Το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) περιμένει ακόμη τη νυν επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να αποφασίσει αν θέλει να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα μετά τις ευρωεκλογές του 2024. Η σιωπή της έχει πυροδοτήσει μια έντονη συζήτηση στο δεξιό μέτωπο σχετικά με τον μελλοντικό πολιτικό προσανατολισμό της μεγαλύτερης πολιτικής οικογένειας της Ευρώπης.
Στην Ιταλία, προκάλεσε αναταραχή ακόμη και στην κυβέρνηση συνασπισμού, ενώ στη Μαδρίτη, ο σοσιαλιστής Ισπανός πρωθυπουργός υποστήριξε μια δεύτερη θητεία της φον ντερ Λάιεν.
Το ΕΛΚ δεν έχει ακόμη ανακοινώσει την ημερομηνία του συνεδρίου του για την εκλογή του «spitzenkandidat» (του κορυφαίου υποψηφίου) του ενόψει των ευρωεκλογών του ερχόμενου Ιουνίου.
Σύμφωνα με το σύστημα Spitzenkandidat, εάν ο κορυφαίος υποψήφιος μιας ευρωπαϊκής πολιτικής ομάδας κερδίσει τις ευρωεκλογές και λάβει την πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αναλαμβάνει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Παρά το γεγονός όμως ότι ο πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ προτάθηκε βάσει του εν λόγω συστήματος του Spitzenkandidat ως «κορυφαίος υποψήφιος» του ΕΛΚ, η διάδοχός του, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επιλέχθηκε από τους ηγέτες της ΕΕ κεκλεισμένων των θυρών.
Το ΕΛΚ δεν έχει ακόμη ανακοινώσει την ημερομηνία του συνεδρίου του, προφανώς επειδή η φον ντερ Λάιεν δεν έχει εκφράσει την επιθυμία της να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα.
Μια καλά πληροφορημένη πηγή του ΕΛΚ δήλωσε στη EURACTIV ότι η φον ντερ Λάιεν δεν χρειάζεται να «προταθεί» από κάποιον για να είναι υποψήφια spitzenkandidat, αλλά απλώς να πει αν θέλει μια δεύτερη θητεία.
«Βρισκόμαστε σε εσωτερική διαβούλευση σχετικά με το εκλογικό συνέδριο», δήλωσε η πηγή του ΕΛΚ.
Όσον αφορά τις πιθανές ημερομηνίες, οι φήμες στις Βρυξέλλες ανέφεραν ότι μπορεί να γίνει στα μέσα Απριλίου ή στις αρχές Μαΐου. Ωστόσο, η πηγή του ΕΛΚ σημείωσε ότι «πιθανότατα θα πραγματοποιηθεί νωρίτερα».
Όμως η ανεξήγητη καθυστέρηση της φον ντερ Λάιεν έχει προκαλέσει εντάσεις στο δεξιό μέτωπο, με τις φήμες να πληθαίνουν στις Βρυξέλλες και τις πρωτεύουσες της Ευρώπης.
Το τέλος του «μεγάλου συνασπισμού» μεταξύ των σοσιαλιστών και του ΕΛΚ έχει αφήσει ένα πολιτικό κενό που πρέπει να καλυφθεί για να επιτευχθεί πλειοψηφία στο επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ο επικεφαλής του ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ έχει ήδη εκφράσει τη βούλησή του να συνεργαστεί με τους Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR). Ορισμένοι πολιτικοί του ΕΛΚ, όπως ο Ιταλός Αντόνιο Ταγιάνι, υποστήριξαν αυτή την κίνηση, ενώ άλλοι, όπως τα γερμανικά δεξιά κόμματα, την απέκλεισαν.
Οι φήμες στις Βρυξέλλες κάνουν λόγο για έναν σιωπηρό πόλεμο μεταξύ του Βέμπερ και της φον ντερ Λάιεν σχετικά με τον πολιτικό προσανατολισμό του ΕΛΚ. Και οι δύο ακολουθούν διαφορετικές προσεγγίσεις, με τον Βέμπερ να στρέφεται προς τα δεξιά, ενώ η φον ντερ Λάιεν να πιέζει για μια πιο κεντρώα προσέγγιση.
Ένα πρόσφατο παράδειγμα της αντιπαράθεσης ήταν η κλιματική αλλαγή.
«Η κλιματική αλλαγή είναι γεγονός. Έχουμε μια ιδέα, έχουμε ένα όραμα για το πώς να την αντιμετωπίσουμε και να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες […] Μπορείτε να έχετε ευημερία προστατεύοντας ταυτόχρονα τη φύση και το περιβάλλον», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, στέλνοντας μήνυμα στο ΕΛΚ του Βέμπερ, το οποίο ψήφισε πρόσφατα κατά του νόμου για την αποκατάσταση της φύσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μαζί με το εθνικιστικό συντηρητικό ECR και το ακροδεξιό ID.
Το μεγάλο ερώτημα είναι αν το ΕΛΚ -που αναμένεται να καταλάβει την πρώτη θέση- θα σχηματίσει μετεκλογικό συνασπισμό με τους συντηρητικούς (ECR) και τους φιλελεύθερους (Renew) ή θα πάει ακόμα πιο δεξιά, συνάπτοντας συμμαχία με την ακροδεξιά.
Η φον ντερ Λάιεν πάντως δείχνει να πλησιάζει περισσότερο τη φιλελεύθερη πτέρυγα του ΕΛΚ για να ακολουθήσει μια πιο κεντρώα προσέγγιση πιο κοντά στους σοσιαλιστές και τους φιλελεύθερους.
«Εμείς, οι δημοκρατικές ομάδες του κέντρου, πρέπει να δείξουμε ότι έχουμε μια σαφή ιδέα για το πώς θέλουμε να αντιμετωπίσουμε την αλλαγή», δήλωσε κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης με τον Ισπανό σοσιαλιστή πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ την Τρίτη.
Κατά τη διάρκεια μιας άτυπης συζήτησης με δημοσιογράφους, ο Σάντσεθ φάνηκε να τάσσεται υπερ μιας δεύτερης θητείας της φον ντερ Λάιεν, επαινώντας το έργο της ως επικεφαλής της Επιτροπής.
Ο πόλεμος «δι’ αντιπροσώπων» της Ιταλίας
Η μάχη των Βρυξελλών μεταφέρθηκε στην Ιταλία με τη μορφή ενός «πολέμου δι’ αντιπροσώπων», καθώς τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού είναι διχασμένα για το θέμα.
Η ιταλική κυβέρνηση αποτελείται από τους συντηρητικούς Fratelli d’Italia (ECR) της Τζόρτζια Μελόνι, την κεντροδεξιά Forza Italia (ΕΛΚ) και την ακροδεξιά Lega (ID) του Ματέο Σαλβίνι.
Η συμμαχία που διαφαίνεται στον ορίζοντα μεταξύ του ΕΛΚ και του ECR έχει ήδη αναστατώσει πολλούς, αλλά η πρόταση του Σαλβίνι να συμπεριλάβει στο πλαίσιο αυτό την οικογένειά του στην ΕΕ (ID) – όπως το Rassemblement National της Μαρίν Λεπέν και το Alternativ für Deutschland (Afd) της Γερμανίας – αντιγράφοντας ουσιαστικά το μοντέλο της ιταλικής κυβέρνησης – ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.
Ο υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι – αναπληρωτής πρωθυπουργός και ηγέτης του Forza Italia – εξήγησε ότι «ο Ματέο Σαλβίνι δεν θα είναι ποτέ το πρόβλημα», αλλά πρόβλημα θα αποτελέσει σίγουρα το Afd και η Λεπέν.
Από την πλευρά της, η Λέγκα προειδοποιεί τους κυβερνητικούς της συμμάχους για την πιθανή αναδιαμόρφωση της «πλειοψηφίας της Ούρσουλα», που αποτελείται από το ΕΛΚ, τους σοσιαλιστές (S&D) και τους φιλελεύθερους (Renew).
«Προτιμά πράγματι ο φίλος μας ο Ταγιάνι να συνεχίσει να κυβερνά με το Partito Democratico, τους σοσιαλιστές και τον Μακρόν; Η Lega εργάζεται για να αλλάξει την πλειοψηφία στην Ευρώπη και να γεννήσει, επιτέλους, μια ενιαία κεντροδεξιά πλατφόρμα, ικανή να δώσει συγκεκριμένες απαντήσεις στους πολίτες μετά από χρόνια κακής διακυβέρνησης από την Αριστερά», έγραψαν σε σημείωμά τους ο Μάρκο Ζανί – πρόεδρος της ομάδας ID – και ο Μάρκο Καμπομενόσι – επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Lega στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Αρνούμαστε να σκεφτούμε ότι κάποιος που αποκαλεί τον εαυτό του ‘κεντροδεξιό’ θα μπορούσε να προτιμήσει τον Μακρόν και την Αριστερά από τη Λεπέν», πρόσθεσαν.
Σε συνέντευξή του στη EURACTIV, ο ευρωβουλευτής Σάντρο Γκότζι (Renew) απέκλεισε εντελώς μια πιθανή συμμαχία με το ECR και το ID. Στις «φανταστικές συμμαχίες μεταξύ του ΕΛΚ, του ECR και των Φιλελευθέρων, ίσως και με τη συμμετοχή μερών του ID», η Renew λέει «ένα ισχυρό και ξεκάθαρο όχι».
«Το έχουμε ήδη διατυπώσει εγγράφως, είναι μια ισχυρή πολιτική δέσμευση και θα το επαναλαμβάνουμε καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής μας εκστρατείας: έχουμε ένα άλλο όραμα για την Ευρώπη», εξήγησε ο Γκότζι.
Σύμφωνα με τη La Repubblica, μια δεύτερη θητεία της φον ντερ Λάιεν θα καθιστούσε «αδύνατη» μια συμμαχία με το ακροδεξιό ID.
Η εφημερίδα εκτίμησε ότι η Μελόνι βρίσκεται πίσω από τη ντιρεκτίβα του Ταγιάνι, αποφασισμένος να μην αφήσει χώρο στην Ευρώπη για τον κυβερνητικό σύμμαχο Σαλβίνι και προσκείμενος στην ιδέα μιας «προοδευτικής όσμωσης» μεταξύ των Fratelli d’Italia (ECR) και του Forza Italia (ΕΛΚ).
Ο Σαλβίνι δήλωσε την Τρίτη ότι θα ήθελε το κεντροδεξιό μοντέλο διακυβέρνησης στην Ιταλία «να επεκταθεί στην Ευρώπη».
«Χωρίς να αποκλείσουμε κανέναν a priori, χωρίς να πούμε όχι σε κανέναν, διαφορετικά θα υπάρξει μια ακόμη πλειοψηφία με την αριστερά, με τους σοσιαλιστές, με τον Μακρόν», εξήγησε ο υπουργός.
«Πρόκειται απλώς για μια ιδέα της Ευρώπης που συμπίπτει με αυτήν της ιταλικής κυβέρνησης. Κεντροδεξιά στην Ιταλία, κεντροδεξιά και στην Ευρώπη. Αναρωτιέμαι πώς μπορεί κάποιος από την κεντροδεξιά να προτιμά τους σοσιαλιστές», κατέληξε.
Τα σχόλια του Σαλβίνι επικρίθηκαν από τον Πάολο Μπαρέλι, επικεφαλής της ομάδας της Forza Italia στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
«Ο Σαλβίνι θέλει να προσηλυτίσει τη Λεπέν στον φιλοευρωπαϊσμό. Ένας δύσκολος δρόμος, ο οποίος θα πάρει πολλούς μήνες», είπε.
Τέλος, φήμες στις Βρυξέλλες αναφέρουν ότι ορισμένοι ηγέτες της ΕΕ ενδέχεται να προτείνουν στον Βέμπερ να αναλάβει Επικεφαλής Επιτροπής σε περίπτωση που υπάρξει διαφωνία για τη φον ντερ Λάιεν στο Συμβούλιο της ΕΕ.
«Στο τέλος της ημέρας, η υποστήριξη στο Συμβούλιο της ΕΕ έχει τη μεγαλύτερη σημασία», σχολίασε πηγή που γνωρίζει το θέμα.
Από Federica Pascale and Max Griera and Sarantis Michalopoulos | EURACTIV.com and EURACTIV.it | Μεταφρασμένο από Μαριάνθη Πελεκανάκη
