Οκτώβριος 6, 2023. Ελλάδα.
Τούρκικο δημοσίευμα επικαλείται το αμερικανικό «think tank», «Ερευνητικό Ινστιτούτο Εξωτερικής Πολιτικής» – [Foreign Policy Research Institute] το οποίο αναφέρει ότι είναι δυσλειτουργικό και ακριβό το έργο EastMed δια μέσου της θάλασσας, ενώ θα μπορούσε να είναι φθηνό, ασφαλές και ρεαλιστικό μέσω της Τουρκίας.
Στην ανάλυση επισημαίνεται επίσης ότι η Τουρκία έχει αυξήσει την παρουσία της στο παιχνίδι.
Το Ερευνητικό Ινστιτούτο Εξωτερικής Πολιτικής, που είναι ένα από τα σημαίνοντα κέντρα σκέψης των ΗΠΑ, δημοσίευσε μια ανάλυση με τίτλο “Ένα μακρύ και καυτό καλοκαίρι στις πολιτικές φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου”.
Στην ανάλυση που υπέγραψε ο Joshua Krasna, ένα από τα ανώτερα στελέχη του ινστιτούτου, υποστηρίχθηκε ότι «οι πόλεμοι φυσικού αερίου έχουν αρχίσει στην πράξη» στην Ανατολική Μεσόγειο λόγω της αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου στον κόσμο και της ζήτησης της ευρωπαϊκής αγοράς, για μια ροή φυσικού αερίου ανεξάρτητη από τη Ρωσία.
Ανεπαρκείς οι υπάρχουσες διασυνδέσεις
Η ανάλυση επισημαίνει ότι, παρόλο που υπάρχουν πλούσια ενεργειακά κοιτάσματα στην Ανατολική Μεσόγειο, οι ανεπαρκείς αγωγοί και το γεγονός ότι μόνο η Αίγυπτος διαθέτει επαρκείς εγκαταστάσεις για την υγροποίηση φυσικού αερίου αποτελούν μεγάλο πρόβλημα, το Ισραήλ και η Ελληνοκυπριακή κυβέρνηση της Κύπρου επιχειρούν να ανοίξουν νέες εγκαταστάσεις.
Το φυσικό αέριο ενώνει τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου
Στο άρθρο αναφέρθηκε ότι ο αγώνας παραγωγής και μεταφοράς φυσικού αερίου στην περιοχή «προκάλεσε απροσδόκητες πολιτικές προσεγγίσεις» και ότι η Κυπριακή Δημοκρατία, η Αίγυπτος, το Ισραήλ, η Ελλάδα, ο Λίβανος και η Τουρκία έπρεπε να κάνουν συνεχώς νέες κινήσεις σε αυτόν τον αγώνα.
Σύμφωνα τους συντάκτες της ανάλυσης, κατά τη διάρκεια του αγώνα φυσικού αερίου, ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συναντήθηκε με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου στη Νέα Υόρκη, ενώ ο Νετανιάχου είχε συνάντηση με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας στο νησί.
Επίσης, με τις πληροφορίες που έλαβε το think tank από τα λόμπι του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο κύριος λόγος για αυτές τις συναντήσεις είναι το φυσικό αέριο!
Η βάση της έντασης Τουρκίας – Αιγύπτου
Στο άρθρο, που ανέφερε ότι το φυσικό αέριο έχει αλλάξει εντελώς τις εξωτερικές πολιτικές στην περιοχή, τονίστηκε ότι ο κύριος λόγος για την ένταση μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας είναι οι διαφωνίες στην ανακάλυψη αυτού του πόρου.
Στην ανάλυση συμπεριλήφθηκε επίσης ο ισχυρισμός ότι η σύγκρουση μεταξύ των περιοχών που κήρυξε η Τουρκία ως αποκλειστικές οικονομικές ζώνες για τους πόρους φυσικού αερίου και των περιοχών που αποδέχτηκε η Κυπριακή Δημοκρατία επηρεάζει περισσότερο την Αίγυπτο.
Μάλιστα, αναφέρεται ότι οι χώρες της περιοχής «πρέπει να λάβουν υπόψη την Τουρκία ως χώρα μεταφορέα» προκειμένου να κερδίσουν χρόνο καθώς η ΕΕ επιταχύνει το έργο της μετάβασης στην πράσινη ενέργεια.
«Δεν μπορεί να υπάρξει ρεαλιστικό έργο χωρίς την Τουρκία»
Σύμφωνα με τις πληροφορίες της ανάλυσης, οι διαχειριστές του ενεργειακού τομέα των ΗΠΑ θεωρούν πλέον το «EastMed Natural Gas Line Project», το οποίο θα μεταφέρει το φυσικό αέριο του Ισραήλ από την Κυπριακή Δημοκρατία στην Ελλάδα και από εκεί στην Ιταλία και ως εκ τούτου την ΕΕ, ως ένα «νεκρό έργο».
Οι ειδικοί του ενεργειακού τομέα των ΗΠΑ πιστεύουν επίσης ότι ένα έργο υποθαλάσσιας γραμμής φυσικού αερίου χωρίς την Τουρκία θα είναι δυσλειτουργικό εάν οι τιμές φτάσουν στο επίπεδο πριν από του 2021 και θα κοστίσει τουλάχιστον 6 δισεκατομμύρια ευρώ.
«Στην ανάλυση η Ε.Ε προειδοποιήθηκε ότι οι χώρες της περιοχής «πρέπει να λάβουν υπόψη την Τουρκία ως χώρα μεταφορέα» για να κερδίσουν χρόνο λόγω της επιτάχυνσης της μετάβασης στο έργο της πράσινης ενέργειας. «Στρατηγική η θέση της Τουρκίας»
Η στρατηγική θέση της Τουρκίας για το φυσικό αέριο συμπεριλήφθηκε επίσης στην ανάλυση.
Αναφέρθηκε ότι η Τουρκία «κρατήθηκε εκτός παιχνιδιού φυσικού αερίου» μέχρι το 2022 λόγω των τεταμένων σχέσεών της με την Κυπριακή Δημοκρατία και το Ισραήλ, αλλά η Τουρκία απέκτησε μια ισχυρή θέση επιλογής μετά τη διεξαγωγή δραστηριοτήτων γεώτρησης στις περιοχές που δηλώθηκαν ως αποκλειστικές ζώνες και τη βελτίωση των σχέσεών της με το Ισραήλ.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών του κλάδου στις ΗΠΑ , το Ισραήλ βλέπει την Τουρκία ως μια ισχυρή οδό που μπορεί να μεταφέρει ταυτόχρονα φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου στην ΕΕ, τον Καύκασο και την Κεντρική Ασία. Ωστόσο, λόγω των τεταμένων σχέσεων της Τουρκίας με την Κυπριακή Δημοκρατία, οι δύο χώρες δεν έχουν καταφέρει ακόμη να κάνουν ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
«Η βελόνα γυρίζει στην Τουρκία»
Από την άλλη, σύμφωνα με τις παρασκηνιακές πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην ανάλυση, ο ενεργειακός τομέας και η εξωτερική πολιτική του Ισραήλ χωρίζονται στα δύο.
Ενώ ορισμένοι στη χώρα προτείνουν να προχωρήσουν με την Ελλάδα και την Κύπρο, το άλλο μέρος είναι της άποψης για παροχή εξαγωγών μέσω της εναλλακτικής λύσης της Τουρκίας.
Ωστόσο, οι πρόσφατες εξελίξεις έχουν αρχίσει να στρέφονται υπέρ της Τουρκίας.
Σύμφωνα, εξάλλου, με τις πληροφορίες της ανάλυσης, η επιλογή της Τουρκίας κυριαρχεί στο φόντο των συναντήσεων του Ισραηλινού υπουργού Ενέργειας Ισραήλ Κατς με τους Τούρκους και Αιγύπτιους ομολόγους του και τη συνάντησή του με τον πρώην πρέσβη Dan Shapiro, τον μεσολαβητή που ορίστηκε από τις ΗΠΑ για την εξομάλυνση των σχέσεων στην περιοχή, καταλήγει το τούρκικο δημοσίευμα.