Σάββας Μαστραππάς: Η αβάσταχτη βαρύτητα των Πρακτικών»

Του Σάββα Π. Μαστραππά

Από το 2017 όταν ναυάγησαν οι συνομιλίες για το Κυπριακό στο Γκράντ Μοντάνα παρατηρήθηκε μια κλιμακούμενη αντιπαράθεση στο εσωτερικό του «στρατοπέδου» των θιασωτών της «Όποιας Λύσης». Η όξυνση αυτή έφτασε στο αποκορύφωμά της πρόσφατα όταν η εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος» της Λευκωσίας δημοσιοποίησε τα Πρακτικά εκείνων των συναντήσεων.

Ο «αριστερός» βραχίονας της συγκεκριμένης σχολής σκέψης επιρρίπτει τις ευθύνες για το ναυάγιο στον κ. Αναστασιάδη. Όπως όμως διαφαίνεται από τα Πρακτικά ο κ. Αναστασιάδης προσέκρουσε στον τοίχο της τουρκικής αδιαλλαξίας, και αναγκάστηκε να ανακρούσει πρύμναν.

Εδώ και δεκαετίες ο Πρόεδρος υπήρξε ο πιο ένθερμος υποστηρικτής της υποχωρητικότητας απέναντι στον εισβολέα. Από την εποχή που προπαγάνδιζε υπέρ του σχεδίου Ανάν και έφτασε μέχρι την Άγκυρα και τις Βρυξέλλες για να καταγγείλει τον Κυπριακό Ελληνισμό, ο οποίος τόλμησε να ψηφίσει “όχι” στο ολέθριο εκείνο σχέδιο. Από τότε και ακόμα πιο πριν ο κ. Αναστασιάδης υπήρξε ένας από τους υπερμάχους της συγκεκριμένης σχολής σκέψης. Δεν μπορεί λοιπόν ξαφνικά να μετετράπηκε σε «απορριπτικό». Στο Γκραντ Μοντάνα κατέθεσε προτάσεις και επαναβεβαίωσε παλαιότερες υποχωρήσεις της Ελληνικής πλευράς που αν παρ’ ελπίδα αποδεχόταν η τουρκική πλευρά, αυτή τη στιγμή, η Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα υπήρχε.

Στην ουσία λοιπόν τα πυρά αυτά δεν στρέφονται κατά του κ. Αναστασιάδη αλλά πλήττουν την ίδια την Κ.Δ., από την άλλη δε ,βγάζουν καθαρή την κύρια υπεύθυνη του ναυαγίου, την κατοχική Τουρκία.

Σύμφωνα λοιπόν με τα πρακτικά ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου ήταν απόλυτα σαφής: «Τουρκικά στρατεύματα θα παραμείνουν στην Κύπρο και μετά την λύση του προβλήματος». Ο αριθμός τους μάλιστα θα ήταν τέτοιος ούτως ώστε θα μπορούσαν να ελέγχουν τη νέα κρατική δομή της Κύπρου. Δεύτερον σημαντικό στοιχείο: «Η Τουρκία θα συνεχίσει να είναι εγγυήτρια Δύναμη, διατηρώντας το δικαίωμά της να επεμβαίνει μονομερώς όταν αυτή θα το έκρινε αναγκαίο».

Η τουρκική στοχοθεσία

Η τουρκική τακτική στον Γκραντ Μοντάνα ήταν προφανής. Αποσκοπούσε ή να τα πάρει όλα με την υπογραφή μας ή να εκτροχιάσει – όπως και τελικά έπραξε – την διαδικασία.

Η πάγια στρατηγική της Τουρκίας – από την δεκαετία του 1950 – ήταν και είναι, ο ολοκληρωτικός έλεγχος της Κύπρου. Κατά περιόδους δε, σταθμίζοντας τις διεθνείς συγκυρίες άλλαζε τακτική.

Μια μεγάλη επιτυχία της Τουρκίας σε επίπεδο τακτικής ήταν όταν κατάφερε να αλλάξει την φύση του Κυπριακού προβλήματος.

Το υποβάθμισε, με την δική μας συγκατάθεση, από πρόβλημα εισβολής και κατοχής, σε μια απλή διακοινοτική διαφορά. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αποσοβηθεί σε μεγάλο βαθμό η διεθνής κατακραυγή που υπήρχε εναντίον της τα πρώτα χρόνια μετά από την στρατιωτική της εισβολή το 1974.

Για τουλάχιστον τέσσερις δεκαετίες η Τουρκία κατάφερε να βγει από την μεγάλη εικόνα και να μας επιβάλλει ως συνομιλητές, τους απόλυτα χειραγωγούμενους από την ίδια, τουρκοκυπρίους.

Μετά το Γκραντ Μοντάνα βλέπουμε και πάλι την Τουρκία να αλλάζει τακτική. Εγκαταλείπει το παρασκήνιο (άλλωστε κατάφερε να ξεχαστεί το γεγονός ότι έκανε εισβολή στο νησί) και επανεμφανίζεται με δυναμικές ενέργειες επί του πεδίου.

Με πολεμικά και ερευνητικά καράβια εισβάλει στην Κυπριακή ΑΟΖ, την οποία αμφισβητεί αντιτιθέμενη στο Διεθνές Δίκαιο. Διεκδικεί μερίδιο από τα κέρδη που πιθανόν θα προκύψουν από το ενεργειακό πρόγραμμα της Κ.Δ., δήθεν για λογαριασμό των ΤΙΚ. Προβαίνει σε εκβιαστικές κινήσεις στο Βαρώση. Προωθεί λύση δύο κρατών κ.λπ.

Στην ουσία ενέταξε την Κύπρο στον μεγαλόπνοο σχεδιασμό της που αφορά την ευρύτερη περιοχή μας, τον περιβόητο περί «γαλάζιας πατρίδας».

Οι αλλαγές που επήλθαν σε πλανητικό επίπεδο όσον αφορά την κατανομή της ισχύος, ειδικά δε η γεωπολιτική ρευστότητα που παρουσιάζει η περιοχή μας σε συνδυασμό με τις φιλοδοξίες της Άγκυρας να αναδειχθεί σε κυρίαρχο παίχτη της, της επέβαλλαν να αναπροσαρμόσει τον τακτικό σχεδιασμό της και για την Κύπρο.

Η περιοχή  μας βρίσκεται σε αναβρασμό, οι εξελίξεις που αφορούν την αναδιάταξη της γεωπολιτικής σκακιέρας τρέχουν με γοργούς ρυθμούς και η αναθεωρητική Τουρκία βιάζεται, θέλει να τις προλάβει.

Οι τουρκικές στοχεύσεις προκαλούν αντισυσπειρώσεις. Η ύπαρξη της Κ.Δ. είναι ένα μεγάλο αγκάθι για την Τουρκία. Η Τουρκική διπλωματία εκτιμά ότι αν το ενεργειακό πρόγραμμα της Κ.Δ. ευδοκιμήσει θα της προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα. Η θέση της Κ.Δ. θα ενδυναμωθεί διότι τα οικονομικά και γεωστρατηγικά συμφέροντα θα επιβάλλουν την εμπλοκή και την υποστήριξή της από μια σειρά χωρών που έχουν να χάσουν πολλά, αν  η Κ.Δ. περιέλθει υπό τον πλήρη τουρκικό έλεγχο.

Πελαγοδρομούντες

Όσον αφορά τις δικές μας θέσεις και ενέργειες, εκεί επικρατεί ο απόλυτος παραλογισμός. Επιμένουμε σ’ ένα σχέδιο λύσης το οποίο έχει απορριφθεί στο σύνολό του από την Τουρκία. Οι ηγεσίες των κομμάτων ΔΗΣΥ – ΑΚΕΛ και ένα μεγάλο μέρος του ΔΗ.ΚΟ. αρνούνται να κατανοήσουν αυτό το απλό γεγονός και παρουσιάζονται να παρακαλούν γονυπετής την Τουρκία να επιστρέψει στο τραπέζι των συνομιλιών «για να συνεχίσουμε από εκεί που μείναμε στο Γκραντ Μοντάνα».

Υπάρχει διανοητική αδυναμία πρόσληψης της συνολικής κατάστασης. Στο Γκραντ Μοντάνα η Τουρκία αποκάλυψε τις πραγματικές της προθέσεις κάτι που οι υπέρμαχοι «της όποιας λύσης» δεν μπορούν να κατανοήσουν.

Φαίνεται ότι χάθηκε η γη κάτω από τα πόδια τους διότι το πλαίσιο συμβιβασμού με την Τουρκία που έπλαθαν για δεκαετίες στην φαντασία τους, κατέρρευσε.

Εμφανίστηκαν μπροστά τους δύο ρεαλιστικές παράμετροι οι οποίες όλα αυτά τα χρόνια ελάχιστα τους απασχόλησαν, παρά το γεγονός ότι η αντίθετη σχολή σκέψης, αυτή που αποκαλούν «απορριπτική» (ο γράφων όμως ρεαλιστική) πάντοτε επεσήμαινε μετ’ επιτάσεως:

Η επεκτατική φύση του Τουρκικού κράτους και η βουλιμική του διάθεση να καταπιεί την Κύπρο. Δεύτερον, ότι οι συνομιλίες αποτελούσαν το πρόσχημα για να ροκανίζει η Τουρκία τον χρόνο και να ωθεί την Ελληνική πλευρά σε όλο και μεγαλύτερες υποχωρήσεις.

Αυτή τη στιγμή στο συγκεκριμένο στρατόπεδο επικρατεί αμηχανία και διχασμός.

Η πλευρά του ΑΚΕΛ παραπληροφορεί ισχυριζόμενη ότι «στο Γκραντ Μοντάνα χάσαμε μια μεγάλη ευκαιρία, διότι η Τουρκία ήθελε να φύγει από την Κύπρο και δεν την άφησε ο Αναστασιάδης».

Ο δε κ. Αναστασιάδης ο οποίος αναγκάστηκε «νάρτει πόσσω του», ευρισκόμενος πρόσωπο με πρόσωπο με το τουρκικό θηρίο ψελλίζει κάτι αψυχολόγητα, τα οποία επίσης προκαλούν κακό και δείχνουν την αμηχανία μας στην άλλη πλευρά.

Όσον αφορά το πλαίσιο της λύσης το οποίο επιθυμούν διακαώς να επαναφέρουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Επειδή ακριβώς αποτελεί προϊόν τουρκικών πιέσεων και οδυνηρών υποχωρήσεων της ελληνικής πλευράς, παρουσιάζει την παρακάτω εικόνα:

(α)      Είναι δυσλειτουργικό, αδύνατο να εφαρμοσθεί στην πράξη, άρα θνησιγενές.

(β)       Οι πάμπολλες ασάφειες που παρουσιάζει ευνοούν την Τουρκία η οποία θα καραδοκεί για να επέμβει ξανά στρατιωτικά.

(γ)       Οι Έλληνες της Κύπρου είναι αδύνατο να το αποδεχθούν σε ένα πιθανό δημοψήφισμα. Πρέπει να ληφθεί υπόψιν ότι το 2004 ,απέρριψαν το σε αρκετά σημεία «ηπιότερο» σχέδιο Ανάν.

(δ)       Βασικές του παράμετροι βρίσκονται σε δυσαρμονία με το Ευρωπαϊκό κεκτημένο.

(ε)       Αρκετές από τις  διατάξεις του έρχονται σε αντίθεση με το Δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ώρα για αλλαγή στρατηγικής

Σταθμίζοντας την κατάσταση όπως διαμορφώθηκε και αξιολογώντας τα νέα δεδομένα είναι προφανές ότι δεν θα κερδίσουμε τίποτα αν επιμένουμε να ακολουθούσε την μέχρι τώρα στρατηγική. Η στρατηγική αυτή χρεοκόπησε. Την ίδια στιγμή η Τουρκία διακηρύσσει λεκτικά και με πράξεις επί του πεδίου ότι είναι εκτός του συγκεκριμένου σχεδίου διαπραγμάτευσης.

Η Τουρκία μας δίνει μια καλή ευκαιρία για να προχωρήσουμε και εμείς σε απεγκλωβισμό από τις μέχρι τώρα υποχωρήσεις μας.

Ταυτόχρονα, η γεωπολιτική συγκυρία και οι αντιτουρκικές συσπειρώσεις που δημιουργούνται στην περιοχή μας, μας παρέχουν την δυνατότητα να αποκτήσουμε συμμάχους που θα υποστηρίξουν τις θέσεις μας.

Πρέπει άμεσα να άρουμε όλες τις υποχωρήσεις που κάναμε μέχρι τώρα (εκ περιτροπής Προεδρία, πολιτική ισότητα κ.λπ.) και να αποκηρύξουμε την ρατσιστική Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία (ΔΔΟ) ως πλαίσιο για τη λύση του Κυπριακού προβλήματος.

Επιβάλλεται να επαναφέρουμε το κυπριακό στην ορθή του βάση, ως πρόβλημα δηλαδή εισβολής σε ξένο κράτος και κατοχής μεγάλου μέρους της επικράτειάς του,καθώς και ως πρόβλημα παράνομου εποικισμού.

Η μεταβατική κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή, παρέχει στην Κύπρο, στον Ελληνισμό γενικότερα, νέες προοπτικές. Παρέχει ευκαιρίες τις οποίες θα πρέπει να εκμεταλλευτούμε βάσει ενός ορθολογικού σχεδιασμού. Θα πρέπει να είμαστε ενεργητικά παρόντες και να προβάλλουμε τις θέσεις και τις επιδιώξεις μας προς τις χώρες με τις οποίες έχουμε ταυτόσημα συμφέροντα.

Η Κ.Δ. θα πρέπει να αποκτήσει Ναυτικό και Αεροπορία και να επαναενεργοποιήσει το ενιαίο αμυντικό δόγμα με την Ελληνική Δημοκρατία.

Η Κ.Δ. επιβάλλεται να επεξεργαστεί μια ολοκληρωμένη πολιτική για τους τουρκοκυπρίους η οποία να τους οδηγεί στην επανένταξή τους στο Κυπριακό κράτος.

Η στρατιωτική θητεία πρέπει να ξαναγίνει 24 μήνες, η προδοτική φυγοστρατία να εξαλειφθεί, η παιδεία να προσανατολιστεί προς την κατεύθυνση να γαλουχηθούν «πολίτες – οπλίτες».

Αν δεν αλλάξουμε στρατηγική και αν δεν προβούμε σε στοχευμένες ενέργειες οι οποίες να ενδυναμώνουν την θέση μας, αν δεν προσανατολιστούμε προς την κατεύθυνση ότι όταν μας ευνοήσουν οι συνθήκες θα εκδιώξουμε τον εισβολέα από τα χώματά μας, να είμαστε σίγουροι ότι δεν μας μένει και πολλής χρόνος παρουσίας στο νησί. Σύντομα ή συντομότερα θα αναγκαστούμε να το εγκαταλείψουμε.

Ποιος όμως μπορεί να κάνει αυτόν τον επανασχεδιασμό και να θέσει σε εφαρμογή ένα σχέδιο για την σωτηρία του τόπου;

Το σίγουρο είναι ότι ένα τέτοιο σχέδιο δεν μπορούν να το φέρουν εις πέρας αυτοί που κυβέρνησαν την Κύπρο κατά την τελευταία δεκαπενταετία.

Οι άνθρωποι αυτοί είναι εγκλωβισμένοι σ’ ένα τρόπο σκέψης ο οποίος δεν τους δίνει την δυνατότητα να διανοηθούν καν ότι υπάρχει περίπτωση να ενεργήσουν διαφορετικά. Είναι κάτι που δεν το χωράει το μυαλό τους. Δεν μπορούν να κατανοήσουν ότι οι συνθήκες αλλάζουν και μας παρέχουν μια άλλη προοπτική.

Ο τόπος χρειάζεται πολιτική αλλαγή άμεσα. Ο Κυπριακός λαός θα πρέπει να πάρει την τύχη του ξανά στα χέρια του αν επιθυμεί να επιβιώσει και να έχει μέλλον στον τόπο του.