Του Νικηφόρου Βαρονέτου
Οι τιμές αγαθών και υπηρεσιών (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή) αυξήθηκαν κατά 5,1% το 2021 σε σχέση με το 2020 (είχαν μειωθεί κατά 2,3%). Η άνοδος των τιμών άρχισε από τα μέσα του 2021 και έγινε ιδιαίτερα έντονη τους τελευταίους μήνες του ίδιου χρόνου. Το 2021 η τιμή του φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά 135,7%, του ηλεκτρικού ρεύματος κατά 45%, του πετρελαίου θέρμανσης κατά 34,1%, των καυσίμων (κίνησης) και λιπαντικών κατά 21,7%.
Εκτός από την ενέργεια, όμως, μεγάλη αύξηση τιμών σημειώθηκε και σε προϊόντα εγχώριας παραγωγής, ιδιαίτερα στα τρόφιμα όπως: αρνίσιο-κατσικίσιο κρέας +19,7%, ελαιόλαδο +17%, σπορέλαια +17,1%, πατάτες +14,2%, ζυμαρικά +7,6%, πουλερικά +6,6%, νωπά φρούτα και λαχανικά +5,5%, κ.α.
Παραθέτουμε τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) από τιμοληψίες που διενεργεί σε 27 πόλεις ανά την επικράτεια. Τα στοιχεία αποτελούν τον μέσον όρο των τιμών που καταγράφονται και σταθμίζονται σύμφωνα με τη σύνθεση του «καλαθιού της νοικοκυράς». Στην πράξη, η άνοδος του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή επιβαρύνει διαφορετικά κάθε οικογενειακό προϋπολογισμό ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος και την καταναλωτική συμπεριφορά.
Για τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα το μεγαλύτερο μέρος της κατανάλωσής τους αφορά ανελαστικές δαπάνες επιβίωσης που πολύ δύσκολα μπορούν να περιοριστούν. Ο πληθωρισμός πλήττει όλους, αλλά, κυρίως τους ασθενέστερους.
Η επανεμφάνιση έντονων πληθωριστικών πιέσεων στην ελληνική οικονομία οφείλεται όχι μόνο σε διεθνείς παράγοντες (άνοδος των τιμών της ενέργειας, διαταραχή εφοδιαστικών αλυσίδων), αλλά και στα μέτρα διαχείρισης της πανδημίας που εφάρμοσε η κυβέρνηση της ΝΔ. Τη διετία 2020-21 δόθηκαν περίπου 40 δις, προερχόμενα από εξωτερικό δανεισμό, προκειμένου να στηριχθεί η οικονομική επιβίωση κυρίως του τομέα των υπηρεσιών (εστίαση, εμπόριο, τουρισμός κλπ). Ελάχιστα ποσά κατευθύνθηκαν στην αγροτική παραγωγή και στη βιοτεχνία – βιομηχανία. Αποτέλεσμα, τα υπάρχοντα διαθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας να ενταθούν ακόμη περισσότερο.
Η κυβέρνηση, έχοντας υιοθετήσει το αφήγημα της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, συνέχισε το κλείσιμο των λιγνιτικών εργοστασίων της ΔΕΗ, αυξάνοντας έτσι την εξάρτηση της χώρας από το ακριβό φυσικό αέριο. Παράλληλα αποθαρρύνει την αξιοποίηση των ελληνικών υδρογονανθράκων διότι υποστηρίζει την πράσινη μετάβαση. Έτσι, σε μια χώρα που απαξιώνει τους εγχώριους πόρους της, η διεθνής αύξηση των τιμών της ενέργειας έχει ως αποτέλεσμα την ένταση των πληθωριστικών πιέσεων.
Μπροστά στο πληθωριστικό τσουνάμι, τα κυβερνητικά ημίμετρα που λαμβάνονται δεν μπορούν ούτε την άνοδο των τιμών να περιορίσουν, ούτε να διατηρήσουν το επίπεδο διαβίωσης των πολιτών. Ανεπαρκείς επιδοτήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα και το φυσικό αέριο που εξαγγέλλονται ανά μήνα είναι ατελέσφορες και απλώς εντείνουν την πληθωριστική ψυχολογία. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση μείωσης του ΦΠΑ σε ορισμένες κατηγορίες τροφίμων. Πρόκειται για «ασπιρίνες» που δεν καταπολεμούν την ασθένεια αλλά προσωρινά μόνο κάποια από τα συμπτώματά της.
Απαιτείται μια γενναία, οριζόντια μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης Καυσίμων και του ΦΠΑ 24% που σήμερα επιβάλλεται και επί του φόρου. Έπρεπε από την πρώτη στιγμή να αντιμετωπιστεί η αρχική αιτία προτού το πρόβλημα επεκταθεί σ’ όλη την οικονομική δραστηριότητα.
Από την 1η Ιανουαρίου του 2022 ανακοινώθηκε η αύξηση του βασικού μισθού κατά 2% (13 ευρώ μικτά το μήνα και 58 λεπτά μικτά για τα ημερομίσθια). Αστεία πράγματα. Με το μισθό αυτό όμως αμείβεται μόνο το 25% των μισθωτών. Οι υπόλοιποι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι πώς θα αντιμετωπίσουν την ακρίβεια; Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θ. Σκυλακάκης δήλωσε ότι η κυβέρνηση δε σκοπεύει να μειώσει τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης Καυσίμων γιατί οι φτωχοί δεν έχουν αυτοκίνητο! Μήπως οι φτωχοί δεν κρυώνουν κιόλας; Πρόκειται για εμπαιγμό.
Αντίθετα, η κυβέρνηση βρίσκει δανεικά λεφτά και ανακοινώνει νέα προγράμματα επιδότησης για ηλεκτρικά αυτοκίνητα και ποδήλατα, για έξυπνους φορτιστές και μπαταρίες, καθώς και για την αντικατάσταση παλαιότερων ηλεκτρικών συσκευών προκειμένου, όπως ισχυρίζεται, να προστατεύσει το κλίμα του πλανήτη. Στην ουσία επιδοτεί τις εισαγωγές προς όφελος των ξένων παραγωγών και των εγχώριων μεταπρατών.
Η σημερινή άνοδος των τιμών είχε ως πρωταρχική αιτία την εκτίναξη των διεθνών τιμών της ενέργειας (εισαγόμενος πληθωρισμός), αλλά, αν δε ληφθούν επειγόντως μέτρα μείωσης του ενεργειακού κόστους, θα υπάρξει ένα ανατροφοδοτούμενο πληθωριστικό σπιράλ. Η άνοδος στις τιμές, των ελληνικής παραγωγής τροφίμων που προαναφέρθηκε, δείχνει ότι στην αγορά έχει ήδη δημιουργηθεί πληθωριστική ψυχολογία, που αναμένεται να λάβει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις τους επόμενους μήνες.
Η κυβέρνηση, στα τέλη του προηγούμενου χρόνου, καθησύχαζε τους πολίτες ότι η άνοδος των τιμών θα έχει προσωρινό χαρακτήρα. Τα ίδια έλεγε και η ΕΚΤ, που τώρα συζητάει πότε θα αρχίσει την αύξηση των επιτοκίων του ευρώ για να αντιμετωπιστεί ο πληθωρισμός. Η τράπεζα της Αγγλίας (BoE) έκανε ήδη την πρώτη αύξηση των επιτοκίων, ενώ η αμερικανική Fed έχει προαναγγείλει τρεις ή τέσσερεις αυξήσεις μέσα στο 2022.
Μετά την «εσωτερική υποτίμηση» που επιβλήθηκε από τα μνημόνια για την εξυπηρέτηση (όχι την αποπληρωμή) του δημόσιου χρέους, ο πληθωρισμός θα φτωχοποιήσει ακόμη περισσότερο τους έλληνες πολίτες. Παράλληλα η αναμενόμενη άνοδος των επιτοκίων του ευρώ θα επιτείνει το αδιέξοδο για τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις που έχουν δάνεια (ιδιωτικό χρέος).
Η μη έγκαιρη αντιμετώπιση από την κυβέρνηση της πρωταρχικής αιτίας (ενεργειακό κόστος) για την άνοδο των τιμών θα καταστήσει τον πληθωρισμό ενδημικό και στη συνέχεια θα απαιτηθούν, για μεγάλο χρονικό διάστημα, μέτρα σκληρής λιτότητας για να μπορέσει να τιθασευθεί. Το έργο το έχουμε ξαναζήσει.
Πηγή : www.ellinikiantistasi.gr
