του Δημήτρη Τσαϊλά, Υποναυάρχου ε.α. Υποψηφίου Ευρωβουλευτή με το ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ
Ρωτήθηκα γιατί αποφάσισα να συμμετάσχω στον πολιτικό συνδυασμό «Συμμετέχω για την Εθνική Κυριαρχία και την Κύπρο» ως υποψήφιος για τις επερχόμενες Ευρωεκλογές στις 9 Ιουνίου 2024.
Αυτή η απόφασή μου είναι μια προσέγγιση «βασισμένη στη πρόκληση». Ξεκινά βλέποντας τη συμμετοχή μου ως εγγενή αντιμετώπιση προκλήσεων ή επίλυση προβλημάτων. Ενώ οι άλλοι προσεγγίζουν την εκλογή, σκεπτόμενοι πρώτα τα ενδιαφέροντα ή τους στόχους του κόμματος τους, θεωρώ ότι αυτό είναι ως επί το πλείστον μια μάταιη άσκηση. Οι στόχοι ή τα ενδιαφέροντα που δεν συνδέονται με τις προκλήσεις του πραγματικού κόσμου είναι συνήθως ασαφείς, μη πρακτικοί και άκρως υποκειμενικοί.
Οι συγκρούσεις αυξάνονται στη γειτονιά της ΕΕ στα ανατολικά και στο νότο, η Ρωσία και η Τουρκία εμφανίζουν ολοένα και πιο επεκτατικές τάσεις. Επιπλέον, η Ευρώπη αντιμετωπίζει την ολοένα μειούμενη υποστήριξη της εξωτερικής πολιτικής επειδή οι ΗΠΑ προσανατολίζονται στον Ινδο-Ειρηνικό και την Κίνα. Σε αυτό το πλαίσιο, μια ΕΕ ικανή να ενεργεί στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας είναι ένας εξαιρετικά σημαντικός στόχος, τον οποίο η ΕΕ έχει επίσης υιοθετήσει με την κατευθυντήρια ιδέα της «στρατηγικής αυτονομίας» και της «ευρωπαϊκής κυριαρχίας». Ωστόσο, στην πράξη η Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) εξακολουθεί να απέχει πολύ από αυτό που θα περίμενε κανείς από την ΕΕ, δεδομένου του μεγέθους της εσωτερικής της αγοράς και του οικονομικού της βάρους.
Η συζήτηση για τη μεταρρύθμιση της ΚΕΠΠΑ κινείται μεταξύ δύο πόλων: Από τη μία πλευρά, υπάρχει η ιδέα της αφαίρεσης της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας από τις δομές της ΕΕ και έτσι να δοθεί στις κυβερνήσεις των κρατών μελών μεγαλύτερο περιθώριο δράσης. Από την άλλη πλευρά, γίνονται προσπάθειες για κοινοτικοποίηση της ΚΕΠΠΑ. Αυτό σημαίνει ότι τα έργα θα ξεκινούν από την Επιτροπή και θα αποφασίζονται από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο με ειδική πλειοψηφία. Μια μέση οδός θα ήταν να επιτραπεί η λήψη αποφάσεων με επιφύλαξη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Εμείς με την παρουσία μας θα ζητήσουμε να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στα θέματα-τουρκικό casus belli, αποχώρηση στρατευμάτων κατοχής από την Κύπρο- και άλλα θέματα που αφορούν το νότο ή να ληφθούν μέτρα ad hoc σε συνασπισμούς διαφορετικών συμφερόντων ή μέσω ενός μόνιμου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφαλείας. Η μεταρρύθμιση της ΚΕΠΠΑ θα αποτελέσει σημαντικό θέμα στο εγγύς μέλλον και είναι απαραίτητη η παρουσία ανθρώπων χωρίς εξαρτήσεις που δεν θα επιτρέψουν την έκπτωση από τις κυρίαρχες εθνικές θέσεις.
Με τη συμμετοχή μας στην ΕΕ έχουμε σκοπό να χρησιμοποιήσουμε το παράθυρο ευκαιρίας που θα ανοίξει με την αναθεώρηση της Στρατηγικής Πυξίδας και να επηρεάσει τις διαδικασίες. Συγκεκριμένα, να προβούμε στις παρακάτω ενέργειες:
Να ζητήσουμε να παρουσιάσουν με σαφήνεια τη σημασία του εγγράφου. Αυτό μπορεί να ακούγεται περίεργο, αλλά το πιο περίεργο είναι ότι η Στρατηγική Πυξίδα στην καλύτερη περίπτωση ορίζει στόχους και τα μέσα για την επίτευξή τους. Ωστόσο μια πυξίδα μπορεί να βοηθάει να βρεθεί η κατεύθυνση από ένα σημείο σε ένα άλλο, αφήνει ωστόσο ασαφείς τους στόχους της πολιτικής ασφάλειας της ΕΕ.
Να πιέσουμε για αποσαφήνιση της περιφερειακής εμβέλειας της Στρατηγικής Πυξίδας για κατάλληλη ιεράρχηση. Αν ακολουθήσετε την ανάλυση απειλών του εγγράφου και το κεφάλαιο για τις εταιρικές σχέσεις, αναπόφευκτα μένει η εντύπωση ότι η ΕΕ είναι παγκόσμιος πάροχος ασφάλειας. Ωστόσο, οι λειτουργικές παράγωγες δεν αφήνουν καμία αμφιβολία ότι το επίκεντρο του εγγράφου είναι ρεαλιστικά στην άμεση ευρωπαϊκή γειτονιά, χωρίς να λαμβάνει υπόψη ούτε την Κύπρο -έναν εταίρο όπου υπάρχει παράνομη κατοχή στο Βόρειο τμήμα του νησιού- ούτε τις απειλές που επανειλημμένα εκτοξεύει η Τουρκία κατά της Ελλάδας.
Να πιέσουμε για ιεράρχηση και από λειτουργική άποψη των θεμάτων του Ελληνισμού. Δεν έχει γίνει ακόμη σαφές ποια θα είναι, από τη σκοπιά των κρατών μελών, η κεντρική πρόκληση της πολιτικής ασφάλειας των επόμενων ετών, προς την οποία πρέπει πρωτίστως να προσανατολιστεί ο αντίστοιχος σχεδιασμός και από την οποία μπορούν να προκύψουν οι απαιτήσεις ικανότητας. Για εμάς είναι πρωτίστως η διαχείριση κρίσεων στην ευρωπαϊκή περιφέρεια ιδιαίτερα του νότου και στη συνέχεια η προστασία από την ισλαμιστική τρομοκρατία ή άμυνα έναντι της παραπληροφόρησης και των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο.
Τέλος, έχουμε τη βούληση να αγωνιστούμε να παρουσιάσουμε ένα έγγραφο εφαρμογής σχετικά με τα ελληνικά παράγωγα από το σχέδιο Στρατηγικής Πυξίδας. Με αυτόν τον τρόπο, σκεφτόμαστε να υπογραμμίσουμε εξωτερικά τη σοβαρότητά στην εξαγωγή συμπερασμάτων για τον δικό της σχεδιασμό πολιτικής ασφάλειας προς το συμφέρον της ΕΕ και εσωτερικά να εκφράσουμε την αποφασιστικότητά μας να δώσουμε στο σχέδιο Στρατηγικής Πυξίδας έναν πραγματικά στρατηγικό χαρακτήρα για την ελληνική πολιτική.