Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου, [email protected] www.kalkis.eu
Είδαμε και ακούσαμε στα ελληνικά ΜΜΕ ότι οι σύμμαχοί μας Αμερικανοί έστειλαν και πάλι αρμόδιο αναπληρωτή υπουργό τους στην Τουρκία να επισημαίνει την παράκαμψη που εφαρμόζεται εκεί αναφορικά με τις αντιρωσικές κυρώσεις που θα έπρεπε να εφαρμόζονται και από αυτήν τη χώρα. Όμως η Τουρκία δεν τις εφαρμόζει. Κορόιδο είναι ; Το ΝΑΤΟ έχει «στρατηγική υπομονής», έναντι της Τουρκίας. Βλέπε σχετικό άρθρο μου στις Ανιχνεύσεις στις 29-11-2023: ΕΔΩ
Παρακάτω θα διαβάσετε πώς στοιχειοθετούνται οι τουρκικές εμπορικές μεθοδεύσεις, ώστε να παρακάμπτονται με το αζημίωτο οι αντιρωσικές κυρώσεις εξαιτίας του ουκρανικού πολέμου, στο σχετικό ρεπορτάζ στις 4-12-2023 της έγκριτης δημοσιογράφου Marie Jégo της εφημερίδας Le Monde με τίτλο : « Η Τουρκία στο στόχαστρο του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ» (La Turquie dans le viseur du Trésor américain).
Μια σημαντική πύλη για αγαθά που προορίζονται για τη Ρωσία, η Τουρκία, η μόνη χώρα του ΝΑΤΟ που δεν επιβάλλει κυρώσεις, συνεχίζει να εξάγει μικροεπεξεργαστές, εξαρτήματα ραδιοφώνου, ανταλλακτικά καθώς και αγαθά διπλής χρήσης (όπως π.χ. πλυντήρια ρούχων, κινητά τηλέφωνα, κ.λπ.) που βοηθούν στην τροφοδοσία της πολεμικής μηχανής του Κρεμλίνου.
Από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022, ο εναέριος χώρος της ήταν ανοιχτός για πτήσεις προς τη Ρωσική Ομοσπονδία, τα λιμάνια της χρησιμοποιούνται για την επαν-εξαγωγή αγαθών απαραίτητων για το ρωσικό στρατιωτικό-βιομηχανικό σύστημα και τους επιχειρηματίες της που ενεργούν ως μεσάζοντες για ρωσικές εταιρείες που αναζητούν διέξοδο.
Υποτίθεται ότι ο περιορισμός αυτού του εμπορίου έχει γίνει προτεραιότητα για τους δυτικούς συμμάχους της Άγκυρας, ιδιαίτερα την Ουάσιγκτον, η οποία είναι καλύτερα εξοπλισμένη από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να χτυπήσει τη γροθιά της στο τραπέζι σε περίπτωση αποφυγής κυρώσεων.
Για δεύτερη φορά φέτος, ο Brian Nelson, αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, ταξίδεψε στην Τουρκία την Πέμπτη, 30 Νοεμβρίου 2023, για να εξηγήσει στις αρχές την ανάγκη να βάλουν φρένο στις εξαγωγές που επιτρέπουν στη Μόσχα να συνεχίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία. «Δυστυχώς, είδαμε τους τελευταίους 18 με 24 μήνες μια εξαπλάσια αύξηση στην επαν-εξαγωγή μέσω Τουρκίας εξαρτημάτων διπλής χρήσης που προκαλούν μεγαλύτερη ανησυχία», δήλωσε ο εν λόγω αναπληρωτής υπουργός.
Μια καλά ριζωμένη αλυσίδα φιλορωσικού εμπορίου
Προφανώς, το εμπόριο ευημερεί μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών στη Μαύρη Θάλασσα. Από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 2023, οι τουρκικές εξαγωγές ευαίσθητων και διπλής χρήσης αγαθών εκτινάχθηκαν στα ύψη στη Ρωσία, αλλά και στη Γεωργία, την Αρμενία, το Καζακστάν, το Κιργιστάν, το Ουζμπεκιστάν, δηλαδή 5 μετα – Σοβιετικά Κράτη ύποπτα ότι ενεργούν για λογαριασμό της Μόσχας.
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Σύμφωνα με ανάλυση που πραγματοποίησε η βρετανική καθημερινή εφημερίδα Financial Times, στηριζόμενη στη βάση δεδομένων Trade Data Monitor, το 2023, η Άγκυρα δήλωσε 158 εκατομμύρια δολάρια (ή 145
εκατομμύρια ευρώ) εξαγωγές σε αυτές τις χώρες, ή τρεις φορές περισσότερες από το επίπεδο που καταγράφηκε κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου κατά το 2022. Σημαντική αύξηση αν λάβουμε υπόψη μας το γεγονός ότι οι εξαγωγές ανήλθαν μόνο σε 28 εκατ. δολάρια (ή 25,7 εκατ. ευρώ) μεταξύ του 2015 και του 2021, δηλαδή πριν από τη μεγάλης κλίμακας ρωσική επιθετικότητα ενάντια στην Ουκρανία.
Ουσιαστικά, οι κατηγορίες των εξαγόμενων αγαθών, που αριθμούν 45 σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, χρησιμοποιούνται από τη ρωσική αμυντική βιομηχανία για την κατασκευή πυραύλων, drones, συστημάτων στόχευσης για τα αεροπλάνα και τα ελικόπτερα. Τα προϊόντα αυτά, που παράγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ασία, καταφέρνουν να εισέλθουν στη Ρωσία χάρη σε μια καλά ριζωμένη αλυσίδα επιχειρήσεων βιτρίνας, πολλαπλών συστημάτων επαν-εξαγωγής και κρυφών τελικών προορισμών τους οποίους η Τουρκία έχει εξειδικεύσει στη λογική του «καζάν-καζάν», όπως θα προσπαθήσει να πουλήσει και σε εμάς την προσεχή Πέμπτη.
«Πάρα πολλά ρωσικά πλοία και αεροπλάνα συντηρούνται σε τουρκικά λιμάνια και αεροδρόμια», κατήγγειλε ο Μπράιαν Νέλσον σε συνέντευξη Τύπου στην Άγκυρα. Η αμερικανική διοίκηση, παραδέχτηκε, ότι παλεύει να πείσει τις τουρκικές αρχές (!) να σταματήσουν το εμπόριό τους με τη Μόσχα. «Δεν επιτυγχάνουμε τα αποτελέσματα που θέλουμε (…) στο πλαίσιο πολύ ειλικρινών εκφράσεων υποστήριξης προς την Ουκρανία» από την Τουρκία, η οποία υποστηρίζει στρατιωτικά το Κίεβο, ενώ διατηρεί καλές σχέσεις και με τη Μόσχα. Δηλαδή είναι και με τον αστυφύλακα και με τον χωροφύλακα.
Ο Ερντογάν εκνευρίζεται από τις αμερικανικές επιπλήξεις
Στις 2 Νοεμβρίου 2023, το Office of Foreign Assets Control (OFAC), δηλαδή το τμήμα κυρώσεων του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, έθεσε στη μαύρη λίστα την Azint 
Elektronik, δηλαδή έναν προμηθευτή ηλεκτρονικών ειδών με έδρα την Κωνσταντινούπολη που παρείχε ολοκληρωμένα κυκλώματα στην IC Component, μια ρωσική εταιρεία της Αγίας Πετρούπολης που συνδέεται με το ρωσικό στρατιωτικο-βιομηχανικό σύστημα. Κυρώσεις επίσης επιβλήθηκαν για 5 τουρκικές ναυτιλιακές και εμπορικές εταιρείες, που επισημάνθηκαν δύο μήνες νωρίτερα από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ για επισκευή ρωσικών στρατιωτικών πλοίων και μεταφορά ευαίσθητων αντικειμένων στη Ρωσία.
Μια άλλη πηγή «βαθιάς» ανησυχίας είναι οι δεσμοί της Τουρκίας με τη Χαμάς, που ανέφερε ο Μπράιαν Νέλσον, ο οποίος κάλεσε την τουρκική κυβέρνηση να πατάξει πιθανές μεταφορές κεφαλαίων. Σίγουρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν εντοπίσει χρηματοοικονομικές ροές από τις 7 Οκτωβρίου 2023, ημερομηνία έναρξης του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς. Όμως, επεσήμανε, ότι η Άγκυρα έχει βοηθήσει την παλαιστινιακή οργάνωση στο παρελθόν, όταν επενδυτικά χαρτοφυλάκια, δωρητές και φιλανθρωπικές οργανώσεις συγκέντρωσαν κεφάλαια υπέρ της.
Τον Μάιο του 2022, το τουρκικό επενδυτικό ταμείο ακινήτων Gayrimenkul Yatirim Ortakligi, εισηγμένο στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης, τοποθετήθηκε στη μαύρη λίστα από το τμήμα κυρώσεων OFAC, το οποίο το χαρακτήρισε ως μέρος του
επενδυτικού χαρτοφυλακίου της Χαμάς στην Τουρκία.
Αυτές όμως οι επιπλήξεις-χάδια εκνευρίζουν τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, για τον οποίο η Χαμάς δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση αλλά πολιτικό κόμμα «που παρουσιάστηκε στις εκλογές ως τέτοιο και τις κέρδισε». Το ίδιο δεν κάνει στον Λίβανο και η Χεσπολάχ; Δηλαδή συμμετέχει εκεί στις εκλογές, δίχως να παραδώσει πρώτα τα όπλα της. Για σκεφτείτε να εφαρμόζεται αυτό το ανελεύθερο μοντέλο και στην Ελλάδα π.χ. ;
«Σχεδιάζουμε την εξωτερική μας πολιτική αποκλειστικά σύμφωνα με τα συμφέροντα της Τουρκίας και τις προσδοκίες του λαού μας», υπενθύμισε σε κείμενο που δημοσίευσε το Σάββατο 2-12-2023 το Γραφείο Τύπου του Ερντογάν. Δηλαδή αυτός τον χαβά του!
Κάτι που δεν αρκεί για να καθησυχάσει τις τουρκικές τράπεζες και τις επιχειρήσεις, οι οποίες φοβούνται περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, μήπως πέσουν θύματα των αμερικανικών κυρώσεων. Και μάλιστα μέσα σε μια οικονομία τόσο δολαριοποιημένη όσο η τουρκική. Κάτι που θα έθετε σε κίνδυνο την πρόσβασή τους στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Όμως όπως γράψαμε την περασμένη εβδομάδα στις Ανιχνεύσεις, το ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων και των ΗΠΑ, ακολουθεί την «στρατηγική υπομονή» έναντι της Τουρκίας.
Οποία αφέλεια !
