Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου, [email protected] www.kalkis.eu
Η είδηση της ημέρας για τη Γαλλία είναι ότι από μια κωμόπολη των 3.500 κατοίκων της χώρας, της περιοχής της Νορμανδίας, στο Grand-Bourgtheroulde, ο Μακρόν εγκαινίασε σήμερα στις 4 μ.μ. μπροστά σε 600 αιρετούς άρχοντες τον «ευρύ εθνικό διάλογο» (grand debat national), όπως έχει αποκληθεί από τον ίδιο. Επιλέχθηκε αυτή η κωμόπολη γιατί θεωρήθηκε αντιπροσωπευτική της σημερινής γαλλικής επαρχίας : το 1/3 των κατοίκων της είναι εργαζόμενοι ή επιχειρηματίες, το 1/3 είναι συνταξιούχοι και το 1/3 είναι νέοι. Οι 8 στους 10 κατοίκους της μετακινούνται με το αυτοκίνητό τους, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του καναλιού France2 που παρακολούθησα σήμερα το πρωί στις ειδήσεις των 07.30. Προς τούτο πολλοί πολίτες πήγαν και
έγραψαν τα παράπονά τους στο βιβλίο παραπόνων και προτάσεων (cahier des doléances) των κατά τόπους Δημάρχων, o Macron έστειλε στους Γάλλους μια ανοιχτή επιστολή-πρόσκληση (Lettre aux Français) για τη συμμετοχή τους σε αυτόν κατόπιν κληρώσεως, ένας ειδικός ιστότοπος (https://granddebat.fr/) δρομολογήθηκε για χρήση των ενδιαφερομένων, 5 κεντρικοί συντονιστές, 2 κυβερνητικοί : ο Sébastien Lecornu και η Emmanuelle Wargon και 3 μη κυβερνητικοί, ορίστηκαν για να παρακολουθήσουν την όλη πρωτόγνωρη αυτή διαδικασία. Από κάποιους θεωρείται το εγχείρημα αυτό «στάχτη στα μάτια των πολιτών» και από κάποιους άλλους θεωρείται μια ευκαιρία να εκφραστούν άμεσα, να κριτικάρουν και να προτείνουν οι πολίτες, εξ ου και ένας στους δυο Γάλλους είναι υπέρ αυτού του διαλόγου (δηλαδή περίπου 33.130.000 επί συνόλου 66.360.000 κατοίκων), σύμφωνα με σχετικές δημοσκοπήσεις που έγιναν αυτές τις μέρες και παρακολούθησα (15-1-2019) στην εκπομπή L’heure de Bachelot του καναλιού LCI.
Όπως είναι εύκολα κατανοητό, τα μεν κακόπιστα «κίτρινα γιλέκα» (γιατί υπάρχουν και καλόπιστα) και σύσσωμη η αντιπολίτευση θα εύχονταν να αποτύχει οικτρά αυτός ο διάλογος, για να στριμώξουν ακόμα περισσότερο τον Μακρόν από ό,τι είναι σήμερα ήδη στριμωγμένος, ο δε Μακρόν και οι μισοί περίπου Γάλλοι επιθυμούν να απεγκλωβιστούν από ένα αδιέξοδο Σαββατιάτικο επαναλαμβανόμενο διαδηλωτικό κλίμα (τους ακούω και τους βλέπω αυτούς να λένε στα κανάλια : «φτάνει πια!» (ça suffit!) που οδηγεί σε αρνητικούς δείκτες : της οικονομίας γενικά (εκτιμώ ότι το έλλειμμα της Γαλλίας θα είναι κοντά στο 4% του ΑΕΠ για το 2019, κι όχι 2,8% που προβλέπει ο φετινός προϋπολογισμός), του εμπορίου, του τουρισμού, του κλεισίματος επιχειρήσεων γιατί δεν μπορούν να δουλέψουν μέσα σε αυτό το κλίμα, της απασχόλησης (100.000 περίπου εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα έχουν τεθεί σε προσωρινή αργία σύμφωνα με τις επαγγελματικές ενώσεις), των ζημιών σε βάρος ιδιωτικών και αυτοδιοικητικών εγκαταστάσεων και εξοπλισμών, της αμαύρωσης της εικόνας της Γαλλίας στον έξω κόσμο.
Όμως στριμωγμένος δεν είναι μόνο ο Μακρόν.
Στριμωγμένα νομίζω ότι είναι και τα «κίτρινα γιλέκα». Γιατί εξ αρχής ήταν διασπασμένα, αφού στις τάξεις τους συμμετείχαν : καλόπιστοι σε δεινή οικονομική θέση διαδηλωτές, μετριοπαθή μέλη που ήταν και είναι υπέρ του διαλόγου με την εξουσία και οι με καθοιονδήποτε τρόπο ανατροπείς που επιζητούν μια 6η ακαθόριστη γαλλική δημοκρατία και κατάργησης της ισχύουσας 5ης δημοκρατίας. Οι τελευταίοι απειλούν μέχρι και με θάνατο (!) άλλα μέλη των «κίτρινων γιλέκων» με τα οποία διαφωνούν ως προς την ακολουθητέα τακτική, όπως επιβεβαίωσε σήμερα η ίδια η Ingrid Levavasseur (με το κίτρινο γιλέκο μεταξύ Eric Drouet και της Jacline Mourot στη διπλανή φωτο), νοσηλεύτρια, κατοίκου της παραπάνω κωμόπολης Grand-Bourgtheroulde, στην πρωινή εκπομπή Aydrey et Co του καναλιού LCI την οποία και παρακολούθησα στις 15-1-2019. Αυτή λοιπόν η κυρία είπε ότι θα συμμετάσχει στον «ευρύ εθνικό διάλογο», παρά τη δυσπιστία που έχει για τις προθέσεις του Μακρόν. Από την πλευρά της, η Jacline Mourot, υπνο-θεραπεύτρια στο επάγγελμα, στην ίδια εκπομπή του χθες, 14-1-2019, την οποία επίσης παρακολούθησα, δήλωσε και αυτή ότι θα συμμετάσχει στον εν λόγω διάλογο με τις μεγάλες της βέβαια επιφυλάξεις για την καλοπιστία της κυβέρνησης. Μάλιστα επιβεβαίωσε ότι θα ιδρύσει ένα νέο κόμμα με την επωνυμία «οι Αναδυόμενοι» (les Emérgents), του οποίου το καταστατικό επεξεργάζεται ομάδα της και το οποίο θα συμμετάσχει στις προσεχείς ευρωεκλογές τον Μάιο του 2019. Αφού βέβαια διαβάσαμε πριν λίγο καιρό ότι μια τοπική επιτροπή άλλων «κίτρινων γιλέκων» από την περιφέρεια της Μασσαλίας, δήλωσε και αυτή, ότι θα ιδρύσει νέα παράταξη, όχι τους «Αναδυόμενους», με την οποία θα συμμετάσχει στις προσεχείς ευρωεκλογές αλλά και στον «ευρύ εθνικό διάλογο». Και ποιοι απομένουν λοιπόν στα «κίτρινα γιλέκα», αν έτσι έχουν τα πράγματα ; Αυτοί που τους καλούν τα κόμματα της Λεπέν και του Μελανσόν να τους δώσουν θέσεις στα ευρωψηφοδέλτιά τους. Δηλαδή να τους καπελώσουν.
Για τον γράφοντα τόσο ο Μακρόν όσο και τα «κίτρινα γιλέκα» έχουν μπροστά τους ένα δύσκολο στοίχημα να κερδίσουν ή να χάσουν ή να συγκλίνουν. Αν δεν περπατήσει ο «ευρύς εθνικός διάλογος» που σήμερα δρομολόγησε η κυβέρνηση, προφανώς θα αποτελέσει δεινή ήττα της από την οποία πολύ δύσκολα θα μπορέσει να δραπετεύσει. Αν επιτύχει ο εν λόγω διάλογος, θα αποτελέσει δεινή ήττα για τα σκληρά «κίτρινα γιλέκα» τα οποία περνάνε ήδη κρίση, όπως σκιαγράφησα παραπάνω και δημοσιεύουν σήμερα τα γαλλικά ΜΜΕ. Πώς σε αυτήν την περίπτωση θα κρατήσουν ζωντανή και μαχητική τη βάση τους η οποία δεν ξεπέρασε ποτέ τις 280.000 με 500.000 μαχητικού κόσμου στα 66.330.000 Γάλλων ;
Νομίζω ότι σημαντικό ρόλο θα παίξουν ή όχι σε αυτό το ριψοκίνδυνο και ασαφές εγχείρημα οι αιρετοί της γαλλικής τοπικής αυτοδιοίκησης, όπως δείχνει η διπλανή φωτό της ηλεκτρονικής έκδοσης του LE MONDE στις 15-1-2019. Σε αυτούς ποντάρει η κυβέρνηση του Μακρόν. Όμως μεγάλος αριθμός των Δημάρχων δεν θέλουν να αναλάβουν την υπευθυνότητα μιας πιθανής αποτυχίας του εν λόγω επιτόπιου συμμετοχικού διαλόγου ανάδειξης της βούλησης της λαϊκής βάσης. Εξάλλου πολλοί από αυτούς θυμούνται εκδικητικά ότι «τώρα τους θυμήθηκε, επειδή τους έχει ανάγκη», ενώ από την ανάληψη των καθηκόντων του γάλλου προέδρου τον κατηγορούν ότι τους «αγνόησε επιδεικτικά».
Μήπως λοιπόν οι Δήμαρχοι της επαρχίας θα μπορούσαν να βγάλουν από το αδιέξοδο τον Μακρόν, επειδή γνωρίζουν τον κόσμο τους (μέσα και τα κίτρινα γιλέκα) και είναι συνηθισμένοι σε τέτοιου είδους τοπικές διαβουλεύσεις ; Η εν λόγω 1η διαβούλευση, την οποία παρακολούθησα απευθείας από το ειδησεογραφικό κανάλι BFM-TV, πήγε εντυπωσιακά. Οι συμμετάσχοντες αιρετοί πήραν τον λόγο, ένας-ένας, με αντιπροσωπευτικό τρόπο από όλη τη Νορμανδία, επιδίδοντας ιδιοχείρως «τα παράπονα των δημοτών τους» και τις προτάσεις τους μέσα σε ένα δημοκρατικό κλίμα, αντάξιο της Γαλλίας. Ο Μακρόν δεν μίλησε εισαγωγικά ούτε 5 λεπτά. Άκουσε με προσοχή όλους τους Δημάρχους, άνδρες και γυναίκες, κράτησε τις σημειώσεις του, συγκέντρωσε τις παρεμβάσεις των αιρετών, τις ομαδοποίησε για να τις απαντήσει στο τέλος, ενός 1ου Γύρου ερωταπαντήσεων, ενός 2ου, 3ου, 4ου … έως να πάρουν απαντήσεις οι πάντες ! Η διαδικασία αυτή άρχισε στις 4 μ.μ. Ελλάδος, είμαστε στις 10.30 μ.μ., δεν έχει τελειώσει ακόμα και συνεχίζει να μεταδίδεται απευθείας από την BFM-TV την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές.
Το κλίμα της διαβούλευσης ; Εξαιρετικό. Από αιρετούς που δεν είναι του κόμματος η «Γαλλία Εμπρός» του Μακρόν. Ο Μακρόν δεν έκανε ακόμα αυτοδιοικητικές εκλογές οι οποίες θα γίνουν το 2020. Μέχρι σήμερα δεν έχει παρά ελάχιστους αυτοδιοικητικούς φίλους. Στερείται αυτοδιοικητικής αγκίστρωσης. Από εδώ και πέρα θα πρέπει να κάνει, αν κάνει.
Σημειώνω ότι έξω από την σχολική αίθουσα του διαλόγου συγκεντρώθηκαν το απόγευμα κάπου 200 «κίτρινα γιλέκα» που ήθελαν να πλησιάσουν απειλητικά τον Μακρόν, αλλά τους κράτησαν σε απόσταση ασφαλείας οι αστυνομικές δυνάμεις. Προηγουμένως όμως, κάποιοι μετριοπαθείς από τα «κίτρινα γιλέκα» ζήτησαν και είχαν συνάντηση κατ’ιδίαν με την συντονίστρια Emmanuelle Wargon (η οποία εικονίζεται μαζί με τον Sébastien Lecornu στη φωτό) και έθεσαν τα θέματά τους.