31 Οκτωβρίου 2024
Ο πρώην επιθεωρητής της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (IAEA) Παντελής Οικονόμου γράφει:
Μετά τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, η πυρηνική αποτροπή έγινε η ισχυρότερη παράμετρος προβολής της γεωπολιτικής ισχύος. Τα πυρηνικά όπλα θα μπορούσαν τελικά να είναι καθοριστικά στη Μέση Ανατολή.
Ισραήλ και Ιράν βρίσκονται τώρα σε ευθεία αντιπαράθεση
Η διασφάλιση της κρατικής ασφάλειας και της περιφερειακής κυριαρχίας είναι οι θεμελιώδεις στόχοι των βασικών πρωταγωνιστών, του Ισραήλ και του Ιράν. Από την άνοιξη έρχονται απευθείας αντιμέτωποι. Προέκυψαν δύο αντιπαραθέσεις μέσω πυραύλων. Η περαιτέρω κλιμάκωση φαίνεται μη αναστρέψιμη.
Τα σοβαρά ερωτήματα χρειάζονται σοβαρές απαντήσεις. Πού οδηγεί αυτή η δυναμική; Τι ακολουθεί; Υπάρχει ελπίδα για ένα τέλος στην κλιμάκωση μετά τις προεδρικές εκλογές της επόμενης εβδομάδας στις ΗΠΑ; Είναι η παγκόσμια υπερδύναμη πρόθυμη ή έστω ικανή να αλλάξει τη δυναμική του πολέμου προς μια ειρηνική κατεύθυνση;
Ο επόμενος Αμερικανός Πρόεδρος
Ο υποψήφιος Ντόναλντ Τραμπ το 2018 απέσυρε μονομερώς τις ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν. Πριν από λίγες μέρες ο Τραμπ προέτρεψε το Ισραήλ να επιτεθεί στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Κάτι τέτοιο θα ανάγκαζε το Ιράν να τερματίσει το δόγμα της στρατηγικής υπομονής. Το Ιράν θα έβγαινε από τη NPT, (Non Proliferation Treaty), θα ανέπτυσε τη στρατιωτική διάσταση του πυρηνικού του προγράμματος και θα κατασκευάσει πυρηνικές κεφαλές. Ιρανοί βουλευτές προτείνουν ήδη αυτόν τον τρόπο δράσης.
Η άλλη υποψήφια, η αντιπρόεδρος Kamala Harris, ήταν μια σημαντική φωνή στην Ουάσιγκτον καθώς εξελίχθηκε η τρέχουσα κρίση στη Μέση Ανατολή. Ο πρόεδρος Μπάιντεν αγωνίστηκε να αποτρέψει την κλιμάκωση. Η προσπάθειά του την επιβράδυνε αλλά δεν τη σταμάτησε.
Οι συνέπειες είναι τραγικές
Η συνέχιση αυτής της κατάστασης θα μπορούσε να αναγκάσει το Ισραήλ να εγκαταλείψει το δόγμα της πυρηνικής αδιαφάνειας. Ούτε επιβεβαιώνει ούτε διαψεύδει τα πυρηνικά του όπλα. Η πρωθυπουργός Meir σκέφτηκε να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα κατά τη διάρκεια του πολέμου του Γιομ Κιπούρ το 1973 για να αντιμετωπίσει την προώθηση του αιγυπτιακού στρατού. Ο πρωθυπουργός Νετανιάχου θα μπορούσε επίσης να αναγκαστεί να εξετάσει ή να απειλήσει τη χρήση τους.
Μια απόφαση του Ιράν να επιδιώξει πυρηνικά όπλα ή η ισραηλινή επιβεβαίωση της πυρηνικής του ικανότητας θα άλλαζε δραματικά την κατάσταση. Το ένα ή και τα δύο θα αμφισβητούσαν την αξιοπιστία της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση, του ΔΟΑΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η προσθήκη του Ιράν στα κράτη εκτός NPT (Ινδία, Πακιστάν, Βόρεια Κορέα και Ισραήλ) θα μπορούσε να υπονομεύσει την παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφάλειας. Τα σύννεφα μανιταριών θα έπεφταν πάνω από τη Μέση Ανατολή.
