Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου, [email protected], www.kalkis.eu
Στις 15-9-2020 στις Ανιχνεύσεις σε άρθρο μου συμπέραινα εύκολα ότι : «Η ελληνο-τουρκική αντιπαλότητα έχει καταστεί ήδη και γαλλο-τουρκική». ΕΔΩ
Πριν προλάβει να σταματήσει το πληκτρολόγιό μου, η επιβεβαιωτική είδηση μας ήρθε από τους δημοσιογράφους Piotr Smolar και Marie Jégo στις 18-9-2020 στον ηλεκτρονικό Le Monde με τον εύγλωττο τίτλο : «Μεντιατική επίθεση εναντίον των γαλλικών σχολείων στην Τουρκία» (Offensive médiatique contre les écoles françaises en Turquie). «Οι οπαδοί του κυβερνώντος ισλαμο-συντηρητικού κόμματος συγκλονίζονται από τη διδασκαλία για τη γενοκτονία των Αρμενίων σε Τούρκους μαθητές».
Μπορεί βέβαια το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών να ενοχλήθηκε από τον υβριστικό τίτλο μιας ελληνικής εφημερίδας εναντίον του Σελίμ πασά, δεν φείδονται όμως οι Τούρκοι αξιωματούχοι από υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς σε έλληνες ομολόγους τους, αλλά και στον Μακρόν, τον οποίο χαρακτήρισαν ως «έναν ανίκανο φιλόδοξο». Αυτή ήταν η τελευταία «φιλοφρόνηση» που ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν απεύθυνε στον Γάλλο πρόεδρο την Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου 2020, όπως αναφέρουν οι παραπάνω ρεπόρτερς. Καθώς πλησιάζει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 24ης και 25ης Σεπτεμβρίου (για το οποίο ο γράφων κρατάει πολύ μικρό καλάθι), το οποίο πρέπει να αποφασίσει για πιθανές κυρώσεις ή απειλή κυρώσεων εναντίον της Τουρκίας, η επίσημη επίθεση συνεχίζεται εναντίον της Γαλλίας και του προέδρου της, αυτόν τον «Ναπολέοντα σε εκστρατεία», όπως τον ειρωνεύονται. Η εν λόγω επίθεση έχει επίσης και μια σχολική συνιστώσα. Πράγματι, από τις αρχές Σεπτεμβρίου 2020, τα γαλλικά ιδρύματα, τα οποία βρίσκονται, υπό τη σκέπη της γαλλικής πρεσβείας, στην Τουρκία, αποτελούν το στόχο μιας συνεχούς επίθεσης στα μέσα ενημέρωσης, με προφανή πολιτικά ελατήρια.
Συγκεκριμένα, κατεπανάληψη η εφημερίδα Yeni Safak, που πρόσκειται στην ισλαμο-συντηρητική εξουσία, 
δημοσίευσε άρθρα που αμφισβητούν το καθεστώς των λυκείων Charles–de–Gaulle, στην Άγκυρα και Pierre–Loti, στην Κωνσταντινούπολη, τα οποία φιλοξενούν συνολικά 2.300 μαθητές. «Αναρωτιόμαστε πώς αυτό το παράνομο σχολείο [Charles–de–Gaulle], το οποίο δεν έχει καμία σχέση με την τουρκική νομοθεσία και δεν έχει το καθεστώς ιδιωτικού σχολείου, κατάφερε να εγγράψει Τούρκους μαθητές», έγραψε η εφημερίδα στις 8 Σεπτεμβρίου 2020.
Φημισμένα για την ποιότητα της διδασκαλίας τους, τα δύο λύκεια που προετοιμάζουν για το γαλλικό απολυτήριο (baccalauréat) έχουν πολλούς Τούρκους γαλλόφωνους μαθητές – σχεδόν το 70% των μαθητών 
τους, στο Λύκειο Pierre–Loti (δεξιά). Εξαρτώμενα από τον Οργανισμό Γαλλικής 
Εκπαίδευσης στο Εξωτερικό (AEFE), το Charles–de–Gaulle (αριστερά) και το Pierre–Loti δεν είναι εγγεγραμμένα ως διεθνή ιδρύματα. Σύμφωνα με τον τουρκικό νόμο, δεν έχουν καμία νομική ύπαρξη. Αν είναι πράγματι έτσι, τώρα το ανακάλυψαν οι Τούρκοι ; Διαβολική η σύμπτωση ! Το Παρίσι θεωρεί, από την πλευρά του, ότι τα «μη κερδοσκοπικά» σχολεία του υπόκεινται στη γαλλική νομοθεσία. Έχοντας επίγνωση της ευθραυστότητας αυτού του καθεστώτος – το οποίο επηρεάζει πολλά γαλλικά ιδρύματα και αλλού στον κόσμο – η Γαλλία δημιούργησε, πριν από τρία χρόνια, μια ομάδα εργασίας με την Τουρκία, που περιλαμβάνει διπλωμάτες και ειδικούς από τα υπουργεία Παιδείας, για να βρεθεί ένας συμβιβασμός.
«Η δήθεν γενοκτονία των Αρμενίων»
Σε ένα δικτατορικό καθεστώς σαν της Τουρκίας, η Άγκυρα θα ήταν περίεργο να έβλεπε με καλό μάτι ότι αυτά τα ιδρύματα βρίσκονται εκτός της στραγγαλιστικής εποπτείας της. «Κανένας αξιωματούχος δεν μπορεί 
να ελέγξει αυτά τα παράνομα σχολεία», στηλίτευσε η Yeni Safak στην έκδοσή της στις 3 Σεπτεμβρίου 2020, θεωρώντας ότι το περιεχόμενο των σχολικών βιβλίων είναι ιερό. «Λένε ότι η δήθεν γενοκτονία των Αρμενίων διδάσκεται σε Τούρκους μαθητές που παρακολουθούν αυτά τα μαθήματα». Το να εμποδιστούν οι τουρκικές οικογένειες να στέλνουν σε αυτά τα σχολεία τα παιδιά τους θα είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, εκτιμούν οι εν λόγω ρεπόρτερς, επειδή ακόμα και ορισμένοι από τους πιο σκληρούς συντάκτες που επικρίνουν τη Γαλλία και τα σχολεία της, στέλνουν και οι ίδιοι τα παιδιά τους στα θρανία του Λυκείου Pierre–Loti.
Ο τόνος του τουρκικού τύπου γίνεται απειλητικός. Αναφέρει μέτρα αντιποίνων, που κυμαίνονται από το κλείσιμο των σχετικών γαλλικών ιδρυμάτων έως και κυρώσεις οικονομικού χαρακτήρα. «Φοροδιαφυγή ! Τα γαλλικά σχολεία δεν έχουν πληρώσει ούτε ένα φράγκο φόρο», βεβαίωνε η Yeni Safak στο άρθρο της στις 8 Σεπτεμβρίου 2020, υπογραμμίζοντας την ύπαρξη υψηλών διδάκτρων. Αντίθετα, το Παρίσι τονίζει ότι τα ιδρύματα δεν έχουν προνομιακή φορολογική μεταχείριση. Στις 7 Σεπτεμβρίου, μόνο μέσα σε μια μέρα, πραγματοποιήθηκαν δύο απόπειρες «επίσκεψης» σε αυτά τα ιδρύματα, από την πλευρά των αξιωματούχων των οδικών έργων της Κωνσταντινούπολης, που ισχυρίστηκαν ότι διερευνούν τις κατασκευαστικές εργασίες, αλλά και νεαρών ατόμων που ισχυρίστηκαν ότι ήταν υπάλληλοι του ΟΗΕ. Επισκέψεις χωρίς συνέπεια, που έμοιαζαν όμως ως ένα μέσο πίεσης.
Ερωτηθέντες σχετικά από την εφημερίδα Le Monde, Γάλλοι διπλωμάτες στην Τουρκία αρνήθηκαν να σχολιάσουν το θέμα, ακόμη και ακροθιγώς. «Οι Γάλλοι έχουν αρκετά επιχειρήματα για να υπερασπιστούν τα εκπαιδευτικά τους ιδρύματα, αλλά θέλουν να αποφύγουν την αντιπαράθεση», εξήγησε στους ρεπόρτερς ένας γονέας ενός μαθητή του Λυκείου Pierre–Loti που φοβάται ότι κάποια μέρα τα παιδιά θα βρεθούν αντιμέτωπα με κλειστές πόρτες .
«Προπαγάνδα τρομοκράτη»
Για ορισμένους, αυτή η μεντιατική επίθεση είναι η απάντηση της Άγκυρας στην απόφαση που έλαβε ο Μακρόν να τερματίσει τη υποδοχή στη Γαλλία των 300 ιμάμηδων που αποσπώνται από τη χώρα καταγωγής τους. Ανάμεσά τους είναι 151 Τούρκοι ιμάμηδες που στάλθηκαν από τη διεύθυνση των θρησκευτικών υποθέσεων, ένα υπουργείο που έγινε τόσο ισχυρό όσο και οι μυστικές υπηρεσίες. Η ισλαμο-συντηρητική κυβέρνηση δεν το εκτίμησε αυτό.
Σε ένα άλλο επεισόδιο στη σχολική διαμάχη, το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών διαμαρτυρήθηκε πρόσφατα 
εναντίον του περιεχομένου ενός γαλλικού εγχειριδίου (εκδόσεων Belin) που προορίζεται για τις ανώτερες τάξεις στη Γαλλία, του οποίου ένα κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στους Κούρδους της Συρίας. Μια «τρομοκρατική προπαγάνδα, που είναι το αποτέλεσμα της επίσημης πολιτικής της Γαλλίας» απέναντι στην Τουρκία, εξέφρασε τη λύπη του ο Hami Aksoy, ο εκπρόσωπος του υπουργείου, βλέποντας σε αυτό ένα σημάδι «ανησυχητικό για την ανθρωπότητα». Μπορεί ο Hami Aksoy να θέλει να εξαφανιστεί από προσώπου γης κάθε αντίπαλος της «μελιστάλακτης» Τουρκίας (έλληνας, Κούρδος, Αρμένιος), τα γεγονότα όμως είναι πεισματάρικα. Η χώρα του είναι αυτή που επιχειρεί να τρομοκρατήσει, ακόμα και εκτός έδρας, χρησιμοποιώντας τους «μειλίχιους» υπερ-εθνικιστές «Γκρίζους Λύκους» εξωτερικού. Όπως έκανε π.χ. στο προάστιο Décines των 28.000 κατοίκων της γαλλικής πόλης Λυών, 
όπου ζει και εργάζεται μια πολυπληθείς κοινότητα 5.000 Αρμενίων η οποία αποτόλμησε να θυμηθεί τη γενοκτονία των συμπατριωτών της. Σε αυτήν την πόλη της μητρόπολης της Λυών, όπου έχουν καταφύγει για οικονομικούς λόγους νεοφερμένοι Αρμένιοι από την Αρμενία, τη Συρία και το Ιράκ, το γκρουπούσκουλο των 50 με 150 «Γκρίζων Λύκων» έσπειρε τον πανικό στις 24 Ιουλίου 2020, όπως δείχνει κι η διπλανή φωτογραφία του σχετικού ρεπορτάζ, κατά τη διάρκεια μιας αρμενικής συγκέντρωσης των 500 ατόμων, με επικεφαλής τον αρχηγό του, Ahmet Cetin, ο οποίος είναι υπόδικος για τα ανδραγαθήματά του. Αυτά αναφέρει το σχετικό ρεπορτάζ του Christophe Ayad στον ηλεκτρονικό Le Monde στις 17-9-2020, με τίτλο : «Στο Décines, στα προάστια της Λυών, η σκιά των {Γκρίζων λύκων}, των Τούρκων υπερεθνικιστών, επί των Αρμενίων» (A Décines, dans la banlieue de Lyon, l’ombre des « Loups gris », des ultranationalistes turcs, sur les Arméniens).
Τι έκαναν αυτά τα «ειρηνοποιά» καλόπαιδα του Hami Aksoy ;
«Οι Τούρκοι υπερεθνικιστές διαδηλωτές έσπειραν τον πανικό σε μια φιλο-Αρμενική διαδήλωση, προκαλώντας πραγματική ανησυχία σε μια κοινότητα εγκατεστημένη στην πόλη για σχεδόν έναν αιώνα και δεν υπέστη ποτέ τέτοιου είδους επιθετικότητα». Ακούτε κ. Hami Aksoy ; Αν αυτό δεν είναι τρομοκρατία, και μάλιστα εκτός Τουρκίας, τι είναι κ. ερντογανικέ ινστρούχτορα ;
Πέρα από το τα γεγονότα του Décines και την αρμενική κοινότητα, το περιστατικό της 24ης Ιουλίου φέρνει στο φως την εμφάνιση μιας ριζοσπαστικής, ισλαμιστικής και εθνικιστικής γαλλο-τουρκικής νεολαίας, μιας πολύ 
μικρής μειονότητας μεταξύ των 200.000 Τούρκων στη Γαλλία, αλλά πολύ οργανωμένη και ενεργή : μια μισαλλόδοξη, αρνητιστική, αντισημιτική, αντι-κουρδική και ομοφοβική νεολαία. «Αυτή η νεολαία, που μπόρεσε να αισθανθεί αποκλεισμένη από τη γαλλική κοινωνία, δεν προέρχεται από το πουθενά», εξηγεί η Pinar Selek, μια γαλλό-τουρκη κοινωνιολόγος, η οποία εμφανίζεται ως «φεμινίστρια και αντιστρατιωτική». «Είναι το αποτέλεσμα πολυετούς εργασίας και συνεργατικής δικτύωσης. Μεγάλωσε σε έναν κλειστό κόσμο που αποτελείται από μαθήματα γλώσσας, θρησκείας, τηλεοπτικής και ψηφιακής προπαγάνδας. Αυτοί οι νέοι έχουν μεγάλη περιφρόνηση για τις κοινωνίες υποδοχής τους και τις ευρωπαϊκές αξίες. Ο Ερντογάν, παντρεύοντας με επιτυχία τον νεαρό τουρκικό εθνικισμό και το οθωμανικό Ισλάμ, τους προσέφερε ένα ισχυρό αντίθετο μοντέλο». Αυτό το φαινόμενο υπάρχει σε όλη την Ευρώπη και η Γαλλία δεν αποτελεί εξαίρεση. Αλλά η σύμπραξη, από το 2017, μεταξύ του Ερντογάν και των υπερεθνικιστών του παρέχει μια ανησυχητική στροφή. Άλλωστε, οι αντι-κουρδικές πράξεις έχουν πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια σε όλη την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της Γαλλίας, αναφέρει ο Christophe Ayad.
Εξ όλων των παραπάνω δυσκολεύομαι να συμμεριστώ την έμμεση αισιοδοξία του κύριου άρθρου του Le Monde στις 18-9-2020, με τίτλο : «Τα όρια του τουρκικού περιπετειώδους ακτιβισμού» (Les limites de l’aventurisme turc), το οποίο υπονοεί ότι : το Παρίσι και το Βερολίνο κατάφεραν να συμφιλιώσουν την προφανώς αντίθετη προσέγγισή τους, μεταξύ διαπραγματεύσεων και αυστηρότητας, πριν από την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου, στην προσπάθειά τους να αποφύγουν τη σύγκρουση στην Ανατολική Μεσόγειο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας,
Μακάρι να αποδειχθεί ορθός στην προσέγγισή του ο Le Monde.
Προσωπικά δεν το πιστεύω.
