Του Παντελή Σαββίδη
Τι δείχνει ο Τράμπ;
Μετά τις εκλογές και στον Συριζα το πολιτικό σκηνικό αναδιαμορφώνεται αναζητώντας μια νέα ισορροπία. Η αναδιαμόρφωσή του είναι μεν αναγκαία αλλά όχι και ικανή συνθήκη για την διακυβέρνηση της χώρας.
Η διαφορά μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ μειώνεται (25,8% με 17,4%, σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση της GPO) με ένα ΠΑΣΟΚ που ακόμη δεν έχει «πατήσει» στα πόδια του, χωρίς δημόσιο λόγο και με ηγεσία που δεν έχει βρει τον προσανατολισμό της. Κανείς δεν γνωρίζει, ούτε το ίδιο, τι πρεσβεύει το ΠΑΣΟΚ. Όταν όλα αυτά αλλάξουν και τα ΜΜΕ αρχίσουν να το προβάλλουν οι προοπτικές για την ΝΔ θα είναι αρνητικές.
Στο διαρκές ερώτημα τι κάνει η αστική τάξη της χώρας όταν υπάρχει πολιτική ρευστότητα η απάντηση είναι ότι μπορεί αστική τάξη, με τον τρόπο που διαμορφώθηκε στην Δύση, να μην υπάρχει, όμως, ένα σύστημα ολιγαρχών που συνέρχεται και αποφασίζει είναι εδώ. Και γνωρίζει καλά το ρόλο του.
Αποφασίζει, βεβαίως, με όσα έχει στη διάθεσή του από το πολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται αλλά, αν χρειαστεί, δημιουργεί τις προϋποθέσεις υπέρβασής του.
Την κοινή γνώμη απασχολεί ένα, ακόμη ερώτημα. Γιατί το επίπεδο του πολιτικού προσωπικού έχει πέσει σε σχέση με το παρελθόν;
Η απάντηση είναι σύνθετη:
Οι ικανοί άνθρωποι έχουν σήμερα περισσότερες επιλογές, από την πολιτική, να διοχετεύσουν τις ικανότητές τους. Με τις επιλογές αυτές κερδίζουν και χρήματα και δόξα και αποφεύγουν τις κακοτοπιές της πολιτικής.
Στο παρελθόν η επαφή με την κοινωνία γινόταν με ελεγχόμενες ομιλίες ή την διαμεσολάβηση των ΜΜΕ που κρατούσαν σε ασφαλή απόσταση τις πολιτικές προσωπικότητες από τον λαό. Σήμερα, τα κοινωνικά δίκτυα δίνουν την ευκαιρία στον κόσμο να αποδομήσει τα πρόσωπα σε βαθμό μη ανεκτό, πολλές φορές.
Υπάρχουν πόλοι εξουσίας πολύ πιο ενδιαφέροντες και αποτελεσματικοί από το να είσαι μέλος μιας κυβέρνησης στην οποία ο πρωθυπουργός, επειδή ανησυχεί για τον έλεγχό της, επιβάλλει σιδηρά πειθαρχία που θυμίζει κράτη ανατολικού συνασπισμού.
Πρέπει να απωλέσεις στοιχεία της προσωπικότητάς σου για να σου ανατεθεί υπουργείο. Ιδιαίτερη αίγλη δεν σου προσφέρει. Η προσφορά του είναι το σύνηθες, από εποχής τουρκοκρατίας, άθλημα στο οποίο επιδίδονται με ιδιαίτερη ικανότητα οι σύγχρονοι Έλληνες και η ψευδαίσθηση εξουσίας. Αρκούν για τις συγκροτημένες προσωπικότητες που θα ήθελαν να έχουν μια προσφορά στα κοινά; Μάλλον όχι.
Πως, λοιπόν, διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό; Είναι αρκετές οι εσωτερικές διεργασίες των κομμάτων;
Βεβαίως όχι. Είναι τόσο ευάλωτες οι κομματικές ηγεσίες που αρκεί μια συντονισμένη κριτική από τα ΜΜΕ για να πέσουν. Για να μπορέσουν να σταθούν θα αναζητήσουν υποστήριξη στο εσωτερικό της χώρας αλλά και στο εξωτερικό. Η πρόσκληση ενός αρχηγού στην Ουάσιγκτον δεν γίνεται για καφέ.
Η εσωτερική υποστήριξη παρέχεται από τη Λέσχη των Ολιγαρχών. Μέσω χρημάτων που θα διατεθούν αλλά, κυρίως, μέσω της υποστήριξης από τα ΜΜΕ. Χωρίς την υποστήριξη των ΜΜΕ οι ψηφοφόροι δεν θα πληροφορηθούν ούτε καν την ύπαρξη των πολιτικών σχηματισμών. Ακόμη και αν διαθέτουν τις καλύτερες και πιο σωτήριες ιδέες.
Η Λέσχη των Ολιγαρχών, όμως, επηρεάζεται καθοριστικά από την βούληση του διεθνούς παράγοντα, για να το πούμε διπλωματικά. Την βούληση της Ουάσιγκτον, για να είμαστε πιο σαφείς.
Παλαιότερα, οι ΗΠΑ μπορεί να μην έδιναν και καμιά σημασία στο ποιος κυβερνά την Ελλάδα (πλην ορισμένων περιπτώσεων καθοριστικών για την πορεία της χώρας).
Σήμερα, καθώς οι ίδιες αναδιατάσσουν το διεθνές σκηνικό, η αμερικανική διοίκηση θέλει να έχει πειθήνιες κυβερνήσεις. Όχι διότι μια οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση θα έφερνε αντίρρηση στη βούληση της υπερδύναμης. Αλλά για να προωθείται αποτελεσματικά το τελικό δια ταύτα. Υπάρχει ένα ιδεολογικό φορτίο στην επερχόμενη αμερικανική κυβέρνηση το οποίο θα φέρει ριζικές αλλαγές στην διεθνή σκηνή. Οι κατά τόπους κυβερνήσεις θα βοηθήσουν στην προώθησή του. Και χρειάζεται δικές του. Χωρίς πολύ κόπο να τις εξασφαλίσει.
Για να γίνω σαφέστερος, η δήλωση του ελληνοαμερικανού Τζών Κατσιματίδη στα ΝΕΑ ότι «η Ελλάδα του Κ. Μητσοτάκη δεν έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον Ν. Τραμπ» δεν έγινε τυχαία. Όπως δεν ήταν και τυχαίες οι κινήσεις του Σαμαρά.
Η Αμερική του Τράμπ μπορεί να βρει το ελληνικό ανάλογό της σε μια καθαρή παραδοσιακή δεξιά η οποία ενυπάρχει στη ΝΔ αλλά είναι και κατακερματισμένη στο πολιτικό φάσμα. Η τάση αυτή χρειάζεται ηγετική έκφραση. Είναι ορφανή και αναζητά τον πατέρα της.
Το νέο πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα, λοιπόν, θα το διαμορφώσουν οι Ολιγάρχες με γενικές κατευθύνσεις που θα λάβουν.
Ο κ. Μητσοτάκης όταν έρθει η ώρα (εκτός και αν έρθει νωρίτερα) θα έχει συμπληρώσει 8 χρόνια στην εξουσία. Κούρασε. Έχει υποστηρικτές αυτήν την στιγμή, κυρίως, με το επιχείρημα «με ποιόν να αντικατασταθεί» αλλά προϊόντος του χρόνου θα μειώνονται. Ο κ. Μητσοτάκης, ό,τι και να κάνει δεν θα ανακάμψει.
Στα μεγάλα και τραγικά λάθη που έκανε κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του, λάθη που υποβάθμισαν ποιοτικά ένα σαθρό, ήδη, πολιτικό σύστημα, τον κράτησαν όρθιο οι μιντιάρχες. Αν λάβουν διαφορετική εντολή θα τον εγκαταλείψουν. Τώρα, μάλιστα, που, καθώς φαίνεται, μοίρασε το Ταμείο Ανάκαμψης και δεν περιμένουν κάτι άλλο, η εγκατάλειψη θα γίνει και χωρίς δεύτερη σκέψη. Από τις 4, δε, οικογένειες που κυριαρχούν στο σύστημα, οι δύο έχουν σοβαρά προβλήματα μαζί του. Ο ένας πόλος, μάλιστα, προσέλαβε στις επιχειρήσεις του τον μοναδικό άνθρωπο, αυτήν την στιγμή, που μπορεί να κάνει αποτελεσματική αντιπολίτευση. Και δεν είναι πολιτικός. Η συνταγή γνωστή από το παρελθόν.
Άρα το εσωτερικό σύστημα είναι έτοιμο για αλλαγές. Απλώς, περιμένει την εντολή.
Σε ο,τι αφορά, τώρα, τις ηγεσίες των κομμάτων της αντιπολίτευσης και τα στελέχη που έχουν στην διάθεσή τους, δεν δίνουν την εντύπωση ότι μπορούν να κυβερνήσουν. Η μεταβολή, όμως, της εικόνας που έχουν στην κοινή γνώμη είναι εύκολη αν αρχίσει να λειτουργεί συντονισμένα ο προπαγανδιστικός μηχανισμός. Τα κόμματα είναι υπόδουλα στο σύστημα, δεν εξαρτάται το σύστημα από τα κόμματα.
Το ΠΑΣΟΚ είναι εξίσου συστημικό, αν όχι περισσότερο, από τη Νέα Δημοκρατία. Εν είδει επιβλέποντα τα τεκταινόμενα από την υψηλή του θέση ο κ. Μητσοτάκης ψέγει τον αρχηγό του ΠΑΣΟΚ και του διαμηνύει ότι περιμένει περισσότερα από αυτόν, σαν να συμπεριφέρεται σε μαθητή. Είναι οι τελευταίες αλαζονικές εκδηλώσεις ενός απερχόμενου πολιτικού.
Ο κλασικός άνθρωπος του ΠΑΣΟΚ είναι ένα συντηρητικό πολιτικό υποκείμενο καλοβολεμένο στην κοινωνική ιεραρχία, με αρνητικές αναφορές, σήμερα, στην περίοδο που το Κίνημά του είχε κοινωνική διάσταση και με έκδηλη την αγωνία να βγάλει βόλτα το σκυλάκι του για να δείξει την κοινωνική και ιδεολογική του μετάλλαξη. Αυτή είναι η σημερινή εξέλιξη του ανθρώπου που τη δεκαετία του 70 και του 80 κολλούσε αφίσες και συγκρούονταν με τη Δεξιά. Σήμερα, δεν διακρίνεις καμιά διαφορά μεταξύ τους.
Συνέκλιναν και οι δύο προς το κέντρο και διαμόρφωσαν το κυρίαρχο πολιτικό ρεύμα. Μια συγκυβέρνηση πολιτικών, οικονομικών παραγόντων και μιντιαρχών έτοιμων να πάρουν εντολές από την Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες για να τις υλοποιήσουν. Καμιά παραγωγή πολιτικής, καμιά σχέση με το Εθνικό, φοβισμένοι απέναντι σε μια Τουρκία που αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία.
Υπάρχει ελπίδα;
Από πλευράς πολιτικών προσώπων αυτήν την στιγμή δεν διαφαίνεται. Από πλευράς κομμάτων είναι ανύπαρκτα, κυρίως, στο να διαμορφώσουν δική τους πολιτική, να την επιβάλλουν στην δημόσια σφαίρα και να πείσουν την κοινωνία.
Η εναλλακτική λύση στον κ. Μητσοτάκη θα διαμορφωθεί από τους Ολιγάρχες με εντολές που θα πάρουν από την Ουάσιγκτον. Οι Βρυξέλλες είναι ανύπαρκτες. Έχουν περιπέσει στην κατηγορία της Ελλάδας. Δείτε τις ηγεσίες που αναδεικνύουν.
Σε περιόδους μεγάλων αλλαγών δεν ερωτάσαι αν θα παίξεις. Το παιχνίδι διεξάγεται. Αν παίξεις, μπορεί και να μην χάσεις. Αν δεν παίξεις, σίγουρα θα χάσεις. Και θα φέρνεις την μπάλα στον αγωνιστικό χώρο.
Το αθηναϊκό σύστημα είναι εξ ορισμού και εκ δημιουργίας υποτελές και διεφθαρμένο.
Εν αναμονή, λοιπόν, του νέου Αυτοκράτορα. Άλλωστε και το δικό του πανίσχυρο σύστημα αυτόν περιμένει.
Το ερώτημα είναι αν διεμβόλισε μόνος του μια αυτοκρατορία ή η αυτοκρατορία έχει αναδείξει νέες οικονομικές δυνάμεις των οποίων είναι ο εκφραστής. Ποιες είναι αυτές οι δυνάμεις; Τι επιζητούν;
Αυτά είναι λεπτομέρειες για το ελληνικό πολιτικό σύστημα. Οι αρχηγοί του περιμένουν στη σειρά την εντολή για τον ρόλο που θα παίξουν.
