Ξεκινάει η κούρσα για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα

Toν Ιούλιο του 2022 η ΗELLENiQ ENERGY και ο γερμανικός κολοσσός της RWE, που πρωτοστατεί διεθνώς στην ανάπτυξη της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας, γνωστοποίησαν την απόφασή τους να εγκαταστήσουν από κοινού στις ελληνικές θάλασσες υπεράκτια αιολικά πάρκα. Εναν ακριβώς χρόνο μετά την κατ’ αρχήν συμφωνία συνεργασίας, οι δύο εταιρείες υπέγραψαν τη συμφωνία-πλαίσιο της κοινοπραξίας μέσω της οποίας θα συμμετάσχουν στους επικείμενους διαγωνισμούς που θα προκηρύξει το ελληνικό Δημόσιο για την ανάπτυξη 2-2,5 GW υπεράκτιας αιολικής ισχύος. Ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της HELLENiQ ΕNERGY Γιώργος Αλεξόπουλος και ο διευθύνων σύμβουλος της RWE Renewables Hellas Κώστας Παπαμαντέλλος μίλησαν στην «Κ» για τα επόμενα βήματα αυτής της συνεργασίας, τις προοπτικές και τις προκλήσεις της νέας αγοράς που ανοίγει για την Ελλάδα, τον ανταγωνισμό και το πώς βλέπουν τη θέση της κοινής τους εταιρείας στην «κούρσα» της θαλάσσιας αιολικής ενέργειας. Οι δύο εταιρείες εμφανίζονται έτοιμες να προχωρήσουν σε μετρήσεις και έρευνες σε περιοχές που θα γίνουν τα πρώτα έργα και αναμένουν την έγκριση και δημοσίευση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Αιολικών Πάρκων και την έγκριση της σχετικής υπουργικής απόφασης. Στόχος της HELLENiQ ΕNERGY, σύμφωνα με τον κ. Αλεξόπουλο, είναι να προσθέσει ισχύ τουλάχιστον 400-500 ΜW από υπεράκτια αιολικά που θα διαφοροποιήσει και θα συμπληρώσει ιδανικά το παραγωγικό μείγμα των ΑΠΕ. Ο κ. Παπαμαντέλλος μεταφέροντας την εμπειρία της RWE από τη Βόρεια Θάλασσα αναμένει υψηλό ανταγωνισμό και στην Ελλάδα. Εκτιμά ωστόσο ότι για να διατηρηθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον θα πρέπει να προκηρυχθούν διαγωνισμοί για έργα συνολικής ισχύος τουλάχιστον 2.000 MW σε πρώτη φάση.

– Ανακοινώσατε ένα χρόνο πριν τη συνεργασία σας στον τομέα των υπεράκτιων αιολικών πάρκων στην Ελλάδα. Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία και σε ποια φάση βρίσκεται;

– Γ.Α.: Η ΗELLENiQ ENERGY, κορυφαίος ενεργειακός όμιλος στη ΝΑ Ευρώπη, με βαθιά γνώση της ελληνικής αγοράς και ταχύτατα αναπτυσσόμενη δραστηριότητα στις ΑΠΕ, ένωσε τις δυνάμεις της με τη RWE, έναν παγκόσμιο ηγέτη στον κλάδο των ΑΠΕ, με ήδη σημαντική παρουσία στην ελληνική αγορά. Δημιουργούνται, έτσι, οι καλύτερες προϋποθέσεις για ταχεία ανάπτυξη μεγάλης υπεράκτιας αιολικής ισχύος στην Ελλάδα. Μετά τη συμφωνία των όρων συνεργασίας τον Ιούλιο του 2022, πρόσφατα υπογράψαμε τη συμφωνία-πλαίσιο της κοινοπραξίας για την, από κοινού, συμμετοχή μας στις επικείμενες διαγωνιστικές διαδικασίες με σκοπό την ανάπτυξη, κατασκευή και λειτουργία υπεράκτιων πάρκων. Προς την κατεύθυνση αυτή έχει ξεκινήσει ήδη η στελέχωση της κοινής ομάδας έργου.

– Κ.Π.: H RWE αναζητούσε και βρήκε στη HELLENiQ ENERGY έναν πρωτοπόρο ενεργειακό όμιλο με βαθιές ρίζες στην Ελλάδα, που συμμερίζεται τη φιλοδοξία μας να πρωταγωνιστήσουμε στην ανάπτυξη της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας. Σε συνδυασμό με την εμπειρία της RWE στην ανάπτυξη, κατασκευή και λειτουργία υπεράκτιων αιολικών έργων για περισσότερα από 20 χρόνια, η κοινοπραξία βρίσκεται σε καλή θέση για την παροχή ανταγωνιστικής πράσινης ενέργειας από υπεράκτια αιολική ενέργεια στην ελληνική αγορά.

– Ποια είναι τα επόμενα βήματα;

– Γ.Α.: Θα εξαρτηθούν σε μεγάλο βαθμό από τον ρυθμό εφαρμογής του ρυθμιστικού πλαισίου. Αναμένουμε την έγκριση και δημοσίευση του εθνικού προγράμματος ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών (ΥΑΠ), καθώς και την έκδοση της σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης. Είμαστε έτοιμοι να κινητοποιήσουμε τις ομάδες μας, ώστε να προχωρήσουμε στα επόμενα στάδια της ανάπτυξης και συγκεκριμένα στις μετρήσεις και έρευνες στο πεδίο, με βάση την προτεραιοποίηση που θα γίνει για τις περιοχές εντός των οποίων θα οριοθετηθούν τα πρώτα έργα.

– Το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει μάλλον κλειστές θάλασσες και συγκεκριμένες γεωπολιτικές παραμέτρους, ποιους περιορισμούς θέτει στην ανάπτυξη των υπεράκτιων;

– Κ.Π.: Υπάρχουν τεχνολογικοί περιορισμοί που σχετίζονται με τη μορφολογία και τη βαθυμετρία των ελληνικών θαλασσών και την επιλογή ανεμογεννητριών σταθερής πάκτωσης ή επιπλέοντες, καθώς και παράμετροι που σχετίζονται με θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας. Ειδικά στο Αιγαίο, το γεγονός ότι η ανάπτυξη υπόκειται σε χωρικούς περιορισμούς, δεν επιτρέπει τη βέλτιστη εκμετάλλευση του υπεράκτιου αιολικού δυναμικού και θέτει ορισμένες προκλήσεις σχετικά με την αδειοδότηση. Εκτιμούμε ότι οι περιοχές που θα οριοθετηθούν από το ελληνικό Δημόσιο με το εθνικό πρόγραμμα ανάπτυξης, θα λαμβάνουν υπόψη τα παραπάνω.

Είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε σε μετρήσεις και έρευνες στο πεδίο, με βάση την προτεραιοποίηση που θα γίνει για τις περιοχές όπου θα οριοθετηθούν τα πρώτα έργα.

– Η αίσθηση που υπάρχει από το ρεπορτάζ είναι ότι θα πάμε σε κατακερματισμένα και μικρά έργα. Είναι έτσι; Και πώς επηρεάζεται η αποδοτικότητα των έργων;

– Κ.Π.: Βάσει πρόσφατων δημοσιευμάτων, η πρόθεση του ελληνικού Δημοσίου είναι η ανάπτυξη 5 ή 6 ΥΑΠ σε πρώτη φάση. Το μέγεθος των πρώτων έργων θεωρούμε ότι δεν θα είναι ιδιαίτερα μεγάλο, σε αντίθεση με αντίστοιχα πρόσφατα έργα στη Βόρεια Θάλασσα, τη Βαλτική και αλλού. Η οικονομικότητα μιας επένδυσης σε ΥΑΠ προσδιορίζεται, μεταξύ άλλων, από το μέγεθός της, τον χρόνο εκτέλεσης, τον τύπο τεχνολογίας που θα χρησιμοποιηθεί και την τοποθεσία. Η επένδυση σε ένα ΥΑΠ είναι τεχνικά απαιτητική και μεγάλης εντάσεως κεφαλαίου, συνεπώς θα πρέπει να τεκμηριώνεται από τις σχετικές μελέτες κόστους-οφέλους.

– Ενα κρίσιμο ζήτημα για την επιτυχία του εγχειρήματος είναι η δυναμικότητα των δικτύων. Σας προβληματίζει;

– Γ.Α.: Η επιτυχής ενσωμάτωση της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας στο υπάρχον δίκτυο είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής και αξιόπιστης μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας πανελλαδικά. Η διασύνδεση των νησιών προχωράει με ταχείς ρυθμούς και αυτό είναι ένα σπουδαίο βήμα. Παράλληλα με το εθνικό πρόγραμμα και τα χρονοδιαγράμματα που προτείνονται για την ανάπτυξη των έργων, αναμένουμε να προχωρήσει και ο σχεδιασμός για τις επεκτάσεις και ενισχύσεις του δικτύου, όπου απαιτείται. Η εφαρμογή σωστού σχεδιασμού, ολοκληρωμένων εκτιμήσεων περιβαλλοντικών επιπτώσεων και τεχνολογικών εξελίξεων θα βοηθήσει να ξεπεραστούν οι προκλήσεις και να ξεκλειδωθεί το πλήρες δυναμικό της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα. Βεβαίως, για να αντιμετωπιστούν αυτά τα ζητήματα απαιτείται στενή συνεργασία μεταξύ των επενδυτών, των διαχειριστών δικτύων, των ρυθμιστικών φορέων και των άλλων ενδιαφερόμενων μερών.

– Είναι ένας ρεαλιστικός στόχος τα 2-2,5 GW έως το 2030 που θέτει το ΕΣΕΚ; Και τι πρέπει να γίνει για να αποφευχθούν προβλήματα που είδαμε στην ανάπτυξη των αιολικών και των φωτοβολταϊκών; Να δεσμεύεται για παράδειγμα ηλεκτρικός χώρος από βαλτωμένα έργα;

– Γ.Α.: Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις προκλήσεις που εμπεριέχουν τέτοιας περιπλοκότητας έργα, θα έλεγα ότι ο στόχος που έχει τεθεί είναι φιλόδοξος, αλλά δεν είναι ακατόρθωτος, αρκεί τα χρονοδιαγράμματα που ορίζονται στο ρυθμιστικό πλαίσιο να επιταχυνθούν. Απαιτούνται συντονισμένες προσπάθειες, κυρίως ως προς την έγκαιρη υλοποίηση των έργων αναβάθμισης δικτύου από τον ΑΔΜΗΕ, υπό τον όρο ότι η νέα χωρητικότητα του δικτύου θα δεσμεύεται αποκλειστικά για τα ΥΑΠ.

– Ποια είναι η ετοιμότητα της τοπικής εφοδιαστικής αλυσίδας για να υποστηρίξει τις δραστηριότητες στον χώρο των υπεράκτιων αιολικών;

– Γ.Α.: Αντιμετωπίζουμε πολύ θετικά την ανταπόκριση της βιομηχανίας, όπως ναυπηγεία και εταιρείες που ειδικεύονται στις κατασκευές από χάλυβα. Yποστηρίζουμε πολιτικές που διευκολύνουν τα αναπτυξιακά τους σχέδια και συντελούν στην ανάπτυξη των απαραίτητων δεξιοτήτων. Επιπλέον, αναγνωρίζουμε ότι η υπεράκτια αιολική ενέργεια είναι κάτι πρωτόγνωρο για τις τοπικές κοινωνίες, για τον λόγο αυτό είμαστε πρόθυμοι να συνεργαστούμε και να εξηγήσουμε τα πλεονεκτήματά της.

Οχι μόνο πιλοτικά έργα

– Τα υπεράκτια αιολικά μπορεί να είναι μια νέα αγορά για την Ελλάδα, αλλά δεν είναι μια νέα τεχνολογία. Πώς ερμηνεύει αυτό τη θεσμοθέτηση κατηγορίας πιλοτικών έργων;

– Κ.Π.: Υπάρχει συσσωρευμένη εμπειρία παγκοσμίως, γεγονός που δεν δικαιολογεί διαφοροποιήσεις. Τα υπεράκτια αιολικά πάρκα σταθερής έδρασης είναι μια καθιερωμένη και ανταγωνιστική τεχνολογία ΑΠΕ με έργα σε λειτουργία στην Ευρώπη εδώ και δεκαετίες, ενώ και η πλωτή αιολική ενέργεια προχωράει γρήγορα προς την πλήρη ωρίμανσή της, με έργα εμπορικής κλίμακας προς υλοποίηση έως το 2030. Υπό αυτό το πρίσμα, τα πιλοτικά έργα δεν θα βοηθήσουν απαραίτητα στην καθιέρωση της τεχνολογίας, ωστόσο μπορούν να παίξουν ρόλο στην ανάπτυξη της τοπικής εφοδιαστικής αλυσίδας και να δημιουργήσουν θετικό momentum, εφόσον επιταχυνθούν. Ωστόσο, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι πέρα από τα πιλοτικά έργα, θα πρέπει να προκηρυχθούν ανταγωνιστικές διαδικασίες για έργα συνολικής ισχύος τουλάχιστον 2 GW στην πρώτη φάση ανάπτυξης, ώστε να διατηρηθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον.

Λίγο μετά το 2030 η λειτουργία του πρώτου πάρκου στη χώρα μας

– Η HELLENiQ ENERGY υλοποιεί ένα φιλόδοξο σχέδιο στον τομέα των ΑΠΕ και της ενεργειακής μετάβασης. Ποια είναι η δυναμική που θα προσδώσουν τα υπεράκτια αιολικά σε αυτό;

– Γ.Α.: Στο πλαίσιο υλοποίησης της στρατηγικής Vision 2025, η θυγατρική μας HELLENiQ Renewables έχει καταστεί μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες εταιρείες στην ευρύτερη περιοχή σε ΑΠΕ, με εγκατεστημένη ισχύ σήμερα 356 ΜW και χαρτοφυλάκιο έργων (ΦΒ, αιολικά, αποθήκευση) άνω των 3 GW. Η ραγδαία διείσδυση στον κλάδο συνεχίζεται μέσα από έναν συνδυασμό οργανικής ανάπτυξης και στοχευμένων εξαγορών, αξιοποιώντας ευκαιρίες που παρουσιάζονται σε Ελλάδα και εξωτερικό, με στόχο τη λειτουργία άνω των 2 GW έως το 2030. Στόχος μας είναι η προσθήκη τουλάχιστον 400-500 ΜW (μερίδιο της HELLENiQ Renewables) από υπεράκτια αιολικά, που θα διαφοροποιήσει και θα συμπληρώσει ιδανικά το παραγωγικό μας μείγμα, καθώς πρόκειται για τεχνολογία με υψηλό συντελεστή λειτουργίας και αρκετά σταθερό προφίλ παραγωγής.

– H RWE έχει διεθνή παρουσία στον κλάδο. Δώστε μας μια εικόνα για το πώς εξελίσσεται διεθνώς αυτή η αγορά.

– Κ.Π.: Η RWE είναι κορυφαίος παίκτης διεθνώς στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και επενδύει κάθε χρόνο δισεκατομμύρια ευρώ για να επεκτείνει το χαρτοφυλάκιό της στους τομείς της ηλιακής, αιολικής και υπεράκτιας αιολικής ενέργειας. Είμαστε χαρούμενοι να συνεισφέρουμε την τεχνογνωσία που αποκτήθηκε από την υλοποίηση και λειτουργία μέχρι σήμερα 19 ΥΑΠ σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες και παράλληλα βρισκόμαστε σε καλό δρόμο για να γίνουμε παγκόσμιος ηγέτης στην πλωτή αιολική ενέργεια. Στην Ελλάδα, όπου αποκτούμε εμπειρία με την ανάπτυξη και κατασκευή χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών πάρκων συνολικής ισχύος έως 2 GW, όσο και ευρύτερα στη νότια Ευρώπη, στοχεύουμε να επεκτείνουμε την παρουσία μας μέσω και της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας.

– Καταγράφεται ήδη υψηλός ανταγωνισμός. Τι είναι αυτό που θα κρίνει την «κούρσα»;

– Κ.Π.: Η πρόσφατη ευρωπαϊκή εμπειρία από διαγωνισμούς ΥΑΠ κατέγραψε υψηλό ανταγωνισμό και συμμετοχή όλων των ευρωπαϊκών εταιρειών του κλάδου. Αναμένουμε κάτι παρόμοιο και στην Ελλάδα. Η «κούρσα» θα επηρεαστεί από αρκετούς παράγοντες που θα κρίνουν τελικά τους νικητές, όπως τεχνογνωσία και εμπειρία στην ανάπτυξη και λειτουργία ΥΑΠ, τα οικονομικά του έργου, τις εταιρικές – τοπικές σχέσεις και την κοινωνική αποδοχή, την εξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης και την κλίμακα του έργου. Στο πλαίσιο αυτό, πιστεύουμε ότι η κοινοπραξία μας βρίσκεται σε άριστη θέση για να επιτύχει.

– Πότε βλέπετε τη λειτουργία του πρώτου υπεράκτιου αιολικού πάρκου στην Ελλάδα;

– Γ.Α.: Η κατασκευή και λειτουργία των πρώτων Υπεράκτιων Αιολικών Πέρκων θα εξαρτηθεί αποκλειστικά από την ταχύτητα ολοκλήρωσης των ρυθμιστικών και νομοθετικών εκκρεμοτήτων, καθώς και των διαγωνιστικών διαδικασιών από την ελληνική πολιτεία. Ευχόμαστε να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα που προβλέπονται στο ΕΣΕΚ, ώστε να έχουμε το πρώτο υπεράκτιο αιολικό πάρκο στη χώρα μας λίγο μετά το 2030.

https://www.kathimerini.gr/economy/562545190/xekinaei-i-koyrsa-gia-ta-thalassia-aiolika-parka/