ΟΙ ΕΥΘΥΝΕΣ ΤΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑΣ

του Παντελή Σαββίδη

Η κυβέρνηση δείχνει μια πολιτική αναποτελεσματικότητα στην διεκπεραίωση ζητημάτων εξωτερικής πολιτικής που αντιμετωπίζει η χώρα, ακόμη και εκεί που υπερισχύει, έναντι των αντιδίκων της, όπως στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για την στην υπόθεση Μπελέρη και για τον νέο αναθεωρητισμό των Σκοπίων. Η ευκολία με την οποία τα Σκόπια διαμορφώνουν το νέο αναθεωρητικό αφήγημά τους δείχνει πόσο εύκολα και με ποιόν τρόπο διαμόρφωσαν μακροχρόνια, τον ιστορικό αναθεωρητισμό τους και τον χρησιμοποίησαν ως βάση της εθνικής τους ταυτότητας.

Εδώ και πολλά χρόνια, από τότε που εκκρεμούσε η υπόθεση της ονομασίας της γειτονικής χώρας, οι ευρωπαϊκοί, αλλά και άλλοι θεσμοί, έγειραν το βάρος τους υπέρ  της με το επιχείρημα ότι είναι αδύναμη, συγκροτείται, τώρα, σε σταθερό κράτος και πρέπει να υποστηριχθεί. Τα ίδια επιχειρήματα προέβαλαν και για την Αλβανία. Η Ελλάδα, υποτίθεται ως σταθερή, δυτική παρουσία στα Βαλκάνια, έπρεπε να τα υποστηρίξει , ακόμη, και εις βάρος των δικών της συμφερόντων.

Τα σημεία των αποφάσεων της Ε.Ε., για παράδειγμα, που ήταν θετικά υπέρ της Ελλάδας ήταν απολύτως τεχνοκρατικά και διατυπώνονταν για την τιμή των όπλων. Να μην μείνει παραπονεμένο κράτος μέλος.

Πρόκειται, μόνο, για πολιτική αδυναμία που έχει να κάνει με τη δήλωση περί δεδομένης χώρας, ή υπάρχει και κάποιο διπλωματικό υπόβαθρο στην αδυναμία αυτή;

Η χώρα έχασε στο Διεθνές Δικαστήριο τη Χάγης όπου προσέφυγαν τα Σκόπια. Αν αναζητηθούν τα αίτια θα εντοπισθούν πολιτικά λάθη, αλλά και διπλωματικές αδυναμίες. Δεν χρειάζονται να επισημανθούν περισσότερα.

Στην υπόθεση των Θαλάσσιων Ζωνών με την Αλβανία, η Ελλάδα παρείχε την συναίνεσή της για την ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ έναντι μιας συμφωνίας την οποία αναίρεσαν τα Τίρανα, επικαλούμενα το Συνταγματικό Δικαστήριο,  αφού πέτυχαν τον στόχο τους.

Υπάρχει ευθύνη στο ότι δεν εντοπίσθηκε από την Αθήνα η δυνατότητα αξιοποίησης του Συνταγματικού Δικαστηρίου από τα Τίρανα για υπαναχώρηση; Και η ευθύνη αυτή είναι, μόνο, πολιτική; Ποιος κατέχει την τεχνοκρατική γνώση αν όχι το Υπουργείο Εξωτερικών, δηλαδή, η διπλωματική υπηρεσία του για να επισημάνει το ενδεχόμενο;

Στην υπόθεση της Συμφωνίας των Πρεσπών έχουμε να κάνουμε με μια διάτρητη, όπως αποδεικνύεται, συμφωνία αν παρακολουθήσουμε τους ελιγμούς και όσα επικαλείται η νέα ηγεσία της γειτονικής χώρας για να αμφισβητήσει όσα, υποτίθεται, ότι πήρε η Ελλάδα έναντι της αναγνώρισης Μακεδονικής εθνότητας,  μακεδονικής γλώσσας και συναίνεσης για ένταξή της στο ΝΑΤΟ.

Εκείνο που πήρε η Ελλάδα ήταν-κατά τη Συμφωνία- η σύνθετη ονομασία έναντι όλων (Βόρεια Μακεδονία) και οι ιστορικές διευκρινήσεις για το τι, σύμφωνα με την Συμφωνία, πάντα, και όχι την καθημερινή πραγματικότητα, συνομολογούν τα μέρη ότι εννοούν με τον όρο Μακεδονία και μακεδονικός.

Και τα δύο αμφισβητήθηκαν από την πρόεδρο και τον πρωθυπουργό της γειτονικής χώρας.

Φταίει, μόνο η, τότε, πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εξωτερικών για την μη διασφάλιση τήρησης της Συμφωνίας; Τι έκανε η Διπλωματική Υπηρεσία του Υπουργείου ώστε να συμβουλεύσει την κυβέρνηση για τις αδυναμίες της Συμφωνίας ώστε να τις καλύψει; Αν δεν τις καλύψει η κυβέρνηση, μπορεί για ένα τόσο σοβαρό θέμα, να υπάρχει αυτή η ένοχη σιωπή;

Εν ολίγοις, μπορεί η χώρα να διολισθαίνει σε παραχωρήσεις εθνικού περιεχομένου και να μην μιλά ή να μην ευθύνεται κανείς;

Μήπως κάτι ανάλογο συντελείται εν κρυπτώ κι στις ελληνοτουρκικές σχέσεις υπό το πέπλο της Διακήρυξης Φιλίας και κάποια ημέρα βρεθούμε μπροστά σε επικίνδυνα τετελεσμένα;

Ας μην έχουν ψευδαισθήσεις στο ΥΠΕΞ. Ευθύνες έχει και η Διπλωματική υπηρεσία. Και αν κάποια στιγμή διερευνηθούν, θα της αποδοθούν. Η περίοδος της ένοχης σιωπής κάποια στιγμή τελειώνει.