του Παντελή Καραγιαννίδη, Αντιπτεράρχου ε.α.
Έκλεισε σχεδόν μια εβδομάδα για να δούμε τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ.
Ήταν έκδηλο το ενδιαφέρον και η επιθυμία των συμπατριωτών μας για την εκλογή του Μπάιντεν διότι θεωρούμε ότι ο Τραμπ λειτούργησε αρνητικά για την χώρα μας και ασύστολα θετικά για την Τουρκία λόγω της εκπεφρασμένης φιλικής σχέσης που είχε με τον πρόεδρο Ερντογάν.
Παρόλα αυτά όμως δεν μπορώ να πω ότι αφιερώσαμε πολύ χρόνο στα ΜΜΕ για τις εν λόγω εκλογές σε αντίθεση με την γείτονα Τουρκία όπου ήταν το κυρίαρχο θέμα όλες τις προηγούμενες μέρες.
Αν μάλιστα δεν υπήρχε ο πόλεμος Αρμενίας Αζερμπαϊτζάν, η πτώση της Λίρας σε ιστορικά χαμηλά και το picnick που ανακοίνωσε ο Ερντογάν στα Βαρόσια τότε υποθέτω ότι το θέμα των εκλογών των ΗΠΑ θα ήταν το μοναδικό που θα έπαιζε στα τουρκικά ΜΜΕ.
Το κύριο ερώτημα που ζητούσε απάντηση ήταν το “πώς και πόσο θα επηρεάσει πιθανή εκλογή του Μπάιντεν τις σχέσεις Τουρκίας ΗΠΑ”.
Οι περισσότεροι αναλυτές συμπεραίνουν ότι οι σχέσεις θα επηρεαστούν αρνητικά μιας και ο πρόεδρος Τραμπ ήταν φίλος του Ερντογάν και πολλά θέματα εναντίον της Τουρκίας είτε τα απέτρεψε είτε τα καθυστέρησε.
Υπήρξαν όμως και κάποιοι αναλυτές οι οποίοι εξέφρασαν αντίθετη άποψη. Γνωρίζω και λαμβάνω σοβαρά υπόψη την άποψη αυτών των αναλυτών και συμφωνώ εν πολλοίς μαζί τους παραθέτοντας επιγραμματικά τα παρακάτω θέματα ως επιχειρηματολογία της άποψης αυτής.
— Οι περισσότεροι Τούρκοι επηρεάστηκαν απο την συναίνεση της Αμερικανικής διοίκησης στην εμπλοκή της Τουρκίας στα Σύνορα της Συρίας και θεώρησαν ότι οι ΗΠΑ τάχθηκαν υπέρ των συμφερόντων τους. Όμως εντέχνως οι Αμερικανοί ενώ επέτρεψαν την ανάπτυξη των Τούρκων στο Βορειοδυτικό μέρος της Συρίας δεν την επέτρεψαν στο Βορειοανατολικό όπου ο Κούρδοι της Συρίας ενεργούν ως ημιαυτόνομη κρατική οντότητα.
Ο ίδιος ο Πρόεδρος Τραμπ συνέχισε την πολιτική Ομπαμα με την υποστήριξη των Κούρδων της περιοχής με εξοπλισμούς και εκπαίδευση των αμυντικών τους δυνάμεων.
Την υποστήριξη αυτή, μάλιστα, την σφράγισε με την συμφωνία που έκανε μεταξύ των Κούρδων και αμερικανικών εταιρειών για την αγορά των πετρελαίων της περιοχής αναγνωρίζοντας με αυτό τον τρόπο κρατική οντότητα στην Κουρδική ηγεσία της περιοχής.
— Ήταν ο πρόεδρος που “πέταξε” την Τουρκία έξω το πρόγραμμα των F 35. Ήταν μια δύσκολη απόφαση από την οποία οι ΗΠΑ είχαν οικονομικές επιπτώσεις αλλά παρόλα αυτά ο πρόεδρος Ταμπ τόλμησε παρά το ότι η Τουρκία δεν ήταν μια απλή αγοράστρια χώρα αλλά συγκατασκευάστρια. Μάλιστα ακόμα και σήμερα πάνω από 400 μέρη του αεροσκάφους κατασκευάζονται από τουρκικές εταιρείες.
— Επι προεδρίας Τραμπ άρθηκε το εμπάργκο όπλων στην Κύπρο, έγιναν κοινές ασκήσεις αμερικανικών και κυπριακών δυνάμεων ενώ ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ επισκεφτηκε την Κύπρο και Ελλάδα χωρίς να “πεταχτεί” και από δίπλα, εκεί στην Άγκυρα.
Επι προεδρίας Τραμπ οι Ελληνοαμερικανικές αμυντικές σχέσεις έφτασαν στα υψηλότερο σημείο (Σούδα, Αλεξανδρούπολη, Λάρισα κλπ.) και η Αμερική επισήμως υποστήριξε τις ελληνικές θέσεις για τις θαλάσσιες ζώνες παρά το ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν υπογράψει (όπως και η Τουρκία) την συμφωνία για το διεθνές δίκαιο της Θάλασσας.
— Με την πολιτική Τραμπ εξομαλύνθηκαν οι σχέσεις του Ισραήλ με πολλές γειτονικές Αραβικές χώρες συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην παραπέρα απομόνωση της Τουρκίας από τις ισχυρότερες χώρες της περιοχής. Άν μάλιστα αυτή η εξομάλυνση μετατραπεί σε συμμαχία τότε πιθανότατα θα της “ανατεθεί” ο ρυθμιστικός ρόλος των συμφερόντων της Δύσης στην περιοχή στερώντας τον ρόλο αυτό από την Τουρκία.
— Είναι γεγονός ότι η εμπλοκη της Τουρκίας στη Λιβύη είχε εντυπωσιακά αποτελέσματα και απέτρεψε μια σχεδόν βέβαιη νίκη του Χαφτέρ επι του Σαράτζ.
Η επιχείρηση πήγαινε τόσο καλά που η Τουρκία σχεδόν είχε φτάσει στην επίτευξη του στόχου ο οποίος ήταν ο έλεγχος όλης της Λιβύης κάτι που θα επισημοποιούσε την Τουρκολιβυκή συμφωνία για την υφαλοκρηπίδα και θα το έδινε δυνατότητα για έλεγχο όλης της Ανατολικής Μεσογείου.
Ήταν εκείνη η κρίσιμη στιγμή που οι ΗΠΑ αποφάσισαν να εμπλακούν και “προέτρεψαν” τις αντίπαλες δυνάμεις της Λιβύης να καθίσουν στο τραπέζι για διαπραγματεύσεις. Η ενέργεια αυτή αποτέλεσε μεγάλο πλήγμα για τα στρατηγικά σχέδια της Τουρκίας και ήταν κάτι που επιβλήθηκε από την διοίκηση Τραμπ.
— Η πολιτική Τραμπ ήταν αυτή που υποβάθμισε υπέρμετρα τον ρόλο του ΝΑΤΟ, ενός θεσμού τον οποίο η Τουρκία θεωρεί προνομιούχο χώρο της. Γι’αυτό άλλωστε ήθελε να αρχίσουν οι διερευνητικές συνομιλίες με μεσολάβηση του ΝΑΤΟ και όχι με μεσολάβηση της ΕΕ.
υπάρχουν και άλλοι λόγοι που μπορεί κάποιος να προσθέσει πάνω στη επιχειρηματολογία ότι η πολιτική Τραμπ δεν ωφέλησε την γείτονα παρά το ότι ήταν φίλος της και θα ήθελε να την υποστήριξει όμως η πολιτική των ΗΠΑ είναι ένας αυτόματος πιλότος ο οποίος είναι σχεδόν μπλοκαρισμένος και ο πιλότος δεν μπορεί να κάνει ουσιαστικές επεμβάσεις.
Γι’αυτό το λόγο εγώ δεν στήνω χορό με την εκλογή Μπάιντεν. χαίρομαι αλλά συγκρατημένα κάτι που προέρχεται και από την έκφραση των Αμερικανών για την εκάστοτε κυβέρνηση τους ‘The Clinton administration, the Tramp administration και τώρα The Biden Administration που δείχνει ότι το σύστημα και η πολιτική είναι εκεί,, αυτό που αλλάζει είναι η Διαχείριση.
