Οι διεκδικήσεις της Κίνας στην Νότια Σινική Θάλασσα. Οι επιπτώσεις τους στην Ανατολική Μεσόγειο

του Δημήτρη Ψωμιάδη, Πολιτικού Επιστήμονα ([email protected])

‘’Αφήστε την Κίνα να κοιμάται, όταν ξυπνήσει θα ταρακουνήσει τον κόσμο. ’’
Η Κίνα αποτελεί χώρα αντιθέσεων. Είναι η 2η οικονομία του πλανήτη, όμως δεν κατατάσσεται στις ανεπτυγμένες οικονομίες. Είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και φανερή πυρηνική δύναμη, αλλά δεν είναι  και κατεστημένη δύναμη. Συνιστά έναν από τους μεγαλύτερους πολιτισμούς, αλλά έναν εκ μέρους του παγκόσμιου όλου. Τι μπορούμε λοιπόν, να κατανοήσουμε για την συμπεριφορά της από αυτές τις αντιθετικές σταθερές για την Κίνα του 21ου αιώνα; Θα είναι πηγή δυναμισμού και συνεπώς αναθεώρησης του τρόπου δόμησης του παγκοσμίου γίγνεσθαι ή θα αρκεστεί απλώς στην αναγνώριση ενός περιφερειακού ρόλου;

Η οικονομική της άνοδος ήδη μεταφράζεται σε στρατιωτική ισχύ, με έμφαση στην ασύμμετρη αύξηση διαφόρων ικανοτήτων της όπως και εν γένει στρατηγικής της σύλληψης, επομένως ήδη βρισκόμαστε σε μια δυναμική διαδικασία αλλαγών.
Το ζήτημα που τίθεται με επίταση είναι αν αυτή η ισχυροποιούμενη άνοδος θα μετατραπεί σε ηγεμονία και αν ναι, θα είναι μεταβιβαστική και ειρηνική, κατά το προηγούμενο ΗΠΑ-Βρετανίας, ή συγκρουσιακή με απρόβλεπτες συνέπειες για την ασφάλεια και τάξη του κόσμου; Ένα από τα πεδία που εκδιπλώνεται αυτό το μεγάλο πρόβλημα είναι η εκδηλούμενη ένταση στην Νότια Σινική Θάλασσα – στο εξής ΝΣΘ.

Το βίαιο άνοιγμα της Κίνας στις ευρωπαϊκές δυνάμεις τον 19ο αιώνα αποτελεί για το συνολικό εθνικό αφήγημα της μια τραυματική διαδικασία, η οποία άφησε ανεξίτηλα τα σημάδια της στην σύλληψή της για τον κόσμο λόγω του βίαιου και εξαναγκαστικού τρόπου της. Έτσι, ήλθε σε επαφή με κράτη που μετείχαν στο βεστφαλιανό σύστημα, όπου με την σειρά της αυτή η συνάντηση έθεσε το ζήτημα της αντιμετωπίσεως των δυνάμεων αυτών, εγκαινιάζετο όμως, μια αλληλεπιδραστική σχέση δράσης-αντίδρασης, κατά τον 3ο νόμο του Νεύτωνα, που θα είχε καταλυτικές συνέπειες, οι οποίες μόλις τώρα γίνονται φανερές σ’ όλο τους το εύρος και βάθος.
Η κινεζική θεώρηση περί της διεθνούς τάξης έθετε στο επίκεντρο μιας ιεραρχικά δομημένης κλίμακας την Κίνα, το Μέσο Βασίλειο, ενώ τα υπόλοιπα κράτη του κόσμου είχαν μια βαθμιδωτή σχέση υποτέλειας μαζί της, αυτό ήταν εν ολίγοις το κοσμοσύστημα μέσα στο οποίο ηγεμόνευε και δρούσε ο Γιος του Ουρανού και η Αυτοκρατορία του . Η αυτάρκεια αγαθών, η ανωτερότητα του πολιτισμού της και η έκταση των εδαφών της συνέθεταν μια περιεκτική αντίληψη για τον κόσμο, καθιστώντας την αδιάφορη προς τον έξω κόσμο τις επιρροές και ανάγκες του δημιουργώντας έτσι μια οικουμένη υπό την εξουσία μιας συγκεντρωτικής διοίκησης έχουσας ως παντεπόπτη και εντολοδόχο του Ουρανού, έναν αυτοκράτορα. Η τάξη ήταν απόρροια της υποταγής των υπολοίπων κρατών στην εξουσία της Κίνας.

Απ’ την άλλη, το ευρωπαικό σύστημα κρατών, όπως το διαμόρφωσαν οι συνθήκες της Βεστφαλίας , καθιέρωνε το κράτος ως μονάδα οργάνωσης της ευρωπαϊκής τάξης, αξίωνε τον σεβασμό της κυριαρχίας του, επέτασσε την ισότητα μεταξύ τους και επέτρεπε την αυτόνομη επιλογή της εσωτερικής οργάνωσης και λειτουργίας. Το αποτέλεσμα ήταν να διαμορφωθεί μια πολύμορφη και διασπασμένη τάξη που θα επιτύγχανε την επιβίωσή της με την ισοτιμία και ισορροπία των δυνάμεων, εν αντιθέσει με το χριστιανικό και ολικό ιδανικό της Pax Christiana των Μεσαιωνικών χρόνων.
Η επαφή των δύο τάξεων ήταν τραυματική για την μεγαλειώδη αυτοπεποίθηση της Κίνας. Αναγκάστηκε μέσω της «διπλωματίας των κανονιοφόρων» να ανοίξει τα λιμάνια της στο εμπόριο των δυτικών, πράγμα που είχε σαν βραχυπρόθεσμο αποτέλεσμα την επιβολή των άνισων συνθηκών, και ως μακροπρόθεσμο την έλευση του ‘’αιώνα των ταπεινώσεων’’ (1842-1949), την βίωση μιας κατάστασης υποτέλειας και της παντοιότροπης κατάκτησης εδαφών από ξένες, ασιατικές και ευρωπαϊκές, δυνάμεις. Ήταν η εποχή των αυτοκρατοριών και της ιμπεριαλιστικής τους επέκτασης.
Η ανατροπή αυτής της ταπεινωτικής για την Ουράνια Αυτοκρατορία περιόδου συνέβη όταν ο Μάο Τσε Τουνγκ, ο ηγέτης του ΚΚΚ ίδρυσε την νέα κινεζική δημοκρατία, αξιώνοντας την επιστροφή της Κίνας ως μεγάλης δύναμης και ισότιμου συνομιλητή των δύο ανταγωνιστών του Ψυχρού Πολέμου, ΗΠΑ και ΕΣΣΔ, στο διεθνές τοτινό στερέωμα. Παρά τις τιτάνιες προσπάθειες που καταβλήθηκαν με κόστος εκατομμυρίων ανθρώπων για την ισχυροποίηση και άνοδο στα ίδια επίπεδα με τα βιομηχανικά έθνη, η Κίνα στα τέλη της δεκαετίας του ΄70 παρουσίαζε σχετική οικονομική καθυστέρηση. Δεν συνέβαινε όμως, το ίδιο με την πολιτισμική αυτοπεποίθηση των κινέζων σχετικά με την θέση τους στον κόσμο. Απ’ την άλλη βέβαια, αντιλαμβάνονταν ότι η ανωτερότητα συνδεόταν κατά κάποιο τρόπο με την βιομηχανική ανάπτυξη ή έστω την υποβοηθούσε! Το έργο της οικονομικής ανόρθωσης και ισχυροποίησης θα το υλοποιούσε ο Ντενγκ Σιάο Πινγκ. Συσσωρευτικά είχε ως αποτέλεσμα την λύτρωση 680 εκατομμυρίων ανθρώπων από την απόλυτη φτώχεια και την αναρρίχηση της χώρας στην 2 θέση της διεθνούς οικονομίας. Οι μεταρρυθμίσεις του όμως ενείχαν και τους σπόρους που θα οδηγούσαν στην εσωτερική της ισχυροποίηση, η οποία συνεπαγωγικά θα οδηγούσε σε μια αναπόδραστη προβολή ισχύος προς το εξωτερικό της. Η άνοδος της Κίνας, καταληκτικά, συνιστά προϊόν όσμωσης της δυτικής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας και του κινεζικού εθνικισμού.

Ο 21ος ΑΙΩΝΑΣ ΚΑΙ Η ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΣΙΑ
Η γεωγραφική μετατόπιση του οικονομικού δυναμισμού από τον βόρειο Ατλαντικό στην Νοτιανατολική Ασία και η συγκέντρωση ανερχομένων δυνάμεων σ’ αυτή την περιφέρεια του κόσμου, μοιραία ανέδειξε την γεωπολιτική σημασία της περιοχής αυτής επηρεάζοντας καθοριστικά τους συσχετισμούς της παγκόσμιας ισορροπίας μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, διαπίστωση που καταδείχθηκε με την απόφαση για τον αμερικανικό «άξονα» προς την Ασία για τον 21ο αιώνα. Η περιοχή αυτή φιλοξενεί σχεδόν κάτι παραπάνω από τον μισό πληθυσμό της γης, δύο αναδυόμενες δυνάμεις με αντιτιθέμενες αξιώσεις περιφερειακής ηγεμονίας, την Κίνα και την Ινδία, έναν στρατηγικό εταίρο των ΗΠΑ, την Ιαπωνία, θάλασσες στρατηγικής σημασίας που οριοθετούνται από περάσματα κλειδιά.

Η περιφέρεια αυτή παρουσίασε οικονομική ανάπτυξη 6.5% για το 2016 και ο όγκος εμπορίου Κίνας και χωρών ASEAN άγγιξε συνολικά τα 1.9 τρις. Ενδεικτικά στοιχεία της σημασίας της περιοχής είναι το συνολικό της οικονομικό μέγεθος που βάσει των στοιχείων της Παγκόσμιας Τράπεζας, η περιοχή της ανατολικής Ασίας-Ειρηνικού άγγιξε για το 2016 τα 21,4 τρις. έναντι των 20 τρις. της Ευρώπης-Κεντρικής Ασίας. Έτσι ο εμπορικός δυναμισμός, η οικονομική ζωτικότητα και η αύξουσα στρατηγική αξία αυτής της περιοχής έχει προσελκύσει το αμερικανικό ενδιαφέρον, όπως η Ευρώπη στα ψυχροπολεμικά χρόνια, λόγω της γειτνίασης με μια αναδυόμενη δύναμη που επιζητεί νέο ρόλο και βαρύτητα στην διεθνή πολιτική, την Κίνα.
Πέραν, από τις οικονομικές διακυμάνσεις και τις συνεπακόλουθες ακαδημαϊκές εκατέρωθεν αντιπαραθέσεις σχετικά με την ευρωστία ή κάμψη της οικονομίας αλλά και της δυνητικής πρωτοκαθεδρίας της Κίνας στην διεθνή πολιτική οικονομία , το αναμφισβήτητο γεγονός είναι πως η Κίνα θα διεκδικήσει δυναμικά την εμπέδωση των συμφερόντων της σε μια περιοχή που παραδοσιακά θεωρούσε «σφαίρα επιρροής» της, με την αποφασιστικότητα μιας δύναμης που της στέρησαν αυτό που ‘’δικαιωματικά’’ της ανήκε ‘’πάντοτε’’.
Η συνεχής και ειρηνική επί 30 έτη οικονομική άνοδος της Κίνας επετεύχθη ακριβώς λόγω της μη επιθετικότητας και συνεργασίας με τις κατεστημένες δυνάμεις και τους περιφερειακούς της γείτονες στα πλαίσια της τεθείσας από τον Πινγκ στρατηγική της ειρήνης και ανάπτυξης με την «πολιτική των ήπιων τόνων και του χαμηλού προφίλ» σχετικά με την διεθνή της παρουσία.
Παρά όμως την τριακονταετή ακολουθία αυτής της πολιτικής η Κίνα προβαίνει σε δυναμική προάσπιση των θέσεών της όσον αφορά στις γειτονικές της θάλασσες, ιδιαίτερα εκείνη της ΝΣΘ.

Η ΑΣΙΑΤΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ

Η ΝΣΘ κατέχει κεντρική γεωγραφική θέση επί του άξονα Δύσης-Ανατολής, όπου δυτικά οριοθετείται από τα Στενά της Μάλακα και την συνδέει με τον Ινδικό ωκεανό και τα πετρελαιοφόρα κράτη του Περσικού Κόλπου και ανατολικά, ανοίγεται στην Ιαπωνία και την Ρωσία και εν γένει της επιτρέπει την πρόσβαση στον Ειρηνικό. Ο έλεγχος της αυτής της θάλασσας είναι στρατηγικής σημασίας για την επαναφορά και την εμπέδωση της θέσης της στην Νοτιοανατολική Ασία και την αναγόρευσή της σε περιφερειακό ηγεμόνα, κατά παραλληλία, mutatis mutandis, με την προσπάθεια ελέγχου της Καραϊβικής που κατέβαλλαν οι ΗΠΑ στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα, επίτευξη που ολοκλήρωσε μια μακρόσυρτη διαδικασία και τις προσέδωσε την ηγεμονία του Ανατολικού Ημισφαιρίου . Εν ολίγοις πρόκειται περί μιας θάλασσας που βρίσκεται στην «αυλή» της Κίνας.
Η θαλάσσια αυτή περιοχή εμπερικλείει συστάδες νησίδων και ατολών, όπως οι διεκδικούμενες Spratly και Paracel. Αναφορικά με τα Spratly ένα πλέγμα ανέγερσης τεχνητών νησιών , διάδρομοι προσγείωσης/απογείωσης και στρατιωτικές εγκαταστάσεις συνθέτουν ένα πλέγμα προβλημάτων που έχει όμως βαθύτερες αιτίες και επιπτώσεις. Η επιδιωκόμενη κατοχή στοχεύει στην κυριαρχία των συμπλεγμάτων από την Κίνα, ώστε να βασιστεί τις διατάξεις του άρθρου 121 της UNCLOS περί του ορισμού των νησιών για να διεκδικήσει θαλάσσιες ζώνες. Έτσι η Κίνα στηρίζει την καθ’ ολοκληρίαν διεκδίκηση της ΝΣΘ σ’ αυτές τις συστάδες με σκοπό την εκμετάλλευση της απορρέουσας υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ που εκτείνεται πέραν της χωρικής τους θάλασσας, κυρίως όμως βασίζει τις διεκδικήσεις της στα ‘’ιστορικά της δικαιώματα’’.
Η πολυπλοκότητα που δημιουργείται από την κατοχή νησιών από όλες τις χώρες της περιοχής επί των Spratly – Κίνα, Βιετνάμ, Φιλιππίνες, Ταιβάν, Μαλαισία, Μπρούνεϊ – καθιστά την ομαλοποίηση της έντασης ανέφικτη. Το σύμπλεγμα των Paracel κατέχεται από το 1974 από την Κίνα, η οποία τα κατέλαβε από το Βιετνάμ , παράλληλα όμως διεκδικείται και από την Ταιβάν.

Εικόνα 1. Πηγή: Economist
Έπειτα οι διεκδικήσεις συνδέονται με τα πιθανολογούμενα αποθέματα φυσικών πόρων, όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Σύμφωνα με αξιόπιστες εκτιμήσεις, ίσως στο υπέδαφος της θάλασσας αυτής να υπάρχουν 11 δις βαρέλια πετρελαίου και 190 τρις κ.π. φυσικού αερίου. Επίσης, ας σημειώσουμε πως η Κίνα κατέστη ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο απορροφώντας το 16.7% της παγκόσμιας εισαγωγής για το 2015.
Ένας ακόμα πλουτοπαραγωγικός πόρος που μπορεί να αντληθεί στα ύδατα αυτής της θάλασσας είναι τα αλιευτικά αποθέματα. Εκτιμάται πως η Κίνα εξήγαγε το 12.5% της συνολικής παγκόσμιας παραγωγής και η αξία της αλιευτικής βιομηχανίας ανήλθε στα 289 δις το 2013 . Επιπλέον, πρέπει να αναφερθεί πως εξ’ αιτίας της αυξανόμενης εκμετάλλευσης των παράκτιων περιοχών, η Κίνα στρέφεται προς τις ανοικτές περιοχές, πρακτική όμως που εφαρμόζουν και τα γειτονικά κράτη, σε μια όλο μειούμενων αλιευτικών αποθεμάτων θάλασσα . Έτσι, αν και η παράμετρος της διατροφικής ασφάλειας δεν είναι εμφανής ως στοιχείο της σύγκρουσης, αποτελεί ωστόσο μια μείζονα αιτία που κινεί τις κινήσεις σ’ αυτήν την υδάτινη σκακιέρα.
Ο έλεγχος αυτής της στρατηγικής θάλασσας, όπου διέρχεται το 1/3 του θαλασσίως μεταφερόμενου πετρελαίου και η γενική αξία των διακινούμενων αγαθών διαμέσου αυτής ανέρχεται στα 5 τρις, αλλά και το ότι όλες οι χώρες της περιοχής διενεργούν τις δικές τους εισαγωγές-εξαγωγές απ’ τα Στενά της Μάλακα και της ΝΣΘ , την καθιστά το μήλον της έριδος για έναν διαπρύσιο ανταγωνισμό της πλανητικής εποχής. Ακόμα να σημειωθεί πως η Κίνα διακινεί από θαλάσσης εξαγωγές 36.0 εκατ. TEUS και εισαγωγές 14.7 εκατ. TEUS , ενώ η συνολική αξία των εξαγωγών ανήλθε στα 2.37 τρις και των εισαγωγών 1.53 τρις για το 2014 .
Δεδομένης λοιπόν, της εξάρτησης της Κίνας από θαλάσσιες εισαγωγές στρατηγικών υλών , των εκτιμώμενων ορυκτών πόρων , των επίμαχων αλιευμάτων αλλά και της αμερικανικής επιμονής στην αρχής της ελευθερίας των θαλασσών, συντίθεται ένα σκηνικό εντάσεων με απώτατο διλημματικό διακύβευμα, είτε την επίτευξη ελέγχου στην ΝΣΘ, όπου θα εξυπηρετεί οικονομικές και στρατηγικές αναγκαιότητες και θα προσδώσει στην Κίνα το ποθούμενο μεγαλείο και την επανάκτηση της ‘’εθνικής αξιοπρέπειας’’, είτε οι ΗΠΑ θα αντισταθούν δυναμικά στις διεκδικήσεις της, υπερασπιζόμενες τους συμμάχους τις και συνεπακόλουθα το κύρος τους ως η ισχυρότερη δύναμη επί του πλανήτη.

Η ΧΑΓΗ ΕΠΙ ΤΗΣ ΝΟΤΙΑΣ ΣΙΝΙΚΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ

Η ένδικη επίλυση του ζητήματος της βασιμότητας του ισχυρισμού της Κίνας περί των ‘’ιστορικών δικαιωμάτων’’ στην ΝΣΘ και της ‘’γραμμής των 9 παυλών’’ και άλλων ζητημάτων, ώθησε τις Φιλιππίνων να προσφύγουν στο Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο στη Χάγη εναντίον της Κίνας για να εξετάσει τα ζητήματα αυτά βάσει της UNCLOS . Η Κίνα δεν συμμετείχε στις διαδικασίες, υποστηρίζοντας πως οι Φιλιππίνες παραβίασαν διμερείς συμφωνίες που όριζαν ως ενδεδειγμένη οδό επίλυσης των διαφορών την διμερή διαπραγμάτευση . Τελικά, το Δικαστήριο εξέδωσε την απόφασή του στις 12 Ιουλίου 2016, όπου απέρριψε την ύπαρξη ‘’ιστορικών δικαιωμάτων’’ λόγω ανυπαρξίας «ασκημένου (exercised) αποκλειστικού ελέγχου στα ύδατα ή τις πηγές τους» και «νομικής βάσης». Στην συνέχεια κατέληξε πως «τα ‘’χαρακτηριστικά’’ δεν μπορούν να συντηρήσουν αφ’ εαυτά να «συντηρήσουν ανθρώπινη διαβίωση ή δική τους οικονομική ζωή» και συνεπώς «κανένα από τα Νησιά Spratly δεν είναι ικανό να δημιουργήσει εκτεταμένες θαλάσσιες ζώνες» και ελλείψει καθορισμένου συνόρου το Δικαστήριο «ανακοινώνει πως οι συγκεκριμένες θαλάσσιες περιοχές βρίσκονται εντός της ΑΟΖ των Φιλιππίνων» . Η Κίνα απέρριψε την απόφαση χαρακτηρίζοντάς την ως «τυπική περίπτωση γεμάτη πολιτική μεροληψία» και υποστηρίζοντας πως «η εδαφική κυριαρχία, τα θαλάσσια δικαιώματα και συμφέροντα της στην ΝΣΘ δεν θα επηρεαστούν από την απόφαση» .

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ

Εφορμώμενοι από την κρίσιμης σημασίας φράση του N. Spykman πως «το σύνολο της γήινης επιφάνειας σήμερα, αποτελεί ένα ενιαίο πεδίο δράσης πολιτικών δυνάμεων», αλλά κυρίως ότι «οι αλλαγές στη διάταξη των δυνάμεων σε μια περιοχή πρέπει να επηρεάζουν τη διάταξη των δυνάμεων σε άλλες» θα θέλαμε να θίξουμε αδρομερώς τις βαρύνουσες επιπτώσεις της δυναμικής των συμβαινόντων από την ΝΣΘ στην Ανατολική Μεσόγειο. Η ενεργειακή κοσμογονία που επίκειται λόγω της ανακάλυψης μεγάλων αποθεμάτων υδρογονανθράκων, η γειτνίαση της με την στρατηγικής σημασίας διώρυγα του Σουέζ, η διέλευση εμπορικών οδών και η ύπαρξη αντικείμενων και παρακείμενων κρατών σε αυτήν την περίκλειστη θάλασσα συνθέτουν ένα πεδίο, όπου η οριοθέτηση των ΑΟΖ θα αποτελέσει αιτία συγκρούσεων και, δυνάμει, αποσταθεροποίησης της περιοχής.
Το ακανθώδες ζήτημα της εκμετάλλευσης των αποθεμάτων προϋποθέτει την ανακήρυξη και οριοθέτηση ΑΟΖ γεγονός που σημαίνει πως τα ενδιαφερόμενα μέρη θα πρέπει να έλθουν σε συνεννόηση για επίτευξη λύσης. Το κράτος που διατηρεί θέσεις ασύμβατες με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας προβάλλοντας ηγεμονικές αξιώσεις και το καταπατά όταν δεν συνάδει με τα συμφέροντά του στην περιοχή είναι η Τουρκία.
Αυτό που εξήχθη από την κινεζική αντιμετώπιση της υπόθεσης ήταν πως όταν τα συμφέροντα των κρατών τίθενται υπό αμφισβήτηση ή δεν επικυρώνονται, η καταπάτηση του ΔΔ επέρχεται νομοτελειακά αλλά και δίχως συνέπειες. Ανάλογο παράδειγμα μη τήρησης του ΔΔ είναι και η υπόθεση Νικαράγουα-ΗΠΑ, όπου οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να καταβάλλουν αποζημιώσεις στην ενάγουσα Νικαράγουα . Να σημειωθεί ότι οι ΗΠΑ έλαβαν ισορροπημένη θέση σχετικά με την απόφαση.
Οι γεωμορφολογικές συνθήκες της Αν. Μεσογείου με την έλλειψη απόστασης ίσης ή μεγαλύτερης των 400 ν.μ. σημαίνει πως τα κράτη θα πρέπει να οριοθετήσουν τις αλληλεπικαλυπτόμενες ΑΟΖ. Ο κλειδοκράτορας της επίλυσης είναι το νησιωτικό σύμπλεγμα του Καστελορίζου. Η τουρκική θέση υποστηρίζει πως τα νησιά δεν έχουν ίδια επήρεια με τις ηπειρωτικές ακτές και έχουν μόνο αιγιαλίτιδα ζώνη . Η ελληνική θέση υποστηρίζει βάσει του άρθρου 121 πως τα νησιά έχουν πλήρεις θαλάσσιες ζώνες, όπως και οι ηπειρωτικές ακτές . Η θέση του συμπλέγματος περιπλέκει και τις χώρες της Αιγύπτου και της Κύπρου και η θέση που θα λάβουν επ’ αυτού, θα έχει τεράστιες συνέπειες στις περιφερειακές ισορροπίες.
Το νομικό προηγούμενο που παρήχθη από την απόφαση του Δικαστηρίου υποδηλοί ότι μονομερείς πράξεις και θεωρήματα δεν μπορούν να παράξουν έννομα αποτελέσματα στο σώμα του Δικαίου κατά την περίπτωση που αντίκεινται στο Διεθνές Δίκαιο και πως η κοινώς συμπεφωνημένη διεθνής δικαιική τάξη δεν διαταράσσεται από αναθεωρητισμούς και επιδιώξεις ισχύος. Η θέση αυτή εκφράζεται με πάσα επιφύλαξη.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Ασχέτως των διακηρύξεων, η βαθύτερη ουσία της διεθνούς πολιτικής και του δικαίου είναι πως: «κατά την κρίση των ανθρώπων το δίκαιο λογαριάζεται όταν υπάρχει ίση δύναμη για την επιβολή του κι ότι, όταν αυτό δε συμβαίνει, οι δυνατοί κάνουν ό,τι τους επιτρέπει η δύναμή τους κι οι αδύναμοι υποχωρούν κι αποδέχονται» κατά την ρήση των Αθηναίων στο βιβλίο 5, 89 του Θουκυδίδη . Συνεπώς, η μακροπρόθεσμη έκβαση της διένεξης θα είναι θέμα συσσώρευσης ισχύος και συσχετισμού δυνάμεων .
Όταν η Κίνα άρχιζε τις οικονομικές της μεταρρυθμίσεις και το άνοιγμα στον κόσμο η δύναμή της ήταν περιορισμένη και συνεπώς η μόνη λογική προσέγγιση όλων των θεμάτων της ήταν μέσω της συνεργασίας και της κατανόησης. Η προαγωγή μιας ειρηνικής Κίνας αυτό ακριβώς υπέκρυπτε. Όμως ακριβώς υπέκρυπτε! Μόλις η Κίνα αισθάνθηκε ενδυναμωμένη άρχισε να διεκδικεί δυναμικότερα και πλέον και με στρατιωτικά μέσα τα συμφέροντά της. Άρα το δίπολο συνεργασία-σύγκρουση δεν ενέχει διφυή και αντιτιθέμενη σύλληψη αλλά είναι τα εξελικτικά στάδια προκειμένου να αποκτήσει την περιφερειακή ηγεμονία σε πρώτο επίπεδο. Όλα εξαρτώνται από το μερίδιο που θα καταλάβει στον διεθνή καταμερισμό ισχύος και από την αντίσταση αντι-συσπειρώσεων που θα προκληθούν από την ισχυροποίηση της. Οι τριβές που αναδύονται στην ΝΣΘ δεν πρέπει να θεωρηθούν ενδείξεις μιας κινεζικής θέλησης για παγκόσμια κυριαρχία που θα υποσκελίσει τις ΗΠΑ, αλλά η κινεζική ηγεσία θεωρεί ελκυστικότερο ένα μοντέλο συνυπεύθυνης άσκησης παγκόσμιας ηγεσίας με σεβασμό των εθνικών «ευαισθησιών » της και της σφαίρας επιρροής της.