Η περικύκλωση της Ελλάδας από την Τουρκία όπως αποτυπώνεται στον χάρτη των εξελίξεων

Του Δημήτρη Λαδικού

Οι τελευταίες εξελίξεις γύρω από τα ελληνοτουρκικά, έπειτα και από τις δηλώσεις της διευθύντριας του ΕΛΙΑΜΕΠ στο κανάλι της ΕΡΤ, έφεραν σωρεία αντιδράσεων μέσα και έξω από την κυβερνητική παράταξη. Ωστόσο, αν θέλουμε να έχουμε αυτή τη στιγμή μια πιο σφαιρική άποψη για το πού βρίσκεται σήμερα η Τουρκία -όσον αφορά τις κινήσεις της στην περιοχή- και πού η Ελλάδα, ωφέλιμο θα ήταν να συνοψίσουμε τα τελευταία γεγονότα, τα οποία μπορούν να δώσουν απάντηση στην παραπάνω ερώτηση ή να προσθέσουν κάποια κομμάτια του παζλ στη γεωπολιτική σκακιέρα.

Η Τουρκία κερδίζει μεγάλο οπλικό πακέτο από Γερμανία

Πρώτον, πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας για τις σχέσεις Γερμανίας–Τουρκίας προέρχονται άμεσα από το ΕΛΙΑΜΕΠ, και συγκεκριμένα από τον πολιτικό αναλυτή και κύριο ερευνητή του, Ρόναλντ Μαϊνάρντους. Ο ερευνητής μεταφέρει πληροφορίες του Der Spiegel πως η γερμανική κυβέρνηση πρόκειται να εγκρίνει -για πρώτη φορά έπειτα από αρκετά χρόνια- μεγάλες συμφωνίες πώλησης όπλων στην Τουρκία. Ανάμεσα σε άλλα ο δημοσιογράφος του περιοδικού κάνει λόγο για εμπιστευτική λίστα η οποία αναφέρεται στην παράδοση 100 κατευθυνόμενων πυραύλων για την αεράμυνα πλοίων (close-in weapon system), 28 τορπιλών SeaHake της εταιρείας ThyssenKrupp και πακέτο για τον εκσυγχρονισμό τουρκικών υποβρυχίων γερμανικής κατασκευής. Η συμφωνία αγγίζει τα 336 εκ. ευρώ, κάτι που φανερώνει μια αλλαγή στάσης της Γερμανίας απέναντι στον ρόλο που πιστεύει ότι θα διαδραματίσει η Τουρκία στα ζητήματα της περιοχής.

Και αυτή η αλλαγή στάσης φαίνεται να σχετίζεται με το μεταναστευτικό. Στην ουσία, η Τουρκία εκμεταλλευόμενη την πίεση που ασκεί στην Ευρώπη με τις ροές μεταναστών -όπως έκανε και στο παρελθόν, λαμβάνοντας εκατομμύρια από την Ε.Ε. για να σταματήσει τις προωθήσεις μεταναστών- κερδίζει ως αντάλλαγμα τώρα και ένα μεγάλο οπλικό πακέτο, το οποίο μάλιστα έρχεται να αναβαθμίσει το ναυτικό της. Είναι αξιοπρόσεκτο το ότι αυτή η κίνηση γίνεται την ώρα που ανακινούνται διαρκώς οι συζητήσεις για το Αιγαίο και τις ΑΟΖ σε όλο το μήκος της Ανατολικής Μεσογείου.

Η Αλβανία κινείται υπό την καθοδήγηση της Τουρκίας

Δεύτερον, οι κινήσεις του Τούρκου προέδρου, Ερντογάν, στα δυτικά Βαλκάνια, μόνο ευοίωνες δεν θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν. Εδώ και καιρό έχει δημοσιευθεί η πρόθεση του Έντι Ράμα να δημιουργήσει εντός του κράτους του, της Αλβανίας, ένα ιδιότυπο καθεστώς, όπως αυτό του Βατικανό στην Ιταλία. Ο λόγος για το καθεστώς της μουσουλμανικής σέκτας των Μπεκτασήδων, για τους οποίους ο Ράμα επιζητά να εγκαθιδρύσει ένα κράτος εν κράτει. Πριν από μερικές μέρες ο Ερντογάν επισκέφθηκε την Αλβανία, τόσο για να έρθει σε συζητήσεις με τον θρησκευτικό ηγέτη των Μπεκτασήδων στην Αλβανία, Εντομόντ Μπραχίμαϊ (Μπαμπά Μόντι), όσο και για να διευθετήσει και να διαπραγματευτεί το ζήτημα αυτό και πολιτικά, καθώς αντιδράσεις έφεραν οι δηλώσεις του Ράμα για την ίδρυση του κράτους των Μπεκτασήδων στην πολυπληθή κοινότητα των Μπεκτασήδων στην Τουρκία. Παράλληλα, σαν άλλος κηδεμόνας, ο Ερντογάν εγκαινίασε το μεγαλύτερο μουσουλμανικό τέμενος των Βαλκανίων στα Τίρανα, κάτι που δείχνει ακόμα και στους πιο σκεπτικιστές ότι το κράτος της Αλβανίας κινείται πάντα υπό την καθοδήγηση της Τουρκίας.

Εκτός αυτής της πολύ σημαντικής επίσκεψης, ο Ερντογάν επισκέφθηκε και τη Σερβία. Να θυμίσουμε ότι είναι ανοιχτό και φλέγον το ζήτημα του Κοσόβου, ως μήλον της έριδος μεταξύ Σερβίας και Αλβανίας, έδαφος το οποίο αποσχίσθηκε από τη Σερβία με τη βοήθεια μάλιστα των ΗΠΑ. Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι η Ελλάδα προχώρησε τον τελευταίο καιρό σε συναντήσεις με τον ηγέτη του Κοσόβου, δίνοντας βήμα εδώ για την de facto αναγνώρισή του, κάτι που οπωσδήποτε διατάραξε τις σχέσεις της με τη Σερβία.

Συντεταγμένο σχέδιο η απόβαση των Τούρκων στην Αφρική

Τρίτον, μόλις πριν από λίγες μέρες, η ανακοίνωση ότι η Ουγκάντα ήρθε σε συμφωνία με την τουρκική κατασκευαστική εταιρεία Yapi Merkezi για την κατασκευή σύγχρονου υπεραστικού σιδηροδρόμου έκτασης 272 χλμ., επιβεβαιώνει ακόμα περισσότερο πως η «απόβαση» των Τούρκων στην Αφρική αποτελεί συντεταγμένο σχέδιο. Φυσικά, η γεωπολιτική επιρροή έρχεται και μέσα από την οικονομική επιρροή, αφού ο Ερντογάν γνωρίζει καλά πως μπορεί να ασκεί εξωτερική πολιτική και ταυτόχρονα να κάνει business κερδίζοντας πολλά εκατομμύρια για τις τουρκικές εταιρείες και το κράτος.

Αν κανείς συνυπολογίσει όλα όσα προαναφέρθηκαν, μπορεί να καταλάβει τη στρατηγική της Τουρκίας προς τα δυτικά: ουσιαστικά, επιθυμεί και μέσω των κατεχόμενων της Κύπρου να έχει τον πρώτο λόγο στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και να κυκλώσει τον βασικό εχθρό της, την Ελλάδα, θέτοντάς της πιέσεις όχι μόνο από τα ανατολικά, αλλά και από τον βορρά (βλ. Βαλκάνια) και τον νότο (βλ. Αφρική και καθεστώτα όπως και η Λιβύη).

Η Ελλάδα από την άλλη, περιμένει την Τουρκία σε συνάντηση σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών στις 8 Νοεμβρίου, μετά και τις αμερικανικές εκλογές (5 Νοεμβρίου), να συνεχίσει τις «διερευνητικές» επαφές για το πώς θα συμφωνήσουν οι δύο χώρες στην οριοθέτηση γραμμών στο Αιγαίο. Η ίδια Ελλάδα, υπό τον Πρωθυπουργό της, είναι εκείνη που άφησε τόσο καιρό να καταπατώνται τα δικαιώματα του Φ. Μπελέρη από το καθεστώς του Ράμα στην Αλβανία. Η ίδια Ελλάδα είναι αυτή που τον αντάλλαξε από δήμαρχο Χειμάρας για να μεταφερθεί σε ευροβουλευτικό θώκο. Η ίδια Ελλάδα είναι αυτή που πρωτοστατεί στις κινήσεις για την ένταξη της Αλβανίας στην Ε.Ε. Η ίδια Ελλάδα είναι αυτή που «σπάει» όποια δεσμά είχε με τη Σερβία στο ζήτημα του Κοσόβου, προκαλώντας έτσι τετελεσμένα και στην αντίστοιχη περίπτωση των κατεχομένων της Κύπρου. Αλλά η ίδια Ελλάδα είναι αυτή που… θέλει μονάχα να παίζει επικοινωνιακά κόλπα, όπως αυτό με την αποστολή του Α. Σαμαρά στην Κύπρο, για να απονείμει το «βραβείο της γυναίκας της χρονιάς» που απονέμεται σε όλες τις γυναίκες της Κύπρου με αφορμή τα 50 χρόνια εισβολής και κατοχής. Αυτή είναι η Ελλάδα…