Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου [email protected] www.kalkis.eu
Αυτή είναι η διαπίστωση του Jean-Pierre Filiu στο ηλεκτρονικό Un si Proche Orient στις 7-6-2020 με τίτλο «Πόλεμος μισθοφόρων μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας στη Λιβύη» (Guerre de mercenaires entre la Russie et la Turquie en Libye). «Οι Ρώσοι μισθοφόροι, που βρίσκονται από το 2018 στη Λιβύη, έχουν πολεμήσει Σύριους αντάρτες εκεί, όπου στρατολογήθηκαν από την Τουρκία, ενώ η Μόσχα μεταφέρει φιλο- Άσαντ μισθοφόρους στη Λιβύη».
Ιστορικά ο Moammar Gaddafi είχε στρατολογήσει μαζικά ξένους μισθοφόρους στη Λιβύη, ιδίως τους υποσαχάριους Tuaregs, μέσα στην «Ισλαμική λεγεώνα» του. Κάποιοι από αυτούς, επέστρεψαν στο Μάλι μετά 
την πτώση του Λίβυου δεσπότη το 2011, βοήθησαν στην ίδρυση της τζιχαντιστικής ομάδας Ansar Eddine, που εξακολουθεί να είναι μια από τις πιο επικίνδυνες στην περιοχή. Ο Χαφτάρ, ο πρώην στρατηγός του Καντάφι που προσπαθεί από το 2014 να επιβάλει την εξουσία του σε ολόκληρη τη Λιβύη, προσέλαβε χιλιάδες μισθοφόρους από το Σουδάν και το Τσαντ. Έχουν επιλεγεί ως βοηθοί του «Εθνικού Στρατού της Λιβύης» (LNA), όπως αποκαλείται η πολιτοφυλακή του στρατάρχη Haftar. Όμως, ήταν η παρέμβαση των Ρώσων μισθοφόρων τον Οκτώβριο του 2018 στο στρατόπεδο Haftar αυτή που έφερε την κρίση της Λιβύης σε μια νέα εποχή του αποκαλούμενου «πολέμου δια εξουσιοδοτήσεως».
Δέσμευση και αναδίπλωση της ρωσικής ομάδας WAGNER
Το Κρεμλίνο έχει δοκιμάσει επιτυχώς μια μορφή εμπλοκής στη Συρία, όπου η επίγεια μάχη δεν διεξάγεται από τακτικό στρατό, αλλά από μισθοφόρους στρατολογημένους από ιδιωτικές εταιρείες, συχνά κατεχόμενες από βετεράνους του ρωσικού στρατού. Αυτό το κόλπο καθιστά δυνατή την άρνηση οποιασδήποτε επίσημης εμπλοκής στη σύγκρουση, καθώς και την «ιδιωτικοποίηση» των όποιων ζημιών. Δηλαδή αν το κόλπο πάει καλά, δοξάζεται η Ρωσία. Αν όμως δεν πάει καλά, φταίνε απλά οι ιδιώτες Ρώσοι
τους οποίους υποτίθεται δεν ελέγχει η ρωσική κυβέρνηση. Η ομάδα Wagner, με επικεφαλής έναν πρώην αξιωματικό στρατιωτικών πληροφοριών, που ήδη εμπλέκεται ευρέως στη Συρία, κινητοποιήθηκε προς όφελος του «Εθνικού Στρατού της Λιβύης» ANL, ενώ η Ρωσία υποτίθεται ότι αναγνωρίζει την αποκλειστική αρχή της Εθνικής Κυβέρνησης Συμφωνίας (GAN) της Τρίπολις ! Τον Απρίλιο του 2019, ο Χαφτάρ απέρριψε ένα σχέδιο εθνικής συμφιλίωσης, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, για να ξεκινήσει μια επίθεση που πίστευε αφελώς ότι θα είναι αστραπή εναντίον της Τρίπολης. Έχει επί του παρόντος την υποστήριξη των Εμιράτων, της Αιγύπτου και της Σαουδικής Αραβίας, αλλά οι Ρώσοι μισθοφόροι έκαναν τη διαφορά στις σκληρές μάχες γύρω από την πρωτεύουσα.
Ο ΟΗΕ εκτίμησε πρόσφατα ότι προσλήφθηκαν 1.000 μισθοφόροι του ομίλου Wagner στη Λιβύη, δίδοντας 
έναν λεπτομερή κατάλογο 122 από αυτούς. Ενίοτε αυτοί είναι υπεύθυνοι για τη λειτουργία των αντιαεροπορικών συστημάτων Pantsir, ρωσικού εξοπλισμού που παρέχεται από τα 
Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Αυτή η κλιμάκωση της διεθνοποίησης είχε ως αποτέλεσμα να ρίξει την Εθνική Κυβέρνηση Συμφωνίας GAN στην αγκαλιά της Τουρκίας, της οποίας η άμεση παρέμβαση, από τον περασμένο Ιανουάριο 2020, άλλαξε τους συσχετισμούς δυνάμεων. Η ανάκτηση εκ μέρους των πιστών δυνάμεων, στις 18 Μαΐου, της αεροπορικής βάσης του Al–Watya, που κατείχε ο Haftar στη δυτική Λιβύη από το 2014, ακολουθήθηκε, πέντε ημέρες αργότερα, από την απόσυρση των Ρώσων μισθοφόρων από την Τρίπολη. Από την όαση Beni Oualid, μεταφέρθηκαν αεροπορικώς στη βάση του Al–Jufra, 650 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Τρίπολης. Σε αυτήν την ίδια βάση, η Ρωσία ανέπτυξε 8 μαχητικά Mig 29 και Su 24, πιθανώς για να αποτρέψει την Εθνική Κυβέρνηση Συμφωνίας GAN να επεκτείνει το πλεονέκτημά της πολύ μακριά. Ο θάνατος περίπου 30 Ρώσων μισθοφόρων στις πρόσφατες μάχες φαίνεται να επιτάχυνε την αποδέσμευσή τους.
Οι Σύριοι μισθοφόροι της Τουρκίας
Η Τουρκία, όπως και ο δάσκαλός της η Ρωσία, έχει μεταφέρει στη Λιβύη το ίδιο κόλπο με τους Σύριους μισθοφόρους που πιστεύει ότι έχει αποδειχθεί επιτυχές στη Συρία. Οι άραβες και οι τουρκμένοι μισθοφόροι που είχαν συνδράμει την τουρκική επίθεση τον Οκτώβριο του 2019 εναντίον των κουρδικών πολιτοφυλακών (και ήταν ένοχοι σε αυτή την περίπτωση σοβαρών εγκλημάτων πολέμου), στρατολογήθηκαν κατά χιλιάδες για να υποστηρίξουν, αυτή τη φορά, τις τουρκικές επιχειρήσεις στη 
Λιβύη. Υπολογίζονται σήμερα σε 7000 και προέρχονται από διάφορες φιλο-τουρκικές συριακές πολιτοφυλακές, συμπεριλαμβανομένης και της ομάδας του 
Σουλτάνου Μουράντ, κυρίως τουρκμένων (αριστερά), του Levant Front (δεξιά) και της ταξιαρχίας του Σουλεϊμάν Σαχ (δεξιά κάτω), και οι δύο τελευταίες είναι αραβικές. Διαφορετικές μαρτυρίες συμφωνούν για τη στράτευσή τους βάσει ενός ανανεώσιμου συμβολαίου από 2000 έως 3000 δολάρια το μήνα. Το Συριακό Παρατηρητήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OSDH) λέει ότι κι άλλοι 3.000 Σύριοι προσληφθέντες εκπαιδεύονται στην Τουρκία. Υπολόγισε 
τον αριθμό τέτοιων μισθοφόρων που έχουν ήδη σκοτωθεί στη Λιβύη σε 339, ένα πολύ υψηλό ποσοστό σκοτωμών. Σιγά να μην νοιάζει τον Ερντογάν, αφού τα φέρετρά τους δεν επιστρέφουν στην Τουρκία, απλώς πληρώνουν σε σκληρό συνάλλαγμα οι μπουνταλάδες Τούρκοι φορολογούμενοι τα δολάρια των μισθοφόρων. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Λιβυκή ιθαγένεια προσφέρθηκε σε μερικούς από αυτούς τους Σύριους 
μισθοφόρους. Όσον αφορά τις οικογένειες των νεκρών μισθοφόρων, ελπίζουν να λάβουν ως ανταμοιβή την τουρκική ιθαγένεια.
Η ΜΚΟ Syrians for Truth and Justic (Σύριοι για την Αλήθεια και τη Δικαιοσύνη-STJ) κατηγορεί τους Σύριους πολιτοφύλακες, που πολεμούν στη Λιβύη, για στρατολόγηση ανηλίκων, βάσει πλαστών εγγράφων ταυτότητας. 20 στρατολογημένοι κάτω των 18 ετών έχουν ήδη σκοτωθεί στις τάξεις τους. Αλλά αυτή η εξαγωγή στη Λιβύη των πιο σκοτεινών πτυχών της συριακής σύγκρουσης δεν 
περιορίζεται πλέον στο στρατόπεδο της Εθνική Κυβέρνηση Συμφωνίας GAN. Ο Χαφτάρ έχει πράγματι δημιουργήσει μια επίσημη συμμαχία με το καθεστώς Άσαντ, το οποίο του επέτρεψε να ανοίξει εκ νέου τον περασμένο Μάρτιο, την πρεσβεία της Λιβύης στη Δαμασκό, που έκλεισε από το 2012. Αυτό το σύμφωνο συνοδεύτηκε από την πρόσληψη μισθοφόρων από τη Λιβύη από πολιτοφυλακές υπέρ του Άσαντ, υπό την αιγίδα της συριακής ασφάλειας και του ρωσικού στρατού. Τα συμβόλαια υπογράφονται με αντίτιμο 1.000 δολάρια το μήνα, σε συνδυασμό με διάφορα πλεονεκτήματα δίπλα στα ρωσικά στρατεύματα κατά την επιστροφή τους στη Συρία. Πολλοί Σύριοι έχουν αναφερθεί μαζί με Ρώσους μισθοφόρους που αποσύρθηκαν πρόσφατα από την Τρίπολη στην Al–Jufra. Και το Συριακό Παρατηρητήριο ανακοίνωσε τους πρώτους θανάτους στη μάχη αυτών των υποστηρικτών του Άσαντ που πολεμούν στη Λιβύη. Η συνολική τους δύναμη, πολύ χαμηλότερη από εκείνη των στρατιωτών που προσλήφθηκαν από την Τουρκία, έχει ήδη ξεπεράσει τους χίλιους.
Όμως η Τουρκία κάνει κι άλλες ατιμίες σε αυτόν τον κατακτητικό πόλεμο της Λιβύης, σαν αυτήν με τον πρόεδρο του κοινοβουλίου της Τυνησίας, όπως ανέφερε στις 24-5-2020 η Διεθνής Γαλλική Ραδιοφωνία (RFI),
στο δημοσίευμά της με τίτλο «Τυνησία: Οι θέσεις του Rached Ghannouchi για τη Λιβύη πυροδοτούν πολεμική και θυμό» (Tunisie: les positions de Rached Ghannouchi sur la Libye suscitent polémique et colère).
Στην Τυνησία, ο Rached Ghannouchi, υποστηρικτής των «Αδελφών Μουσουλμάνων» όπως κι ο Ερντογάν, έσπασε την επίσημη εθνική γραμμή της χώρας του που είναι υπέρ της ουδετερότητας, ως προς τον γειτονικό εμφύλιο της Λιβύης. Αφού επισπεύτηκε τον Ιανουάριο του 2020 τον Ερντογάν, ωσάν να ήταν υπουργός εξωτερικών, ο Rached Ghannouchi απέστειλε τηλεφωνικά τα συγχαρητήριά του στον Fayez al Sarraj, πρωθυπουργό της Λιβύης, μετά την ανακατάληψη της στρατηγικής βάσης του Al Witya στη δυτική Λιβύη που μέχρι πρόσφατα βρισκόταν στα χέρια των δυνάμεων 
του Khalifa Haftar. Τα περισσότερα πολιτικά κόμματα στο κοινοβούλιο της Τυνησίας θεωρούν ότι αυτές οι δηλώσεις βρίσκονται σε αντίθεση με την επίσημη θέση της χώρας που επιβάλλει την ουδετερότητα έναντι της Λιβύης. Για αυτό και ζητούν την καθαίρεσή του από το προεδρείο του τυνησιακού κοινοβουλίου.
Η εμπλοκή στα στρατόπεδα της Λιβύης των μισθοφόρων από τα αντίπαλα θεωρητικά συριακά στρατόπεδα είναι μια απαίσια απεικόνιση της «συροποίησης» της κρίσης της Λιβύης, για την οποία έγραψα ήδη στις Ανιχνεύσεις στις 29-5-2020 : εδώ
Η Τουρκία του Ερντογάν, με την μεγαλομανία του οθωμανικού της παρελθόντος, και η Ρωσία του Πούτιν, επιβεβαιώνοντας τη μεσογειακή φιλοδοξία της, αντικατοπτρίζουν την αιτιολόγηση της παρέμβασής τους στη Συρία και τη Λιβύη. Και οι δύο εργάστηκαν στενά για να αποκλείσουν την Ευρώπη, από μια διαδικασία που μονογραφήθηκε στη Συρία, και προχώρησε ήδη πολύ στη Λιβύη. Αυτό αποκαλύπτει αυτός ο «βρώμικος πόλεμος» μισθοφόρων στη Λιβύη.
Και επιβεβαιώνει η σημερινή (9-6-2020) είδηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ : «Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ και ο Τούρκος ομόλογός του Μεβλούτ Τσαβούσογλου συμφώνησαν σήμερα ότι είναι αναγκαίο να συνεργαστούν για να δημιουργήσουν τις συνθήκες για την ειρήνευση στη Λιβύη, ανακοίνωσε η Μόσχα».
Ήτοι η πλήρης ρωσο-τουρκική συμπαιγνία. Αφού μοίρασαν άνισα τη Συρία, τώρα θα μοιράσουν, μέσα από την «ειρήνευση» και τη Λιβύη.
Εκτός κι αν η ρωσο-τουρκική λυκοσυμφωνία χαλάσει στην πορεία από την ανήθικη φύση της. Τα χαλάσουν δηλαδή στη μοιρασιά της λείας τους.
