του Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Όχι… Δεν πρόκειται για λάθος κίνηση των Αμερικανών, όπως σκόπιμα σπεύδουν να διαδώσουν όσοι φροντίζουν να εξασφαλίσουν πίστωση χρόνου στην κυβέρνηση, διευκολύνοντας την προσπάθειά της να διαχειριστεί επικοινωνιακά την κατάρρευση του φαιδρού διπλωματικού της αφηγήματος, αλλά κι εκείνοι που επιδιώκουν να συντηρήσουν ένα περιβάλλον τεχνητής ασάφειας και ψευδαισθήσεων για τις πραγματικές Αμερικανικές προθέσεις απέναντι στην χώρα μας…
Η απόφαση των ΗΠΑ να αποδομήσουν πλήρως το έτσι κι αλλιώς υπερτιμημένο αφήγημα του EastΜed, είναι μια συνειδητή επιλογή και είναι απολύτως εναρμονισμένη με τον οπορτουνιστικό τακτικισμό στον οποίο καταφεύγει η πολλαπλά «τσαλακωμένη» υπερδύναμη, προκειμένου να διαχειριστεί στοιχειωδώς την περιφερειακή της ατζέντα. Είναι λοιπόν φανερό ότι, η επίκληση των αιτιάσεων που σχετίζονται με το κακό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και την αμφίβολη οικονομική βιωσιμότητα του συγκεκριμένου προγράμματος, είναι εντελώς προσχηματική και ως τέτοια δεν μπορεί να «χρυσώσει το χάπι». Οι Αμερικανοί άλλωστε, κλείνοντας ευθέως το μάτι στην δήθεν «απομονωμένη» Τουρκία, δηλώνουν χωρίς περιστροφές αλλά και χωρίς να μασάνε τα λόγια τους, ότι εκλαμβάνουν το πρόγραμμα EastMed ως αιτία που προκαλεί εντάσεις και τροφοδοτεί την αποσταθεροποίηση της Ανατολικής Μεσογείου.
Η επιλογή τους λοιπόν να επενδύσουν στην προσδοκώμενη εργαλειοποίηση της Τουρκίας στα πολλαπλά μέτωπα της ρευστής Ευρασιατικής σκακιέρας που θεωρούνται κρίσιμα για την ευόδωση της αναθεωρημένης Αμερικανικής στρατηγικής, εξαργυρώνεται κατ’ αρχήν με την ουσιαστική αποδοχή εκ μέρους τους, της Τουρκικής αναθεωρητικής ατζέντας. Αυτό είναι το κυρίαρχο μήνυμα που αποπνέει το non-paper του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και όλα τα υπόλοιπα που λέγονται ή γράφονται, είναι απλώς ανέξοδες φλυαρίες για αφελείς.
Αυτό που πλαγιοκοπείται λοιπόν από την Αμερικανική πολιτική ηγεσία, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ η αμφιλεγόμενη βιωσιμότητα ενός έργου (του EastMed) αλλά ο στρατηγικός χαρακτήρας ενός αφηγήματος γύρω από το οποίο θα μπορούσε να δομηθεί ένα πλέγμα πολυδύναμης στρατηγικής ανάσχεσης της Τουρκικής επιθετικότητας αλλά και του ίδιου του σκληρού πυρήνα του Τουρκικού μεγαλοϊδεατισμού σε τελευταία ανάλυση.
Με την συγκεκριμένη απόφαση, οι Αμερικανοί εγκαταλείπουν πλήρως τα προσχήματα και ουσιαστικά τραβάνε το χαλί κάτω από τα πόδια της Ελλάδας και της Κύπρου. Ναι… ΜΟΝΟ της Ελλάδας και της Κύπρου, αφού οι υπόλοιποι συντελεστές… ΚΑΙ το Ισραήλ…ΚΑΙ η Αίγυπτος… παραμένουν ενεργοί πρωταγωνιστές και όχι Ιφιγένειες στον περιφερειακό τους σχεδιασμό.
Θα μπορούσε η εξέλιξη να είναι διαφορετική;;;
Όχι δεν θα μπορούσε. Διότι δεν διδαχτήκαμε τίποτε από το παρελθόν. Διότι παραμείναμε εμμονικά προσκολλημένοι στην παρανοϊκή ανάγνωση των δεδομένων και της Ιστορίας. Και κυρίως διότι η κρατούσα αντίληψη που συντηρείται και αναπαράγεται ευλαβικά, είχε εν πολλοίς προδιαγράψει όλα όσα έμελλε να ακολουθήσουν.
Η λογική του παρασιτικού προστατευτισμού από την οποία διαπερνάται σύσσωμη η πολιτική τάξη της χώρας, συντηρεί ένα πέπλο από τραγικές αυταπάτες, ταρατατζούμ και ανούσια κουκουρούκου, για όσο διάστημα ο υποτελής έχει την ψευδαίσθηση ότι διαπραγματεύεται την θέση του στο κρεβάτι του Προκρούστη. Η επαναφορά στην πραγματικότητα ωστόσο, είναι κατά κανόνα μια διαδικασία επώδυνη και αυτό ακριβώς είναι που καλείται σήμερα να βιώσει η χώρα. Μια χώρα που παρέδωσε στους Αμερικανούς το σύνολο της Επικράτειάς της και δυστυχώς ΔΕΝ απαίτησε ούτε καν το δικαίωμα να της εγγυηθούν πως το Αιγαίο και η ΝΑ Μεσόγειος, θα παραμείνουν θάλασσες στις οποίες το Διεθνές Δίκαιο θα εφαρμόζεται με τρόπο υποδειγματικό και αδιαφιλονίκητο.
Οι περιφερειακές συνευρέσεις δυστυχώς παρέμειναν συνευρέσεις με αποκρυσταλλώματα πρωτίστως επικοινωνιακά και δεν αναβαθμίστηκαν σε πραγματικά στρατηγικές συμμαχίες προσανατολισμένες στην προώθηση ενιαίων και αλληλοεξαρτώμενων στρατηγικών στην βάση ενός ολοκληρωμένου διπλωματικοπολιτικού και επιχειρησιακού σχεδιασμού που θα τροποποιούσε δραματικά και αμετάκλητα την περιφερειακή ατζέντα.
Η διπλωματική κινητικότητα της τελευταίας περιόδου, προφανώς έδωσε μια ανάσα αισιοδοξίας αλλά δημιούργησε και νοσηρά φαινόμενα εφησυχασμού. Μιντιακό και πολιτικό σύστημα «πούλησαν» την μετάβαση από την απάθεια στην κινητικότητα, αλλά αποσιώπησαν το κρίσιμο. Και το κρίσιμο είναι πως η διπλωματική κινητικότητα είναι μια διεργασία που δεν αξιολογείται αυτοτελώς, αλλά πάντα σε συνάρτηση με την αποτελεσματικότητά της και κυρίως σε συνάρτηση με την ικανότητά της να ανοίγει δρόμους για την μετάβαση της χώρας σε ένα διαφορετικό γεωπολιτικό status, με πολλαπλά ενισχυμένη την θέση, το ρόλο και την βαρύτητα του λόγου της.
Τέλος, την κρίσιμη μεταβατική περίοδο που μεσολάβησε, με την καθολική κλιμάκωση της Τουρκικής επιθετικότητας και ενώ τα πάντα είχαν αρχίσει να γίνονται απολύτως ξεκάθαρα για τις πραγματικές προθέσεις των Αμερικανών αλλά και του Βερολίνου, η πατρίδα μας είχε σειρά ευκαιριών προκειμένου να επενδύσει σε μια στρατηγική σύγκρουσης συμφερόντων, ή ακόμη και να απειλήσει την συνοχή των ευρωατλαντικών δομών μετατρέποντας τους φόβους κυρίως των Αμερικανών σε πραγματικό εφιάλτη. Δυστυχώς δεν το έπραξε. Η Ελληνική κυβέρνηση επέλεξε και πάλι να συμβιβαστεί με τον ρόλο του δεδομένου, του πρόθυμου και του βολικού, εξαργυρώνοντας φτηνά την προθυμία της και τον συμβιβασμό της, με μερικά ανώδυνα φιλικά χτυπήματα στην πλάτη και με επικοινωνιακά ταρατατζούμ χωρίς κανένα απολύτως ουσιαστικό αντίκρισμα. Κάπως έτσι φτάσαμε σήμερα μπροστά στο ταμείο…
Με τις ΗΠΑ να ταπεινώνουν τον «στρατηγικό τους εταίρο και συνομιλητή»… Τον πολύτιμο «πυλώνα σταθερότητας» της Βαλκανικής και της ΝΑ Μεσογείου… και λοιπά μπλά – μπλά, δηλώνοντάς του ευθέως (αν και περιφραστικά) ότι το Τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι εγγύηση περιφερειακής σταθερότητας, ενώ τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας είναι παράγοντας αποσταθεροποίησης και πρέπει να εγκαταλειφθούν…
Με τον Ιμπραχήμ Καλίν, εκπρόσωπο της Τουρκικής προεδρίας και εξ απορρήτων του Ερντογάν, να προϊδεάζει (και δυστυχώς να επαληθεύεται) για μια σειρά από νέες περιφερειακές πρωτοβουλίες που βρίσκονται σε εξέλιξη και ενσωματώνονται στον Τουρκικό σχεδιασμό και ταυτόχρονα να φροντίζει να καταστήσει σαφή την αποφασιστικότητα της Τουρκίας να επιταχύνει τα βήματα που θα πρέπει να γίνουν για να επιτευχθεί η ουσιαστική εξομάλυνση των σχέσεων με τους πάντες και με προφανή στόχο την περιχαράκωση της Ελλάδας και της Κύπρου…
Με το ΕΛΙΑΜΕΠ και τους Ιωακειμίδηδες στον αντίποδα να κηρύσσουν τον “ανένδοτο” της εξευγενισμένης Υποταγής δια της συνεννόησης με την “Μεγάλη Τουρκία”…
Και με την Ελληνική κυβέρνηση να υποδέχεται αμήχανα τις εξελίξεις, με κουρελιασμένο το παρασιτικό αφήγημα, με φορτωμένα τα σκαπτικά μηχανήματα για να κατασκευάσει καινούρια hot-spots στα νησιά και αναζητώντας διέξοδο στην επικοινωνιακή διαχείριση έναντι των Ελλήνων πολιτών και όχι στο πεδίο, εκεί που ανακτάται η πρωτοβουλία των κινήσεων και τροποποιούνται οι κανόνες του παιχνιδιού.
Αυτή η εξέλιξη, δεν είναι ήττα διπλωματική… Είναι η ολοκληρωτική κατάρρευση ενός νεφελώματος που πλασαρίστηκε ως πεμπτουσία μιας αναβαθμισμένης και πολλά υποσχόμενης περιφερειακής στρατηγικής, και μετατρέπεται εξαιτίας ενός πατσαβουρόχαρτου, σε σύγχρονο Βατερλό και μάλιστα άνευ αγώνος.
