Η έρευνα στα Τέμπη που κρατήθηκε μυστική και η συντριβή του Antonov στην Καβάλα

Η ιστοσελίδα Freedom of Press και ο δημοσιογράφος Μπάμπης Πολυχρονιάδης παρουσιάζουν σε ένα βίντεο περίπου δέκα λεπτών τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς για το μπάζωμα του χώρου όπου σημειώθηκε η τραγωδία με τους τουλάχιστον 57 νεκρούς.

Σε αυτό γίνεται ξεχωριστή αναφορά σε ένα άλλο δυστύχημα που σημειώθηκε στις 16 Ιουλίου 2022. Τότε ένα Αντόνοφ που ανήκε σε ουκρανική εταιρεία κατέπεσε μέσα σε χωράφια σε περιοχή της Καβάλας, μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά από σπίτια. 

Τα ρεπορτάζ ανέφεραν ότι μια πύρινη μπάλα δεκάδων μέτρων υψώθηκε στον ουρανό, καθώς πυροδοτήθηκαν οι 11,5 τόνοι πυρομαχικών που μετέφερε το ελικοφόρο από τη Σερβία με τελικό προορισμό το Μπαγκλαντές. Η εμφάνιση της πύρινης μπάλας δημιουργεί, μοιραία, συνειρμούς με το μανιτάρι περίπου 80 μέτρων που δημιουργήθηκε μετά την πρόσκρουση των δύο τρένων στη Τέμπη.

Σχετικά με το Αντόνοφ η εφημερίδα Καθημερινή ανέφερε στις 8 Αυγούστου ότι ο στρατός πραγματοποίησε έρευνα στις 17 Ιουλίου, μία ημέρα μετά το δυστύχημα από το οποίο σκοτώθηκαν και τα οκτώ μέλη πληρώματος, σε έδαφος, αέρα και ύδατα προκειμένου να εντοπιστούν τυχόν επικίνδυνες ουσίες. Τα συμπεράσματα ανέφεραν ότι όλες οι επικίνδυνες ουσίες ήταν σε χαμηλά επίπεδα και όσες μετρήθηκαν ψηλότερα παρέμεναν εντός κανονικών πλαισίων.

Αξίζει να σημειωθεί  ότι τα συντρίμμια του Αντόνοφ παρέμεναν εκεί ακόμη και επτά μήνες μετά την πτώση. 

Το Freedom of Press επισημαίνει ότι εάν στην περίπτωση του Αντόνοφ η κλήση του στρατού ήταν αυτονόητη, καθώς το δυστύχημα αφορούσε πυρομαχικά, στο έγκλημα των Τεμπών παραμένει αναπάντητο το ερώτημα για την παρουσία στρατιωτικών που καταγράφηκαν σε βίντεο τις πρώτες ημέρες μετά τη σύγκρουση των τρένων. Η εμφάνιση είχε προβληματίσει τότε, αλλά δεν είχαν δοθεί απαντήσεις.

Την 1η Μαρτίου 2024 η Κυβέρνηση διακίνησε στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ένα non paper με το οποίο απαντούσε στις καταγγελίες για το «μπάζωμα» στα Τέμπη λέγοντας ότι «οι ενέργειες ήταν άμεσα συνδεδεμένες με τα Πρωτόκολλα διαχείρισης κρίσεων», ενώ αντίστοιχες αναφορές είχε κάνει και ο πρώην περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Κώστας Αγοραστός, απαντώντας σε εξώδικο που του είχε αποστείλει η πρόεδρος του Συλλόγου Θυμάτων των Τεμπών, Μαρία Καρυστιανού.

Ωστόσο, όπως αναφέρει το Freedom of Press, το Ειδικό Σχέδιο Διαχείρισης Ανθρωπίνων Απωλειών δεν προβλέπει τίποτα περί «αποκατάστασης και εξυγίανσης» περιοχής συμβάντος. Αναφέρει όμως ότι αν συντρέχει λόγος μπορεί να εφαρμοστεί παράλληλα με Σχέδια που συνδέονται με ΧΒΡΠ συμβάντα (Χημικά, Βιολογικά, Ραδιολογικά, Πυρηνικά), όπως το σχέδιο της Πολιτικής Προστασίας με την ονομασία «Πανδώρα» και το Σχέδιο Αντιμετώπισης Ατυχημάτων/Συμβάντων σε οδικούς άξονες και σιδηροδρόμους, όπου εντοπίζεται μεταφορά επικίνδυνων φορτίων.

Το τελευταίο προβλέπει διαδικασίες «αποκατάστασης και εξυγίανσης» περιοχής, αφού όμως πρώτα έχουν γίνει δειγματοληψίες και υπάρχει υπέρβαση επιτρεπομένων τιμών ρύπων.

Το Ειδικό Σχέδιο Διαχείρισης Ανθρώπινων Απωλειών που επικαλέστηκε ο Αγοραστός αναφέρει επίσης ότι ανάμεσα σε όλους τους φορείς που ενεργοποιούνται (ΕΛ.ΑΣ, Πυροσβεστική, ΕΚΑΒ κ.α.), στο ΓΕΕΘΑ απευθύνεται αίτημα μόνο εάν αυτό απαιτηθεί.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίας «Εστία», την Κυριακή 3 Μαρτίου, η Μονάδα του Χημικού Βιολογικού Ραδιολογικού Πολέμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας έσπευσε στο σημείο μετά από εντολή του τότε αρχηγού ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνου Φλώρου, διενεργώντας έρευνα και ενημερώνοντας σχετικά κυβερνητικούς παράγοντες.

Εκείνο που, ακόμη, επισημαίνεται από το Freedom of Press είναι ότι ο εντοπισμός ξυλόλιου σε συνδυασμό με το μέγεθος της έκρηξης κατά πάσα πιθανότητα δείχνει πως η εμπορική αμαξοστοιχία μετέφερε λαθραία και παράνομα χημικές ουσίες που σχετίζονται με καύσιμα και πως αυτός είναι ο πιθανός λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση θέλησε να κρατήσει κρυφή την έρευνα του στρατού.

Παράλληλα, διατυπώνεται κι ένα τελευταίο ερώτημα που αφορά στο μπάζωμα: Γιατί εάν υπήρχε θέμα στατικότητας οι παρεμβάσεις δεν έγιναν σε συγκεκριμένα σημεία ή σε κάποια περίμετρο, δεδομένου ότι τα γερανοφόρα οχήματα έχουν μεγάλη εμβέλεια δράσης;