Ο νεκροθάφτης της Κύπρου, Δημήτριος Ιωαννίδης, με τον άλλο δικτάτορα, Γεώργιο Παπαδόπουλο. Φωτογραφία Καθημερινή
Όσο πλησιάζουμε στη συμπλήρωση πενήντα χρόνων (1974-2024) από το πραξικόπημα της χούντας και της ΕΟΚΑ Β΄ και της τουρκικής εισβολής, της μεγάλης προδοσίας και τραγωδίας της Κύπρου, παρακολουθούμε να αναπτύσσονται διάφορες θεωρίες για το τι έχει συμβεί τότε.
Αναζητούνται ευθύνες, αλλά και συγκαλύπτονται ευθύνες. Ξεπλένονται ευθύνες. Είναι ένα παιχνίδι, το οποίο συνδέεται από κάποιους νεωτεριστές της ιστορικής αλήθειας με την ανάπτυξη ενός βολικού αφηγήματος.
Ένα αφήγημα που στηρίζεται στη λογική πως η προδοσία στην Κύπρο, το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου ήταν μια… αναλαμπή τρέλας του Ιωαννίδη, ο οποίος θύμωσε με τον Κύπριο Πρόεδρο και αποφάσισε να τον ανατρέψει. Λέγεται, επίσης, πως ο Μακάριος «ανεξήγητα» απέστειλε επιστολή στον Γκιζίκη ζητώντας του να αποσύρει τους Ελλαδίτες αξιωματικούς.
- Αυτό, υποστηρίζεται, προκάλεσε τον θυμό του Ιωαννίδη και οργάνωσε —σε δεκαπέντε ημέρες— πραξικόπημα. Το πραξικόπημα σχεδιαζόταν καιρό, είχε δε επιχειρηθεί να γίνει και το 1972, αλλά απετράπη την υστάτη.
Αμερικανικά έγγραφα επιβεβαιώνουν πως στην Ουάσινγκτον γνώριζαν για τα σχέδια της χούντας και σε επίπεδο CIA υπήρξαν συνεννοήσεις. Αυτό δεν σημαίνει πως κάποιοι πράκτορες της CIA συνεννοούνταν με τους χουντικούς, χωρίς να γνωρίζει ο Κίσινγκερ.
Ακόμη ακούγεται —από το 1974 το λένε— πως ο Μακάριος προκάλεσε την Τουρκία να εισβάλει στην Κύπρο με την ομιλία του στα Ηνωμένα Έθνη. Με τη διαφορά της ώρας, είναι σαφές πως την ώρα που μιλούσε ο Μακάριος τα πλοία ήταν έξω από την Κερύνεια. Άλλωστε ένας σχεδιασμός για εισβολή δεν γίνεται μέσα σε 5-6 ώρες.
Η προδοσία της Κύπρου επιβεβαιώνεται, μεταξύ άλλων τεκμηρίων, με το ηχητικό που περιλαμβάνεται στο βιβλίο του Αλέξη Παπαχελά, «Ένα σκοτεινό δωμάτιο 1967-1974» και το οποίο πρόσφατα είδε το φως της δημοσιότητας, με την κυκλοφορία της έρευνας .
ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ Ταξίαρχος Διοικητής ΕΣΑ: Την ξέρουμε τη λύση, κύριε Πρωθυπουργέ. Αυτοί θα βγούνε στην Κερύνεια. Αυτό που θέλουν οι Τούρκοι το κάνουν.
ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ Πρωθυπουργός: Όχι, αν τους σταματήσουμε.
ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ Ταξίαρχος Διοικητής ΕΣΑ: Μα θα τους σταματήσουμε μετά. Αφού πάρουν το λιμάνι, την Κερύνεια κι ενώσουν τη Λευκωσία, θα σταματήσουν. Γι’ αυτό είμαστε σίγουροι.
- Τι δείχνουν αυτές οι αναφορές; Ότι υπήρξε συμφωνία χούντας και Τουρκίας, με μεσολαβούντες τους Αμερικανούς. Οι Τούρκοι θα εισέβαλλαν στην Κύπρο, στην περιοχή της Κερύνειας, και θα προωθούνταν μέχρι τη Λευκωσία. Αυτό συμφωνήθηκε και αυτό αρχικά κατέλαβαν οι Τούρκοι. Στη συνέχεια προχώρησαν και κατέλαβαν και τα υπόλοιπα. Ποιοι γνώριζαν για τη δεύτερη φάση;
Αύγουστος του 1974: Στα γραφεία της CΙΑ —και σε στενή συνεργασία με το επιτελείο του Κίσινγκερ, συμπεριλαμβανομένου και του συμβούλου του, Χέλμουντ Σόνενφελτ, που του πρόσφερε και νομικές συμβουλές(!)— τα μέλη της ομάδας Βureau of Ιntelligence and Research, που ασχολούνταν με την «Κυπριακή Κρίση», όπως είχε χαρακτηριστεί η εισβολή, σχεδίασαν έναν χάρτη με τον αριθμό 9.
Ήταν ο ένατος μίας σειράς χαρτών, που απεικόνιζαν τις κινήσεις των τουρκικών στρατευμάτων από την 20ή Ιουλίου 1974, όταν άρχισε η εισβολή, μέχρι εκείνη την ημέρα, τη 13η Αυγούστου. Την επόμενη ημέρα πραγματοποιήθηκε η δεύτερη εισβολή, που ολοκλήρωσε την τραγωδία.
Οι οκτώ χάρτες καταστράφηκαν και ο ένατος διασώθηκε επειδή ο Κίσινγκερ είχε μία κακή, όπως αποδείχθηκε, συνήθεια να κρατά στο προσωπικό του αρχείο μερικά από τα σημειώματα των συνεργατών του. Η λεζάντα στον χάρτη έγραφε τα εξής: “9. Map done by the Bureau of Intellegence and Research projecting Turkish moves on Cyprus, August 13, 1974. SECRET”.
Ο χάρτης, παρουσίαζε την προηγούμενη μέρα το νησί διχοτομημένο, όπως ακριβώς το έκοψαν στα δύο την επόμενη ημέρα (14 Αυγούστου του 1974) τα στρατεύματα του Αττίλα.
- Σημειώνεται ότι ο χάρτης πρωτοδημοσιεύθηκε στο βιβλίο «Τα Μυστικά Αρχεία του Κίσινγκερ» —Εκδόσεις Λιβάνη— του Μιχάλη Ιγνατίου και του γράφοντος. Ο Κίσινγκερ, δεν αμφισβήτησε ποτέ την εγκυρότητα του χάρτη και των εγγράφων. Μάλιστα, με επιστολή που έστειλε η προσωπική του γραμματέας στον Μιχ. Ιγνατίου, αποδέχεται και την ύπαρξη του Μνημονίου Σόνενφελντ.
Ενισχυτικά στοιχεία των πιο πάνω βρίσκονται στο βιβλίο του Γουίλιαμ Μάλινσον, πρώην διπλωμάτη καθηγητή Πολιτικών Ιδεών και Θεσμών, «Ο Κίσινγκερ και η εισβολή στην Κύπρο» (και την περασμένη Κυριακή φιλοξενήθηκε συνέντευξή του στον «Φιλελεύθερο» και στην Ξένια Τούρκη).
Τώρα που πλησιάζουμε τον μισό αιώνα από το πραξικόπημα και την εισβολή, θα ακουστούν πολλά, κάποια από αυτά θα φορτώνουν με ευθύνες τους Ελληνοκύπριους. Τόσες ευθύνες, που θα είναι οι πιέσεις και οι… ενοχές τόσο μεγάλες, ώστε να ολοκληρωθεί το έγκλημα του 1974!
