόμενα σε μεγάλη ένταση. Αυτός ο ανταγωνισμός για την ισχύ οδήγησε την Αίγυπτο να συμμαχήσει με την Ελλάδα, οπότε όσα γράφω δεν είναι ουτοπικά αλλά όσα είδα πως μπορούν να συναχθούν από την βούληση των κρατών και από το ισοζύγιο ισχύος
4. Για το προσωπικό σκέλος, όπου αναφέρατε πως εγώ οραματίζομαι και μακάρι και οι άλλοι – ή κάτι αντίστοιχο. Προφανώς, από την οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου όπως και από την στρατιωτική τους συνεργασία ή τα σχέδιά τους για αγωγούς και καλώδια μεταφοράς ενέργειας, δεν προκύπτει πως είμαι εγώ που οραματίζομαι αλλά οι Κυβερνήσεις Ελλάδας και Αιγύπτου.
Καλό βράδυ
Σημείωση στο 2: η θεωρία του ελεύθερου εμπορίου, θεωρεί πως το ελεύθερο εμπόριο μπορεί τελικά να διαλύσει την σχέση συμβίωσης ανάμεσα στην πολιτική εξουσία και στα οικονομικά συμφέροντα, ώστε να αποφευχθεί και ο πόλεμος και να επέλθει ειρήνη, όμως εν προκειμένω κατά την κρίση μου λόγω της δομής των καθεστώτων σε Αίγυπτο και Τουρκία, όπου πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα ταυτίζονται αυτό δεν μπορεί να συμβεί – οπότε επέρχεται ως αποτέλεσμα η αντιπαράθεση
Το σκεπτικό σας αγαπητή κυρία συνεχίζει να με εντυπωσιάζει εξίσου με τους χαρακτήρες των γραμμάτων σας και τα πνεύματα τους.
Με μία μόνον επιφύλαξη ως προς τον Χαρίλαο Τρικούπη, που πήγε κι αγόρασε από τον διεθνή οπλέμπορο , Ελληνικής καταγωγής, Μπαζίλ Ζαχάρωφ (Βασίλειο Ζαχαρίου ή Ζαχαρία) το πρώτο Ελληνικό υποβρύχιο , κάπου στα 1878 -1880 , το οποίο αποδείχθηκε εν συνεχεία αναξιόπλοο και δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ επιχειρησιακά , καταλήγοντας στο γνωστό “δυστυχώς επτωχεύσαμεν” και μία υπενθύμιση ως προς το γεγονός που ασφαλώς γνωρίζετε ότι, η Μαύρη Θάλασσα , χρησιμοποιούνταν για τα Ελληνικά εμπόρια τουλάχιστον από τον 8ο αιώνα πΧ -για να μην αναφερθώ ακόμα πιο πίσω- κι ότι η Οδησσός από τα 1774 μΧ που την θεμελίωσε η Μεγάλη Αικατερίνη υπήρξε το κεντρικό ορμητήριο του,εκτός ορίων Οθωμανικής αυτοκρατορίας, Ελληνισμού της διασποράς, κατά τα λοιπά επιτρέψτε μου να προσθέσω στους συλλογισμούς σας και προς επίρρωση τους τα ακόλουθα :
Βυζάντιο δεν υπήρξε ποτέ.
Υπήρξε μόνον Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, γνωστή στους χρόνους της κι ως Ρωμανία.
Ο όρος Βυζάντιο ήταν εξ’αρχής αποκύημα του Γερμανού θιασώτη του Λούθηρου, πρώην βοηθού δικηγόρου, καθηγητή ελληνικών και στα έσχατα του βίου του βιβλιοθηκάριου κάποιου Γερμανού τραπεζίτη, Ιερώνυμου Βολφ.
Τον χρησιμοποίησε στα μέσα του 16ου αιώνα, αναφερόμενος στην Κωνσταντινούπολη και για να την περιγράψει ως την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας στους χρόνους που αυτή είχε πλέον κατακτηθεί από τους Σελτζούκους και δεν ήταν ενεργή πια.
Έτσι ο Βολφ θυμήθηκε πως η Κωνσταντινούπολη είχε χτιστεί πάνω στην πόλη που είχε αποικίσει και ιδρύσει περίπου στα 657 πΧ ο Βύζαντας ο Μεγαρεύς, δίνοντας της το όνομα Βυζάντιο ή Βυζαντίς.
Για αυτόν τον λόγο ο Ιερώνυμος Βολφ χρησιμοποίησε- επανέφερε τον όρο Βυζάντιο , αναφερόμενος στην πρωτεύουσα της Ρωμανίας.
Ο όρος ωστόσο δεν “περπάτησε”, μέχρι που κάπου στον 19ο αιώνα, όπως περιγράφει η αξιότιμη κυρία Ελένη Γλυκατζη Αρβελέρ , αποφάσισαν να τον χρησιμοποιήσουν και να τον καθιερώσουν οι Γάλλοι, σε μια προσπάθεια να διαγράψουν από τις συνειδήσεις των ανθρώπων την ένδοξη διαδρομή μιας υπερδύναμης για την εποχή της, όπως η Ρωμανία.
Οι Βρετανοί ,προς τιμήν τους , εξακολουθούν να χρησιμοποιούν μέχρι τις μέρες μας τον όρο “Ανατολική. Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, για να περιγράψουν την Ρωμανία
Για την ιστορία ο Ιερώνυμος Βολφ, έλαβε τον τίτλο “Βυζαντινολόγος”, επειδή ήταν ο πρώτος που διαχώρισε τις εποχές της Ελληνικής ιστορίας.
Μέχρι τότε η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία-Ρωμανία θεωρούνταν η φυσική συνέχεια της Αρχαίας Ελλάδας.
Είμαι βέβαιη πως τα περισσότερα από αυτά που ανέφερα παραπάνω σας είναι ήδη γνωστά.
Τα ανέφερα όμως γιατί με κατατρέχει πάντα η ..απορία, γιατί εμείς οι σύγχρονοι Έλληνες , υιοθετήσαμε έναν ανύπαρκτο στην εποχή του όρο, για να αναφερόμαστε στην Ρωμανία ως δήθεν Βυζάντιο, τεμαχίζοντας τοιουτοτρόπως την ιστορική μας διαδρομή ανά τους αιώνες κατά τα προτεσταντικής εμπνεύσεως πρότυπα των Γερμανικών εν γένει Εθνών περί συστηματικής αλλοίωσης της ιστορίας.
Αναφέρεστε στο πρώτο σχόλιο – που δεν έγινε από εμένα. Τα ζητήματα αυτά ανήκουν στους ιστορικούς και η ανάλυση της Ιστορίας σχετικά με τον χαρακτήρα του ιστορικού Βυζαντίου δεν είναι το κυρίως θέμα. Όμως για να εκθέσω την άποψή μου στον διάλογο που άνοιξε – αφού όπως φαίνεται πολλοί αναγνώστες απασχολούνται με το θέμα – το Βυζάντιο όπως λέγεται από τους ιστορικούς και βυζαντινολόγους για να διακρίνεται από την Ρώμη, ήταν αρχικά η ελληνόφωνη και ελληνότροπη ανατολική πλευρά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, και τελικά μετά από κάποιους αιώνες, ήταν ο μεσαιωνικός ελληνισμός – αποκαλούνταν Ρωμαίοι αλλά η σταθεροποίηση της εθνικής ονομασίας μας ως Έλληνες έγινε στην νεώτερη εποχή, άλλωστε κάποτε λεγόμασταν Δαναοί, Αχαιοί και Γραικοί, χωρίς να σημαίνει ότι δεν επρόκειτο για τον ελληνισμό της αντίστοιχης περιόδου. Η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ήταν συνέχεια του ελληνιστικού κόσμου, και συνεπώς συνέχισε τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Κάποιοι στην Δύση και στην Τουρκία, για πολιτικούς λόγους αρνούνται ότι το Βυζάντιο ήταν ο εκρωμαϊσμένος χριστιανικός ελληνισμός, ο μεσαιωνικός ελληνισμός. Οι νεώτεροι και σύγχρονοι Έλληνες είμαστε οι απόγονοι αυτών των “Ρωμαίων”, των Βυζαντινών, των μεσαιωνικών Ελλήνων δηλαδή – οι οποίοι προέρχονταν εν πολλοίς από τους αρχαίους Έλληνες στην έκταση που βρέθηκαν κατά τους ελληνιστικούς χρόνους. Όπως αναφέρθηκε το θέμα στο δοκίμιο είναι το μέλλον του ελληνισμού, όχι το παρελθόν του.
Η συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου στην οποία αναφερθήκατε είναι μια καταρχήν – μερική συμφωνία UNCLOS αγαπητέ και δεν είναι η οριστική.
Είναι ανίσχυρη να παράγει αποτελέσματα έναντι τρίτων κρατών, παρά μόνον μεταξύ των αντισυμβαλλομένων μερών μέχρι των ορίων που έχουν συμφωνήσει μεταξύ τους .
Και σε αυτά τα όρια μένει εκτός ότι υπάρχει ανατολικά του 28ου μεσημβρινού, από την μισή Ρόδο έως και το Καστελόριζο-Σύμπλεγμα Μεγίστης…
Κι επειδή δεν παράγει αποτελέσματα έναντι τρίτων, είδαμε και το Ορουτς Ρέις να κόβει βόλτες εκείνο τον Αύγουστο του 2020…
Η οριστική συμφωνία χάραξης UNCLOS Ελλάδας – Αιγύπτου , εάν υπάρξει ποτέ , μπορεί να είναι εκδιαμετρου αντίθετη από την υπάρχουσα μερική συμφωνία.
(βλ. https://www.ejiltalk.org/part-ii-some-observations-on-the-agreement-between-greece-and-egypt-on-the-delimitation-of-the-exclusive-economic-zone/ ).
Όσο δεν ολοκληρώνεται παραμένει ισχυρή μεταξύ τους.
Δεν λέω ότι κάναμε κακώς που την υπογράψαμε, αλλά κακώς κάνουμε να μην ακριβολογουμε και να μεταφέρουμε κάποια πράγματα ως δήθεν διεθνώς δεδομένα και να επευφημούμε εκ των προτέρων.
Τα ύστερα τιμούν τα πρώτα, όπως λέει κι ο θυμόσοφος λαός..
Εν πάσι περιπτώσει , εδώ, σε αυτό το blog , δεν γράφουμε Προσθήκες -Αντικρούσεις ,παρά μόνον μεταφέρουμε τις γνώσεις και τις απόψεις μας.
Προσωπικά αποφεύγω και τις κριτικές, τί είναι λάθος, τί είναι σωστό κλπ και τους επιθετικούς χαρακτηρισμούς.
Ο καθένας έχει το δικαίωμα στην προσωπική του άποψη και στην Ελλάδα ευνοείται η ελευθερία του λόγου.
Η προσωπική μου άποψη λοιπόν είναι ότι οι θεωρίες αγαπητέ διαφέρουν μακράν από την πράξη και παραμένουν θεωρίες μέχρις ότου δεν τις επιβεβαιώνει το πείραμα.
Κι εγώ , όπως κι όλοι μας δηλαδή, εν προκειμένω, δεν είδα την Αίγυπτο να τρέχει για να μας συνδράμει ως σύμμαχος χώρα , με οποιαδήποτε μέσα όταν η Τουρκία καταπατούσε το Ελληνικό τμήμα της χαραχθείσας μεταξύ μας Ελληνο-Αιγυπτιακης ΑΟΖ…
Κι ούτε την είδα να θέλει να οριοθετήσει μαζί μας την θάλασσα Ανατολικά του 28ου μεσημβρινού κι έως το Καστελόριζο,,στην οποία έχει η Τουρκία “ειδικό ενδιαφέρον” …
Επιπλέον, στην πράξη οι πολεμικές συγκρούσεις στην Ουκρανία, έφεραν την Αίγυπτο στο χείλος της επισιτιστικής κρίσης επειδή διαταράχθηκε το 2,1% των προμηθευτών της.
Φανταστείτε στην πράξη τί θα σημάνει για την Αίγυπτο έτσι και διαταραχθεί το 4,8% των προμηθειών της εκ Τουρκίας και με αυξανόμενη μάλιστα σήμερα πρόοδο προμηθειών- τουρκικών εισαγωγών…
Ο κίνδυνος ελλείψεων πάντα δημιουργεί εξαρτήσεις.
Στην πράξη είναι ζήτημα επιβίωσης να μην δαγκώνεις το χέρι που σε ταΐζει.
Λυπάμαι για την άποψη σας για τους οραματιστές .
Κατά την δική μου η πρόοδος του ανθρώπινου είδους στηρίχθηκε σε αυτούς.
Οι ουτοπιστές,ποτέ δεν είχαν αποτέλεσμα γιατί στηρίχθηκαν σε χίμαιρες.
Μην τα συγχέουμε κάποια πράγματα πάνω στην προσπάθειά να επιτεθούμε αδίκως στον άλλο…
Εγώ δεν σας είπα ουτοπιστή. Μόνος σας δώσατε τον χαρακτηρισμό.Αγνωστο γιατί.
Εγώ είμαι υπέρ της άποψης του Βολταίρου, “μπορεί να διαφωνώ με ό,τι λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες.”
Καλό σας βράδυ επίσης.
Αγαπητέ μου στην κυρία Ελένη Π
αναφερόμουν.
Δεν ξέρω γιατί το εμφάνισε εκτός.
Εγω πάτησα την ένδειξη “Απάντηση” στο σχόλιο της πρώτης σχολιάστριας.
Εξάλλου αναφερόμουν σε “κυρία” που χρησιμοποιεί τα πνεύματα στους χαρακτήρες των κειμένων της.
Συγνώμη εάν σας κούρασα ναμου ανταπαντάτε.
Και πάλι καλό σας βράδυ.
Αγαπητοί αναγνώστες και αγαπητές αναγνώστριες του δοκιμίου,
Ευχαριστώ τους πάντες, ειδικά όσους από εσάς θελήσατε να σχολιάσετε, με τους ενδιαφέροντες προβληματισμούς σας και τις θέσεις σας. Θα αφήσω τα σχόλια εφ’εξής χωρίς κάποια δική μου συμμετοχή, η οποία έγινε προηγουμένως προκειμένου να ενισχυθεί ο διάλογος.
Κάθε αναγνώστης έχει την δική του κρίση και διαμορφώνει την δική του γνώμη, κάποιοι θα διαφωνήσουν, άλλοι θα συμφωνήσουν, μερικοί θα θέσουν νέα θέματα. Αυτός άλλωστε είναι και ο σκοπός της συγγραφής και δημοσίευσης ενός δοκιμίου, να προκαλέσει τον προβληματισμό.
Ο λόγος σε εσάς τους σχολιαστές.
Καλή σας συνέχεια.
Ισραήλ Κύπρος Ελλάδα = 18 εκατομμύρια.
Τουρκία συρία Παλαιστίνη Αίγυπτος =300 εκατομμύρια.
Αν δεν ξυπνήσουν τα ζώα της Δύσης σε λίγα χρόνια η ανατολική Μεσόγειος θα ονομάζεται Δυτική Ισλαμική θάλασσα.
Κυρία ΜΑΡΙΑ Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, ὁ καθένας ἐκφράζει ἀπόψεις του ἀπό ὅσα ἔχει διδαχθεῖ καί διαβάσει, καί ἀπό αὐτά ὅσα τοῦ ταιριάζουν γιά διάφορους λόγους. ῾Υποκειμενικές εἶναι οἱ κρίσεις μας καί ἐνδιαφέρουσες ὅλες οἱ ἀπόψεις. Αὐτό ἰσχύει καί γιά τήν ἱστορία τῶν μεγάλων ἡγετῶν ἤ τῶν δημοσίων προσώπων. Ὅσο γιά τό πολυτονικό, τί σᾶς ἐντυπωσιάζει, ἔτσι τό διδάχθηκα.
Δέν ἔγραψα ὅτι δέν ὑπάρχει Βυζάντιο. ᾿Ανήκω στήν γενιά πού διδαχθήκαμε Βυζαντινή ἱστορία. Μιά πρόχειρη ματιά στήν Βικιπαίδεια δείχνει ὅτι ὁ Βύζας ἦταν γιός τοῦ Ποσειδώνα καί μιᾶς κόρης τοῦ Διός. Καί βέβαια ὑπάρχει σχέση μέ τήν ἀρχαία ῾Ελλάδα. ᾿Αλλά στήν ἱστορία ἀνάπτυξης τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας, ὁ ἀρχαῖος Ἑλληνικός πολιτισμός καί ὁ ὅρος Ἕλληνες δεινοπάθησαν λόγω εἰδωλολατρίας. Καί ὑπάρχει ἡ ἄποψη ὅτι ἡ ὀνομασία Ρωμαῖοι τῶν Ρωμιῶν Ἑλλήνων ὑπερίσχυσε τήν περίοδο πού ἀτονοῦσε ἡ Δυτική Ρωμαϊκή Αὐτοκρατορία καί κρατοῦσε ἡ ᾿Ανατολική. Τό νά διακρίνουμε τήν δική μας ἰδιαίτερη ρίζα, δέν σημαίνει ὅτι δέν ἔχουμε σχέσεις ἤ ἐπιρροές ἀπό καί πρός ἄλλους καί νά τό ἀναγνωρίζουμε. ῾Ο λεγόμενος ῾Ελληνορωμαϊκός πολιτισμός εἶναι αὐτός πού ξεκίνησε στήν ἀρχαία ῾Ελλάδα καί διαδόθηκε ἀπό τούς Ρωμαίους καί ἑδραιώθηκε στή Δύση ἔχοντας φθάσει καί σέ ᾿Ανατολικές περιοχές. Οἱ αὐτοκρατορίες ὅταν ἔγιναν ὑπερτεροῦσαν σέ πολλά, ἔφερναν κάτι καινούργιο, ὑπῆρχε δυναμική. Παράδειγμα, ὑπῆρχε ὁ ἀρχαῖος Ἑλληνικός πολιτισμός καί οἱ Ρωμαῖοι ἔφτιαξαν δρόμους, ὀργάνωσαν διοίκηση καί διαδόθηκε ἔνας τρόπος ζωῆς σέ λαούς πού τό εἶχαν ἀνάγκη.
Εὐχαριστοῦμε καί τόν κ. Τσουκαλᾶ γιά την εὐκαιρία νά ἀνταλλάσσουμε ἀπόψεις καί σκέψεις.
Ελένη Π. :
Καλημέρα σας.
Αυτά που διδαχθήκατε εσείς δυστυχώς για κάποιους από εμάς ήταν πολυτέλεια . Κατά κάποιον τρόπο χάσαμε τον σύνδεσμο μας με το παρελθόν.
Έχετε προικοδοτηθει αγαπητή κυρία , για αυτό, πιστεύω, θεωρείται δεδομένα κάποια πράγματα κι εκφράζετε την έκπληξη σας.
Σαφώς και δεν είπατε εσείς ότι Βυζάντιο δεν υπάρχει.
Εγώ το είπα.
Κατά την άποψη μου διδαχθηκαμε την ιστορία μας με έναν τρόπο κατατμημένο κι αλλοιωμένο. Προσωπικά δεν πιστεύω ότι ο όρος Βυζάντιο μπορεί να αποτυπώσει την διαχρονική πορεία του Ελληνισμού.
Έχω την άποψη πως συνιστά ακόμα μια προσπάθεια αποσύνδεσης μας από το παρελθόν .
Πώς να το πω? Είναι σαν εσάς μετά από κάποια χρόνια να σας φωνάζω “Δημητρούλα”, σαν να παραποιώ την οντότητα σας με κάποιον τρόπο.
Ρωμανία λεγόταν στα χρόνια της όσο κι αν εμείς κομπιάζουμε να το προσφέρουμε…
Όπως είπατε, οι απόψεις είναι πάντα υποκειμενικές. Δεν θα μπορούσε να ήταν κι αλλιώς..
Κι έχετε δίκιο , θα πρέπει να ευχαριστήσουμε τον κύριο Τσουκαλά που μας έδωσε την ευκαιρία να τις εκφράσουμε.
Μόνο από τις αντιθέσεις μπορούν να προκύψουν συνθέσεις.
Εάν είχαμε όλοι την ίδια άποψη, θα ήταν το λιγότερο βαρετό και δεν θα είχαμε να σημειώσουμε ως ανθρώπινο είδος καμμια αξιοσημείωτη πρόοδο.
Ο καθένας κάτι συνεισφέρει…
Για αυτό πρέπει όλες οι απόψεις και να ακούγονται και να γίνονται σεβαστές.
Καλή σας συνέχεια…
Ελένη,
“Ἕλληνες δεινοπάθησαν λόγω εἰδωλολατρίας”
Oι Έλληνες δεν ήσαν ειδωλολάτρες. Πώς το κάνεις αυτό το λάθος; Σε άλλο σχόλιό σου αναφέρεις τον Καβάφη και το πολύ σωστό “διόλου δὲν πέθαναν γι’ αὐτὸ οἱ θεοί”. Προφανώς και όχι, διότι λατρεύονταν οι ίδιοι και όχι τα ομοιώματά των.
᾿Επειδή γράψατε πρός ἐπίρρωση τῶν συλλογισμῶν μου, ἀπάντησα ἔτσι. Βεβαίως τό Βυζάντιο δέν ἀποτυπώνει τήν διαχρονική πορεία τοῦ ῾Ελληνισμοῦ, μία περίοδος εἶναι καί μάλιστα ἐλάχιστα κατανοητή ἀπό τούς Δυτικούς, στραμμένη κυρίως στήν θρησκευτικότητα καί τήν πνευματικότητα. Ἄν δέν ξεκινήσεις ἀπό τήν ἀρχή δέν φθάνεις στό Βυζάντιο. Κατά τήν γνώμη μου πάντα. Εἶναι ἐνδιαφέρουσα ἡ ῾Ελληνική ἱστορία γιά ἐμᾶς, ὅπως καί τῶν ἄλλων λαῶν γι αὐτούς, ἄν καταφέρεις καί τήν κατανοήσεις στήν συνέχεια τῶν περιόδων της.
Πρός κ. Επισκέπτη
Ποιό λάθος; Λέγεται ὅτι ὁ ᾿Ιουστινιανός ἔκλεισε τήν ᾿Ακαδημία ᾿Αθηνῶν λόγω τῆς αἰρέσεως τῆς εἰδωλολατρίας. ῾Η ἑδραίωση τοῦ Χριστιανισμοῦ ἔγινε μέ ἀγώνα ἐναντίον τῶν αἰρέσεων. Οἱ Πατέρες τῆς ᾿Εκκλησίας ἐμβάθυναν σωστά στά ἀρχαῖα κείμενα καί τά διατήρησαν. Φαντάζομαι ὅτι ὁ Καβάφης ἐννοοῦσε τούς ἀρχαίους θεούς.
https://www.freeinquiry.gr/articles/geniki-kritiki/toys-eidololatres-evrizan-oxi-toys-ellines/4130.html
https://www.impantokratoros.gr/8356EF00.el.aspx
Κατ’ αρχάς, δεν χρειάζεται το “κ.”, ούτε πληθυντικός. Θεωρώ αμφότερα εξεζητημένα. Άλλοι τα απαιτούν, εγώ καθόλου.
Ο Ιουστινιανός μπορεί να έλεγε ό,τι ήθελε, όμως ήσαν οι Έλληνες ειδωλολάτρες; Σαφώς και όχι και τον λόγο τον εξήγησα. Εγώ στην πραγματικότητα αναφέρθηκα και όχι στο τι είπε ένας χριστιανοταλιμπάν σαν τον Ιουστινιανό, που δεν άφησε τίποτε ελληνικό όρθιο, από τα απομεινάρια των καταστροφών τού Ισπανού κάφρου Θεοδοσίου. Νομίζω πως δεν χρειάζεται να σού εξηγήσω τι είναι η ειδωλολατρία, για δε τον στίχο τού Καβάφη και γιατί είχε δίκιο, νομίζω ότι ήμουν αρκετά σαφής. Άλλωστε, το λες και η ίδια: “Φαντάζομαι ὅτι ὁ Καβάφης ἐννοοῦσε τούς ἀρχαίους θεούς”. Και βέβαια αυτούς εννοούσε, αλλά το ζήτημα είναι να δώσεις έμφαση στο “γι’ αὐτὸ”, από την φράση “διόλου δὲν πέθαναν γι’ αὐτὸ οἱ θεοί”. Ποιο αυτό; Την καταστροφή των ναών και των αγαλμάτων των. Τι δεν καταλαβαίνεις;
Ελένη Π .:
Ναι, έχετε δίκιο , το έγραψα αυτό το “προς επίρρωση των συλλογισμών σας” κι όταν το έκανα αναφερόμουν κυρίως στο κείμενο σας:
“..Υπάρχουν θέματα ἀρχῶν, ὀντολογικά θέματα, ζητήματα θρησκειῶν μέ πνευματικές διαστάσεις, πού διέπουν τά γεγονότα, καί ἄν παραβλέπονται αὐτά, ἤ ἄν ὁ καθένας, καί δέν ἐννοῶ τήν ἀνάρτηση τοῦ συγεκριμένου ἄρθρου, προβάλει τήν δική του ἀνάγνωση, χωρίς τήν γνώση ὅλων τῶν παραμέτρων, προσέγγιση τῆς ἀλήθειας δέν γίνεται καί ἀπομακρυνόμαστε ἀπό τήν ἱστορική δημιουργία τῶν γεγονότων, ἀπό τήν ἱστορική πραγματικότητα δηλαδή.
Τό Βυζάντιο εἶναι χαρακτηρισμένο ἀπό τήν ῾Ελληνορθόδοξη ἰδιαιτερότητα.
Καί σέ ὅλες τίς περιόδους πού ἀναφέρονται στό ἄρθρο, σημασία πρωταρχική γιά ἐμᾶς ἔχει ἡ ἀνάγνωση τῆς πορείας τοῦ ῾Ελληνικοῦ κυττάρου.”
Οι αποσπασματικές αναγνώσεις της πολυδιάστατης ιστορικής διαδρομής ενός λαού κι η έλλειψη συνέχειας που εμφανίζεται μέσω του τεμαχισμού της ιστορίας του και των αποσυνδέσεων κι αποσυναρμολογήσεων της, μόνον σε σοβαρή παραμόρφωση της μπορεί να οδηγεί κι εν συνεχεία σε σωρεία παρερμηνειών.
Αυτή πιστεύω πως ήταν η πραγματική συμβολή τόσο του “Βυζαντινολόγου” Ιερώνυμου Βολφ, όσο κι αυτών που προσπάθησαν να δώσουν νέα ταυτότητα στην Ρωμανία, αλλά κι αυτών που την αποδέχθηκανκι υιοθέτησαν αυτή την ταυτότητα .
Αν κατατμήσεις ,κατακερματίσεις κι αποσυνθέσεις το παρελθόν ενός λαού καταλήγεις τελικά σε κάτι εντελώς νέο και διαφορετικό, που μπορείς μεταγενέστερα να το βαφτίσεις με ότι όνομα φανταστείς και να του προσδώσεις τα όποια χαρακτηριστικά εσύ επιθυμείς να επικεντρωθείς τα οποία ωστόσο απέχουν μακράν από την αυθεντική αρχική οντότητα και την μελέτη της .
Σε γενικές γραμμές αυτό ήθελα να αποδώσω και να αποτυπώσω, γι’αυτό και συμφωνώ απόλυτα με την καταληκτική φράση σας ότι σημασία για εμάς πρέπει να έχει η συνολική πορεία του Ελληνικού κύτταρου.
Για αυτό τον λόγο χρησιμοποίησα την φράση μου “προς επίρρωση των συλλογισμών σας”.
῾Η ἀλήθεια εἶναι ὅτι ἔχω προικοδοτηθεῖ, ἀγαπητή κυρία ΜΑΡΙΑ Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, ἀλλά ἀπό τόν πατέρα μου, πρό πολλοῦ, κι’ αὐτός γιά προίκα μοῦ ἔδωσε ἀγάπη. ῾Η ἱστορία μας ἔχει ἀρχές κυρίως. Τό Βυζάντιο χαρακτηρίζεται ἀπό τήν Χριστιανική του ταυτότητα.
Και όλα αυτά μέχρι που εμφανίστηκαν οι τουρκομογγόλοι στη Μεσόγειο. Από το χρονικό σημείο αυτό και μετά τα γραφόμενά σας δεν έχουν εφαρμογή. Έπαψαν να υφίστανται οι σχέσεις συνύπαρξης και συνεργασίας των λαών που κατοικούν στην περιοχή τους τριάντα αυτούς αιώνες και επικράτησαν οι σχέσεις σφαγέων θυμάτων και όχι η ενιαία περιφέρεια της συνύπαρξης έως και σήμερα.
Ισραήλ Κύπρος Ελλάδα = 18 εκατομμύρια.
Τουρκία συρία Παλαιστίνη Αίγυπτος =300 εκατομμύρια.
Αν δεν ξυπνήσουν τα ζώα της Δύσης σε λίγα χρόνια η ανατολική Μεσόγειος θα ονομάζεται Δυτική Ισλαμική θάλασσα.
[…] Γιώργος Τσουκαλάς – 14/05/2022 – ΑΝΙΧΝΕΥΣΕΙΣ […]