Αποκαλυπτικό Άρθρο του πρέσβη ε.τ. Ελευθερίου Καραγιάννη

Η Τουρκία από το 1970 όταν άρχισαν οι εργασίες της προπαρασκευαστικής Διάσκεψης για το Δίκαιο της Θάλασσας (1970-73) και κατά την διάρκεια των εργασιών της κύριας Διάσκεψης (1973- 1982) επεδίωξε με συστηματικό τρόπο να παγιώσει αυτό που σήμερα αποκαλεί «γαλάζια πατρίδα» που στην πράξη σημαίνει μοίρασμα του Αιγαίου τουτέστιν απώλεια για την χώρα μας όλων των νήσων από την μέση του Αιγαίου και Ανατολικά που θα περιέλθουν υπό τουρκικό έλεγχο και τον έλεγχο της Ανατολικής Μεσογείου.

Η επιχειρηματολογία τους διαχρονικά στόχευε στην αποδυνάμωση ή και εξάλειψη των δικαιωμάτων των νήσων στις τέσσερεις θαλάσσιες ζώνες που θεσπίζονται από το Δίκαιο της Θάλασσας ( αιγιαλίτιδα , συνορεύουσα, υφαλοκρηπίδα, Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) με εξάρτηση της επήρειας τους από διάφορους παράγοντες όπως, ενδεικτικά, γειτνίαση με τρίτο κράτος, μέγεθος νησιωτικής ακτογραμμής και ηπειρωτικής τρίτου κράτους, γεωλογική θέση της νήσου έναντι του τρίτου κράτους και της υφαλοκρηπίδας του ,αν ευρίσκεται σε ανοικτό ωκεανό ή σε κλειστή ή περίκλειστη θάλασσα , χάραξη οριοθετικής γραμμής μεταξύ των ηπειρωτικών ακτών των δύο κρατών και όχι μεταξύ των παρακείμενων νήσων και του τρίτου κράτους, ανυπαρξία υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στα νησιά , αμφισβήτηση ελληνικής κυριαρχίας επί ορισμένων νήσων κλπ.

Στόχος της τουρκικής επιχειρηματολογίας ήταν η ενδυνάμωση της επιρροής της ακτογραμμής του παράκτιου κράτους σε σχέση με τα παρακείμενα νησιά.

Η επιχειρηματολογία της Τουρκίας στην Διάσκεψη για το Δίκαιο της Θάλασσας απορρίφθηκε καθόσον το άρθρο 121 το οποίο ορίζει το Καθεστώς των νήσων αναφέρει ότι « η χωρική θάλασσα, η συνορεύουσα ζώνη, η αποκλειστική οικονομική ζώνη και η υφαλοκρηπίδα μιας νήσου καθορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας σύμβασης που εφαρμόζονται στις άλλες ηπειρωτικές περιοχές. Οι βράχοι οι οποίοι δεν μπορούν να συντηρήσουν ανθρώπινη διαβίωση ή δική τους οικονομική ζωή, δεν θα έχουν αποκλειστική οικονομική ζώνη ή υφαλοκρηπίδα».

Η Τουρκία παρά την αποτυχία της αυτή και την μη υπογραφή της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας συνέχισε να προβάλλει τα επιχειρήματα αυτά τα οποία ενέταξε πλέον στον τρόπο οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών των παράκτιων κρατών εκμεταλλευόμενη τις δύο τάσεις οριοθέτησης τουτέστιν αυτήν της «μέσης γραμμής» ή ίσης απόστασης « equidistance » και αυτήν της «ευθυδικίας» «equity» δεδομένου ότι τα άρθρα 74 και 83 της Σύμβασης που αφορούν την οριοθέτηση παραλείπουν οποιαδήποτε αναφορά σε συγκεκριμένη μέθοδο οριοθέτησης και χαρακτηρίζονται από την πλήρη απουσία κάποιας πρακτικής μεθόδου για την επίτευξη της αναγκαίας λύσης.

Η Τουρκία η οποία έχει οριοθετήσει την ΑΟΖ της στην Μαύρη Θάλασσα με την τότε Σοβιετική Ένωση χρησιμοποίησε την αρχή της «μέσης γραμμής» και όχι της «ευθυδικίας» αν και η Μαύρη Θάλασσα είναι ημίκλειστη, ισχυρίζεται ότι στην οριοθέτηση με την Ελλάδα πρέπει να ισχύσει η αρχή της «ευθυδικίας» έχοντας κατά νουν ότι στην κρίση του Διεθνούς Δικαστηρίου ,αν δεν επιτευχθεί συμβιβασμός ή αποδοχή διεθνούς διαιτησίας , θα βαρύνει υπέρ αυτής η εκτεταμένη ηπειρωτική της ακτογραμμή έναντι των Ελληνικών νήσων.

Όμως η επί πεντηκονταετία αυτή τουρκική επιχειρηματολογία έχει αποδειχθεί στην πράξη αφερέγγυος και αναξιόπιστη από ενέργειες της ίδιας της Τουρκίας.

Συγκεκριμένα, στις 18 Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους ο Πρέσβυς C.Erciyes Γενικός Διευθυντής για διμερή πολιτικά και αεροναυτιλιακά διασυνοριακά θέματα του Τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών σε ομιλία του στην Ουάσιγκτον (ΗΠΑ) στο National Press Club με θέμα Ναυτικά και Ενεργειακά θέματα στην Ανατολική Μεσόγειο, παρουσίασε την τουρκική επιχειρηματολογία για το θέμα δίδοντας έμφαση στις διαφορές τους με την χώρα μας και την Κύπρο αλλά και τις προτάσεις τους για την Λιβύη και την Αίγυπτο.

Στους χάρτες που παρουσίασε ήταν και αυτός που αφορούσε την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας που έλαβε χώρα στις 21/11/2011 μεταξύ της χώρας του και των κατεχομένων της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Τα Κατεχόμενα έχουν έκταση 3.350 τ.χλμ και συνολική ακτογραμμή 420 χλμ
Η γραμμή οριοθέτησης περιλαμβάνει 28 σημεία βάσης και ξεκινά από τον υπό κατοχή θύλακα Κόκκινα ,έκτασης 5 τ.χλμ , που ευρίσκεται εντός των ελεύθερων περιοχών μεταξύ Μανσούρας και Παχιάμμου και καταλήγει στο άκρον του Ριζοκάρπαθου με τις τρείς ανατολικά βραχονησίδες. Η έκταση της συνολικής ακτογραμμής αυτής που είναι απέναντι από τις τουρκικές ακτογραμμές υπολογίζεται στα 280χλμ. Το ποσοστό υφαλοκρηπίδας που παραχώρησε η Τουρκία στα κατεχόμενα είναι το 40% της θαλάσσιας περιοχής και το σημαντικότερον είναι ότι αναγνώρισε πλήρη επήρεια στον θύλακα του Κόκκινου της εδαφικής έκτασης των 5 τ.χλμ και ολίγων εκατοντάδων μέτρων ακτογραμμής.

Μετά από αυτήν την αποδοχή δεδομένων από την Τουρκία το ερώτημα που τίθεται είναι ποία πρέπει να είναι η επήρεια των Ελληνικών Νησιών στην οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Τουρκία αν λάβει κανείς υπόψη ότι η Ρόδος έχει έκταση 1.400 τ.χλμ και ακτογραμμή 253 χλμ, το Σύμπλεγμα Μεγίστης έχει συνολική έκταση 20.τ.χλμ και ακτογραμμές 40 χλμ ,η Κάρπαθος έχει έκταση 302 τ.χλμ και 160 χλμ ακτογραμμή ,η Κρήτη έχει έκταση 8.340τ.χλμ και ακτογραμμές 1.050 χλμ.
Είναι προφανές ότι οι ισχυρισμοί της Τουρκίας για μηδενική έως ελάχιστη επήρεια των ανωτέρω νησιών είναι εκτός πραγματικότητας που η ίδια δημιούργησε με την συμφωνία της με τα Κατεχόμενα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο Σκοπός της είναι πρόδηλος , τουτέστιν η μη αναγνώριση οιασδήποτε επήρειας στο σύμπλεγμα Μεγίστη και ειδικά στην Στρογγυλή που θα ανοίξει διάπλατα για την Τουρκία τον θαλάσσιο διάδρομο με την Αίγυπτο, την Λιβύη και τον αποκλεισμό της επαφής ΑΟΖ Ελλάδος –Κύπρου που θα έχει ως αποτέλεσμα την θαλάσσια περικύκλωση της τελευταίας Ανατολικά –Βόρεια –Δυτικά από την Τουρκία.
Με τον τρόπο αυτό η Τουρκία θα ελέγχει την Ανατολική Μεσόγειο όχι μόνο ενεργειακά αλλά και στρατηγικά.

*Ο πρέσβης ε.τ. Ελευθέριος Καραγιάννης είναι από τους πλέον διακεκριμένους Έλληνες διπλωμάτες και έχει διατελέσει ανώτατος διπλωματικός σύμβουλος πρωθυπουργών της Ελλάδος και Υπουργών Εθνικής Αμύνης. Είναι τακτικός επιστημονικός συνεργάτης του europost.gr

https://europost.gr/to-dolio-schedio-tis-toyrkias-tis-ellados-tis-aoz-tin/