Του Αλκη Καλλιαντζίδη Οικονομολόγου [email protected] www.kalkis.eu
Την περασμένη Πέμπτη και την Παρασκευή, ο Emmanuel Macron δέχθηκε στο προεδρικό μέγαρο Elysée τους κοινωνικούς εταίρους, κατά μόνας, για τον 2ο γύρο των μεταρρυθμίσεών του, μετά την τροποποίηση του γαλλικού κώδικα εργασίας που θεωρείται ότι θα συμβάλει στην μεγαλύτερη ευελιξία των γαλλικών επιχειρήσεων. Στο μενού των συναντήσεων ήταν : η επαγγελματική κατάρτιση, η μαθητεία και η ασφάλιση ανεργίας που θεωρούνται ότι θα συμβάλουν στην μεγαλύτερη ασφάλεια των εργαζομένων των επιχειρήσεων.
Η ακολουθηθείσα τακτική αυτών των διαβουλεύσεων ; Η ίδια. Να ακούσει τις σχετικές απόψεις και προτάσεις όλων των κοινωνικών οργανώσεων μεν, αλλά σε ξεχωριστές συναντήσεις (όπως δείχνει η εξ αριστερών φωτογραφία του Μακρόν με τον επικεφαλής του αριστερού συνδικάτου CGT Martinez και η εκ δεξιών με τον εκπρόσωπο των εργοδοτών MEDEF Gattaz). Οι κακές γλώσσες λένε ότι ως «αλαζών τύπος που είναι» ο Μακρόν, θέλει να «τους κρατάει διαιρημένους για να μπορεί να τους επιβάλλεται». Άσχετα αν στην πραγματικότητα ήταν διαιρημένοι από πριν και από μόνοι τους οι συνδικαλιστικοί φορείς προς όφελος των διαφόρων συνδικαλιστικών καπετανάτων τους. Παράδειγμά : οι Γάλλοι δημόσιοι υπάλληλοι έκαναν πριν λίγες μέρες την 1η τους παν-γαλλική απεργία και πανηγύρισαν επειδή είχαν λέει «10 χρόνια να κατέβουν όλοι μαζί οι συνδικαλιστικοί τους φορείς σε κοινή δημοσιοϋπαλληλική απεργία» !
Ο ίδιος βέβαια ο Macron αντέκρουσε το περασμένο Σάββατο τη ρετσινιά του αλαζονικού σε συνέντευξή του στο γερμανικό περιοδικό Spiegel λέγοντας : «Δεν είμαι αλαζονικός, είμαι αποφασισμένος». «Δεν είμαι ένας βασιλιάς», όπως με κατηγορούν. Στο μεταξύ την περασμένη Δευτέρα στις πρωινές ειδήσεις του τηλεοπτικού καναλιού France 2 ανακοινώθηκε ότι βελτιώθηκε η δημοτικότητά του κατά 3%, και του πρωθυπουργού Edouard Philippe, σε σχέση με τις προηγούμενες δημοσκοπήσεις που ήταν καταποντιστηκές και για τους δυο. Κάποιοι αναλυτές αποδίδουν αυτήν την βελτίωση της δημοτικότητας σε μερίδα των δεξιών ψηφοφόρων που ικανοποιήθηκαν και από τις αλλαγές που θα επιφέρει η εφαρμογή του νέου κώδικα εργασίας, αλλά και από την αποφασιστικότητα που δείχνει ο Μακρόν. Μάλιστα ορισμένοι από αυτούς λένε ότι «αυτά έπρεπε να τα κάνουν οι δικοί μας πολιτευτές εδώ και 20 χρόνια, αντί να σφάζονται μεταξύ τους για το γκουβέρνο».
Ο γράφων υπενθυμίζει στους αναγνώστες το άρθρο με τίτλο «Γαλλικό κοινωνικό μοντέλο, ξάδελφο των σκανδιναβικών, η φιλοδοξία του Μακρόν», που δημοσιεύθηκε στις 05-09-2017 στις Ανιχνεύσεις https://www.anixneuseis.gr/?p=174464. Εκεί μεταξύ άλλων έγραφα ότι η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι δεν επιδιώκει να καταστήσει τη Γαλλία «μια χώρα χαμηλού κόστους», αλλά να δημιουργήσει ένα γαλλικό κοινωνικό μοντέλο, «ξάδελφο των σκανδιναβικών μοντέλων» στο οποίο θα συνυπάρχουν εποικοδομητικά η ευελιξία της επιχείρησης με την ασφάλεια των εργαζομένων της. Στόχος πολύ δύσκολος για να επιτευχθεί σε μια χώρα με μη σκανδιναβική κουλτούρα συναίνεσης.
Τέλος πάντων, η κυβέρνηση Μακρόν αφού πρώτα ψήφισε την δύσπεπτη συνδικαλιστικά ριζική τροποποίηση του γαλλικού Κώδικα Εργασίας ο οποίος εκτιμάται ότι θα διασφαλίσει μεγαλύτερη ευελιξία στις γαλλικές επιχειρήσεις (δηλαδή το 1ο σκέλος του διδύμου «ευελιξία με ασφάλεια»), φέρνει τώρα στους κοινωνικούς εταίρους για διαβούλευση μια πιο εύπεπτη συνδικαλιστικά νομοθετική μεταρρύθμιση που ισχυρίζεται ότι θα συμβάλει στη διασφάλιση της μεγαλύτερης ασφάλειας των εργαζομένων τους (δηλαδή το 2ο σκέλος του διδύμου «ευελιξία με ασφάλεια»).
Όπως έγραψε ο δημοσιογράφος Vivien Vergnaud στις 12-10-2017 στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Le journal de dimanche, η μεταρρύθμιση του εργατικού κώδικα ήταν απλώς ένα απεριτίφ. Το Elysée περνάει τώρα στο δεύτερο στάδιο των μεγάλων κοινωνικών σχεδίων του : την επαγγελματική κατάρτιση, τη μαθητεία και την ασφάλιση ανεργίας… με ένα σχετικό νομοσχέδιο που αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Απρίλιο του 2018.
Βέβαια το κοινωνικό κλίμα είναι πιο έντονο από ό, τι ήταν πριν από 4 μήνες : δυσαρέσκεια των δημοσίων υπαλλήλων που διαδήλωσαν την περασμένη Τρίτη, συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2018 που αναμένεται να είναι έντονη στην γαλλική Εθνοσυνέλευση και η κομμουνιστική συνδικαλιστική οργάνωση της CGT που κάλεσε ήδη διαδηλωτές για μια 3η διαδήλωση για τις 19 Οκτωβρίου για την ανάκληση των προεδρικών διαταγμάτων. «Όλοι συμφωνούμε ότι υπάρχει ανησυχία για το τι πρόκειται να γίνει όσον αφορά την επαγγελματική κατάρτιση και την ασφάλιση ανεργίας, και ότι υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες”, δήλωσε η Véronique Descacq (της συνδικαλιστικής οργάνωσης CFDT). Η κυβέρνηση από την πλευρά της αντιλέγει ότι με αυτήν την μεταρρύθμιση θα υπάρξει «επέκταση της ασφάλισης ανεργίας στους παραιτούμενους από μια επιχείρηση (που σήμερα δεν δικαιούνται επίδομα ανεργίας) αλλά και στους ελεύθερους επαγγελματίες που κλείνουν τις επιχειρήσεις τους γιατί δεν πήγαν καλά». «Ο στόχος είναι να ανοίξουμε την ασφάλιση ανεργίας σε όλους και να την μεταρρυθμίσουμε για να καταπολεμηθεί η επισφάλεια», εξηγεί η υπουργός εργασίας Muriel Pénicaud. Επειδή οι «επισφαλείς συμβάσεις» είναι «αυτές που κοστίζουν περισσότερο στην ασφάλιση ανεργίας». Προβλέπουμε ένα «bonus-malus» για τις επιχειρήσεις που κάνουν κατάχρηση των σύντομων συμβάσεων. Δηλαδή οι επιχειρήσεις που υπογράφουν συμβάσεις εργασίας πολύ μικρής διάρκειας θα πληρώνουν υψηλότερες εργοδοτικές εισφορές (malus). Ενώ εκείνες που υπογράφουν συμβάσεις εργασίας μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας, κρατούν και εκπαιδεύουν το προσωπικό τους (δηλαδή τους παρέχουν μεγαλύτερη ασφάλεια στη δουλειά τους), θα πληρώνουν χαμηλότερες εισφορές (bonus). Τα συνδικάτα, από την πλευρά τους, φοβούνται ότι αυτά τα νέα δικαιώματα θα οδηγήσουν σε μείωση των αποζημιώσεών τους.
Ένα άλλο ζήτημα τριβής είναι η χρηματοδότηση και η διακυβέρνηση του προτεινόμενου συστήματος. Το σύστημα δεν θα χρηματοδοτείται πλέον μόνο από τις εισφορές, αλλά και από τον φόρο (όπως ο κοινωνικός φόρος CSG). Και θα περάσει από την κοινή διαχείριση των κοινωνικών εταίρων σε μια τριμερή διαχείριση με κρατικό έλεγχο. Όσον αφορά την επαγγελματική κατάρτιση, η κυβέρνηση έχει ήδη υποσχεθεί να διαθέσει 15 δισ. Ευρώ για 5 χρόνια στο πλαίσιο του μεγάλου επενδυτικού σχεδίου της (57 δις), με στόχο την κατάρτιση 1.000.000 μακροχρόνια ανέργων και 1.000.000 μαθητών που εγκαταλείπουν το σχολείο.
«Αυτό που θέλω να κάνω είναι ότι ο κάθε Γάλλος, ο κάθε εργαζόμενος, να μπορεί να έχει τα δικαιώματά του κατάρτισης σε μια συσκευή εύκολης πρόσβασης, πόσες ώρες, πόσο κοστίζει (…) , ποιο είναι το ποσοστό κοινωνικής ένταξης στην απασχόληση μετά την κατάρτιση», υπόσχεται η παραπάνω υπουργός εργασίας. Αναφορικά δε με την μεταρρύθμιση της μαθητείας, όπως και αυτή της κατάρτισης, θα πραγματοποιηθεί σε συνεννόηση με τις περιφέρειες και θα πρέπει να καταστήσει το σύστημα αυτό ελκυστικότερο.
Χθες βράδυ στο μεταξύ ο Μακρόν έδωσε συνέντευξη στο τηλεοπτικό κανάλι TF1 για 1η φορά μετά την εκλογή του πείθοντας το 39%, ενώ δεν έπεισε το 61% των τηλεθεατών του. Είπε μεταξύ άλλων στους δημοσιογράφους που τον ανέκριναν ότι «κάνει ό,τι είπε» προεκλογικά και ότι «τα αποτελέσματα της πολιτικής του θα φανούν σε 18 με 24 μήνες από τώρα». Είπε επίσης ότι «απελευθερώνει τις επιχειρήσεις και παράλληλα προστατεύει τους εργαζομένους τους», αλλά οι αντιπολιτευόμενοί του απάντησαν ότι όμως «δεν αναδιανέμει τον πλούτο». Η προσέγγιση του Μακρόν επί αυτού είναι «κατά της υπερ-φορολόγησης του κεφαλαίου διότι αυτό θα το βάλει στα πόδια». Θα φύγει. Ενώ ο ίδιος αναμένει να επενδύσει στη Γαλλία.
Ο Άλκης Καλλιαντζίδης είναι οικονομολόγος.