Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου, [email protected], www.kalkis.eu
Από τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα βοούν όλα τα γαλλικά μέσα μαζικής ενημέρωσης για την χθεσινή υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Γαλλίας, παρόλο ότι η γαλλική κυβέρνηση προώθησε το νέο Συνταξιοδοτικό σύστημα δια πυρός και σιδήρου το οποίο προβλέπεται να εφαρμοστεί από τον προσεχή Σεπτέμβριο.
Πράγματι ο γνωστός μας οίκος αξιολόγησης Fitch υποβάθμισε την βαθμολογία της εν λόγω χώρας από «ΑΑ» που ήταν μέχρι χθες σε «ΑΑ-». Κι ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας εξέφρασε τη λύπη του που ο οίκος «υποτιμά τις συνέπειες των μεταρρυθμίσεων» και έχει μια «απαισιόδοξη» εκτίμηση.
Και πώς να μην έχει τέτοια εκτίμηση, όταν η συντριπτική πλειοψηφία των Γάλλων είναι μετωπικά αντίθετη με το Συνταξιοδοτικό, διαδηλώνει σχεδόν καθημερινά με κατσαρόλες και τηγάνια (κάνει δηλαδή «κατσαρολο-κρουσίες»), παρεμποδίζει τους υπουργούς και τον Μακρόν να έρθουν σε επαφή με το κόσμο εκ του σύνεγγυς και σήμερα το βράδυ στον τελικό κυπέλου Γαλλίας θα τον «υποδεχθεί» με χιλιάδες «κόκκινες κάρτες» και «σφυρίχτρες» στο Stade de France ;
Έτσι η βαθμολογία της Γαλλίας δεν είναι πλέον “AA” αλλά “AA-“. Αυτό πονάει τους Γάλλους διότι θα κληθούν να πληρώνουν ακριβότερα τον δανεισμό τους στις χρηματαγορές (είναι κοντά στο 3% σήμερα από τα αρνητικά επιτόκια που πλήρωναν μερικούς μήνες πριν), όμως ο οίκος χρηματοοικονομικής αξιολόγησης Fitch αποφάσισε πράγματι να μειώσει τη γαλλική βαθμολογία, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη του ότι οι κοινωνικές εντάσεις στη Γαλλία αποτελούν «έναν κίνδυνο για το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα του Μακρόν», όπως μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP). Έξι εβδομάδες μετά την υιοθέτηση του σχεδίου μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος, το οποίο αυξάνει σημαντικά την ηλικία συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη, και μετά τη χρήση του άρθρου 49-3 από την κυβέρνηση, ο οίκος Fitch κάνει λόγο για «πολιτικό αδιέξοδο» που προκαλείται από «κοινωνικές κινητοποιήσεις». Διαδηλώσεις παντού στη Γαλλία και συλλαλητήρια με «κατσαρολο-κρουσίες» συνέβαλαν σε αυτήν τη σαφή σκλήρυνση της αμφισβήτησης πιστοληπτικής ικανότητας της εν λόγω χώρας.
«Αυτό το νομοσχέδιο έχει προκαλέσει διαδηλώσεις και απεργίες σε όλη τη χώρα και πιθανότατα θα ενισχύσει ριζοσπαστικές και αντικαθεστωτικές δυνάμεις», αναλύει ο Fitch, ο οποίος είχε συνδέσει την προηγούμενη αξιολόγησή του με αρνητική προοπτική, δηλαδή τον κίνδυνο υποβάθμισης. Για τον οίκο, οι υφιστάμενες και ασταμάτητες ταραχές θα μπορούσαν επίσης να «δημιουργήσουν πίεση για μια πιο επεκτατική δημοσιονομική πολιτική ή για ανατροπή προηγούμενων μεταρρυθμίσεων».
«Σημαντικά δημοσιονομικά ελλείμματα»
Ωστόσο, αυτή η πτώση της βαθμολογίας δεν συνδέεται μόνο με το υφιστάμενο κοινωνικό πλαίσιο. Ο οίκος Fitch επικαλείται επίσης «σημαντικά δημοσιονομικά ελλείμματα και μέτρια πρόοδο» στη μείωσή τους. Βασίζεται σε προβλέψεις για το γαλλικό δημόσιο έλλειμμα, το οποίο θα μπορούσε να αυξηθεί στο 4,9% φέτος, αφού έφτασε στο 4,7% το 2022. Από την πλευρά της, η γαλλική κυβέρνηση προβλέπει ότι το έλλειμμα θα υποχωρήσει από το 2024 και ποντάρει στην επιστροφή στα ευρωπαϊκά δημοσιονομικά όρια το 2027. Μόνο που ο Fitch προβλέπει έλλειμμα 5% φέτος και 4,7% το επόμενο έτος. Τέλος, η κυβέρνηση ελπίζει σε μείωση του χρέους κατά τέσσερις μονάδες, στο 108,3% το 2027, αλλά αυτό απέχει πολύ από τον ευρωπαϊκό στόχο του 60%.
Τέλος, το τελευταίο στοιχείο που προβάλλει ο διεθνής οίκος αξιολόγησης είναι : μια ασθενέστερη ανάπτυξη 0,8% φέτος έναντι 1,1% που αναμενόταν και 1,3% το 2024 έναντι 1,9% που εκτιμούσαν οι τελευταίες προβλέψεις. Ως εκ τούτου, ο οίκος Fitch είναι ο πρώτος από τους τρεις κύριους διεθνείς οργανισμούς αξιολόγησης που υποβαθμίζουν τον βαθμό πιστοληπτικής ικανότητας μετά την υιοθέτηση της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος. Η S&P Global πρόκειται να δημοσιεύσει τη δική της αξιολόγηση στις 2 Ιουνίου, ενώ η Moody‘s, η οποία επρόκειτο να δημοσιεύσει τη δική της την περασμένη Παρασκευή, τελικά δεν το έκανε για ανεξήγητους λόγους.