Στις 4 Ιουλίου 2024, έλαβε χώρα με μεγάλη επιτυχία η συνάντηση για την αξιολόγηση της προόδου και των αποτελεσμάτων των πρώτων δεκαοχτώ μηνών του Ευρωπαϊκού Προγράμματος έρευνας και καινοτομίας ΤΕΜΑ (Αξιόπιστη και Εξαιρετικά Ακριβής Χαρτογράφηση και Πρόβλεψη για Διαχείριση Έκτακτων Καταστάσεων). Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ως συντονιστής του έργου, φιλοξένησε τη συνάντηση στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕΔΕΑ ΑΠΘ). Το έργο ΤΕΜΑ είναι πολύ μεγάλο:
έχει προϋπολογισμό 11 εκ ευρώ και 19 εταίρους απ’ όλη την Ευρώπη.
Λίγα λόγια για το έργο TEMA:
Η Διαχείριση Φυσικών Καταστροφών (NDM, π.χ. για δασικές πυρκαγιές, πλημμύρες, κλπ.) μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά μέσω της ανάπτυξης αυτοματοποιημένων μέσων για ακριβή σημασιολογική ανάλυση/χαρτογράφηση και πρόβλεψη της εξέλιξης του φαινομένου σε πραγματικό χρόνο. Το TEMA αναπτύσσει τεχνολογίες αιχμής που διευκολύνουν αυτό το όραμα, στοχεύοντας στην εξαγωγή σχετικών πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο από πολλαπλές πηγές ετερογενών δεδομένων με την χρήση αλγορίθμων Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ), την πρόβλεψη της εξέλιξης του φαινομένου σε πραγματικό χρόνο και την δημιουργία ενός ενημερωμένου τρισδιάστατου σημασιολογικού χάρτη της πληττόμενης περιοχής. Οι σχετικοί αλγόριθμοι ΤΝ (π.χ., ανίχνευση πυρκαιάς, εύρεση οχημάτων/ατόμων που κινδυνεύουν) κατανέμονται με βέλτιστο τρόπο μεταξύ συσκευών χαμηλής υπολογιστικής ισχύος (π.χ., drones) στο πεδίο της καταστροφής και ισχυρών υπολογιστών που βρίσκονται στο υπολογιστικό νέφος (computing cloud), ίσως και χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Η ανάλυση των δεδομένων της πυρκαϊάς ή πλημμύρας πραγματοποιείται με βάση Βαθιά Νευρωνικά Δίκτυα (DNNs) ή άλλους αλγορίθμους ΤΝ αιχμής με αξιόπιστο, διαφανή και εξηγήσιμο τρόπο. Η ανάλυση μεγάλων δεδομένων (π.χ., βίντεο από drones, δορυφορικές εικόνες, εικόνες υπερύθρου, μηνύματα σε κοινωνικά μέσα, μετεωρολογικές μετρήσεις και προβλέψεις) γίνεται με τέτοιον τρόπο ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες και του Κέντρου Επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής καθώς και των πυροσβεστικών μονάδων που επιχειρούν στο πεδίο της καταστροφής. Αυτή η σημασιολογική ανάλυση μεγάλων ετερογενών δεδομένων παρέχει επακριβή και ενημερωμένη αξιολόγηση της εξελισσόμενης κατάστασης και υποβοηθεί τα μέγιστα στην λήψη σωστών και έγκαιρων αποφάσεων για την πρόληψη και διαχείριση της καταστροφής.
Ο παραγόμενος τρισδιάστατος χάρτης της περιοχής της καταστροφής αποτελεί την βάση ενός διαδραστικού περιβάλλοντος που βασίζεται στην Επαυξημένη Πραγματικότητα (XR) και βοηθά και τις πολιτικές αρχές (π.χ., Δήμους, Περιφέρειες) και το Κέντρο Επιχειρήσεων
να έχουν πλήρη εικόνα του κινδύνου, όταν παίρνουν αποφάσεις διαχείρισης της κρίσης.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε το παρακάτω βίντεο https://www.youtube.com/watch?v=CdO0y–AOBDc
που παρουσιάζει τις τεχνολογίες που αναπτύσσονται στο ΤΕΜΑ:
- αυτόματη ανίχνευση φωτιάς και καπνού
- μέτρηση της καμμένης έκτασης σε εικόνες drone ή δορυφορικές (π.χ., στην μέγα-πυρκαϊά Έβρου το 2023)
- μοντελοποίηση και πρόβλεψη της εξέλιξης της δασικής πυρκαϊάς με βάση τα μετεωρολογικά δεδομένα
- τριδιάστατος χάρτης της περιοχής που περιέχει όλες τις επεξεργασμένες ετερογενείς πληροφορίες
Οι τεχνολογίες αυτές θα είναι χρήσιμες για τη δράση των αρμόδιων υπηρεσιών διαχείρισης πυρκαγιών.
Επειδή οι τεχνολογίες ΤΝ χρειάζονται πολλά δεδομένα, το έργο ΤΕΜΑ κάνει συλλογή, ανάλυση και δημοσιοποίησή τους για χρήση και από άλλους ερευνητικούς φορείς.
Πέρυσι (2023), συνέλεξε πληροφορίες από τις πυρκαϊές Ρόδου, Έβρου και τις πλημμύρες της Θεσσαλίας. Αν κάποιοι φορείς ή ακόμα και ιδιώτες έχουν
στην κατοχή τους τέτοιο υλικό (φετινό ή παλιότερο) και μπορούν να το διαθέσουν, ευχαρίστως να επικοινωνήσουν με το εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης και Ανάλυσης Πληροφοριών ΑΠΘ μέσω email
epatman@csd.auth.gr ή pitas@csd.auth.gr
Περισσότερες πληροφορίες για το ΤΕΜΑ Project μπορείτε να βρείτε εδώ: https://tema–project.eu/
Ιωάννης Πήτας
pitas@csd.auth.gr 6981031009
Συντονιστής έργου ΤΕΜΑ
Καθηγητής του Τμήματος Πληροφορικής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Πρόεδρος της Διεθνούς Ακαδημίας Διδακτορικών Σπουδών Τεχνητής Νοημοσύνης (AIDA)
