Κώστας Σαρικάς
Οι νέες γεωστρατηγικές ισορροπίες ξεκάθαρα αναβαθμίζουν κατακόρυφα το ρόλο της Ελλάδας και κυρίως της Κρήτης.
Οι πρώτες ενδείξεις-με δεδομένο ότι η ανάλυση των σεισμογραφικών ερευνών του Sanco Swift θα διαρκέσουν μήνες- δείχνουν όπως αναφέρουν επιστημονικές πληροφορίες εξαιρετικά ενθαρυντικές για κοιτάσματα υδρογονανθράκων Νότια της Κρήτης. Με ανάλογες εκτιμήσεις και για την ευρύτερη θαλάσσια περιοχή έως και τις ακτές της Λιβύης καθώς το ερευνητικό σκάφος έχει φτάσει έως τα όρια της μέσης γραμμής μεταξύ της Κρήτης και της Αφρικανικής χώρας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η πρώτη ερευνητική γεώτρηση από τον ενεργειακό κολοσσό Exxon–Mobil προγραμματίζεται πλέον ακόμα και εντός του 2024, νωρίτερα δηλαδή από τον αρχικό σχεδιασμό.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι πίσω από τη διαφαινόμενη αλλαγή στάσης ακόμα και στο εσωτερικό κρύβονται οι έντονες πιέσεις των παγκοσμίως ισχυρών με πρώτους τους Αμερικανούς οι οποίοι επιθυμούν γρήγορη εκμετάλλευση των αποθεμάτων υδρογονανθράκων με συνεννόηση όλων των κρατών της περιοχής. Και αποπομπή της προβληματικής Τουρκίας από τις συγκεκριμένες θαλάσσιες ζώνες οι οποίες άλλωστε βρίσκονται πολλές εκατοντάδες μίλια μακριά από τις ακτές της. Με την Άγκυρα να κινδυνεύει να μείνει εκτός της ενεργειακής ‘’σκακιέρας’’ εξαιτίας τις προκλητικής στάσης της να διεκδικεί ως δήθεν περιφερειακή υπερδύναμη τη μερίδα του λέοντος παρά το γεγονός ότι αυτό αντίκειται στους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας με τους οποίους ρυθμίζονται τα ζητήματα διευθέτησης των θαλάσσιων ζωνών. Και ενώ σταθερά τα τελευταία χρόνια η Τουρκία προβάλλει όλο και πιο έντονα τη διπλωματία των κανονιοφόρων όπως κατέδειξε εμφατικά στην Κύπρο όταν ανέπτυξε πολεμικά πλοία απέναντι σε ερευνητικά και πλωτά γεωτρύπανα.
Οι νέες γεωστρατηγικές ισορροπίες ξεκάθαρα αναβαθμίζουν κατακόρυφα το ρόλο της Ελλάδας και κυρίως της Κρήτης η οποία αποτελεί το πλωτό φρούριο της χώρας μια ‘’ανάσα’’ από τις θαλάσσιες ζώνες που κρύβουν θησαυρούς. Και δίνουν τεράστιο πλεονέκτημα στην Αθήνα να μετατρέψει το νησί σε φρουρό των ενεργειακών αποθεμάτων της περιοχής. Και μπορεί στην Κύπρο το Τουρκικό πολεμικό ναυτικό να έχει τη δυνατότητα να προβάλλει ισχύ όμως Νότια της Κρήτης το αβαντάζ περνά στην Ελληνική πλευρά.
Ήδη η Αίγυπτος έσπευσε να ανακοινώσει μονομερώς όρια ΑΟΖ με την Λιβύη ενώ νωρίτερα είχε έρθει σε συμφωνία και με την Ελλάδα για όρια θαλάσσιων ζωνών ακυρώνοντας ουσιαστικά το παράνομο Τουρκολιβυκό μνημόνιο. Κατά συνέπεια οποιαδήποτε προσπάθεια της Άγκυρας να προχωρήσει σε τετελεσμένα στη συγκεκριμένη περιοχή δείχνει καταδικασμένη. Αυτό όμως αυξάνει τον κίνδυνο να επιχειρήσει να μεταφέρει αλλού την ένταση σε πιο ευνοϊκό για αυτή περιβάλλον όπως ίσως στο Ανατολικό Αιγαίο γεγονός που γνωρίζουν καλά η Αθήνα και το Ελληνικό Επιτελείο.