Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου, [email protected], www.kalkis.eu
Αυτό προκύπτει από το εμπεριστατωμένο ρεπορτάζ, με συγκεκριμένες μαρτυρίες στον Jérémie Berlioux, ανταποκριτή στην Κωνσταντινούπολη, και στην Marie Tihon, δημοσιογράφους της ηλεκτρονικής Libération, στις 18-5-2020 με τίτλο : «Φυλακές : η Τουρκία αναπτύσσει [ένα απάνθρωπο μοντέλο} (Prisons : la Turquie développe «un modèle inhumain»). Έτσι φιμώνονται οι Τούρκοι αντιφρονούντες, όπως είχα γράψει στις 16-4-2020 στις Ανιχνεύσεις : ΕΔΩ
Το εν λόγω μοντέλο σφυρηλατείται, κοντά στην Κωνσταντινούπολη, στο συγκρότημα φυλακών του Silivri που φιλοξενούν τους αντιπάλους της εξουσίας, οι οποίοι καταδικάστηκαν για «τρομοκρατία» μετά από 
νοθευμένες δικαστικές ακροάσεις. Μεταξύ των 23.000 φυλακισμένων που κρατούνται συχνά στην απομόνωση, ορισμένοι εκτίουν εκεί την προφυλάκιση τους που όμως διαιωνίζεται.
Τα δικαστικά νέα στην Τουρκία αντιστοιχούν σε μια πληθώρα πολιτικών δικών που η πανδημία του κορωνοϊού δεν θα μπορούσε παρά να διακόψει προσωρινά : η δίκη του Gezi, της Cumhuriyet, της Oda TV, της Διεθνούς Αμνηστίας, των δικηγόρων του CHD, των αιρετών του HDP… και πάει λέγοντας. Μιλάμε εδώ για δίκες που μοιάζουν με άθλιες θεατρικές παραστάσεις όπου κατηγορούμε χωρίς αποδείξεις, υπερασπιζόμαστε χωρίς να ακουγόμαστε και όπου μας ακούνε χωρίς αμεροληψία. Γενικά οι δίκες οδηγούν σε καταδικαστικές αποφάσεις, σε δελτία τύπου που καταγγέλλουν την έλλειψη ανεξαρτησίας του συστήματος δικαιοσύνης και, τελικά, άρθρα στον τύπο στα οποία καταλήγουν να μπερδεύονται τα ονόματα των κατηγορουμένων και τα κατηγορητήρια φαίνονται να περιορίζονται σε μια λέξη. : τρόμος (terör), όπως αναφέρουν οι παραπάνω ρεπόρτερς.
Πριν από μερικές δεκαετίες, όπως π.χ. στη δεκαετία του ’90 στην κορύφωση του πολέμου ενάντια στους Κούρδους αντάρτες του ΡΚΚ, η καταπίεση έκανε ρίμα με βασανιστήρια και απαγωγές στην Τουρκία. Αυτή έχει πλέον λάβει μια άλλη μορφή : τη χρήση του δικαστικού σώματος για καταπιεστικούς σκοπούς. «Η δικαιοσύνη θα όφειλε να είναι το καταφύγιο σε περίπτωση παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», εξηγεί ο Andrew Gardner, ειδικός για την Τουρκία στη Διεθνή Αμνηστία. «Σήμερα είναι η δικαιοσύνη που παραβιάζει τα δικαιώματα των ατόμων».
Τούτο μεταφράζεται από μια πολιτική μαζικών φυλακίσεων. Πράγματι, στις αρχές του 2020, η Τουρκία είχε 294.000 κρατούμενους για 83 εκατομμύρια κατοίκους. Δηλαδή σχεδόν 5 φορές περισσότερους από ό,τι είχε 
η Γερμανία για έναν παρόμοιο πληθυσμό. Λέγεται ότι περίπου 40.000 είναι πολιτικοί κρατούμενοι. Από το διευρυνόμενο αρχιπέλαγος φυλακών (οι 104 βρίσκονται υπό κατασκευή) αναδύεται το σωφρονιστικό κέντρο του Silivri. Για τους 23.000 κρατούμενους, το Silivri αποτελεί το πρωτότυπο του τι θα μπορούσε να γίνει το σύστημα φυλακών της Τουρκίας. «Όταν έχτισαν αυτόν τον τύπο κρατητηρίου, σίγουρα προσπάθησαν να δημιουργήσουν ένα απάνθρωπο μοντέλο φυλακής», 
δήλωσε ο δημοσιογράφος και (ανεξάρτητος) βουλευτής Ahmet Sik, ο οποίος έχει φυλακιστεί εκεί δύο φορές σε μια δεκαετία. Βρίσκουμε εκεί κελιά απομόνωσης και κελιά των τριών ατόμων. Όλα είναι ανοιχτά σε μικρές περιφραγμένες αυλές που περιβάλλονται από έναν τοίχο με κάγκελο στην κορυφή. Ο ουρανός είναι ορατός με δυσκολία. «Είμαστε συνεχώς κλειδωμένοι μεταξύ σκυροδέματος και σιδήρου». Από τις 9 υπερπλήρεις φυλακές του εν λόγω συγκροτήματος, η φυλακή 9 είναι η πιο γνωστή. «Εδώ βάζουν τους 
VIP τρομοκράτες», ειρωνεύεται ο Yigit Aksakoglu, ένα μέλος της κοινωνίας των πολιτών, το οποίο πέρασε 7 μήνες στο Silivri το 2018 και το 2019, στο πλαίσιο της δίκης του Gezi (δηλαδή της εξέγερσης εναντίον της κυβέρνησης το 2013). 
Μαζί με τους κρατούμενους με αποδεδειγμένους δεσμούς με τρομοκρατικές οργανώσεις, βρίσκουμε τον συγγραφέα Ahmet Altan, κατηγορούμενο ότι έστειλε μηνύματα στους ηγέτες του πραξικοπήματος του 2016, τον φιλάνθρωπο Osman Kavala για την υποτιθέμενη υποστήριξή του στους «κακοποιούς» του κινήματος Gezi, ή ακόμη και τον Selçuk Kozagaçli, τον 
πρόεδρο της Ένωσης Προοδευτικών Δικηγόρων (CHD, της αριστεράς). Για αυτούς, όπως και για πολλούς κρατούμενους, η ρετσινιά της «τρομοκρατίας» προέρχεται από ένα οπλοστάσιο αόριστων νομικών διατάξεων, που χρησιμοποιούνται 
συχνά καταχρηστικά και στοχεύουν στην εξάλειψη των αντιφρονούντων.
«Η φυλακή Silivri αριθμός 9 είναι μια φυλακή υψίστης ασφάλειας. Γι ‘αυτό οι διάσημοι άνθρωποι είναι κλειδωμένοι εκεί», εξηγεί ο Ramazan Demir. Αυτός ο δικηγόρος τη γνωρίζει καλά, αφού πέρασε εκεί 156 ημέρες το 2016 για «δυσφήμιση του τουρκικού κράτους» μέσω των προσφυγών του ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η αυθαιρεσία αποτελεί τον κανόνα σε αυτές τις φυλακές. Εκτός από τις αποκλίσεις από τις 
δικαστικές διαδικασίες, τα αιτήματα των κρατουμένων παραμένουν αναπάντητα, γίνονται περιστασιακές κατασχέσεις της αλληλογραφίας και των βιβλίων των κρατουμένων, καθώς και έλεγχοι με κάμερες και συστηματικές σωματικές έρευνες. Από μακριά, το συγκρότημα φυλακών του Silivri φαίνεται ως μια πραγματική μικρή πόλη, απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο. Χρειάζονται δύο ώρες με το αυτοκίνητο, δηλαδή
σχεδόν διπλάσιο χρόνο σε σχέση με τις δημόσιες συγκοινωνίες, για να πας εκεί από το κέντρο της Κωνσταντινούπολης. Η μετάβαση εκεί είναι μια μακρά και ακριβή περιπέτεια. «Για τις οικογένειες που ζουν σε άλλες πόλεις, είναι σχεδόν αδύνατο να έρθουν», υπογραμμίζει ο Batuhan Görgülü, ερευνητής στο Παρατηρητήριο Ανεξάρτητων Φυλακών του Cisst. Η συνέπεια είναι η αύξηση της απομόνωσης των κρατουμένων. «Αν συμβεί κάτι, δεν μπορείς να ξέρεις με σιγουριά. Κανένας ανεξάρτητος οργανισμός δεν είναι εξουσιοδοτημένος να επισκεφτεί τις φυλακές από το 
2015», εξήγησε. Το Silivri δεν έχει καμία σχέση με τη φυλακή Midnight Express. Τέρμα οι κοιτώνες των 50 ή 100 ατόμων και τα βασανιστήρια των φρουρών. Τη θέση τους πήραν τα μικρά κελιά όπου συναντάς μόνο τους δύο συγκρατούμενους σου. Δεν ελπίζεις σε κανένα περίπατο για να μιλήσεις με κάποιον, πέρα από τις εξωτερικές επισκέψεις και το πέρασμα από το ιατρείο. Και αλλοίμονο σε εκείνους που είναι κλειδωμένοι σε μεμονωμένα κελιά των 10 m2, όπως ο Yigit Aksakoglu. «Όταν βρεθείτε μόνος σας το βράδυ, συνεχίζετε να αναρωτιέστε τι θα συμβεί στη ζωή σας, αφού δεν ακούτε άλλη φωνή πέρα από τη δική σας, αυτό γίνεται ένας φαύλος κύκλος που είναι δύσκολο να ξεπεραστεί», διηγείται. Αντιμετωπίζοντας μια καλολαδομένη φυλακή, η αλληλεγγύη είναι ζωτικής σημασίας. «Καλώς ΗΡΘΑΤΕ ! Αν χρειαστείτε κάτι, μην διστάσετε!», άκουσε ο Yigit Aksakoglu, απογοητευμένος, όταν η βαριά μεταλλική πόρτα του κελιού του έκλεισε πίσω του για πρώτη φορά. Με δάκρυα στα μάτια του, λέει σήμερα: «Είναι αστείο. Οι γείτονές μου δεν είχαν τίποτα να προσφέρουν, εκτός από τη φωνή τους».
Παρακμή
«Η αλληλεγγύη είναι το πρώτο πράγμα που νιώθεις όταν φτάνεις», λέει ο Ramazan Demir . Θυμάται ότι έλαβε «τόνους» σημειωμάτων που ρίχτηκαν- πάνω από τους τοίχους της αυλής του- όταν έφτασε και ότι εργάστηκε σκληρά για να υπερασπιστεί τους συντρόφους του των κελιών. «Συνειδητοποίησα ότι δεν κάνουμε αρκετά για όσους βρίσκονται στη φυλακή, τους ξεχνάμε», εξηγεί. Μια μέρα μετά την απελευθέρωσή του, χωρίς να αφιερώσει χρόνο για να ξεκουραστεί από την κράτησή του, υπερασπίστηκε έναν από τους συντρόφους του στο δικαστήριο του Caglayan στην Κωνσταντινούπολη.
Τα τελευταία χρόνια, η προσωρινή κράτηση έχει γίνει ένα όπλο μαζικής πολιτικής αποτροπής. «Αν ξέρετε ότι θα βγείτε έξω, μπορείτε να μείνετε σε απομόνωση για χίλιες ή δύο χιλιάδες ημέρες», δήλωσε ο Aksakoglu. «Αν δεν ξέρετε, ακόμη και μια μέρα είναι πολύς χρόνος». Κατηγορήθηκε ότι ήταν συνεργός του επιχειρηματία Osman Kavala. Σύμφωνα με την εισαγγελία, ο τελευταίος ήταν ο εγκέφαλος μιας συνωμοσίας εναντίον της κυβέρνησης το 2013. «Ήμουν η φιγούρα ενός θεατρικού έργου στο οποίο ο Kavala ήταν ο πρωταγωνιστής, είπε. Οι δύο άνδρες λένε ότι συναντήθηκαν για πρώτη φορά στο Silivri, λίγες στιγμές πριν φορέσουν τις χειροπέδες τους για να μπουν στο δικαστήριο της φυλακής. Η χρήση προδικαστικής κράτησης θεωρείται η εξαίρεση. Σύμφωνα όμως με οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η προφυλάκιση έγινε ο κανόνας. Ο βουλευτής Ali Özkaya (του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, AKP, του Ερντογάν) δήλωσε ότι 
περίπου 53.000 κρατούμενοι περίμεναν τη δίκη τους τον Απρίλιο του 2020. Δεν είναι όλοι κρατούμενοι συνείδησης, αλλά πολλοί είναι θύματα της παρακμής του δικαστικού σώματος, διχασμένου μεταξύ του ερασιτεχνισμού και του φόβου.
Σύμφωνα με μια έρευνα του Reuters, περίπου το 45% των 21.000 δικαστών και 
εισαγγελέων ανέλαβαν τα καθήκοντά τους μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 και επομένως έχουν το πολύ 3 χρόνια εμπειρίας. Ο Hakki Koylu, πρόεδρος του AKP της επιτροπής δικαιοσύνης του Κοινοβουλίου, αναγνωρίζει ότι ορισμένοι «διορίστηκαν χωρίς την κατάλληλη εκπαίδευση». Προσθέτει, «βλέπουμε ορισμένες αποφάσεις που έβγαλαν. Δεν 
μπορούμε παρά μόνο να ελπίζουμε ότι τα εφετεία θα διορθώσουν αυτές τις αποφάσεις». Οι τελευταίες δεν παρεμπόδισαν όμως τις εκκαθαρίσεις. Οι δικαστές που είναι αρμόδιοι γνωρίζουν τι συνέβη στους προκατόχους τους γκιουλενιστές. Οι ποινές πρέπει να είναι στο ύψος των περιστάσεων. «Το κλίμα όμως του εκφοβισμού της κοινωνίας των πολιτών ισχύει και για τη δικαιοσύνη», δήλωσε ο Andrew Gardner της Διεθνούς Αμνηστίας.
Προειδοποίηση
Σε αυτό το στάδιο, η επίτευξη της διακοπής της προσωρινής κράτησης έχει γίνει το κεντρικό ζήτημα σε πολλές δίκες. Ο Osman Kavala αποτελεί το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτού του τρόπου τιμωρίας. Έχει φυλακιστεί χωρίς καταδίκη για πάνω από 900 ημέρες ! Τον Φεβρουάριο του 2020, αποφυλακίσθηκε και επέστρεψε αμέσως στη φυλακή ! «Οι αρχές θέλουν να τον τιμωρήσουν, χωρίς σοβαρά στοιχεία. Η προφυλάκιση είναι ένας απλός τρόπος για να γίνει αυτό. Είναι επίσης μια προειδοποίηση για όσους αυτός και άλλα πρόσωπα εκπροσωπούν», δήλωσε ο Andrew Gardner. Η άμεση επανα-σύλληψη των ανθρώπων που απελευθερώθηκαν από το δικαστήριο, μια πρακτική που πρέπει να χαρακτηριστεί ως ηθικό βασανιστήριο και που υπέστην κι εγώ ο ίδιος, φαίνεται να έχει γίνει μια κανονική δικαστική πρακτική». Η φυλάκισή του παραμένει αυθαίρετη. Καθώς και η απόφαση να μην απελευθερωθούν κρατούμενοι συνείδησης και εκείνοι που κρατούνται προσωρινά, κατά τη διάρκεια της επιδημίας του κορωνοϊού, ενώ περίπου 90.000 απλοί κρατούμενοι επωφελήθηκαν τον Απρίλιο από τον νόμο περί αμνηστίας.
Τουλάχιστον 44 κρατούμενοι βρέθηκαν θετικοί στον κοροναϊό στις φυλακές του Silivri.
Συμπέρασμα : το εργαλείο δουλειάς του τουρκικού καθεστώτος είναι ο τρόμος. Μην κωλώνετε νέο-έλληνες. Μην είστε ψοφοδεείς, απέναντι στις καθημερινές απειλές του Ερντογάν. Ενημερωθείτε και αποκαλύψτε τον συστηματικά, όπως έκαναν οι παραπάνω παθόντες Τούρκοι στους Γάλλους ρεπόρτερς.
