Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΑΙΛΑΣ*
Ο Ελληνισμός είναι, στην καρδιά του ένα κράτος που βασίζεται στη θαλάσσια ισχύ και η θαλάσσια δύναμη είναι κρίσιμη για την υλοποίηση των φιλοδοξιών μας για τον Ελληνικό λαό. Βασιζόμαστε στη θάλασσα για ασφάλεια, ενέργεια, εμπόριο και ευημερία. Κεντρικό σημείο σε αυτό είναι το Πολεμικό Ναυτικό, ένας κλάδος των Ενόπλων Δυνάμεων, που συνεργάζεται με άλλες εθνικές υπηρεσίες για να διασφαλίσει την άμυνα της πατρίδας, καθώς και τη διασφάλιση των ελληνικών συμφερόντων από τον Ευρωατλαντικό έως τον Ινδικό. Αλλά η θαλάσσια δύναμη δεν είναι μόνο ναυτική δύναμη. περιλαμβάνει επίσης την ικανότητα μιας χώρας να προβάλλει και να προωθεί τα πολιτικά και οικονομικά της συμφέροντα δια θαλάσσης.
Την τελευταία δεκαετία, οι εκσυγχρονισμοί της ελληνικής άμυνας υπογράμμισαν την κρίσιμη σημασία της θαλάσσιας ισχύος για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων ασφάλειας και την επιβεβαίωση της περιφερειακής επιρροής του έθνους. Αυτή η θέση αντικατοπτρίζει μια στρατηγική αναβαθμονόμηση ως απάντηση στην εξελισσόμενη γεωπολιτική δυναμική, τις αναδυόμενες απειλές και την επιταγή διατήρησης της θαλάσσιας υπεροχής. Χρειαζόμαστε άμεσα μια Στρατηγική Ανασκόπηση Άμυνας και Ασφάλειας που να σηματοδοτήσει μια σημαντική αρχή σε αυτή την εξέλιξη. Να τονίσει την ανάγκη για ένα ικανό και προσαρμόσιμο Πολεμικό Ναυτικό για να ανταποκρίνεται σε ένα περίπλοκο περιβάλλον ασφαλείας. Η ανασκόπηση αυτή πρέπει να υπογραμμίσει τη σημασία της διατήρησης μιας ισορροπημένης θαλάσσιας δύναμης, ενισχύοντας την ικανότητα του Ελληνισμού να προβάλλει ισχύ σε όλο το θαλάσσιο ζωτικό χώρο. Όχι μόνο να δεσμευτεί να εισαγάγει τις γαλλικές φρεγάτες Belhara, αλλά να προβεί σε μια μελέτη ιδέας για την ανάπτυξη μιας νέας εγχώριας κατηγορίας ελαφρύτερων φρεγατών γενικής χρήσης – επιτρέποντας την προμήθεια περισσότερων μέχρι τη δεκαετία του 2030. Σε αυτήν την Ολοκληρωμένη Ανασκόπηση, η Ελλάδα πρέπει να επανεξοπλίσει τη θαλάσσια στρατηγική της ως κεντρική θέση στην αμυντική της στάση. Να διατυπώσει ένα όραμα για την «Θαλασσοκράτειρα Ελλάδα», τοποθετώντας το Πολεμικό Ναυτικό ως ζωτικό όργανο για την ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας και της διεθνούς δέσμευσης.
Τόσο η οικονομική ανάπτυξη όσο και η εθνική ασφάλεια απαιτούν θαλάσσια δύναμη για να προσφέρουν μακροπρόθεσμη επιτυχία. Η ανθεκτικότητα των οικονομικών συνδέσεων του Ελληνισμού, η ασφάλεια των εσωτερικών υδάτων και η προώθηση και προστασία των ελληνικών συμφερόντων σε όλο τον κόσμο διατηρούνται και ενισχύονται από τη θαλάσσια ισχύ. Θαλάσσια δύναμη και καθαρή οικονομική ανάπτυξη για ένα θαλάσσιο έθνος όπως η Ελλάδα, αποτελεί κρίσιμο σωσίβιο για την ευημερία. Η Ελλάδα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ασφαλείς θαλάσσιες γραμμές επικοινωνίας για τη διευκόλυνση του διεθνούς εμπορίου, ενώ μια ισχυρή ναυτική παρουσία διασφαλίζει την προστασία αυτών των διαδρομών από πιθανές διακοπές, όπως οι πειρατές και οι γεωπολιτικοί εχθροί. Οι Χούτι έχουν δείξει πόσο εύκολο είναι να διαταραχθεί η ναυτιλία στην Ερυθρά Θάλασσα και τα παρακείμενα ύδατα, με σημαντικό πρόσθετο κόστος για την εμπορική ναυτιλία και την ασφάλιση και συνεπώς για τον Έλληνα καταναλωτή.
Η κυβέρνηση έχει καθυστερήσει στην ανασυγκρότηση της Εθνικής Ναυπηγικής Στρατηγικής. Ο τομέας της Ναυπηγικής έχει αυξανόμενη σημασία για την Ελληνική οικονομία, ιδίως όσον αφορά τη διάδοση της ευημερίας στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος-Σκαραμαγκά-Ελευσίνας και τη δημιουργία τεχνολογιών επόμενης γενιάς. Οι επενδύσεις σε ένα ισχυρότερο Πολεμικό Ναυτικό θα παρείχαν δυνατότητες επιτήρησης, αποτροπής και ταχείας αντίδρασης για την προστασία των εθνικών υποδομών ή για να χτυπήσουν όσους επιδιώκουν να τις διαταράξουν. Διασφαλίζοντας την ασφάλεια των υποθαλάσσιων δικτύων, ο Ελληνισμός όχι μόνο προστατεύει τα οικονομικά του συμφέροντα αλλά διατηρεί επίσης την εθνική ασφάλεια. Και λειτουργώντας ως κέντρο βάρους για τους συμμάχους και τους εταίρους στον ναυτιλιακό τομέα, η κυβέρνηση αυξάνει την πιθανότητα να αγοράσουν πλοία που έχουν σχεδιαστεί ή κατασκευαστεί στην Ελλάδα.
Αν και η θαλάσσια ισχύς είναι κρίσιμη για κάθε κυβέρνηση, δεδομένης της στρατηγικής γεωγραφίας της Ελλάδας, είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντική για τις διαπραγματεύσεις με την Τουρκία. Η προώθηση και η ενίσχυση της καθαρής οικονομικής ανάπτυξης για να φέρει ευημερία στον Ελληνικό λαό δεν θα είναι δυνατή χωρίς τη θαλάσσια ενέργεια, την εξασφάλιση του εμπορίου, των συνδέσεων και του ενεργειακού εφοδιασμού για το έθνος. Οι αυξημένες εντάσεις με τις ρεβιζιονιστικές απειλές των Τούρκων, σε συνδυασμό με την άνοδο μη κρατικών παραγόντων και τις απειλές στον κυβερνοχώρο, δημιουργούν ένα δυναμικό περιβάλλον ασφάλειας που απαιτεί μια ισχυρή θαλάσσια στρατηγική. Η θαλάσσια ισχύς παρέχει στον Ελληνισμό τη δυνατότητα να ανταποκρίνεται γρήγορα σε κρίσεις, είτε στρατιωτικές είτε ανθρωπιστικές. Τα ναυτικά μέσα μπορούν να αποτρέψουν απειλές για την πατρίδα, σημαντικές υποδομές και συμμάχους και εταίρους, αλλά μπορούν επίσης να αναπτυχθούν γρήγορα σε περιοχές που αντιμετωπίζουν αστάθεια, αποδεικνύοντας τη δέσμευση της Ελλάδας στην εθνική και παγκόσμια ασφάλεια.
Συμπέρασμα
Άνθρωποι εκτός ναυτικών κύκλων, στο ευρύτερο κοινό, έχουν συχνά περιορισμένη κατανόηση αυτών των απειλών και απαιτήσεων. Χρειαζόμαστε να ιδρύσουμε ένα Εργαστήριο Θαλάσσιας Ισχύος που θα στοχεύει στην κατανόηση όλων αυτών, προωθώντας μια προσέγγιση ολόκληρου του έθνους. Αυτό το προτεινόμενο όργανο θα επιδιώκει να συγκεντρώσει ενδιαφερόμενους φορείς από τις ένοπλες δυνάμεις, την κυβέρνηση, τη βιομηχανία, την κοινωνία των πολιτών και το κοινό, για να αυξήσει τη συνειδητοποίηση της σημασίας της θαλάσσιας ισχύος για την εθνική επιχείρηση της Ελλάδας. Το Εργαστήριο Θαλάσσιας Ισχύος θα λειτουργήσει ως μια αγορά ιδεών, ενισχύοντας ένα περιβάλλον για να αμφισβητήσει παρωχημένες ιδέες, να δημιουργήσει νέα σκέψη και τελικά να την τροφοδοτήσει στη διαδικασία χάραξης πολιτικής.
Συνδυάζοντας φρέσκες φωνές με όσους έχουν βαθιά εμπειρία στον ναυτικό τομέα θα παρέχουν ένα εργαστήριο καινοτομίας στη σκέψη και θα ενθαρρύνουν την ανάπτυξη νέων προσεγγίσεων για την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Μια ισχυρή θαλάσσια ικανότητα είναι απαραίτητη για τον Ελληνισμό για την προστασία των συμφερόντων του, τη συνεργασία με τους συμμάχους και την πλοήγηση στην πολυπλοκότητα ενός όλο και πιο απρόβλεπτου κόσμου. Χωρίς ένα ανθεκτικό θεμέλιο θαλάσσιας ισχύος, η κυβέρνηση δεν θα είναι σε θέση να επιτύχει τις αποστολές της για ένα ασφαλές έθνος με καθαρή οικονομική ανάπτυξη που θα ωφελήσει όλους. Η θαλάσσια ισχύς θα πρέπει να παραμείνει ακρογωνιαίος λίθος της στρατηγικής της Ελλάδας, διασφαλίζοντας την ασφάλεια και τη σταθερότητα στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.
Ο Δημήτριος Τσαϊλάς είναι απόστρατος Αξιωματικός του ΠΝ, δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου. Σήμερα είναι μέλος και ερευνητής του Institute for National and International Security, του Strategy International και του Research Institute for European and American Studies.