του Δημητρίου Μερκούριου Κόντη*
Απόσπασμα από «χάρτης 6» του 2022 (υπουργείο Εξωτερικών), αναφορικά με τις βραχονησίδες στο Αιγαίο. Με κόκκινο χρώμα σημειώνεται η αιγιαλίτιδα ζώνη της Ζουράφας, την οποία αμφισβητούν οι Τούρκοι.
19 Οκτωβρίου 1912 (π.η.): Ο ελληνικός στόλος απελευθερώνει την Σαμοθράκη.
31 Μαρτίου 1913: Δεύτερη συλλογική διακοίνωση των Έξι Δυνάμεων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία για άμεσο τερματισμό του Πρώτου Βαλκανικού Πολέμου. Οι Έξι Δυνάμεις ζητούν η Τουρκία να παραχωρήσει όλα τα νησιά του Αιγαίου χωρίς όρους.
1 Απριλίου 1913: O βουλγαρικός και σερβικός στρατός ετοιμάζεται να προελαύσει στην Κωνσταντινούπολη. Οι Τούρκοι δίνουν άμεσα θετική απάντηση στην πρόταση των Έξι Δυνάμεων.
30 Μαΐου 1913: Συνθήκη του Λονδίνου. Λήξη Α’ Βαλκανικού Πολέμου. Όλα τα νησιά του Αιγαίου παραχωρούνται από την Τουρκία στις Έξι Δυνάμεις, ώστε να αποφασιστεί η τύχη τους (άρθρο 5).
13 Φεβρουαρίου 1914: Κοινοποίηση της απόφασης των Έξι Δυνάμεων στην Αθήνα. Τα νησιά του Αιγαίου (πλην των Δωδεκανήσων που παρέμειναν de facto σε Ιταλική κατοχή), εκτός από την Ίμβρο, την Τένεδο και το Καστελόριζο, θα εκχωρηθούν de jure στην Ελλάδα, αφού ολοκληρωθούν τα προαπαιτούμενα που ορίζονται στην απόφαση. Η απόφαση δεν επιβάλλεται από τις Δυνάμεις στην Τουρκία, λόγω της επικείμενης κατάρρευσης της Ευρωπαϊκής Συμφωνίας.
Παρατήρηση: Είναι προφανές πως δεν ήταν στην πρόθεση των Δυνάμεων να αποδώσουν στην Ελλάδα όλα τα νησιά του Βορείου και του Ανατολικού Αιγαίου και να επιστρέψουν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία τις περιβάλλουσες νησίδες τους. Άλλωστε οι Οθωμανοί είχαν χάσει όλες τις Ευρωπαϊκές τους κτήσεις με τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο πλην της περιοχής των Στενών και την Κωνσταντινούπολη.
18 Σεπτεμβρίου 1914: Ο Βενιζέλος υπόσχεται στους Τούρκους να μην εκτελέσει τελικά μονομερώς την απόφαση των Έξι Δυνάμεων. Ελλάδα και Τουρκία περιμένουν την εξέλιξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, προσδοκώντας το καλύτερο για τα εθνικά τους συμφέροντα. Τεκμαίρεται πως ο Βενιζέλος αποφάσισε πως δεν ήταν προς το συμφέρον της Ελλάδας να αποδώσει τρία ελληνικά νησιά στους Τούρκους από την στιγμή που ο Μεγάλος Πόλεμος είχε αλλάξει άρδην τα δεδομένα.
25 Απριλίου 1920: Στο Σαν Ρέμο της Ιταλίας οι Σύμμαχοι και νικητές του Πρώτου Παγκοσμίου λαμβάνουν μια ενδιάμεση απόφαση αναφορικά με την απόδοση των νησιών του Βορείου Αιγαίου ((Ίμβρος, Τένεδος, Λήμνος, Σαμοθράκη) και της Μυτιλήνης από την (ηττημένη του πολέμου) Τουρκία στην Ελλάδα. Η απόφαση του Ανώτατου Συμβουλίου των Συμμάχων ορίζει πως θα πρέπει να εγκριθεί μια διάταξη [στην Συνθήκη των Σεβρών] με την οποία η Τουρκία θα αναγνωρίζει την ελληνική κυριαρχία σε αυτά τα νησιά και επίσης στον μεγάλο αριθμό νησίδων που τα περιβάλλουν. Η βραχονησίδα «Ζουράφα» αποτελεί «Περιβάλλουσα νησίδα» της Σαμοθράκης, σύμφωνα με την φρασεολογία της ενδιάμεσης απόφασης των Συμμάχων, γεγονός που τεκμαίρεται από την γεωγραφική της θέση. Η αρχική πρόταση, αναφορικά με την φρασεολογία που θα χρησιμοποιηθεί στην Συνθήκη των Σεβρών, είναι να προσδιοριστούν και να οριοθετηθούν επακριβώς οι βράχοι και οι νησίδες του Βορείου Αιγαίου μεταξύ δύο γεωγραφικών γραμμών.
10 Αυγούστου 1920: Υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών. Επιλέγεται εν τέλει ένας διαφορετικός τρόπος για να εξασφαλιστεί η ελληνική κυριαρχία στα νησιά του Βορείου και Ανατολικού Αιγαίου από τα αποφασισθέντα του Σαν Ρέμο. Επικυρώνεται το άρθρο 5 της Συνθήκης του Λονδίνου και έμμεσα το αποτέλεσμα του Α’ Βαλκανικού Πολέμου. ότι δηλαδή οι Οθωμανοί έχασαν από το 1913 τα πάντα στο Αιγαίο. Επικυρώνεται επίσης η διαιτητική απόφαση των Έξι Δυνάμεων του 1914. Επιστρέφονται στην Τουρκία τα νησιά που βρίσκονται εντός τριών μιλίων από τις Ασιατικές ακτές (άρθρο 84). Ο γενικός κανόνας (άρθρο 30) ορίζει πως τα νησιά και οι νησίδες εντός του ορίου των 3 μιλίων, τα εθιμικά χωρικά ύδατα της εποχής, παραμένουν στην επικράτεια της παράκτιας χώρας.
Νοέμβριος 1922: Οι Σύμμαχοι με επικεφαλής τον Λόρδο Κέρζον αποφασίζουν προτού οι αντιπροσωπείες τους φτάσουν στην Λωζάννη, να διατηρήσουν την φρασεολογία της Συνθήκης των Σεβρών, αναφορικά με την απόδοση των νησιών του ΒΑ στην Ελλάδα (αλλά και των Δωδεκανήσων στην Ιταλία). Ο Κέρζον θεωρεί πως με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζονται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας.
19 Νοεμβρίου 1922: Στο Hôtel des Alpes-Grand Hôtel στο Montreux της Ελβετίας οι Σύμμαχοι καθορίζουν την τύχη των νησιών του Αιγαίου, μερικές μέρες πριν ξεκινήσουν οι επίσημες διαπραγματεύσεις στην Λωζάννη. Ο Λόρδος Κέρζον δηλώνει στον Μπενίτο Μουσολίνι και στον Ρεϋμόν Πουανκαρέ ότι «το μόνο που ήθελε να κάνει ήταν να καταστήσει σαφές ότι τα τουρκικά δικαιώματα σε όλα τα νησιά του Αιγαίου επρόκειτο να εξαφανιστούν στη νέα συνθήκη.» Ο Κέρζον γνώριζε ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία είχε αποποιηθεί οριστικά και αμετάκλητα την κυριαρχία της σε όλα τα νησιά του Αιγαίου με την συνθηκολόγηση της στον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο, γεγονός που θα τόνιζε στον Ισμέτ Ινονού κατά την Συνδιάσκεψη της Λωζάννης.
25 Νοεμβρίου 1922: Ο επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπείας στην Λωζάννη, Ισμέτ Ινονού, περιορίζεται στο να ζητήσει την επιστροφή όλων των μικρών νησίδων, που βρίσκονται εντός τριών μιλίων από τις ασιατικές ακτές, στην Τουρκία.
24 Ιουλίου 1923: Υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης. Διατηρείται η φρασεολογία της Συνθήκης των Σεβρών. Μοναδική διαφορά αποτελεί η απόδοση της Ίμβρου και της Τενέδου στην Τουρκία. Το αίτημα του Ινονού για την απόδοση των μικρών νησίδων, εντός των τουρκικών χωρικών υδάτων, στην Τουρκία γίνεται αποδεκτό. Έτσι προκύπτει πως η τουρκική κυριαρχία στο Αιγαίο το 1923 περιορίζεται στα τρία μίλια από τις ακτές της. Η μεταγενέστερη αλλαγή της Αιγιαλίτιδας ζώνης του Αιγαίου στα έξι μίλια δημιούργησε το σημερινό κυριαρχικό καθεστώς στο Αιγαιακό αρχιπέλαγος, χωρίς όμως να τροποποιηθεί το εδαφικό καθεστώς που προσδιορίστηκε στην Λωζάννη.
Συμπέρασμα: Οι Οθωμανοί απεμπόλησαν την κυριαρχία τους στην Σαμοθράκη και κατ’ επέκταση και στην βραχονησίδα Ζουράφα αρχικά με την αποδοχή της δεύτερης συλλογικής διακοίνωσης των Έξι Δυνάμεων του 1913, γεγονός που επικυρώθηκε με την υπογραφή της Συνθήκης του Λονδίνου. Πρόθεση των Δυνάμεων ήταν να αποδοθεί η Σαμοθράκη και η Ζουράφα στην Ελλάδα με τις αποφάσεις του 1914, του Σαν Ρέμο του 1920 και την Συνθήκη των Σεβρών. Η οριστική de jure απόδοση της Σαμοθράκης και της Ζουράφας στην Ελλάδα συντελέστηκε με την Συνθήκη της Λωζάννης.
*Ο Δημήτριος-Μερκούριος Κόντης είναι ιστορικός ερευνητής.
Το ξαναγράφω, η Ζουράφα είναι για την Τουρκία σαν το Καστελλόριζο του Βορείου Αιγαίου χωρίς φυσικά την σημασία του για την ΑΟΖ , επειδή απέχει 6 ναυτικά μίλια από την Σαμοθράκη ,είναι καλός ψαρότοπος και εδώ και 60 χρόνια διεκδικούμενη περιοχή από τους Τούρκους ψαράδες, που ”μαλώνουν” με τους Έλληνες συναδέλφους τους ,ειδικά το Φθινόπωρο που υπάρχει μεγάλη παραγωγή ψαριών .
Με τις NAYTEX δεν αλλάζουν τα σύνορα και να μη ξεχνάμε πως στην Αλεξανδρούπολη εδρεύει και Αμερικανική Βάση.
Με “άσφαιρα” λόγια και εξώφθαλμα αντισυνταγματική υποχωρητικότητα φθάσαμε στην …αναγνώριση “ζωτικών” συμφερόντων της Τουρκίας στο …(!!!!) Αιγαίο, την προωθούμενη έμμεση διεθνή αποδοχή/αναγνώριση του Κατοχικού, προϊόντος εισβολής και εποικισμού, ψευδοκράτους, την εμετικά κατάπτυστη Προδοσία/Συμφωνία των Πρεσπών και εν συνόλω την θρασύτατα προκλητική, έμμεσα μεν εμπράκτως δε, εκδίωξη της Ελληνικής Εθνικής μειονότητας – αντί της επιβολής εφαρμογής του Πρωτοκόλλου της Κέρκυρας για ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ – της Βορείου Ηπείρου…. Ως πότε όμως θα γίνονται ανεκτές τέτοιες μεθοδεύσεις;;;;;;;;;
” Ως πότε όμως θα γίνονται ανεκτές τέτοιες μεθοδεύσεις;;;;;;;;;”
Έως ότου ο “κυρίαρχος” ελληνικός λαός θα αδιαφορεί και θα εξακολουθήσει να ψηφίζει τούς ίδιους και τούς ίδιους, οι οποίοι επίσης αδιαφορούν για όλα αυτά.
Πάντα παρακαλούσα-παρακαλώ και τώρα- κάθε φορά που αναφερόμαστε σε εθνικές συμφορές-σαν αυτές που αναφέρετε -να αναφέρουμε και τα ονόματα των κυβερνητών-πρωθυπουργών που μας ”τις φόρτωσαν” .
Το ”τσουβάλιασμα” και η γενίκευση (όλοι φταίνε) δεν βοηθά στην ενημέρωση του Ελλήνων πολιτών -που αγαπούν πραγματικά την Ελλάδα μας-και στην αποφυγή υπερψηφίσεως τους των ίδιων και των κομμάτων τους στις επόμενες εκλογές .
Συμπτωματικά οι εθνικές συμφορές, που αναφέρετε έγιναν επί πρωθυπουργίας των Ελευθερίου Βενιζέλου ,Ανδρέα Παπανδρέου Κω/νου Σημίτη και Αλέξη Τσίπρα.
Εάν δέχεστε σύσταση συνιστώ -εσάς και τους Έλληνες-να μη ξαναψηφίζουμε – όσους μας πλήγωσαν εθνικά και οι οποίοι που στην πλειονότητά τους ήταν και είναι λαϊκιστές.
Υ.Γ ΘΑ ΣΥΝΙΣΤΟΥΣΑ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ ΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΜΑΚΡΟΣΚΕΛΕΣ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΜΕΧΡΙ ΧΘΕΣ ΣΥΡΙΖΑΙΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΣΤΑΘΑΚΗ -ΕΚΠΡΟΣΩΠΕΙ ΤΗΝ ΣΩΦΡΟΝΑ ΚΡΗΤΗ-ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΚΤΙΜΩ ΟΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΙΠΟΙΗΘΕΙ ΚΑΙ ΩΣ ΙΔΡΥΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΝΕΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ.
Η Κοινοποίηση του 1914, των εξι δυνάμεων, για το καθεστώς των νήσων ήταν θετική για την Ελλάδα αλλά με ανταλλάγματα. Η Ελλάδα θα επρεπε να αποχωρήσει απο τη Βορειο Ηπειρο ΚΑΙ απο τη νησιδα Σάσωνα. Η τελευταία ηταν μερος της Επτανήσου Πολιτείας και, μετά την κραυγαλέα ενωση με το κράτος των Αθηνών, μέρος της επικράτειας αυτού ήταν δηλαδη το Καστεροριζο του Ιονίου. Η ελλνική Βουλη και η ελληνική κυβερνηση οντως εκαμαν δεκτά τα παραπάνω και έτσι η Σασώνα ανήκει σημερα στην Αλβανία.
Η Ζουράφα 6, 3 περίπου μίλια απο ακρωτήριο Άγκιστρον της Σαμοθράκη είναι νήσος. Ο όρος “βραχονησίδα” δεν υπάρχει και μόνο οι Τούρκοι τον υιοθετούν! Στη νέα Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας ( United Nations Convention on the Law of the Sea), στο άρθρο 121 που έχει τίτλο “Καθεστώς των νήσων” υπάρχει στην πρώτη παράγραφο ο ορισμός του νησιού που είναι πιστή αντιγραφή του ορισμού που είχε δώσει και η Σύμβαση της Γενεύης του 1958 για την Χωρική Θάλασσα και τη Συνορεύουσα Ζώνη (Convention on the Territorial Sea and the Contiguous Zone). Σύμφωνα μ’ αυτή “Νήσος είναι μια φυσικά διαμορφωμένη περιοχή ξηράς που περιβρέχεται από ύδατα και βρίσκεται πάνω από την επιφάνεια των υδάτων κατά τη μεγίστη πλημμυρίδα». Σε καμία Σύμβαση δεν υπάρχει ορισμός άλλων δυστυχώς συχνά αναφερόμενων όρων όπως π.χ. νησίδα, βραχονησίδα, βράχος, μεγαλόνησος ή μικρόνησος. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο υπάρχουν μόνο νησιά και τίποτε άλλο. Ακόμα και οι «βράχοι», που αναφέρονται στην τρίτη παράγραφο του άρθρου 121 της νέας Σύμβασης, είναι νησιά αφού η σχετική μ’ αυτούς διάταξη βρίσκεται στο άρθρο που έχει τίτλο «Καθεστώς των νήσων» χωρίς να υπάρχει ξεχωριστός ορισμός γι΄ αυτούς. ΠΡΟΣΟΧΗ: Ο κανόνας αυτός είναι εθιμικός και κατά συνέπεια δεσμευτικός και για την Τουρκία που δεν είναι μέρος στη νέα Σύμβαση. Υπόψη: Σύμφωνα με Τουρκική άποψη που υποστηρίχθηκε στην τρίτη Διάσκεψη για το δίκαιο της θάλασσας, τα νησιά πρέπει να έχουν δικαιώματα στις θαλάσσιες περιοχές ανάλογα με το μέγεθος τους και τον πληθυσμό τους. Μέσα από αυτή την πρόταση φαίνεται καθαρά ότι η Τουρκία ισχυρίζεται ότι όλα τα νησιά δεν έχουν χωρική θάλασσα ούτε και “marine spaces” και δηλώνει: “islands without economic life and situated outside of the territorial sea of a State shall have no marine space of their own.”. Το ίδιο και για τους βράχους που τους εξομοιώνει με low-tide elevations. Μια πρόταση της Ρουμανίας της Τουρκίας και μερικών Αφρικανικών Κρατών ήθελε να χωρίσει τα νησιά σε κατηγορίες κατά μεγέθη. Τα Αφρικανικά σύμμαχα της Τουρκίας Κράτη μάλιστα προσπάθησαν να ορίσουν τον «βράχο» σαν “a naturally formed rocky elevation of ground, surrounded by water, which is above water at high tide”. Οι προτάσεις αυτές δεν βρήκαν καμία απήχηση στην τρίτη Διάσκεψη για το δίκαιο της θάλασσας. Τα Μέλη της Διάσκεψης παρέμειναν αφοσιωμένα στον ορισμό του νησιού όπως αυτός διατυπώθηκε αρχικά στην Γενεύη το 1958. Η αφοσίωση των Μελών της Διάσκεψης στο υφιστάμενο καθεστώς δημιουργεί ένα ισχυρό a contrario επιχείρημα που μας πείθει ότι οι απόψεις της Τουρκίας της Ρουμανίας και μερικών Αφρικανικών Κρατών, δεν εκφράζουν την opinio juris του συνόλου των κρατών και κατά συνέπεια το δεσμευτικό και για την Τουρκία που δεν έιναι μέρος στη νέα Σύμβαση εθιμικό δίκαιο ταυτίζεται με το άρθρο 121. Σας παρακλώ πάρα πολύ: Η Ζουράφα είναι νησί με όσα δικαιώματα έχουν όλα τα άλλα νησιά!
Αν και η Ζουράφα απέχει ελάχιστα περισσότερο από 6 ναυτικά μίλια ανατολικά από τη Σαμοθράκη, τα Τουρκικά ΜΜΕ για δημιουργία εντυπώσεων την αναφέρουν βορείως την Ίμβρου, από την οποία απέχει περισσότερο από 14 ναυτικά μίλια! Όσο αφορά το καθεστώς της, επισημαίνεται ότι στο διεθνές δίκαιο υπάρχει μόνο ο όρος «νήσος» και δεν υπάρχουν άλλοι όροι όπως «βραχονησίδα» κ.λ.π όπως πολύ το θέλουν οι Τούρκοι. Κατά συνέπεια είναι λάθος να μιλάμε για «βραχονησίδα» Ζουράφα αναφερόμενοι σε αυτό το νησί που βρίσκεται τόσο πολύ κοντά στη Σαμοθράκη και έχει δική του χωρική θάλασσα. Αυτά τα αναλύω λεπτομερώς για την περίπτωση των Ιμίων για τα οποία ατυχώς κάποιοι κάνουν το ίδιο λάθος εδώ: Η πληρέστερη ανάλυση για τα Ίμια και το νομικό καθεστώς τους | Τι άλλαξε το 1996 – De-Facto
Το άρθρο 398 που προστέθηκε στον ισχύοντα Ποινικό Κώδικα με το άρθρο 97 του Νόμου 4855/ΦΕΚ215Α?12-11-21 λέει τα εξής: «Όποιος ασκεί αλιευτική δραστηριότητα με σκάφος ή άλλο πλωτό μέσο που φέρει σημαία τρίτης χώρας, χωρίς την προβλεπόμενη κατά τις οικείες διατάξεις άδεια της αρμόδιας αρχής, εντός της αιγιαλίτιδας ζώνης και των εσωτερικών υδάτων της Ελληνικής Επικράτειας, τιμωρείται με φυλάκιση».
Σύμφωνα με εθιμικούς κανόνες που βρίσκονται ενσωματωμένοι στη νέα Σύμβαση και δεσμεύουν όλα τα κράτη ακόμα και αυτά που δεν είναι μέρη της όπως η Τουρκία, το παράκτιο κράτος ασκεί πλήρη κυριαρχία στη χωρική του θάλασσα που περιλαμβάνει όλο το φάσμα των αρμοδιοτήτων του, δηλαδή νομοθετική, δικαιοδοτική και εκτελεστική όπως και στο χερσαίο έδαφος. Το παράκτιο κράτος μπορεί να ασκήσει ποινική δικαιοδοσία για σύλληψη προσώπων και διενέργεια ανακρίσεων σε περίπτωση εγκλήματος αν οι συνέπειες του επεκτείνονται στο παράκτιο κράτος, αν με τη διάπραξη αυτού του εγκλήματος διαταράσσεται η ειρήνη στο παράκτιο κράτος ή η τάξη στη χωρική θάλασσα. Αυτά τα αναλύω λεπτομερώς εδώ: «Σύγκρουση πλοίων και η περίπτωση εμβολής», Διεθνές Δίκαιο και Διεθνής Πολιτική στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, επιμέλεια Σ. Περράκη, εκδόσεις Ι. Σιδέρης, Αθήνα 2021, (Συλλογικό έργο).
Στην περίπτωση του αλιευτικού στην χωρική θάλασσα της νήσου Ζουράφας το Λιμενικό μπορούσε να συλλάβει τον ψαρά και να τον οδηγήσει στην Δικαιοσύνη. Σε προσπάθεια δε διαφυγής του μπορούσε να τον καταδιώξει και στην ανοικτή θάλασσα μέχρι αυτός να εισέλθει στη δική του χωρική θάλασσα.
Αντιναύαρχος ε.α. Δρ Στυλιανός Πολίτης