Δημήτρης Σκουτέρης
Με το τέλος του 2024 ολοκληρώνεται και η ετήσια προεδρία των BRICS από την Ρωσική Ομοσπονδία. Μια προεδρία που κυριολεκτικά απογείωσε των όμιλο των χωρών που συγκροτούν τους BRICS.
Την 1η Ιανουαρίου 2024, η Ρωσία ανέλαβε τη σκυτάλη της προεδρίας των διευρυμένων BRICS, η οποία περιλαμβάνει ήδη 10 κράτη. Η Αίγυπτος, το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία και η Αιθιοπία έχουν προστεθεί στην προηγούμενη σύνθεση.
Το σύνθημα της Ρωσικής Προεδρίας των BRICS ήταν «Ενίσχυση της πολυμέρειας για δίκαιη παγκόσμια ανάπτυξη και ασφάλεια». Προσδιόρισε τις ακόλουθες θεματικές προτεραιότητες για το έτος 2024
- πολιτική και ασφάλεια,
- οικονομία και χρηματοδότηση,
- πολιτιστικές και ανθρωπιστικές επαφές.
Το κύριο καθήκον της Ρωσικής Προεδρίας υπήρξε η υποστήριξη και η ενίσχυση του ρόλου των BRICS ως αξιόπιστου κέντρου έλξης για χώρες που αναζητούν μια ανεξάρτητη πορεία εξωτερικής πολιτικής.
Οι χώρες είτε ως μέλη είτε ως εταίροι των BRICS αναγνωρίζουν την κυριαρχική ισότητα, την φιλοδοξία να διαμορφώσουν ένα δίκαιο μοντέλο παγκόσμιων αγορών, την αναζήτηση κοινών απαντήσεων στις προκλήσεις της εποχής μας ως μέρος του κοινού τους αξιακού κώδικα.
Η Ρωσική Προεδρία είχε προγραμματίσει περισσότερες από 200-τελικά πραγματοποιήθηκαν 250 διαφορετικές εκδηλώσεις σε διάφορα μέρη της Ρωσίας, το αποκορύφωμα των οποίων υπήρξε η σύνοδος κορυφής στο Καζάν στις 22-24 Οκτωβρίου. Ο κατάλογος των συναντήσεων μεταξύ των άλλων περιλάμβανε συνέδρια επιχειρήσεων και πολιτικών επιστημών, σεμινάρια για δήμους, κοινοβουλευτικό φόρουμ ακόμα και αθλητικούς αγώνες BRICS. Δόθηκε προτεραιότητα επίσης στη δημιουργία δεσμών στην επιστήμη και την καινοτομία, την υγειονομική περίθαλψη και την εμβάθυνση των επαφών μεταξύ ακαδημαϊκών και επιστημονικών κέντρων, των πανεπιστημίων συμπεριλαμβανομένων.
Ένας από τους κύριους πολιτικούς στόχους της Ρωσικής Προεδρίας των BRICS ήταν η συνεπής και αρμονική ένταξη των νέων μελών της BRICS στην πολυμερή μορφή. Επίσης η Ρωσική προεδρία προώθησε την θεσμική ανάπτυξης των BRICS, την εμβάθυνση της συνεργασίας σε θέματα διεθνούς ασφάλειας σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και την ανάπτυξη της δυνατότητας συνεργασίας για την καταπολέμηση διαφόρων τύπων παράνομων δραστηριοτήτων.
Η οικονομική ατζέντα της Προεδρίας επικεντρώθηκε στην ενίσχυση της εταιρικής σχέσης των κρατών μελών των BRICS στους τομείς του εμπορίου, των επενδύσεων, της καινοτομίας και της τεχνολογίας, καθώς και στους κοινωνικούς τομείς. Αποφασίστηκε ότι για να εξασφαλιστεί ισχυρή οικονομική ανάπτυξη σε όλες τις χώρες του ομίλου, θα πρέπει να ενταθεί η πολύπλευρη συνεργασία των επιχειρηματικών κύκλων και να διευρυνθούν οι επιχειρηματικές επαφές, μεταξύ άλλων μέσω και μικρομεσαίων επιχειρηματιών.
Αναπτύχθηκε παράλληλα δημιουργικός διάλογος σχετικά με την βιομηχανική ανάπτυξη των χωρών των BRICS με στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας και την ψηφιοποίηση. Επιπλέον, τέθηκαν τα θέματα της ανάπτυξη της διατραπεζικής συνεργασίας καθώς και της αλληλεπίδρασης στη γεωργία και σε άλλους τομείς πρωτογενούς παραγωγής και αξιοποίησης των πόρων στη βάση της κυριαρχικής ισότητας κάθε χώρας.
Επίσης η Ρωσική Προεδρία επικεντρώθηκε και στην εμβάθυνση των ανθρωπιστικών επαφών μεταξύ των χωρών και των εταίρων των BRICS, μεταξύ άλλων στους τομείς του πολιτισμού, των ανταλλαγών νέων, του αθλητισμού και του τουρισμού. Πραγματοποιήθηκαν με εξαιρετική επιτυχία Φεστιβάλ Πολιτισμού και Κινηματογράφου BRICS, Ακαδημαϊκά και Πολιτικά Φόρουμ, Φόρουμ Νέων και Κατασκήνωση Νέων και Φόρουμ Νέων Διπλωματών, το Διεθνές Φόρουμ Δήμων (ΟΤΑ) των χωρών BRICS+.
Στον τομέα της υγείας αποφασίσθηκε ο στενότερος συντονισμός της Ομάδας Εργασίας της ένωσης για την Πυρηνική Ιατρική, τη μικροβιακή αντοχή, την ανάπτυξη της κοινωνικής ιατρικής και την υποστήριξη των ατόμων με αναπηρία. Ταυτόχρονα υιοθετήθηκε η ρωσική πρωτοβουλία για την έναρξη του Ολοκληρωμένου Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης Κινδύνων Μαζικών Μολυσματικών Ασθενειών.
Οι Αγώνες BRICS με 29 αθλήματα στο πρόγραμμά τους. που διεξήχθησαν τον Ιούνιο του 2024 συγκέντρωσαν συμμετοχές αθλητών από περισσότερες από 100 χώρες.
Στην ουσία το 2024 ήταν έτος ορόσημο για τους BRICS+. Παρατηρήθηκε το φαινόμενο να αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός όσων χωρών επιθυμούν να ενταχθούν στους BRICS. Τέθηκαν μάλιστα σειρά κριτηρίων προκειμένου νέες χώρες να γίνουν αποδεκτές στο χώρο των BRICS. Έτσι λαμβάνεται πλέον υπόψη το πολιτικό και οικονομικό βάρος μιας υποψήφιας χώρας, η θέση της όχι μόνο στην περιοχή της αλλά και στη διεθνή σκηνή. Τούτο γιατί είναι απαραίτητο να υποστηριχθούν οι αρχές της πολυπολικότητας στην παγκόσμια διακυβέρνηση, καθώς και οι θεμελιώδεις αξίες των BRICS, συμπεριλαμβανομένου του πνεύματος της ισότητας, του αμοιβαίου σεβασμού, της διαφάνειας, της περιεκτικότητας και της εποικοδομητικής συνεργασίας.
Παραθέτουμε την προσέγγιση του Υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, του συμβούλου του Προέδρου Πούτιν Γιούρι Ουσακόφ και της εκπροσώπου Τύπου του Ρωσικού ΥΠΕΞ κας Μαρίας Ζαχάροβα σχετικά με το κλείσιμο των εργασιών της Ρωσικής προεδρίας των BRICS:
Σεργκέι Λαβρόφ υπουργός Εξωτερικών
“Χώρες που εκπροσωπούν διαφορετικές ηπείρους, πολιτισμούς, θρησκείες, πολιτισμούς συνεργάζονται στους BRICS. Όλα αυτά εντάσσονται αρμονικά στις ρυθμίσεις που συμφωνούνται τακτικά στο πλαίσιο της ένωσης, οι οποίες καλύπτουν χωρίς υπερβολή όλους τους τομείς δραστηριότητας”.
Η προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των χωρών των BRICS είναι εξαιρετικά σημαντική προκειμένου να ενισχυθεί η θέση της ένωσης και των χωρών του παγκόσμιου Νότου σε διάφορες διεθνείς δομές. Αυτό δήλωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ σε ζωντανή συνέντευξη σε ρωσικά και ξένα ΜΜΕ.
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου της China Media Corporation (CMG), ο διπλωμάτης σημείωσε ότι μια τέτοια αλληλεπίδραση θα συμβάλει στην ενίσχυση του ρόλου των κρατών της ομάδας στα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ), την Οικονομική Συνεργασία Ασίας-Ειρηνικού ( APEC), τον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), G20 και άλλες δομές.
Ο Λαβρόφ πρόσθεσε ότι οι συμμετέχοντες στους BRICS ενδιαφέρονται για περαιτέρω εμβάθυνση των δεσμών στον τομέα των μέσων ενημέρωσης. Σύμφωνα με τον ίδιο, εκδηλώσεις όπως η Σύνοδος ΜΜΕ των BRICS που πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο θα πρέπει να πραγματοποιούνται συχνότερα.
Ο Ρώσος ΥΠΕΞ μίλησε για την επιρροή της Μόσχας και του Πεκίνου στη συνοχή των χωρών του παγκόσμιου Νότου και τις σχέσεις με τα κράτη της Λατινικής Αμερικής. Τόνισε επίσης τον καθοριστικό ρόλο της Ρωσίας και της Κίνας για τις χώρες του παγκόσμιου Νότου. Ο ίδιος χαρακτήρισε την αλληλεπίδραση των δύο κρατών με τις λοιπές χώρες των BRICS ως παράδειγμα του θετικού αντίκτυπου του Πεκίνου και της Μόσχας στις διεθνείς σχέσεις.
Γιούρι Ουσακόφ
Εννέα χώρες θα ενταχθούν επίσημα στους BRICS ως χώρες εταίροi τον Ιανουάριο του 2025, δήλωσε ο βοηθός του Ρώσου προέδρου Γιούρι Ουσακόφ σε συνέντευξη Τύπου τη Δευτέρα. Η σύνοδος κορυφής συμφώνησε σε έναν κατάλογο κρατών που στη συνέχεια προσκλήθηκαν να γίνουν εταίροι της ένωσης.
Ο Ουσακόφ είπε ότι οι χώρες έχουν επαναλάβει την προθυμία τους να λάβουν ένα τέτοιο καθεστώς, σημειώνοντας ότι η Μόσχα περιμένει απάντηση από άλλες τέσσερις χώρες. Οι χώρες εταίροι θα μπορούν επίσης να υποβάλλουν τις δικές τους προτάσεις, αλλά δεν θα συμμετέχουν στη συμφωνία εγγράφων και στην ψηφοφορία.
Σύμφωνα με τον αξιωματούχο, τα νέα μέλη των BRICS – Αίγυπτος, Ιράν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Αιθιοπία – συμμετείχαν πολύ ενεργά στις εργασίες, έδειξαν μια «εποικοδομητική προσέγγιση στις βασικές προτεραιότητες της ρωσικής προεδρίας και υποστήριξαν όλες τις εμβληματικές πρωτοβουλίες». Η Σαουδική Αραβία ήταν παρούσα σε πολλές εκδηλώσεις, αλλά δεν συμμετείχε στην ανάπτυξη εγγράφων και στην κοινή λήψη αποφάσεων.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα
Κατά τη διάρκεια της προεδρίας των BRICS από την Ρωσία το 2024, επιβεβαιώθηκε ο ρόλος των χωρών της ομάδας ως βιώσιμης και απαιτητικής μορφής πολυμερούς αλληλεπίδρασης που βασίζεται στην κυριαρχική ισότητα των χωρών και τη συνεκτίμηση των συμφερόντων του άλλου. Αυτό δήλωσε η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα σε ενημέρωση.
Επισήμανε ότι κατά τη διάρκεια του έτους πραγματοποιήθηκαν 250 συναντήσεις, στις οποίες οι συμμετέχοντες των BRICS συζήτησαν σχεδόν όλους τους τομείς της διακρατικής συνεργασίας.
Το έτος της ρωσικής προεδρίας των BRICS ήταν ένα σημαντικό βήμα προς την ενίσχυση του συντονισμού στη διεθνή σκηνή σε θέματα παγκόσμιας διακυβέρνησης και του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Έχουμε θέσει τα θεμέλια για την περαιτέρω εδραίωση της σύνδεσης, διευρύνοντας την αλληλεπίδραση με κράτη-εταίρους και χώρες του παγκόσμιου Νότου και Ανατολής. Η πρακτική εφαρμογή των πρωτοβουλιών της Ρωσικής Προεδρίας θα χρησιμεύσει για την ενίσχυση της συνεργασίας και την αποτελεσματική αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων”
Η διπλωμάτης ξεχώρισε την επιτυχία της συνόδου κορυφής BRICS που πραγματοποιήθηκε στο Καζάν τον Οκτώβριο. Τόνισε ότι 41 ξένες αντιπροσωπείες συμμετείχαν στη σύνοδο κορυφής και στο Καζάν Η δήλωση επιβεβαίωσε την πρόθεση ενίσχυσης της στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ των χωρών του ομίλου
Μιλώντας για τα νέα μέλη του συνδέσμου, τα οποία εντάχθηκαν στις αρχές του 2024 η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών τόνισε ότι η Αίγυπτος, το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αιθιοπία και η Σαουδική Αραβία συμμετείχαν δυναμικά στο έργο και υποστήριξαν όλες τις εμβληματικές πρωτοβουλίες
Τον Ιανουάριο του 2025 θα είναι χώρες εταίροι των BRICS η Λευκορωσία, η Βολιβία, η Κούβα, η Ινδονησία, το Καζακστάν, η Μαλαισία, η Ταϊλάνδη, η Ουγκάντα και το Ουζμπεκιστάν Τα κράτη είναι αξιόπιστοι περιφερειακοί παράγοντες υπέρ της ενίσχυσης της αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας. Πρόσθεσε ότι η Ρωσία αναμένει απαντήσεις από άλλες τέσσερις χώρες. Η Βραζιλία θα αναλάβει την προεδρία των BRICS από το επόμενο έτος.
Πολιτικός Αναλυτής, [email protected], @skouterisd1, https://www.facebook.com/dimitris.skouteris.94
https://www.militaire.gr/synopsi-ton-apotelesmaton-tis-rosikis-proedrias-ton-brics-kata-to-2024-dim-skoyteris/