του Marc Bassets (*)
Υπάρχουν 27 υπουργοί στη νέα γαλλική κυβέρνηση, η πιο σφοδρή κριτική όμως ασκείται σε έναν: στον 56χρονο μαύρο ιστορικό Παπ Ντιαγιέ, που είναι ο νέος υπουργός Παιδείας. «Ο Εμανουέλ Μακρόν επέλεξε την πρόκληση, τοποθετώντας στην ηγεσία του υπουργείου Παιδείας κάποιον που υποστηρίζει μια φυλετική και ουοκιστική ιδεολογία», δήλωσε η αρχηγός της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν.
Το λεξιλόγιο που χρησιμοποίησε η Λεπέν λέει τα πάντα για την ιδεολογική μάχη που διεξάγεται με λέξεις που κανείς, ούτε καν αυτοί που τις χρησιμοποιεί, δεν ξέρει τι ακριβώς σημαίνουν. Η ακροδεξιά χαρακτηρίζει τον Ντιαγιέ έναν ριζοσπάστη που καλλιεργεί αντιγαλλικά και αντιλευκά αισθήματα. Τον κατηγορεί επίσης ότι προωθεί στη Γαλλία δόγματα που προέρχονται από τη νέα Αριστερά της Γαλλίας και υπονομεύουν την κοινωνική συνοχή.
Ο Μακρόν – που στην πρώτη του θητεία κατηγορήθηκε ότι κυβερνά από τα δεξιά – ήξερε τι έκανε διορίζοντας τον Ντιαγιέ. Γιατί ο τελευταίος είναι ένα σύμβολο. Γιος ενός Σενεγαλέζου τον οποίο γνώρισε ελάχιστα και μιας Γαλλίδας, αδελφός μιας από τις γνωστότερες γαλλίδες συγγραφείς, και μέχρι πρόσφατα διευθυντής του Μουσείου Ιστορίας της Μετανάστευσης, ο νέος υπουργός είναι ένας διακεκριμένος διανοούμενος. Αποτελεί επίσης ένα σύμβολο της διαφορετικότητας, την οποία εξηγεί σε βιβλία όπως «Η μαύρη κατάσταση: δοκίμιο για μια γαλλική μειονότητα», που εκδόθηκε το 2008.
«Σε καμιά περίπτωση δεν είναι ριζοσπάστης», έλεγε το περασμένο φθινόπωρο στην El Pais η αδελφή του, η Μαρί Ντιαγιέ. Μαζί με την αδελφή του και τη μητέρα του, που ήταν δασκάλα, ο Παπ μεγάλωσε στα περίχωρα του Παρισιού και ακολούθησε τη δημόσια εκπαίδευση των ελίτ που η Γαλλία προσφέρει εδώ και δεκαετίες στους καλύτερους μαθητές της. Οι μικροί Ντιαγιέ, όπως λέει η Μαρί, δεν γνώριζαν κανέναν μαύρο στο περιβάλλον τους και δεν είχαν συνείδηση ότι ανήκουν σε κάποια συγκεκριμένη φυλή. Η Μαρί συνεχίζει να αισθάνεται έτσι. Ο Παπ, αφού σπούδασε στην Αμερική, ανακάλυψε τη φυλή του. «Επέστρεψε στη Γαλλία με τη σκέψη ότι το θέμα αυτό ενδεχομένως να έχει σημασία, όχι για τον ίδιο, αλλά για την κοινωνία».
Στη «Μαύρη κατάσταση», ο Παπ χαρακτηρίζει τη μειονότητα όχι ως μια χωριστή κοινότητα, αλλά ως ένα άθροισμα εμπειριών: όταν οι μαύροι της Γαλλίας ζητούν δικαιώματα και αξιοπρέπεια, επιδιώκουν την πλήρη αναγνώριση της γαλλικής τους ταυτότητας και ταυτοχρόνως ενισχύουν τις οικουμενικές αξίες της Δημοκρατίας. Δεν υπάρχει αντίφαση ανάμεσα σε αυτά τα δύο. Το όνειρο του Ντιαγιέ είναι οι μαύροι της Γαλλίας να γίνουν σαν τους εβραίους συμπατριώτες τους, «που είναι ελεύθεροι να είναι Εβραίοι με τον τρόπο τους, ή να μην είναι».
Οι κριτικές για τον διορισμό του δεν προέρχονται μόνο από την ακροδεξιά. Του καταλογίζουν ότι, πριν διοριστεί, είχε καταγγείλει τη ρατσιστική πολιτική της γαλλικής αστυνομίας. Η ότι είχε μιλήσει για έναν “δομικό ρατσισμό” στη Γαλλία. Η ότι σε μια συνέντευξή του στη Monde είχε πει ότι συμμερίζεται τα περισσότερα επιχειρήματα του κινήματος “ woke”: «Όπως τα επιχειρήματα του φεμινισμού, της οικολογίας και του αντιρατσισμού».
Για τη συγγραφέα Ροκαγιά Ντιαλό, ο διορισμός του Ντιαγιέ είναι ένα μήνυμα του γάλλου προέδρου στους ψηφοφόρους του Μελανσόν. «Και αυτό με ανακουφίζει».
(*) O Μαρκ Μπασέτς είναι αρθρογράφος της El Pais
(Πηγή: El Pais)
Φώτο: EPA/CHRISTOPHE PETIT TESSON
ΑΠΕ-ΜΠΕ
