Τι σημαίνει η συνάντηση Λαβρόφ στη Μόσχα με την εκπρόσωπο των Κούρδων της Συρίας, Ιλχάμ Αχμέντ;
Η Ρωσία, υποδεχόμενη τους Κούρδους της Συρίας, προειδοποίησε την Τουρκία: «Εάν αντιμετωπίζετε την Κριμαία και την Ουκρανία με τρόπο που στοχεύει την κυριαρχία της Ρωσίας, με τον ίδιο τρόπο θα αντιμετωπίσουμε κι εμείς τα εθνικά προβλήματα της Τουρκίας».
Η τελευταία πράξη της Ρωσίας στην κατεύθυνση αυτή, ήταν η επίσημη υποδοχή και οι συνομιλίες που είχε ο ίδιος ο ΥΠΕΞ της Ρωσίας, Λαβρόφ στη Μόσχα, με την συν-πρόεδρο της Συριακής Δημοκρατικής Συνέλευσης.
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες φορές, στη συνάντηση με την κουρδική αντιπροσωπεία παρευρέθηκε προσωπικά ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ. Αυτή ήταν μια σημαντική φωτογραφία.
Φυσικά, μια τέτοια συνάντηση μπορεί επίσης να θεωρηθεί ως απάντηση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών στην Άγκυρα για τις θέσεις που έχει πάρει σε θέματα που αφορούν την εθνική ασφάλεια της Ρωσίας. Και η απάντηση αυτή ήλθε μέσω των Κούρδων της Συρίας. Ο Λαβρόφ, υποδεχόμενος τους Κούρδους της Συρίας προειδοποίησε την Άγκυρα ότι:
«Εάν αντιμετωπίζετε την Κριμαία και την Ουκρανία με τρόπο που στοχεύει την κυριαρχία της Ρωσίας, θα αντιμετωπίσουμε κι εμείς με τον ίδιο τρόπο εθνοτικά προβλήματα που αφορούν την Τουρκία».
Αν και η προσέγγιση της Μόσχας στους Κούρδους στη Συρία την οδήγησε να αναπτύξει διαφορετικές θέσεις ανάλογα με τα σκαμπανεβάσματα που είχαμε στις τουρκο-ρωσικές σχέσεις, μια βασική στρατηγική δεν έχει αλλάξει πολύ από το παρελθόν.
Όταν οι στρατηγικές σχέσεις με την Τουρκία έρχονται στο προσκήνιο, βλέπουμε μια ρωσική ευελιξία που ανοίγει το δρόμο για την Τουρκία, όπως στο Αφρίν. Η Ρωσία μπορεί επίσης να ασκήσει λειτουργική πίεση στους Κούρδους για να τους εξαναγκάσει να ανοίξουν το κανάλι του διαλόγου με τη Δαμασκό.
Αντίθετα, όταν υπάρχουν καταστάσεις που εξοργίζουν τη Ρωσία λόγω της στάσης του Ερντογάν, όπως στην Ουκρανία και την Κριμαία, βλέπουμε μια Ρωσία που ακούει περισσότερο τις κουρδικές απαιτήσεις για αυτονομία και θέλει να χρησιμοποιήσει το βάρος της για να συμφιλιώσει τους Κούρδους με τη Δαμασκό.
Αυτή η μετατόπιση της ισορροπίας προς τους Κούρδους δημιουργεί επίσης πίεση στην Άγκυρα, με την οποία η Ρωσία θέλει να υποχρεώσει τον Ερντογάν να δώσει τα χέρια με τον Άσαντ.
Παρότι αυτές οι αλλαγές -σε τακτικό επίπεδο- της στάσης της Μόσχας απέναντι στους Κούρδους είναι πραγματικότητα, το όραμα της Ρωσίας για μια λύση που θα αναγνωρίζει την de facto αυτόνομη δομή στη ΒΑ Συρία υπό την ηγεσία των Κούρδων, προκαλεί εδώ και καιρό μεγάλο πονοκέφαλο και εκνευρισμό στην Άγκυρα. Για να υπενθυμίσω εν συντομία: Παρουσιάζοντας ένα σχέδιο συντάγματος 84 άρθρων στη διαδικασία της Αστάνα, η Ρωσία πρόσφερε ένα άνοιγμα στους Κούρδους που μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε ως πολιτιστική αυτονομία.
Περιλάμβανε στοιχεία που αλλάζουν τον «αραβικό εθνικό» χαρακτήρα του κράτους, όπως η αποδοχή της κουρδικής ως μητρικής γλώσσας παράλληλα με τα αραβικά, η αναγνώριση της εθνο-πολιτιστικής ταυτότητας και η αλλαγή της Αραβικής Δημοκρατίας της Συρίας σε Συριακή Δημοκρατία. Φυσικά, όταν προχώρησε η εταιρική σχέση Τουρκίας-Ρωσίας από τη μια πλευρά και η εταιρική σχέση Κούρδων-ΗΠΑ από την άλλη, η Ρωσία άφησε αυτή την πρωτοβουλία να “κρυώσει”.
Όμως οι Ρώσοι συνέχισαν να φιλοξενούν τους Κούρδους στη Μόσχα και, παράλληλα με τις αναταράξεις στο έδαφος, να πιέζουν για λύση τη Δαμασκό. Πέρυσι, όταν ο Kadri Cemil και η Ilham Ahmed συναντήθηκαν στη Μόσχα με πρωτοβουλία του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, εξέδωσαν κοινή δήλωση για τη λύσης του κουρδικού προβλήματος στη Συρία.
Εκείνη η δήλωση έδειχνε μεν σεβασμό στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας, όμως αναγνώριζε αυτονομία στους Κούδους, ως φόρμουλα λύσης για τη Συρία γενικά. Ήταν μια πρόταση λύσης που άφηνε την αρμοδιότητα στο κεντρικό κράτος ναχειρίζεται ζητήματα όπως η άμυνα, η εξωτερική πολιτική και η οικονομία, ενώ ταυτοχρόνως ενίσχυε την αποκέντρωση και αποδεχόταν τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις ως μέρος του συριακού στρατού, ενώ παρέδιδε το μονοπώλιο της χρήσης των όπλων στον συριακό στρατό.
Πριν λίγες μέρες η İlham Ahmed φιλοξενήθηκε στη Μόσχα ως πρόεδρος της Συριακής Δημοκρατικής Συνέλευσης. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες φορές, στη συνάντηση παρευρέθηκε προσωπικά ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ.
Η τελευταία πράξη της Ρωσίας στην κατεύθυνση αυτή, ήταν η επίσημη υποδοχή και οι συνομιλίες που είχε ο ίδιος ο ΥΠΕΞ της Ρωσίας, Λαβρόφ στη Μόσχα, με την συν-πρόεδρο της Συριακής Δημοκρατικής Συνέλευσης.
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες φορές, στη συνάντηση με την κουρδική αντιπροσωπεία παρευρέθηκε προσωπικά ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ. Αυτή ήταν μια σημαντική φωτογραφία.
Φυσικά, μια τέτοια συνάντηση μπορεί επίσης να θεωρηθεί ως απάντηση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών στην Άγκυρα για τις θέσεις που έχει πάρει σε θέματα που αφορούν την εθνική ασφάλεια της Ρωσίας. Και η απάντηση αυτή ήλθε μέσω των Κούρδων της Συρίας. Ο Λαβρόφ, υποδεχόμενος τους Κούρδους της Συρίας προειδοποίησε την Άγκυρα ότι:
«Εάν αντιμετωπίζετε την Κριμαία και την Ουκρανία με τρόπο που στοχεύει την κυριαρχία της Ρωσίας, θα αντιμετωπίσουμε κι εμείς με τον ίδιο τρόπο εθνοτικά προβλήματα που αφορούν την Τουρκία».
Ωστόσο, πρέπει να τονιστεί ότι η επίσκεψη είναι ένα βήμα προς τα εμπρός σύμφωνα με το σχέδιο του παιχνιδιού και την κατανόηση της λύσης που έχει κατά νου η Ρωσία.
Πώς θα είναι η τελική σκηνή το θέμα αυτό, για το οποίο πάντα τραβούσαμε την προσοχή σας από την αρχή;
Εάν η Ρωσία πείσει τη Δαμασκό να δώσει στους Κούρδους το καθεστώς που θέλουν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η Τουρκία θα προσπαθήσει να παίξει το χαρτί της συμφιλίωσης με τον Άσαντ για να χαλάσει αυτή τη λύση.
Πιο συγκεκριμένα, υποψιάζομαι ότι ο Ερντογάν είναι ήδη διατεθειμένος να το κάνει αυτό με τον Άσαντ, όπως έκανε πρόσφατα με τη συμφιλίωσή του με τον διάδοχο των ΗΑΕ, Μοχάμεντ μπιν Ζάιεντ. Έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για την προώθηση της ομαλοποίησης των σχέσεων με τα ΗΑΕ στο εγχώριο κοινό. Ενώ οι τσέπες των ανθρώπων καίγονταν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, η άφιξη του Μοχάμεντ μπιν Ζάιεντ με την υπόσχεση επενδύσεων 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων διευκόλυνε αυτή τη στροφή των 180 μοιρών.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, ο κόσμος δεν είναι σε θέση να ρωτήσει τον Ερντογάν και την κυβέρνησή του: «Ξέρετε, εσείς λέγατε τον διάδοχο των ΗΑΕ και τους αξιωματούχους των Εμιράτων πραξικοπηματίες και χρηματοδότες του δικτύου Γκιουλέν».
Στη Συρία, η κατάσταση είναι διαφορετική. Ο Ερντογάν θέλει να δώσει τα χέρια, αλλά ο Άσαντ το θέλει;
Ο Άσαντ, για να δώσει τα χέρια με τον Ερντογάν, θέτει δύο όρους:
- Ο τουρκικός στρατός να αποσυρθεί πλήρως από τη Συρία
- Να σταματήσει η Άγκυρα την υποστήριξη σε ένοπλες οργανώσεις που δρουν στη Συρία.
Ο Ερντογάν δεν είναι έτοιμος να κάνει και τα δύο, ενώ κάτι τέτοιο δεν το θέλει ο συγκυβερνήτης, Ντεβλέτ Μπαχτσελί.
Υπάρχει επίσης μεγάλη οργή κατά της διοίκησης Ερντογάν στη Συρία, και υπάρχουν και εκείνοι οι κάτοικοι αλλά και παράγοντες της Συρίας που βλέπουν ένα άνοιγμα για τους Κούρδους ως απάντηση στον καταστροφικό ρόλο που έπαιξε τα τελευταία δέκα χρόνια η Τουρκία στη Συρία.