Ξανά στην κόψη του ξυραφιού η Μέση Ανατολή: Το Ισραήλ και μια «ενδο-ιμπεριαλιστική» σύγκρουση

«Για να καταλάβεις την κατάσταση στην Ουάσιγκτον, φαντάσου ότι τώρα, το κύριο εμπόδιο στον πόλεμο είναι ένας άνθρωπος που τον λένε Λυσσασμένο Σκυλί (Mad Dog)».

Αυτή την απάντηση μου έδωσε, πριν τρία χρόνια, όταν τον ρώτησα τι γίνεται στην Αμερική, ο Ρέι ΜακΓκάβερν, πρώην ανώτερος αναλυτής της CIA. Μια από τις κύριες δουλειές του ήταν να ενημερώνει καθημερινά έξι Αμερικανούς Προέδρους για το τι γίνεται στην ΕΣΣΔ. Μετά την αποστρατεία του, μεταβλήθηκε σε επικριτή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.

Μου είπε και κάτι άλλο ενδιαφέρον. Υπήρχαν πάντα δύο CIA. Μία που ενημέρωνε τον Πρόεδρο για την πραγματικότητα και μια που κατασκεύαζε πραγματικότητες ως επιχειρήματα για δράσεις. Χωρίς παρόμοιες «κατασκευές», σημειωτέον, θα ήταν αδύνατο να γίνει η εισβολή στο Ιράκ το 2003 και η αλυσίδα των πολέμων στη Μέση Ανατολή που ακολούθησε.

Το «Λυσσασμένο Σκυλί» δεν ήταν άλλο από τον τότε Υπουργό Άμυνας του Τραμπ στρατηγό Μάττις. Πιστεύω, κρίνοντας από τη μελέτη των δημοσιευμένων πηγών, ότι πιθανότατα έπαιξε κρίσιμο ρόλο, μαζί με τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου, στρατηγό Ντάνφορντ και υψηλά ιστάμενους Ρεπουμπλικάνους, ώστε να δημιουργηθεί ένας «άτυπος», μυστικός μηχανισμός, που θα απέτρεπε την εκτέλεση τυχόν εντολής του Τραμπ να εκτοξευθούν πυρηνικά όπλα. Το σύστημα διοίκησης των αμερικανικών πυρηνικών δυνάμεων έχει κατασκευασθεί έτσι, ώστε, τυχόν εντολή εκτόξευσης του Προέδρου να εκτελεσθεί σχεδόν αυτόματα σε λίγα λεπτά. Ο μηχανισμός είναι φτιαγμένος για να μην υπάρχουν δισταγμοί και να μη γίνει τίποτα που να σταματήσει την εξαπόλυση των όπλων. Ανταποκρίνεται στο σενάριο παγκόσμιου πυρηνικού πολέμου και οφείλει να δράσει πολύ γρήγορα, για να μη χαθούν από πιθανή επίθεση του αντιπάλου τα προς εκτόξευση όπλα. Ο Αμερικανός Πρόεδρος έχει σχεδόν απεριόριστη αρμοδιότητα να διατάξει πυρηνικό πόλεμο.

Ο Μάττις, μαζί με τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου στρατηγό Ντάνφορντ, ήταν επίσης βασικά εμπόδια στο σχέδιο των Νετανιάχου, Μπάνον, Μπόλτον και άλλων να επιτεθούν στο Ιράν προκαλώντας έναν πολύ μεγάλο και πιθανότατα πυρηνικό πόλεμο στη Μέση Ανατολή. (Για μια εισαγωγή στο θέμα αυτό, έχει μεγάλο ενδιαφέρον η ιστορία των προσπαθειών να πραγματοποιηθεί αυτός ο πόλεμος, όπως τις περιγράφει το NewYorkTimesMagazine).

Σύμφωνα με άρθρο της Wall Street Journal, ο Μάττις ήταν επίσης ο μόνος στην κρίσιμη σύσκεψη, πριν από τους βομβαρδισμούς Τραμπ στη Συρία, το 2018, που εμπόδισε τη γενίκευση των βομβαρδισμών και τους μετέτρεψε σε σχετικά ανώδυνη επίδειξη ισχύος, αποτρέποντας έτσι μια μείζονα σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, πιθανώς με συμμετοχή της Ρωσίας, αφού στη Συρία βρίσκονται ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις. Ειρήσθω εν παρόδω, οι αμερικανικοί βομβαρδισμοί της Συρίας το 2017 και το 2018 αποδεικνύουν και κάτι άλλο. Πίσω από την δημόσια, σχεδόν διακηρυγμένη επιδίωξη Νετανιάχου, Μπάνον, Μπόλτον, Πομπέο κλπ., υπάρχει κατά τα φαινόμενα και μια ακόμα, πιο «κρυφή» επιδίωξη. Να φύγει η Ρωσία από τη Μέση Ανατολή. Φαίνεται ότι ο Μάτις έπαιξε, τηρουμένων των αναλογιών, τον ρόλο των αδελφών Κέννεντι στην κρίση των πυραύλων της Κούβας. Σε αντίθεση όμως με τους αδελφούς, έχασε μεν τη δουλειά του, όχι όμως και τη ζωή του!

Η σύγκρουση εξτρεμιστών και… «νορμάλ» ιμπεριαλιστών είναι ένα μόνιμο χαρακτηριστικό της κατάστασης στις ΗΠΑ μετά την εκλογή των Μπους και Τσένι το 2000. Εκδηλώθηκε ανοιχτά τουλάχιστο πέντε φορές την τελευταία διετία σχετικά με το Ιράν, αλλά και τον περασμένο Ιούνιο, όταν οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις αρνήθηκαν να κατέβουν στους δρόμους των αμερικανικών πόλεων για να καταστείλουν τη λαϊκή εξέγερση, όπως ήθελε να πράξουν ο Τραμπ.

Ισραήλ, μια «κρυμμένη υπερδύναμη»

Ανάλογη σύγκρουση συνιστά μόνιμο στοιχείο και στο Ισραήλ, όπου όμως η δύναμη των εξτρεμιστών μοιάζει πολύ μεγαλύτερη και ο Βενιαμίν Νετανιάχου εξακολουθεί ακόμα και σήμερα, παρά και τις βαριές κατηγορίες εναντίον του, να υπερέχει των αντιπάλων του που εκπροσωπούν την αντίστοιχη με τον Μπάιντεν «μετριοπαθή» τάση, όπως ο στρατηγός Γκαντζ. Το γεγονός αυτό εντυπωσιάζει ακόμα περισσότερο, γιατί ο κίνδυνος από την εφαρμογή των εξτρεμιστικών ιδεών είναι, εν τέλει, μεγαλύτερος για το ίδιο το Ισραήλ, παρά για τις ΗΠΑ.

Ο Νετανιάχου ανήκει στους αρχιτέκτονες της εισβολής στο Ιράκ και των πολέμων που ακολούθησαν, αφού ήταν αυτός που χρηματοδότησε την εκπόνηση αυτών των σχεδίων από τους Περλ και Βούλφοβιτς ήδη από τη δεκαετία του 1990, σε συνέχεια άλλωστε των σχεδίων που είχε εκπονήσει ο Οντέτ Γινόν από τη δεκαετία του 1980. Είχε καθοριστική επιρροή στις ΗΠΑ και επί των ημερών του Προέδρου Μπους και, ακόμα περισσότερο, επί Τραμπ, όταν φάνηκε να υπαγορεύει, σε μεγάλο βαθμό, την αμερικανική εξωτερική πολιτική, εκεί τουλάχιστο που ήθελε να το κάνει.

Είναι πια εντελώς αδύνατο να αναλύσει κάποιος σοβαρά την παγκόσμια κατάσταση, αν εξακολουθεί να αντιλαμβάνεται το Ισραήλ ως απλό δορυφόρο των ΗΠΑ, «κράτος-πελάτη» ή μεσαία δύναμη. Ιδιαίτερα υπό τον Νετανιάχου, το Ισραήλ, εκμεταλλευόμενο και τους ιδιαίτερους δεσμούς του με το παγκόσμιο χρηματιστικό κεφάλαιο και τη μετεωρική άνοδο της ισχύος του τελευταίου, ιδίως μετά το 1990, κατάφερε να αποκτήσει μερικά τουλάχιστο από τα χαρακτηριστικά μιας «κρυμμένης υπερδύναμης», που δεν διαθέτει άλλωστε μόνο περιφερειακή, αλλά παγκόσμια ατζέντα, από την Ουκρανία μέχρι τη Βραζιλία και από τη Βρετανία μέχρι το Σουδάν. Μπορεί ακόμα και να επεμβαίνει στο εσωτερικό ευρωπαϊκών δυνάμεων, όπως στη Βρετανία εναντίον του Κόρμπιν ή στη Γαλλία, όταν ουσιαστικά ανέτρεψε την απόφαση του Σαρκοζί, αμέσως μετά την εκλογή του, το 2008, να διορίσει τον Βεντρίν Υπουργό Εξωτερικών (γεγονός που επέτρεψε τον πόλεμο στη Λιβύη τρία χρόνια αργότερα).

Σε μια εποχή που η 2^η Σοσιαλιστική Διεθνής είναι σκιά του εαυτού της, η 3^η Κομμουνιστική Διεθνής δεν υπάρχει και η 4η Διεθνής έχει πολυδιασπαστεί, αν όχι εκφυλισθεί, το Ισραήλ του Νετανιάχου διαθέτει την δική του, ραγδαία αναπτυσσόμενη και ακροδεξιά «Διεθνή» με τη βοήθεια των Ευαγγελιστών, μια Διεθνή που παίζει σημαντικό ρόλο στη πολιτική ζωή ακόμα και πολύ μεγάλων κρατών, όπως οι ΗΠΑ ή η Βραζιλία. Το Ισραήλ είναι επίσης η μόνη μεγάλη δύναμη που διαθέτει μια ιδιόμορφη «ασυλία», καθώς σχεδόν κανείς διεθνώς δεν το επικρίνει ούτε και αναλύει τον ρόλο του, «ασυλία» που δεν διαθέτουν δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Ρωσία ή η Κίνα. ‘Όπως είπε ο Τζωρτζ ‘Οργουελ, όλα τα ζώα είναι ίσα, μερικά όμως είναι πιο ίσα από τα άλλα.

Τη μια στέλνουν βομβαρδιστικά, την άλλη αποσύρουν αεροπλανοφόρα!

Η διαμάχη αυτή των δύο τάσεων που περιγράψαμε παραπάνω επανεμφανίστηκε αυτές τις μέρες, καθώς η αποχώρηση Τραμπ θα καταστήσει πολύ πιο δύσκολο τον πόλεμο με το Ιράν που επιδιώκει διακαώς ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου. Αλλά και αντιστρόφως, ένας τέτοιος πόλεμος θα μπορούσε να διευκολύνει σχέδια του Τραμπ να παραμείνει στην εξουσία, παρά την εκλογική του ήττα.

Ο εκτελών χρέη Υπουργού Άμυνας Κρίστοφερ Μίλερ διέταξε το αμερικανικό αεροπλανοφόρο Nimitz να επιστρέψει στη βάση του, δηλαδή αφαίρεσε ένα βασικό στοιχείο για τυχόν ανάληψη μείζονος στρατιωτικής δράσης κατά του Ιράν.

Το έπραξε μάλιστα παρά την εισήγηση του στρατηγού Φρανκ ΜακΚένζι, επικεφαλής του Κεντρικού Αρχηγείου των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων, που πίεζε για επέκταση της αποστολής του αεροπλανοφόρου. Ταυτόχρονα με την απόφαση αυτή, ανώνυμες πηγές του Πενταγώνου έλεγαν στο CNN ότι δεν υπάρχει ούτε ίχνος πληροφορίας για τυχόν προετοιμαζόμενες επιθέσεις του Ιράν, ιδίως στο Ιράκ, διέψευδαν δηλαδή ουσιαστικά όσα υποστηρίζουν εδώ και εβδομάδες Αμερικανοί και Ισραηλινοί αξιωματούχοι! Παράλληλα με τη διασπορά αυτών των «πληροφοριών», οι Αμερικανοί έστειλαν τρεις φορές στον Κόλπο να κάνουν «βόλτα» στρατηγικά βομβαρδιστικά Β-52 και το Ισραήλ ένα υποβρύχιο εφοδιασμένο με πυρηνικά όπλα.

Το Ισραήλ, σημειωτέον, επισκέφθηκε πρόσφατα και ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ των ΗΠΑ. Μπορεί ασφαλώς να είναι απλή σύμπτωση, αλλά κάθε φορά που γίνεται μια τέτοια επίσκεψη, κάτι πολύ σοβαρό συμβαίνει μετά, όπως π.χ. η δολοφονία Σουλεϊμανί ή η έκρηξη στη Βηρυτό.

Οι εξτρεμιστές της Αυτοκρατορίας χρησιμοποίησαν επανειλημμένως μεθόδους προβοκατσιών, παραπλανήσεων, συνωμοσιών και βαθέος «εισοδισμού» στο αμερικανικό κράτος για να προκαλέσουν την εισβολή στο Ιράκ το 2003. Τις ίδιες μεθόδους προσπαθούν πιθανότατα να χρησιμοποιήσουν και τώρα. Μόνο που οι αντίπαλοί τους έχουν πλέον, εξ εμπειρίας, γνώση αυτών των μεθόδων και είναι πιο αποτελεσματικοί στο να τις εξουδετερώνουν – δεν αποκλείεται μάλιστα να τις χρησιμοποιούν και οι ίδιοι. Γνωρίζουν επίσης ότι οι συνέπειες ενός πολέμου κατά του Ιράν κινδυνεύουν να είναι πολύ βαρύτερες από αυτές της εισβολής στο Ιράκ. Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ακόμα και το ενδεχόμενο να υπάρχει άτυπη συνεννόηση μεταξύ των πολύ διαφορετικών δυνάμεων που αντιτίθενται στον πόλεμο, συνεννόηση που θα μπορούσε να αποτελέσει και έναν ισχυρό μηχανισμό «αντι-προβοκάτσιας».

Η Ιστορία δεν μπορεί να επαναληφθεί αυτούσια, όπως τα φαινόμενα της ανόργανης φύσης, για έναν πολύ απλό λόγο: Οι άνθρωποι την ξέρουν.

Συμπέρασμα

Aπό τα όσα εκθέσαμε ως εδώ προκύπτουν τρία συμπεράσματα.

Πρώτον, έχουμε μια πολύ σοβαρή περαιτέρω υποβάθμιση και εκφυλισμό της διεθνούς πολιτικής ζωής. Το 2003 κυβερνήσεις σημαντικών χωρών και εκατομμύρια ανθρώπων σε όλο τον κόσμο κινητοποιήθηκαν κατά της εισβολής στο Ιράκ. Σήμερα, έχουμε φτάσει να στηριζόμαστε στον αμερικανικό Στρατό, τη CIA και σε συνωμοσίες στα παρασκήνια για να αποτραπεί μια μείζων καταστροφή.

Δεύτερον, κατά πάσα πιθανότητα, δεν θα πραγματοποιηθεί το σενάριο γενικού πολέμου κατά του Ιράν τις επόμενες μέρες και βδομάδες, αν και θα ήταν ανόητος κάποιος που θα έβαζε και το χέρι του στη φωτιά για αυτό.

Τρίτο, ακόμα κι αν δεν γίνει τίποτα, ακόμα και υπό τον Μπάιντεν, θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν ισχυρές δυνάμεις που θα προσπαθούν να καταστήσουν δυνατά τα πολεμικά σενάρια. Η επικίνδυνη ταλάντωση της κατάστασης στη Μέση Ανατολή (και παγκοσμίως) ανάμεσα στο χάος και τη σταθερότητα θα συνεχιστεί όσο δεν καταβάλλεται προσπάθεια για μια αληθινή αντιμετώπιση των προβλημάτων της Μέσης Ανατολής (και του κόσμου) που, όσο παραμένουν άλυτα θα τείνουν να επαναφέρουν από καιρού εις καιρόν αποκαλυπτικά σενάρια και τον κίνδυνο, σε δεδομένη στιγμή, να υλοποιηθούν.