ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ

Του Παντελή Σαββίδη

Το Ισραήλ , κατά πληροφορίες που δεν επιβεβαιώθηκαν, «χτύπησε» τις πρώτες πρωϊνές ώρες της Παρασκευής αεροδρόμιο του Ιράν στο Ισφαχάν.

Αν συνέβη, πράγματι, το χτύπημα το ερώτημα της διεθνούς κοινότητας είναι αν βαδίζουμε προς μια κλιμάκωση της κρίσης. Οι δηλώσεις του Ανώτατου Διοικητή του Στρατού του Ιράν, Αμπντολραχίμ Μουσαβί ήταν καθησυχαστικές: «Η Τεχεράνη δεν αισθάνεται υποχρεωμένη να αντιδράσει στις «εκρήξεις» που Αμερικανοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι προκλήθηκαν από ισραηλινά πλήγματα», είπε. Αλλά στον πόλεμο αυτό ας είμαστε επιφυλακτικοί και προσεκτικοί. Η παραπλάνηση είναι βασικό στοιχείο της αντιπαράθεσης.

Εκείνο που διακυβεύεται, πάντως, και από τις δύο πλευρές είναι η αποκατάσταση της αποτροπής η οποία έχει πληγεί. Αυτή η προσπάθεια θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν φαύλο κύκλο και να ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Έχει αμφισβητηθεί και η αποτροπή του Ισραήλ (το Ιράν απέφευγε, συστηματικά, να χτυπήσει το Ισραήλ από το έδαφός του) και του Ιράν (και το Ισραήλ απέφευγε να πλήξει το Ιράν στο έδαφός του. Χτυπούσε τους πληρεξουσίους του).

Μέχρι που το Ισραήλ έκανε την πρώτη προκλητική, προς το Ιράν, κίνηση βομβαρδίζοντας το προξενείο του στην Δαμασκό. Από τον βομβαρδισμό σκοτώθηκαν 16 άτομα έξι από τα οποία στρατιωτικοί. Μεταξύ τους και ο διοικητής της δύναμης Κούντς των Φρουρών της Επανάστασης, Ρεζά Ζαχεντί.

Ο διακεκριμένος Αμερικανός  Καθηγητής Stephen Walt με άρθρο του στο εμβληματικό Foreign Policy θεωρεί υπεύθυνες τις Ηνωμένες Πολιτείες για την πυροδότηση της κρίσης.

Ο Walt υποστηρίζει πως η κυβέρνηση Μπαϊντεν έχει χειριστεί άσχημα την κρίση με αποτέλεσμα να αγνοείται η παρέμβασή της από τους ενδιαφερόμενους και, κυρίως, από το Ισραήλ.

«Η παροχή άνευ όρων υποστήριξης στο Ισραήλ- γράφει ο φημισμένος καθηγητής- έδωσε στους ηγέτες του ελάχιστα κίνητρα να λάβουν υπόψη τις εκκλήσεις των ΗΠΑ για αυτοσυγκράτηση, επομένως δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι τις αγνόησαν».

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Walt θεωρεί «εμπόλεμη κατοχή» την παρουσία του Ισραήλ στην Γάζα και τη Δυτική Όχθη και υπογραμμίζει πως «σύμφωνα με τις Συμβάσεις της Γενεύης, ένας πληθυσμός που ζει υπό «εμπόλεμη κατοχή» έχει το δικαίωμα να αντισταθεί στη δύναμη κατοχής».

«Η αντίσταση στην κατοχή είναι θεμιτή, και το να βοηθάς έναν πολιορκημένο πληθυσμό να το κάνει αυτό δεν είναι απαραίτητα λάθος, ακόμα κι αν το Ιράν το έχει κάνει για τους δικούς του λόγους και όχι από μια βαθιά δέσμευση στον παλαιστινιακό σκοπό» σημειώνει σε άλλο σημείο του άρθρου του.

Ενώ η διεθνής τάξη, μετά τον πόλεμο, έχει οικοδομηθεί στις αρχές των ΗΠΑ, είναι οι ίδιες οι Ηνωμένες Πολιτείες που σήμερα την αμφισβητούν. Θέλουν να την επαναπροσδιορίσουν διακινδυνεύοντας έναν νέο Παγκόσμιο Πόλεμο; Διαφορετικά δεν γίνεται. Πρέπει ο αντίπαλος να υποστεί ήττα πλανητικών διαστάσεων. Μπορεί να μην είναι τα κλασικά μέτωπα των δύο προηγουμένων πολέμων αλλά πολλά μικρότερα, στο σύνολό τους, όμως θα δίνουν την νίκη στη δύναμη που θα κυριαρχήσει. Δεν τις ενδιαφέρουν τις Ηνωμένες Πολιτείες οι απώλειες.

Από έναν τέτοιο πόλεμο θέλουν να επιβεβαιώσουν την κυριαρχία τους και να διαμορφώσουν την επομένη ημέρα μια νέα τάξη βασισμένη στις δικές τους αναθεωρημένες αρχές. Άλλωστε ο παγκόσμιος πληθυσμός είναι πολύς για την εποχή όπου τα ρομπότ θα κάνουν τις δουλειές.

Οι ΗΠΑ, με τη Ρωσία επέλεξαν την Ουκρανία να αντιπαρατεθούν. Με την Κίνα, ακόμη δεν τα έχουν βάλει αλλά επέλεξαν την προστασία, δήθεν, της Ταίβάν και την ΑΟΖ των Φιλιππίνων για να συγκρουστούν με το Πεκίνο.

Στη Μέση Ανατολή χρησιμοποιούν το μακρύ χέρι τους, το Ισραήλ, για να προκαλέσουν το Ιράν.

Η επίδειξη, δήθεν ανθρωπισμού από τον Μπαιντεν και την κυβέρνησή του με την συγκράτηση του Ισραήλ να επιτεθεί στη Ράφα (νότια Γάζα) μετά τον θάνατο 33.000 παλαιστινίων μεταξύ των οποίων και 12.000 παιδιών, που προκλήθηκαν από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς,  είναι προσχηματική

Οι ΗΠΑ πυροδοτούν πολέμους ανά τον κόσμο. Είναι υπεύθυνες για την παγκόσμια αναταραχή.

Η κυβέρνηση Μπάϊντεν έχει μπροστά της δύσκολες εκλογές. Η δυσαρέσκεια που  προκαλείται στους Αμερικανούς από την εμπλοκή σε έναν, ακόμη, πόλεμο αλλά, κυρίως, η αύξηση της τιμής των αγαθών και της ενέργειας από ένα σίγουρο κλείσιμο του στενού του Ορμούζ με την βύθιση ενός ή δύο πλοίων από το Ιράν, αν ο πόλεμος κλιμακωθεί, θα οδηγήσουν τους Αμερικανούς ψηφοφόρους κατά της υποψηφιότητας Μπαίντεν και σε απώλεια των εκλογών από τους Δημοκρατικούς.

Σε μια κλιμάκωση, το Ιράν θα υποστηριχθεί από Ρωσία και Κίνα στην αντιπαράθεσή του με το Ισραήλ. Οι ΗΠΑ βρίσκονται αντιμέτωπες με τη Ρωσία στο ουκρανικό μέτωπο όπου, μάλλον, χάνουν τον πόλεμο. Θα ανοίξουν ένα ακόμη στη Μέση Ανατολή;

Το Ιράν διεμήνυσε στις ΗΠΑ πως αν δεχθεί επίθεση οι βάσεις τους στην περιοχή θα στοχοποιηθούν.

Το Ιράν προβληματίσθηκε πολύ για το είδος της επίθεσης που θα εξαπέλυε, μετά τον βομβαρδισμό του προξενείου του στη Δαμασκό. Αν δεν προέβαινε σε καμιά ενέργεια, η επιρροή του και η αποτρεπτική του δύναμη θα εκμηδενίζονταν. Το δόγμα της στρατηγικής υπομονής δεν έπειθε, πλέον.

Για να αποφύγει την μέγιστη πρόκληση το Ιράν επέλεξε να χτυπήσει, χωρίς να προκαλέσει συνειδητά θύματα και αφού προειδοποίησε για την ενέργειά του

Το ίδιο προσεκτικό ήταν και το χτύπημα του Ισραήλ την Παρασκευή, σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε ως την στιγμή που γράφεται αυτό το άρθρο.

Ωστόσο, το Ιράν υποστήριξε ότι οι υπερηχητικοί πύραυλοι που εξαπέλυσε στις 13 Απριλίου κατά του Ισραήλ  δεν αναχαιτίσθηκαν και βρήκαν τον στόχο τους, κάτι που το Τέλ Αβίβ το  διέψευσε.

Ο αρχηγός του επιτελείου των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων υποστράτηγος Μοχαμάντ Μπαγκερί δήλωσε ότι «το Ιράν χτύπησε μια μεγάλη βάση πληροφοριών στα κατεχόμενα εδάφη και την αεροπορική βάση Νεβατίμ του Ισραήλ, από όπου απογειώθηκε ένα αεροσκάφος F-35 για να στοχεύσει τις διπλωματικές εγκαταστάσεις του Ιράν στη Δαμασκό».

Το Ιράν ήθελε να διαμηνύσει προς το Ισραήλ και την διεθνή κοινότητα ότι μπορεί να πλήξει το Ισραήλ. Και το μήνυμα αυτό ελήφθη από το Τελ Αβίβ.

Το Ισραήλ βρέθηκε, μετά την επίθεση στη θέση που ήταν το Ιράν μετά τον βομβαρδισμό του προξενείου του.

Η ισραηλινή ηγεσία νοιώθει ότι έχει απομονωθεί παγκοσμίως και προσπαθεί να κερδίσει την διεθνή υποστήριξη ζητώντας συνεργασία για να δοθεί ένα πλήγμα κατά του Ιράν. Βεβαίως δεν θα βρει ανταπόκριση. Το Ισραήλ με τις ενέργειές του εξάντλησε την δύναμη του αντιισραηλινού, αντιεβραϊκού και αντισιωνιστικού επιχειρήματος κατά των αντιπάλων του. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που παραλληλίζουν τις ενέργειές του με τραγικές στιγμές της ιστορίας ενώ καταγγέλλεται διεθνώς από οργανώσεις αλλά και κράτη  για γενοκτονία. Το θέμα εκκρεμεί το Διεθνές Δικαστήριο. Δεν αποκλείεται, αναλόγως των εξελίξεων, την ίδια κατηγορία να αντιμετωπίσει και η σημερινή αμερικανική ηγεσία. Να κατηγορηθεί, δηλαδή, στη Χάγη για συνέργεια σε γενοκτονία.

Η ιρανική επίθεση αποκάλυψε και κάτι ακόμη. Το Ισραήλ δεν είναι, πια, απομονωμένο στην περιοχή όπως παλαιότερα. Δεν περιβάλλεται από εχθρικές δυνάμεις. Αρκετές αραβικές χώρες το υποστήριξαν στην τελευταία επίθεση που δέχθηκε άλλες κρυφά και άλλες φανερά.

Χαρακτηριστικότερη όλων είναι η περίπτωση της Ιορδανίας η οποία, όχι, μόνο αναχαίτισε πυραύλους και drones του Ιράν αλλά και άνοιξε τον εναέριο χώρο της προς το Ισραήλ για να επιτεθεί κατά του Ιράν, αν το έκρινε αναγκαίο. Υπενθυμίζεται πως το Ιράν δήλωσε ότι θα στοχοποιήσει όποια χώρα παράσχει υποστήριξη στο Ισραήλ να επιτεθεί εναντίον του.

Κάποιοι στο Ισραήλ θα σκέφτονται πόσο τυχεροί είναι που το 1974 ενώ βοήθησαν την Τουρκία να εισβάλλει στην Κύπρο, τα στρατεύματά της δεν κατέλαβαν ολόκληρο το νησί. Η Κύπρος παρέχει αέρα ανακούφισης στο Ισραήλ. Μέσω Κύπρου μεταφέρθηκαν Αμερικανικοί πύραυλοι από το Κατάρ στο Ισραήλ για να ενισχύσει την άμυνά του. Συμφέρει στο Ισραήλ, μετά την κρίση μετά την κρίση να βοηθήσει στην απελευθέρωση και ενοποίηση του νησιού.

Οι αρχικές δηλώσεις του Έλληνα πρωθυπουργού ήταν για άλλη μια φορά υπερβολικές σε τόνο και ύφος. Ο κ. Μητσοτάκης αναδιπλώθηκε όταν έγινε σαφής η αμερικανική θέση αλλά το αρνητικό αποτύπωμα έμεινε. Η Ελλάδα έχει συμφωνίες συνεργασίας με το Ισραήλ και θα τιμήσει την υπογραφή της. Αλλά δεν χρειάζονται υπερβολές εκεί που δεν είναι αναγκαίες. Το Ιράν δεν είναι εχθρική χώρα προς την  Ελλάδα. Η θέση του για το κυπριακό είναι ευνοϊκή για τη Λευκωσία ενώ και στην Ισλαμική Συνδιάσκεψη οι θέσεις του βοηθούν και την Αθήνα και τη Λευκωσία.

Τέλος, ας σημειωθεί ότι την φωτιά στη Μέση Ανατολή την πυροδότησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες.  Η πολιτική της Ουάσιγκτον είναι ύπουλα επιθετική, αμφισβητεί την διεθνή τάξη που διαμορφώθηκε μετά τον μεγάλο πόλεμο και γι αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη.

Όλες οι ευθύνες βαραίνουν την Ουάσιγκτον. Χρειάζεται προσοχή και των δικών μας δεδομένων προς την αμερικανική πολιτική.