Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου, [email protected] www.kalkis.eu
Δεν είναι καθόλου εύκολο για οποιαδήποτε χώρα του κόσμου να αντιμετωπίσει την 
απόβαση χιλιάδων ανεπιθύμητων μεταναστών στις ακτές της,
όπως συμβαίνει εδώ και χρόνια στην Ελλάδα, στην Ιταλία, στη Μάλτα, στην Κύπρο και στην Ισπανία. Και τελευταία στη Μεγάλη Βρετανία από τις γαλλικές ακτές, μέσω των επικίνδυνων νερών της Μάγχης. Οι μετανάστες ξεκινούν με φουσκωτές ή μικρές βάρκες από την γαλλική περιοχή Hauts-de-France (όπως δείχνει ο εξ αριστερών χρωματισμένος χάρτης) και επιχειρούν να αποβιβαστούν στην βρετανική ακτή του Κεντ (όπως δείχνει ο εκ δεξιών χρωματισμένος χάρτης). Πρόκειται για την πιο κοντινή χιλιομετρικά απόσταση του καναλιού της Μάγχης που χωρίζει τις δυο χώρες.
Και όπως εμείς εκνευριζόμαστε διαχρονικά με την Τουρκία για τις ανεπιθύμητες αποβιβάσεις των μεταναστών που μεθοδευμένα μας στέλνει από τα τουρκικά παράλια, γιατί δεν ξέρουμε τι να τους κάνουμε, έτσι κι οι Βρετανοί χάνουν την ψυχραιμία τους με τους Γάλλους για το ίδιο πρόβλημα. Και μάλιστα επειδή είχαν κάνει σημαία λαϊκισμού τον έλεγχο των συνόρων τους για να κερδίσουν την πλειοψηφία στο δημοψήφισμα του Brexit, κάτι που αποδεικνύεται ότι δεν είναι και τόσο απλό και εύκολο, αρκεί να το παίζεις εθνικιστής.
Αυτό δείχνουν τα στοιχεία του ρεπορτάζ στις 10-9-2021 των δημοσιογράφων Cécile 
Ducourtieux και Juliette Bénézit της εφημερίδας Le Monde, με τίτλο : «Μετανάστευση : Η ένταση ανεβαίνει μεταξύ Λονδίνου και Παρισιού» (Migration : la tension monte entre Londres et Paris Μετανάστευση) που συνοδεύεται και από τη διπλανή σχετική φωτογραφία της 7ης Σεπτεμβρίου 2021 των BEN STANSALL / AFP που δείχνει μετανάστες να συνοδεύονται από μια ομάδα διάσωσης από το Βασιλικό Εθνικό Ινστιτούτο Ναυαγοσωστικών Σκαφών στο Dungeness, στην Αγγλία. Οι δημοσιογράφοι συνοψίζουν ότι το Ηνωμένο Βασίλειο εξετάζει το ενδεχόμενο αναθεώρησης της βρετανικής ερμηνείας για το Δίκαιο της Θάλασσας, ώστε να μπορεί να απωθεί τα άτομα που επιχειρούν να διασχίσουν τη Μάγχη από τις γαλλικές ακτές.
Συγκεκριμένα, η ένταση ανέβηκε περαιτέρω μεταξύ Λονδίνου και Παρισιού για το ζήτημα των μεταναστών, την Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου 2021, αφού το Υπουργείο
Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε ότι εξετάζει την επαναπροώθηση όσων επιχειρούν να διασχίσουν τη Μάγχη από τα χωρικά ύδατα της Γαλλίας, προκαλώντας την ενόχληση του Gérald Darmanin, Γάλλου Υπουργού Εσωτερικών. Η Βρετανίδα ομόλογός του, Priti Patel, θα είχε επικυρώσει αυτήν την τακτική του pushback και, σύμφωνα με τους Times, ζήτησε από τον Michael Ellis, τον 
γενικό εισαγγελέα για την Αγγλία και την Ουαλία, να επανεξετάσει τη βρετανική ερμηνεία του δικαίου της θάλασσας, ώστε να επιτρέπονται, στα σύνορα, στις δυνάμεις ελέγχου να αναχαιτίζουν σκάφη μεταναστών κατά την άφιξή τους στα εθνικά ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου. Δηλαδή για ό,τι κατηγορούν την Ελλάδα ότι κάνει στα ελληνο-τουρκικά χωρικά ύδατα.
Στη Γαλλία, ο Darmanin έσπευσε να αντιδράσει. Την Πέμπτη προς το μεσημέρι ο ένοικος της Place Beauvau (έδρα του Υπουργείου του) δήλωσε στο Twitter: «Η Γαλλία δεν θα
δεχτεί καμία πρακτική αντίθετη με το δίκαιο της θάλασσας, ούτε κανένα οικονομικό εκβιασμό (…). Η φιλία μεταξύ των δύο χωρών μας αξίζει καλύτερα από στάσεις που εμποδίζουν τη συνεργασία μεταξύ των υπηρεσιών μας». Είναι, επιπλέον, μια πρακτική «επικίνδυνη για την ασφάλεια των ανθρώπων», δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών την Πέμπτη το απόγευμα, 
επιβεβαιώνοντας την αντίθεσή του σε ένα τέτοιο μέτρο. «Δεν μπορούμε να συνεργαστούμε ήρεμα με έναν γείτονα που ζητά μονομερώς μέτρα», προσθέτει ο εν λόγω Υπουργός. Από τη Δευτέρα, σε επιστολή προς την Patel, ο Darmanin προειδοποίησε ότι η προσφυγή στις επαναπροωθήσεις «θα μπορούσε να έχει αρνητικό αντίκτυπο στη συνεργασία τους».
Αλλαγή στάσης
«Οποιαδήποτε νέα προσέγγιση των συνοριακών δυνάμεων θα αναπτυχθεί με νόμιμο τρόπο», δήλωσε εκπρόσωπος της Downing Street την Πέμπτη, επιβεβαιώνοντας τις πληροφορίες των Τάιμς και διαβεβαιώνοντας : «Θα διασφαλίσουμε ότι αυτή η προσέγγιση [δηλαδή η επαναπροώθηση των μεταναστών] θα δοκιμαστεί και θα τεθεί σε εφαρμογή από εκπαιδευμένο προσωπικό». «Εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη δράση των Γάλλων [η αποτροπή διέλευσης των μεταναστών], αλλά θα χρησιμοποιήσουμε επίσης όλες τις δυνατές τακτικές που έχουμε στη διάθεσή μας για να σταματήσουμε [τους διακινητές]», είχε δηλώσει ο Βρετανός πρωθυπουργός την προηγούμενη μέρα, ο Μπόρις Τζόνσον, από τη Βουλή των Κοινοτήτων. Αυτή η αλλαγή στάσης οδήγησε στη συνάντηση μεταξύ του Darmanin και της Patel την περασμένη Τετάρτη στο περιθώριο των υπουργών Εσωτερικών της G7, κατά την οποία η υπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου επανέλαβε την αυξανόμενη απογοήτευση του Λονδίνου.
Οι διελεύσεις του καναλιού, που βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο τους, υπονομεύουν 
την αξιοπιστία της κυβέρνησης του Τζόνσον, η οποία είχε κάνει την ανάκτηση του ελέγχου των συνόρων ένα από τα κύρια επιχειρήματα υπέρ του Brexit. Το φαινόμενο διέλευσης των μικρών σκαφών (small boats ) έχει εκραγεί από την εμφάνισή του το 2018, καταρρίπτοντας τα ρεκόρ αυτό το καλοκαίρι. Χάρη στην καλοκαιρία, περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι έφτασαν στην ακτή του Κεντ τις τελευταίες επτά ημέρες, ανέφεραν πηγές του Home Office στα βρετανικά ΜΜΕ, ανεβάζοντας τον αριθμό των αφίξεων στο ιστορικό υψηλό των τουλάχιστον 12.600 από τις αρχές του 2021 (σύμφωνα με το BBC), έναντι μόνο 1.800 αφίξεων το 2019.
Λόγω του Brexit και ελλείψει συγκεκριμένης μεταναστευτικής συμφωνίας με τις Βρυξέλλες, το Λονδίνο δεν είναι πλέον σε θέση να επικαλεστεί τον κανονισμό του Δουβλίνου, ο οποίος επιτρέπει σε μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) να επιστρέψει μετανάστες στη χώρα πρώτης εισόδου τους, όπως εν προκειμένω είναι η Γαλλία. Η Πρίτι Πάτελ δέχεται πιέσεις από τα συντηρητικά ΜΜΕ, όπως οι Times και η Daily Telegraph, τα οποία συζητούν τακτικά την πιθανή απομάκρυνσή της από το Υπουργείο Εσωτερικών, επειδή απέτυχε προς το παρόν να περιορίσει τη μετανάστευση. Τον Αύγουστο, οι φωνές πολλαπλασιάστηκαν επίσης στις τάξεις του Συντηρητικού Κόμματος, αμφισβητώντας την ειλικρίνεια των προσπαθειών της Γαλλίας για τον περιορισμό των αναχωρήσεων μικρών σκαφών και αμφισβητώντας τα ποσά που υποσχέθηκε το Λονδίνο για τη διασφάλιση των συνόρων.
Ανησυχία των συνδέσμων
«Από την πλευρά μας, δεν ακούγεται πολύ καλά ότι η Γαλλία δεν τηρεί τις δεσμεύσεις της», δήλωσε το Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο υπενθυμίζει ότι η τελευταία συμφωνία που υπογράφηκε με το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Ιούλιο του 2021, τεκμηριώνει τον διπλασιασμό της αστυνομικής δύναμης κατά μήκος της ακτής και την ενίσχυση των μέσων επιτήρησης, έναντι μιας βρετανικής χρηματοδοτικής συνεισφοράς 62,7 εκατ. Ευρώ. Διευκρινίζεται ότι «περισσότεροι από 600 αστυνομικοί και χωροφύλακες κινητοποιούνται για να αντιδράσουν εναντίον των μικρών σκαφών κάθε μέρα στην περιοχή Hauts–de–France» και ότι το ποσοστό πρόληψης των διαβάσεων αυξήθηκε από «52 %» το 2020 σε «62 %» το 2021. Επιπλέον, «το Ηνωμένο Βασίλειο δεν συνεισφέρει παρά μόνο ένα μέρος των σχετικών δαπανών. Η διασφάλιση αυτών των συνόρων μας κοστίζει περισσότερα από 200 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο », δήλωσε το γαλλικό υπουργείο.
Η συνεχιζόμενη ενίσχυση των ελέγχων στα γαλλο-βρετανικά σύνορα ανησυχεί τους 
φιλο-μεταναστευτικούς συνδέσμους. «Πριν, οι άνθρωποι προσπαθούσαν να περάσουν με φορτηγά. Τώρα είναι πολύ περίπλοκο, οπότε προσπαθούν με τα σκάφη. Αλλά καθώς υπάρχουν πολλοί αστυνομικοί όταν κάνει καλό καιρό, φοβόμαστε ότι στο μέλλον, θα προσπαθούν να περάσουν οι μετανάστες ακόμα κι όταν ο καιρός είναι κακός, μέσα σε όλο και πιο επικίνδυνες συνθήκες », φοβάται η Marguerite Combes, συντονίστρια της ένωσης Utopia 56 στο Calais (Pas-de-Calais). Στις 12 Αυγούστου, ένας 27χρονος από την Ερυθραία πέθανε μετά από μια απόπειρα διέλευσης. Το 2020, τουλάχιστον 10 άνθρωποι πέθαναν ή εξαφανίστηκαν στο κανάλι της Μάγχης.
Στη Βρετανία, οι Εργατικοί, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες και οι Βρετανικές ΜΚΟ
κατήγγειλαν ομόφωνα το κυβερνητικό σχέδιο, αμφισβητώντας τη νομιμότητά του. «Το διεθνές δίκαιο υποχρεώνει τη διάσωση στη θάλασσα, είναι εγκληματικό και ντροπιαστικό που η βρετανική κυβέρνηση αντιδρά με αυτόν τον τρόπο», ανέφερε η ΜΚΟ Channel Rescue στο Twitter.
Στο BBC Radio 4, η Lucy Moreton, γενική γραμματέας της Ένωσης Immigration 
Services Union (ISU, ένα συνδικάτο των υπαλλήλων του Υπουργείου Εσωτερικών), υπογράμμισε τη δυσκολία στην εφαρμογή των επαναπροωθήσεων : «Θα με εξέπληττε ότι μια μέρα θα προσφεύγαμε σε αυτές (…). Διότι δεν μπορείτε να σπρώξετε πίσω μια βάρκα που βρίσκεται σε δυσκολία και, επιπλέον, χρειάζεστε τη συγκατάθεση των Γάλλων για τις επαναπροωθήσεις».
Η επιλογή των επαναπροωθήσεων δεν θα ήταν απλώς μια καθαρή χειρονομία ; Η Ντάουνινγκ Στριτ αρνήθηκε την περασμένη Πέμπτη ότι κάνει «οικονομικό εκβιασμό» κατά της γαλλικής κυβέρνησης. «Έχουμε ήδη πληρώσει τους Γάλλους ομολόγους μας σημαντικά ποσά και δεσμευτήκαμε εκ νέου για μια διμερή συμφωνία που υποστηρίζεται από εκατομμύρια λίρες. Συνεργαζόμαστε με το Παρίσι για να κάνουμε πράξη αυτή τη συμφωνία », διαβεβαίωσε ένας Βρετανός εκπρόσωπος. Από τη γαλλική πλευρά, λένε ότι είναι «πάντα ανοιχτοί στο διάλογο» και ελπίζουν ότι οι Βρετανοί «θα ακολουθήσουν τελικά τη λογική».
Ποιος λέει αλήθεια και ποιος ψεύδεται ;
‘Η το εν λόγω πρόβλημα θα είναι άλυτο, αφού η δυστυχία των μεταναστών αυξάνεται διαρκώς ;
