Της ΑΝΔΡΟΥΛΑΣ ΤΑΡΑΜΟΥΝΤΑ, Φιλελεύθερος
Ξεσαλώσαμε αρνητικά κι αυτή τη φορά. Στο Κυπριστάν η ανακοίνωση της κοινοπραξίας Εni-Total για τα αποτελέσματα της ερευνητικής γεώτρησης «Cronos-1», εντός του Τεμαχίου 6 της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, έγινε δεχτή με δυσπιστία, με «κίστιμα» και έκδηλη την προσπάθεια, σε πολλά επίπεδα, να υποτιμηθεί η σημασία των προκαταρκτικών εκτιμήσεων για συνολική ποσότητα φυσικού αερίου 2,5 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδών (Tcf).
Οι σημαντικοί σταθμοί σε αυτή τη δύσκολη πορεία, αντιμετωπίστηκαν είτε του ύψους είτε του βάθους. Με τη χλεύη να υπερτερεί του ενθουσιασμού, όταν την είδαμε όλοι Σεΐχηδες που θα κυκλοφορούσαν με τις κελεμπίες και τις τσέπες γεμάτες δολάρια που να τα σκορπούμε δεξιά και αριστερά!!!
Στο διά ταύτα υπήρξαν σταθμοί σημαντικοί οι οποίοι αν αξιοποιηθούν ακόμη και σήμερα σοβαρά από την Κυπριακή Πολιτεία και το πολιτικό προσωπικό θα αποδώσουν για την Κυπριακή Δημοκρατία και σε πολιτικό και σε οικονομικό επίπεδο. Κι αυτοί οι σταθμοί ήταν:
Σταθμός πρώτος: Η πρωτοβουλία του Νίκου Ρολάνδη προς τον Πρόεδρο Κληρίδη στη βάση μελετών Αμερικανών ότι στην περιοχή μας βρίσκεται μεγάλο κοίτασμα φυσικού αερίου ή και πετρελαίου. Τον φάκελο τον είχε στο συρτάρι του υπουργικού του γραφείου για 20 χρόνια για να μπορέσει να τον αξιοποιήσει.
>Σταθμός δεύτερος: Η ανακήρυξη της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης επί προεδρίας Τάσσου Παπαδόπουλου.
>Σταθμός τρίτος: Η ανακάλυψη του κοιτάσματος στο οικόπεδο Αφροδίτη επί προεδρίας Δημήτρη Χριστόφια.
>Σταθμός τέταρτος: Η ανακάλυψη του κοιτάσματος στο σημείο Κρόνος του οικοπέδου 6 που προστίθεται στις προηγούμενες ανακαλύψεις στον Γλαύκο και την Αφροδίτη, που κάνουν τη χώρα μας έναν υπολογίσιμο παίχτη- αν έχουμε τον νου μας-
Ο Νίκος Ρολάνδης σημείωσε σε μια από τις δημόσιες παρεμβάσεις του, τον Δεκέμβριο του 2011:
«(…) στις 4 Αυγούστου 1980 (τότε ήταν υπουργός στην κυβέρνηση του Σπύρου Κυπριανού), συνάντησα στο γραφείο μου τον M.J. Ambrose, Ανώτερο Διευθυντή της μεγάλης αμερικανικής εταιρείας πετρελαίων Standard Oil of Indiana. H Standard Oil, σε συνεργασία με την κολοσσιαία Amoco, ήθελαν να γεωτρήσουν νότια της Κύπρου, εκεί περίπου που ευρίσκεται σήμερα το τεμάχιο ”Αφροδίτη”.
Οι μελέτες τους έδειχναν πως υπήρχαν υδρογονάνθρακες. Η Τουρκία όμως που προφανώς ήταν καλά πληροφορημένη, είχε απειλήσει, σύμφωνα με τα πρακτικά του Υπουργείου, με «περαιτέρω στρατιωτική επιχείρηση στην Κύπρο».
Ο Πρόεδρος Κυπριανού, που επίσης συνάντησε τον Ambrose, μου ζήτησε να επικοινωνήσω με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Kurt Waldheim. O Waldheim μας απέτρεψε. Έτσι το ”όνειρο” έμεινε τότε ανεκπλήρωτο».
Ο πρώην υπουργός θύμισε:
«Τον φάκελο της Standard Oil of Indiana που περιείχε τo ”όνειρο”, πήρα μαζί μου, με αντίγραφο των πρακτικών, στο υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, 20 περίπου χρόνια αργότερα. Θυμάμαι, τον τοποθέτησα στο δεξιό μέρος του γραφείου μου, για να μου θυμίζει τα πετρέλαια. Κάποια μέρα μίλησα στον Πρόεδρο Κληρίδη για το θέμα, ο οποίος, με κάποιο δισταγμό μου έδωσε το πράσινο φως».
Όντας πραγματικά πρωτοπόρος, ο Νίκος Ρολάνδης δεν επαναπαύθηκε στον φάκελο των Αμερικανών. Προώθησε έντονα το θέμα σε χωριστές επαφές με πολλές γειτονικές χώρες: Αίγυπτο, ΗΠΑ, Ρωσία, Λίβανο, Συρία, Ισραήλ, Αλγερία. Στις 17 Φεβρουαρίου 2003, υπέγραψε στο Κάιρο, συμφωνία καθορισμού της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) Κύπρου και Αιγύπτου, που ήταν η πρώτη συμφωνία ΑΟΖ που υπογράφτηκε στη Μεσόγειο.
Προσπάθησε με πολιτική πρωτοβουλία προς την Αθήνα όπως ξεπεραστεί και το «αγκάθι» «Τουρκία» με την οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και Αιγύπτου αλλά σκόνταψε στην ατολμία της τότε ελληνικής κυβέρνησης.
Σύμφωνα με μαρτυρία του Νίκου Ρολάνδη, σε εκπομπή του ΡΙΚ, λίγο πριν από την επικείμενη υπογραφή της συμφωνίας της Κύπρου με την Αίγυπτο αναφορικά με την οριοθέτηση της οριογραμμής των μεταξύ τους ΑΟΖ, η Αθήνα επέδειξε διστακτικότητα και επενέβη ζητώντας από τη Λευκωσία να μετακινήσει τη γραμμή που έχει συμφωνήσει με το Κάιρο λίγο ανατολικότερα.
Συγκεκριμένα ο Ρολάνδης ανέφερε ότι η Κύπρος το 2003 είχε συμφωνήσει με την Αίγυπτο σε μία οριογραμμή η οποία εκτεινόταν ακριβώς μέχρι το σημείο που αρχίζει η ελληνική ΑΟΖ, εάν συνυπολογιστεί σε αυτή το Καστελόριζο.
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, με μια τέτοια συμφωνία, το Κάιρο θα αναγνώριζε ουσιαστικό ότι το Καστελόριζο έχει ΑΟΖ και εάν η συγκεκριμένη συμφωνία υπογραφόταν ως είχε, η Αίγυπτος δεν θα είχε να διαπραγματευτεί τίποτα με την Τουρκία που θα αφορούσε την ελληνική και την κυπριακή ΑΟΖ.
Tη δημόσια παρέμβασή του, ο Νίκος Ρολάνδης έκλεινε με εκτίμηση:
«Πιστεύω πως έχουμε αρκετές ποσότητες υδρογονανθράκων, πολύ μεγάλες για το μέγεθος μας. Χρειαζόμαστε απλώς λιγότερη φαντασία και μυθοπλασία και περισσότερη σωφροσύνη».
Και φτάνουμε στο σήμερα. Με το ζήτημα να είναι αν θέλει και πώς μπορεί η συντεταγμένη Πολιτεία να αξιοποιήσει τη συγκυρία που βρίσκεται μπροστά της, με την Ευρωπαϊκή Ενωση να είναι στριμωγμένη, λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και των ευρωπαϊκών κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας που τελικά λειτουργούν σε βάρος των ευρωπαϊκών χωρών και των λαών. Τέτοιες συγκυρίες δεν προκύπτουν κάθε μέρα. Ούτε και λειτουργούν υπέρ όλων. Λειτουργούν υπέρ των προνοητικών, των τολμηρών και των αποτελεσματικών.
Οι ξέφρενες κινήσεις της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο ποτέ δεν αντιμετωπίστηκαν με επάρκεια από την Αθήνα και τη Λευκωσία. Ούτε την εποχή του πολιτικού φλερτ με τον Ερντογάν ούτε την εποχή των πολεμικών ιαχών από τον Τούρκο Πρόεδρο… Αυτό που έχει σημασία είναι η αντιμετώπιση των έξωθεν απειλών και κινδύνων και η αξιοποίηση του φυσικού πλούτου υπέρ των πολιτών. Μπορούμε;
- Αξιοποίηση αλλά πώς;
Σίγουρα οι ανακαλύψεις νέων κοιτασμάτων, σε μια εποχή που η κλιματική αλλαγή δείχνει για τα καλά τα δόντια της σε όλες τις γωνιές του κόσμου, σίγουρα δεν προσφέρονται για πανηγυρισμούς. Ούτε για μηδενισμό και μιζέρια προσφέρονται.
Προσφέρονται, όμως, προς αξιοποίηση που δεν εξαντλείται φυσικά στο πολιτικό πεδίο με αναμάσημα της τοποθέτησης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ:
«… πως οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να αναπτύξει τους πόρους στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της». Και «… ότι οι πόροι πετρελαίου και φυσικού αερίου της Κύπρου, όπως και όλοι οι πόροι της, θα πρέπει να μοιράζονται δίκαια μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Η ανάπτυξη των πόρων στην ανατολική Μεσόγειο θα πρέπει να προάγει τη συνεργασία και να παρέχει τα θεμέλια για διαρκή ενεργειακή ασφάλεια και οικονομική ευημερία σε ολόκληρη την περιοχή».
- Οι υποδείξεις του πατέρα της ελληνικής ΑΟΖ: Οριοθέτηση μεταξύ Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας
Ο επονομαζόμενος πατέρας της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, καθηγητής Θεόδωρος Καρυώτης, σε δημόσια παρέμβασή του, την οποία συνόδευσε με χάρτη της ΑΟΖ, προς τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας Κυριάκο Μητσοτάκη, σημείωνε για το μείζον ζήτημα της οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας:
«Κύριε πρωθυπουργέ, όπως δείχνει ο χάρτης, η οριοθέτηση ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου δείχνει ξεκάθαρα ότι η Αίγυπτος δεν έχει θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία. Αυτός ο χάρτης δείχνει ότι η ΑΟΖ της Ελλάδας ακουμπάει στο περιβόητο οικόπεδο 4 της κυπριακής ΑΟΖ αλλά, ακόμα πιο σημαντικό, ακουμπάει στο τριεθνές σημείο που ενώνει τις ΑΟΖ Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου.
Έτσι διορθώνει και το λάθος της παρέμβασης της κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη που δεν επιθυμούσε η οριοθέτηση των ΑΟΖ Κύπρου και Αιγύπτου να δείχνει την πλήρη επήρεια του συμπλέγματος του Καστελόριζου».
Με αφορμή προτροπή του Κ. Μητσοτάκη προς την Αγκυρα για οριοθέτηση ΑΟΖ με την Κύπρο, ο κ. Καρυώτης υποδείκνυε:
«Κύριε Μητσοτάκη, ζητάτε από την Τουρκία να οριοθετήσει ΑΟΖ με την Κύπρο και εσείς αρνείστε να κάνετε οριοθέτηση με την Κύπρο. Δεν υπάρχει πιο παρανοϊκή θέση από αυτήν!»
Δεν περιορίστηκε σε αυτή την υπόδειξη προς την Αθήνα. Επανειλημμένα είχε τονίσει πως:
«Η Ελλάδα πρέπει να πείσει τις ΗΠΑ ότι πρόκειται να ανακηρύξει ΑΟΖ (όπως έκαναν οι Ηνωμένες Πολιτείες το 1983) και να ζητήσει την αμέριστη υποστήριξη της ΕΕ. Ήρθε η ώρα όπως η ΕΕ υιοθετήσει τη γεωπολιτική θέση ότι η Ελληνική και η Κυπριακή ΑΟΖ αποτελούν κατ’ επέκταση μέρος της Ευρωπαϊκής ΑΟΖ και ότι το Καστελόριζο δεν είναι μόνο νησί της Ελλάδας αλλά και νησί της ΕΕ. Εν τέλει, η ΕΕ οφείλει να διεκδικήσει και να προασπίσει τα ”ζωτικά συμφέροντά” της στην ανατολική Μεσόγειο».
Ο μακαρίτης υπουργός Εξωτερικών Νίκος Ρολάνδης δείχνει την ΑΟΖ της Κύπρου με την Αίγυπτο. Φωτογραφία Φιλελεύθερος
- Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
«Κύριε Μητσοτάκη, ζητάτε από την Τουρκία να οριοθετήσει ΑΟΖ με την Κύπρο και εσείς αρνείστε να κάνετε οριοθέτηση με την Κύπρο. Δεν υπάρχει πιο παρανοϊκή θέση από αυτήν!»
Αν είχαμε στοιχειωδώς σοβαρό πρωθυπουργό, θα ήξερε ότι αυτό είναι αδύνατον, εφ’ όσον η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την ΚΔ. Κατά τ’ άλλα “από τον πισινό τής μυλωνούς ζητάς ορθογραφία”, κ. Καρυώτη; Εκτός από ανίκανος, ο “γόνος” είναι κι εντελώς άσχετος με το θέμα. Τι να καταλάβει;