ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΕΡΟΓΛΗΣ*
Έχοντας κατακάτσει πλέον ο κουρνιαχτός και ο «θόρυβος» από την πρόσφατη (7 Δεκ) διακήρυξη «φιλίας» των Αθηνών, όσο και αν αυτή δεν παράγει νομικά αποτελέσματα του ΔΔ (Διεθνές Δίκαιο) και των αντιστοίχων εθνικών δικαίων των συμβαλλομένων μερών (Ο.Ρ.3-επίλογος), η υπόψη διακήρυξη δεν παύει να αποτελεί ένα σημαντικό πολιτικό γεγονός για τις σχέσεις των δύο κρατών, τα οποία αρκετές φορές έχουν φθάσει στα πρόθυρα στρατιωτικής σύγκρουσης (με τελευταία , τα γνωστά γεγονότα του 2020, μέσω υβριδικής επιχείρησης βιαίας διάρρηξης συνόρων από μετανάστες στον Έβρο και παράλληλη αμφισβήτηση εθνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο με το ερευνητικό πλοίο Oruc Reis).
Σίγουρα υπάρχουν «διπλές αναγνώσεις», από το υπόψη πολιτικό γεγονός…
Η μία ανάγνωση, είναι αυτή την οποία ενστερνίζεται και με την οποία θριαμβολογεί η κυβέρνηση , το κυβερνών κόμμα (πλην σημαντικών στελεχών, όπως πρώην πρωθυπουργοί του), καθώς και οι οπαδοί του (το γνωστό «41τακατό», το οποίο παρότι σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις έχει μειωθεί σημαντικά, έχει προσδώσει βλαπτικούς βαθμούς αλαζονείας σε μεγάλη μερίδα κυβερνητικών στελεχών) . Ομοίως αξιοσημείωτη είναι και η εντόνως διαφοροποιημένη θέση του κ. ΥΕΘΑ, σύμφωνα με μετέπειτα δηλώσεις του.
Η πρώτη ανάγνωση, μιλά για νέα σελίδα στα ελληνοτουρκικά, για -επιτέλους- παύση των αναχαιτίσεων και αερομαχιών και πάσης φύσης εμπλοκών, για συνέχεια επαφών και διαβουλεύσεων, οι οποίες θα οδηγήσουν σε μείωση των τριβών, σε ανάπτυξη των διμερών σχέσεων, σε συνεργασία, με τελικό φόντο την επίλυση «των διαφορών» , για την Τουρκία , ή, «της διαφοράς», για την Ελλάδα.. (υπόψη ότι «η διαφορά», κατά τον κ.ΠΘ, εμπεριέχει εντός της, τις θαλάσσιες ζώνες, την υφαλοκρηπίδα, την ΑΟΖ…κάτι από το οποίο είχε δημόσια αποστασιοποιηθεί ο τέως ΥΠΕΞ και νυν ΥΕΘΑ, ο οποίος μιλούσε για μία και μόνη διαφορά , αυτή της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας..)….Κάποιοι δε, πιο «θερμοί», εντός κυβέρνησης, έφτασαν σε σημείο να μιλούν για εξοικονόμηση δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ από τις αναχαιτίσεις που δεν θα γίνονται πλέον, και τα χρήματα αυτά θα οδηγηθούν σε…αύξηση των συντάξεων !!..(sic.=λαϊκισμός…).
Να προσθέσω, ότι κάθε εχέφρων , κάθε υγιής πολίτης που νοιάζεται πραγματικά για το έθνος και τον τόπο, θα πρέπει να νιώθει αρκετά καλά με την υπόψη διακήρυξη φιλίας και καλής γειτονίας, εφόσον όμως μέσω αυτής, διατηρείται το status quo στην περιοχή, εξασφαλίζεται η εθνική κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, αποφεύγουμε τη σύγκρουση και γενικότερα, αναπτύσσουμε αγαστές σχέσεις συνεργασίας και ειρηνικής συνύπαρξης με την Τουρκία…
Να είναι όμως πράγματι έτσι..??..
Να δεχτούμε a priori την κατ’ ελάχιστον αξιοπερίεργη πλήρη μεταστροφή της Τουρκικής εξωτερικής πολιτικής στα ελληνοτουρκικά, χωρίς περαιτέρω προβληματισμούς..??..
Να δεχτούμε ως θέσφατο , το κυβερνητικό αφήγημα, ότι όλα βαίνουν καλώς και διανύουμε εξαιρετική περίοδο των ελληνοτουρκικών..??..
Να μην εξετάσουμε τα γεγονότα και με επιχειρηματολογία, να δούμε αν υπάρχει και δεύτερη ανάγνωση, ώστε να καθορίσουμε με σύνεση την περαιτέρω ατομική, πολιτική και εθνική μας στάση..??..
Για όποιον λοιπόν, ικανοποιείται από τις παραπάνω δηλώσεις και …….τις αναμενόμενες υποσχόμενες αυξήσεις στις συντάξεις, να ευχηθώ από τώρα Καλή Χρονιά , καθόσον δεν υπάρχει λόγος να διαβάσει τα παρακάτω που αφορούν στη «δεύτερη ανάγνωση» και την αντίστοιχη συνοδή επιχειρηματολογία..
Για όποιον επιθυμεί όμως να διαβάσει τις ευχές στο τέλος, αξιομνημόνευτα παραμένουν τα παρακάτω :
Πρωτίστως, δεν θα πρέπει να δούμε την υπόψη διακήρυξη, ως ένα αυτοτελές (stand alone) κείμενο, αλλά θα πρέπει να το μελετήσουμε στη βάση σημαντικών γεγονότων που προηγήθηκαν, αλλά και αντιστοίχων που ακολούθησαν.
Ως σημαντικά τέτοια γεγονότα, συνδυαστικά με την υπόψη διακήρυξη, είναι η συνέντευξη Ερντογάν σε ελληνική εφημερίδα («Κ») μία ημέρα πριν την επίσκεψη (6 Δεκ), οι παράλληλες 15 εμπορικές συμφωνίες που συνυπογράφησαν, οι κοινές δηλώσεις κ.ΠΘ και κ.Ερντογάν που ακολούθησαν, οι δηλώσεις κ. Ερντογάν από το προεδρικό Α/Φ προς δημοσιογράφους κατά την επιστροφή του (7 Δεκ)… Ομοίως, δεν θα πρέπει να διαλάθει της προσοχής μας, η (δυστυχώς) κρυφή διπλωματία που διεξάγεται εδώ και μήνες για ένα τόσο σοβαρό εθνικό θέμα (μέσω συμβούλων του κ.ΠΘ, από ότι μαθαίνουμε εκ των υστέρων, από διαρροές της τουρκικής πλευράς, όρα σχετικές δηλώσεις κ.Καλίν), η άμεση αναχώρηση του Τούρκου ΥΠΕΞ προς ΗΠΑ αμέσως μετά την επίσκεψη, η συνάντηση ομάδας υψηλών επαφών του Τουρκικού ΥΠΑΜ στις ΗΠΑ την 21 Δεκ…Στην παραπάνω κατεύθυνση, εξίσου θα πρέπει να συμπεριληφθούν βέβαια και οι πρότερες δηλώσεις της ΥΦΥΠΕΞ κας Παπαδοπούλου περί ελληνικής ισχύος soft power, το πρόσφατο «πάγωμα» των εξοπλισμών (no option for FDI και «ναυάγιο κορβετών) με παράλληλη αναθεώρηση των εξοπλιστικών προγραμμάτων..
Άξιο ιδιαίτερης μνείας το γεγονός, ότι η «συνέντευξη» Ερντογάν στην «Κ» που προηγήθηκε κατά μία ημέρα της επίσκεψης και την οποία επιμελήθηκαν οι κ.κ. Παπαχελάς και Κωστίδης, δεν ήταν μία διά ζώσης συνέντευξη, αλλά μία αυστηρά τυποποιημένη συνέντευξη, όπου υποβλήθηκαν οι ερωτήσεις γραπτώς και εξίσου εγγράφως δόθηκαν οι απαντήσεις από την Τουρκική Προεδρία (από τον κ.Παπαχελά, ο οποίος διαπιστώνω πως «ποτέ δεν λείπει» από τα ελληνοτουρκικά, συγκρατώ και το ιδιαίτερο άρθρο του, «αναζητούνται τρελοί και καθαροί»…Πλην όμως θα προσθέσω, πως ματαίως αναζητούνται, με αυτό το πολιτικό σκηνικό, το οποίο φροντίζει να τους απομακρύνει με κάθε τρόπο)…
Ως εκ τούτου, η υπόψη συνέντευξη, εκφράζει ξεκάθαρα τις τουρκικές θέσεις και επιδιώξεις…Σημαντικά δε στοιχεία της υπόψη συνέντευξης σταχυολογούνται τα εξής : 1. «..πραγματικά από πλευράς μας, δεν έχει αλλάξει τίποτα.. η ελληνική πλευρά έχει αναθεωρήσει την οπτική της απέναντί μας…»,
2. «…τα προβλήματα θα επιλυθούν στο πλαίσιο του διαλόγου και της καλής θέλησης»…,
3. «…υπάρχουν πολλά αλληλένδετα προβλήματα, που πρέπει να επιλυθούν, εκτός από την υφαλοκρηπίδα..»…
4.»…τα ΜΜΕ της Δύσης, προσπαθούν να διαστρεβλώσουν τα λόγια μου..»..
5. «…απαντάμε κατάλληλα σε όσους εποφθαλμιούν την ασφάλεια του λαού μας, την εδαφική μας ακεραιότητα και τα εθνικά μας συμφέροντα..»…
6. «..δεν απειλούμε, αν δεν μας απειλήσετε…προσβλέπω σε μια νέα σελίδα , στη βάση της αρχής win-win..»…
7. « ..ο ελληνικός λαός, γνωρίζει πόσο στοργικοί είμαστε…γνωρίζει πολύ καλά την ανοχή και την ειλικρίνεια στην κουλτούρα μας..»…..
καθώς βέβαια δεν έλλειψαν και οι ευθείες αναφορές σε τουρκική μειονότητα και στα συμφέροντα τους, όπως και η ευθεία μνεία σε ΤΔΒΚ (Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου)…
Η υπόψη συνέντευξη, τονίζω και πάλι προερχόμενη εγγράφως από την Τουρκική Προεδρία, και η οποία δεν παρεκκλίνει εκατοστό από τις γνωστές τουρκικές αναθεωρητικές θέσεις και επιδιώξεις, ουδέποτε απαντήθηκε από το ελληνικό ΥΠΕΞ…ήταν βλέπεις και η προγραμματισμένη επίσκεψη την επόμενη ημέρα, οπότε να μην χαλάσουμε το «κλίμα το καλό»..
Την επόμενη ημέρα πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη Ερντογάν, η οποία από πλευράς μεγαλοπρέπειας και προετοιμασίας (έως και επιπέδου «σκηνοθεσίας» ) άγγιξε και ίσως και να ξεπέρασε την επίσκεψη του POTUS (President of the United States) – Προέδρου των ΗΠΑ- Μπαράκ Ομπάμα, στην Αθήνα πίσω στο 2016…
Κινητοποίηση της ΕΛ.ΑΣ με 3.500-4.000 αστυνομικούς, προάφιξη Τούρκων πρακτόρων και προσωπικής του φρουράς (είχαν διασπαρεί μέχρι και εντός του προεδρικού μεγάρου), πολυπληθής συνοδεία, ελεύθεροι σκοπευτές, drones και ελικόπτερα, έκτακτες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις , κλείσιμο σταθμών μέσων σταθερής τροχιάς, απαγορεύσεις πρόσβασης οικοδομικών τετραγώνων, μετακίνηση με την προσωπική του θωρακισμένη λιμουζίνα εν είδει «beast» ( η προσωπική λιμουζίνα του Προέδρου των ΗΠΑ, Cadillac/GMC platform), και βέβαια η άφιξη με το θηριώδες προεδρικό Α/Φ Airbus A330 VIP, εν είδει Air Force One of POTUS…(όχι ότι η Τουρκική Προεδρία δεν διαθέτει στον στόλο της και ομοιότυπο αεροσκάφος Boeing 747-8 VIP, κατόπιν δωρεάς του Εμίρη του Κατάρ..)….Και αν ο Μπαράκ Ομπάμα, είχε παραμείνει 30 ώρες στην Αθήνα, ο Ερντογάν, ήρθε για μόλις 7 ώρες…
Υπόψιν, ότι αφενός μεν ιστορικά οι Τούρκοι δίνουν μεγάλη σημασία σε συμβολισμούς και σε σημειολογία (π.χ. Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής), αφετέρου δε, όλα αυτά εντυπώθηκαν καλά στο «ελληνικό φιλοθεάμον κοινό», μέσω μιας εξίσου μεγαλειώδους , σχεδόν, καθολικής διακαναλικής απ’ ευθείας κάλυψης της επίσκεψης, από τα τηλεοπτικά μας κανάλια…
Οι δε βαθύτατες υποκλίσεις, του ΥΠΕΞ προς τον «πολυχρονεμένο Πατισάχ», τόσο στο αεροδρόμιο όσο και εντός προεδρικού μεγάρου, απλά το κερασάκι στην τούρτα, υποδηλώνοντας έναν άνευ προηγουμένου… ραγιαδισμό ??…
Συνιστώντας παράλληλα ενέργεια ανεπίτρεπτη για κυβερνητικά στελέχη, καθόσον οι υπόψη υποκλίσεις δεν προβλέπονται από κανένα πρωτόκολλο, ούτε από κανένα διπλωματικό savoir vivre, εντός πλαισίου αβρότητας…Παράλληλα, παραπέμπουν σε γνωστό ήρωα, του γνώριμου μας θεάτρου σκιών, το οποίο βέβαια ως σκαιώδες , εύστοχα συνδέεται με τη μυστική μας διπλωματία…
Ακολούθησε η υπογραφή της εν λόγω διακήρυξης φιλίας και καλής γειτονίας, παράλληλα με την υπογραφή 15 συμφωνιών και Μνημονίων Κατανόησης, εμπορικού κυρίως χαρακτήρα (παιδεία, ενέργεια-ηλεκτρική διασύνδεση, επιχειρηματικότητα, εξαγωγές-επενδύσεις, κοινωνικές υπηρεσίες, αθλητισμός, τουρισμός, έρευνα-καινοτομία, οικονομία- εμπόριο, αγροτική ανάπτυξη, τελωνειακή συνεργασία, πολιτισμός και κατασκευή δεύτερης γέφυρας στον Έβρο υπό την επίβλεψη ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΑΕ στην περιοχή Κήπων-Ύψαλα)…
Εντύπωση προκαλεί, ότι το 1/3 των συμφωνιών, υπεγράφει από τον νυν Τούρκο ΥΠΕΞ (και πρώην δκτη της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών ΜΙΤ) παρότι αυτές τυπικά ήταν εκτός αντικειμένου του ως αρμοδιότητα άλλων σχετικών υπουργείων…
Δεδομένων των δηλώσεων που ακολούθησαν, προβληματισμό επίσης προκαλεί η κατανομή των ποσοστών αμφίδρομης ροής ηλεκτρικής ενέργειας από το αντίστοιχο ηλεκτρικό εργοστάσιο στο Μπαμπαεσκί (μικτού κύκλου, 133 μεγαβάτ με πρόθεση να ανέλθει στα 600 μεγαβάτ , πλησίον ελληνικών συνόρων), καθώς και οι ακολουθούσες δηλώσεις Ερντογάν (14 Δεκ) περί πρόθεσης δημιουργίας πυρηνικού εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (πέραν αυτού της Σινώπης) δυναμικότητας 4,3 γιγαβάτ στην περιοχή της ανατολικής Θράκης, προκειμένου να στηρίξει ενεργειακά την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και άλλες χώρες των Βαλκανίων (ήδη βρίσκεται σε συνομιλίες με την Rosatom και άλλη κορεατική εταιρεία )…
Ομοίως συγκρατούνται οι δηλώσεις, περί στόχευσης αύξησης των εμπορικών συναλλαγών με τη χώρα μας, από τα 5 στα 10-11 δις ευρώ…Και εδώ προκύπτει παρόμοιος προβληματισμός σχετικά με το ισοζύγιο εισαγωγών-εξαγωγών…Καθόσον, αν τόσο η διασύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας όσο και οι αντίστοιχες εμπορικές συναλλαγές, δεν είναι κατ’ ελάχιστον ισορροπημένες , τότε θα δημιουργήσουν αντίστοιχες εξαρτήσεις με ότι αυτό συνεπάγεται…. Η δε, δημιουργία πυρηνικού εργοστασίου στην Ανατολική Θράκη, αυτονοήτως απεμπολεί κάθε δικαίωμα έγερσης περιβαλλοντικών επιφυλάξεων από ελληνικής πλευράς….
Ειδικότερα για το πνεύμα αυτής καθαυτής της διακήρυξης και του ευκτικού της χαρακτήρα, πέρα από μια χλιαρή μνεία στο Χάρτη των ΗΕ, απουσιάζουν από το κείμενο οι διασυνδέσεις με πρόνοιες διεθνούς δικαίου (το οποίο υποστηρίζει σφόδρα μεν, α λα καρτ δε, η εξωτερική μας πολιτική), ενώ στο τέλος κυριαρχούν η μνεία σε ΜΟΕ στρατιωτικού χαρακτήρα, η δέσμευση αποχής από κάθε υπονομευτική δήλωση και ενέργεια προς την υπόψη διακήρυξη (άνευ ουσιαστικού αντικρίσματος αφού στο τέλος επικρατεί η μη νομική δέσμευση των μερών), η επίλυση διαφορών με απ’ ευθείας διαβουλεύσεις ή με άλλα μέσα αμοιβαίας επιλογής, και τέλος το ότι η υπόψη διακήρυξη δεν είναι συμφωνία, δεν είναι δεσμευτική για το ΔΔ και δεν παράγει νομικά δικαιώματα ή υποχρεώσεις για τα μέρη….
Σχολιάζοντας περαιτέρω το κείμενο , συγκρατώ ιδιαίτερα, την «επίλυση των διαφορών με απ’ ευθείας διαβουλεύσεις», κάτι το οποίο αποτελεί διακαή πόθο των τουρκικών επιδιώξεων , μη θέλοντας να αφήσει ούτε το ελάχιστο εκ των επιδιώξεων της, εις χείρας οποιοδήποτε διεθνούς δικαιοδοτικού οργάνου…Και δυστυχώς, η ελληνική πλευρά με τις τελευταίες ενέργειες της, δείχνει να συμπλέει προς αυτή την κατεύθυνση..
Ακολούθησαν οι κοινές δηλώσεις των αρχηγών κρατών…και εδώ, ο Τούρκος Πρόεδρος δεν κατάφερε να συγκρατηθεί, μιλώντας δημόσια για «τουρκική μειονότητα», αλλά και να απευθύνει μια έμμεση προσβολή, μιλώντας για στρατόπεδο τρομοκρατών στο Λαύριο το οποίο η ελληνική κυβέρνηση έκλεισε πρόσφατα…Και αν για την τουρκική μειονότητα, ο ΠΘ έδωσε την τυπική οφειλόμενη απάντηση, παρά το ατυχές «σας διαβεβαιώ» (που παραπέμπει ατύπως σε σχέση υφισταμένου-προϊσταμένου), για το Λαύριο και την τουρκική παρέμβαση στα εντός της χώρας τεκταινόμενα, δεν εδόθη καμία απάντηση…
Αντιπροσωπεία της μουσουλμανικής μειονότητας , μαζί με τους ψευδομουφτήδες (γιατί συνεχίζουν και γίνονται ανεκτοί..??), τον επικεφαλής της τουρκικής ένωσης Ξάνθης (???) καθώς και οι βουλευτές του εθνικού μας κοινοβουλίου Ζεϊμπέκ Χουσείν, Φεργκάτ Οζγκιούρ (οι οποίοι με δήλωση του επίσης μειονοτικού βουλευτή Μπουρχάν Μπαράν πήγαν αυτοβούλως, καθόσον δεν είχαν αποσταλεί προσκλήσεις), έγιναν στη συνέχεια δεκτοί στην τουρκική πρεσβεία, προκειμένου να συναντηθούν και να συνομιλήσουν με τον Τούρκο Πρόεδρο.
Κατά την αναχώρηση της τουρκικής διπλωματικής αποστολής, ο Τούρκος ΥΠΕΞ, ανεχώρησε απ’ ευθείας για ΗΠΑ για συνάντηση με τον ομόλογό του (η αποστολή είχε έρθει με τρία αεροσκάφη !!!), ενώ ο Ερντογάν κατά την πτήση, έδωσε συνέντευξη τύπου σε δημοσιογράφους, όπου έκανε ιδιαίτερη μνεία στη θέλησή του να τελειώνει το κεφάλαιο εμπλοκές-αερομαχίες , στα δικαιώματα της τουρκικής μειονότητας, σε μια δίκαιη χωρίς αποκλεισμούς κοινή χρήση των πόρων της Ανατολικής Μεσογείου, στον μεγάλο πληθυσμό (86 εκ) της χώρας του, στην όμοια μεγάλη εδαφική έκταση (780 χιλ.τ.χλμ), στη διασύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας, στην παραγωγή ηλ.ενέργειας από πυρηνικά εργοστάσια, αλλά και στην τεράστια διαφορά της αμυντικής βιομηχανίας μεταξύ των δύο χωρών και στο αποτύπωμα της σκληρής ισχύος που αυτές εκφράζουν…Παράλληλα, έθεσε ξανά το θέμα της θέσης της Ελλάδας, σχετικά με την κρίση στη Γάζα, επαναλαμβάνοντας ότι θα προτιμούσε η χώρα μας να έχει συνταχθεί με τις τουρκικές θέσεις , όπως το είχε πει και κατά τις κοινές δηλώσεις στην Αθήνα…
Για άλλη μια φορά, πέρα από τις ουσιαστικές δηλώσεις της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής που προηγήθηκαν της επίσκεψης, μέσω της προαναφερόμενης συνέντευξης της 6 Δεκ, βλέπουμε για μια ακόμη φορά ότι και με τις υπόψη δηλώσεις μετά την επισκεψη, ο Τούρκος Πρόεδρος δεν απεμπολεί εκατοστό των αναθεωρητικών επιδιώξεων της χώρας του, οι οποίες βέβαια είναι εις βάρος της εθνικής μας κυριαρχίας και των ομοίων κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας.
Από ελληνικής πλευράς είχαν προηγηθεί των γεγονότων της επίσκεψης, η απόφαση του ΥΕΘΑ (5 Δεκ), ουσιαστικά να «παγώσει» συγκεκριμένα εξοπλιστικά προγράμματα ( δικαίωμα προαίρεσης για 4η φρεγάτα FDI, ναυπήγηση κορβετών, εργασίες σε ναύσταθμο Σούδας και σε κατασκευή ναυστάθμου σε Παγασητικό), μέσω συνολικότερης επαναπροτεραιοποίησης των εξοπλιστικών προγραμμάτων…Η υπόψη δημοσιοποίηση, αν μη τι άλλο άτοπη και σε λάθος χρόνο, καθόσον έδωσε αφορμή για εσφαλμένο μήνυμα, με ανάλογα σχόλια… Αν και αδιαμφισβήτητα , τα θέματα εξοπλισμών και το τέλμα (για να μην το χαρακτηρίσω ως «διάλυση» ), της εθνικής αμυντικής βιομηχανίας είναι ένα δύσκολο παζλ για ιδιαίτερα σοβαρούς λύτες, παρόλα αυτά, οι όποιες αποφάσεις και η περαιτέρω δημοσιοποίησή τους ή μη, δεν παύει να αποτελεί ένα κρίσιμο και χρήσιμο εργαλείο στα χέρια της εξωτερικής πολιτικής και της αμυντικής διπλωματίας…Και ως τέτοιο, θα πρέπει να εκλαμβάνεται και αντίστοιχα να χρησιμοποιείται…
Οι δε πρότερες δηλώσεις της ΥΦΥΠΕΞ κας Παπαδοπούλου, περί του γεγονότος ότι η χώρα μας διαχρονικά πορεύεται με γνώμονα τη μαλακή ισχύ της (soft power) και όχι τη σκληρή ισχύ (hard power), αφενός μεν θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως ατυχείς και αφελέστατες, αφετέρου δε, δεν συνάδουν με την πραγματικότητα της κούρσας των εξοπλισμών στους οποίους η χώρα μας επιδίδεται την τελευταία τριετία (με αιχμή του δόρατος, φρεγάτες FDI, Α/Φη Rafale και F-16 Viper)…
Παρόλα αυτά, «η ψαλίδα» δεν προβλέπεται να κλείσει, τόσο για λόγους αντίστοιχης συνεχούς κούρσας εξοπλισμών από την Τουρκία με παράλληλη αλματώδη αύξηση της αμυντικής της βιομηχανίας (ανακοίνωσε Π/Υ αμυντικών δαπανών για το έτος 2024, στα 40 δις, ήτοι αύξηση 150%), όσο και λόγω της παντελούς απραξίας μας στον υπόψη χώρο για δέκα και πλέον έτη, ως αποτέλεσμα της μνημονιακής μας οικονομικής δυσπραγίας, αλλά και αντιστοίχων επικίνδυνων ιδεοληπτικών αφηγημάτων από τους εκάστοτε κυβερνώντες ( «θα το ρισκάρουμε», «και να χάσουμε και δυό-τρία νησιά, δεν πειράζει»..) .
Οι δε υπόψη δηλώσεις της ΥΦΥΠΕΞ στο παρόν momentum, συνεχίζουν να δίνουν το λάθος μήνυμα προς δεδηλωμένους αλλά και έτερους επίδοξους νεοπροβαλλόμενους αναθεωρητές.
Από τα «παραλειπόμενα» της συνάντησης και της διακήρυξης, άξια ξεχωριστής μνείας είναι και το θέμα της βίζας προς Τούρκους πολίτες αλλά και το θέμα των ΜΟΕ (Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης) στρατιωτικού χαρακτήρα.
Ειδικά για το θέμα χορήγησης βίζας, δεν έχουν γίνει πλήρως γνωστές οι ουσιώδεις λεπτομέρειες (αλλά ως συνήθως, ο διάβολος, κρύβεται στις λεπτομέρειες) …Μιλάμε πλέον για 7ήμερη βίζα, ετήσιας διάρκειας, έναντι πολύ μικρού κόστους (60 ευρώ, με δυνατότητα περαιτέρω εκπτώσεων), με πολύ σύντομες και συνοπτικές διαδικασίες, από αρμόδιο αστυνομικό υπάλληλο στο τελωνείο…Η υπόψη χορήγηση βίζας, εστιάζεται κατ’ εξαίρεση των προβλέψεων της Συνθήκης Σέγκεν, στα νησιά μας Λήμνο, Λέσβο, Χίο, Σάμο, Λέρο, Κάλυμνο, Κω, Ρόδο, Καστελόριζο, Σύμη….Και ενώ σύμφωνα με δημοσιεύματα οι κάτοικοι (και ο περιφερειάρχης μαζί) , εκφράζουν την ικανοποίησή τους για την αύξηση του τζίρου τους λόγω των επιπρόσθετων εκτιμώμενων τουρκικών τουριστικών ροών που θα προκύψουν , καθίσταται παράλληλα υπαρκτός και ένας έντονος προβληματισμός μου….Υπάρχει μέγιστος αριθμός επισκεπτών ανά νησί..??..και αν ναι, ποιος θα είναι ο αριθμός αυτός..??..πως εξασφαλίζεται ότι η Τουρκία δεν θα χορηγήσει ad hoc ταξιδιωτικά έγγραφα στα εκατομμύρια αλλόφυλων -αλλά ομόθρησκων τους – μεταναστών που παραμένουν στα μικρασιατικά παράλια, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν ως πολιορκητικός κριός, εντός πλαισίου υβριδικών επιχειρήσεων..??..τι θα συμβεί αν λήγει το 7ήμερο και οι «χιλιάδες επισκεπτών» δεν εξέρχονται προς επιστροφή, από την επισκεπτόμενη νήσο..??..τι θα συμβεί αν οι χιλιάδες επισκεπτών εντός 7ημέρου, αποτελούν μέρος μια σχεδιασμένης υβριδικής επιχείρησης για «μαλάκωμα» του στόχου-προσβαλλομένης νήσου ή αντιπερισπασμό….??..πόσο εύκολο θα είναι να ανευρεθούν και να παρακολουθούνται τυχόν μέλη της ΜΙΤ, οι οποίοι θα αναμιχθούν με τις χιλιάδες των επισκεπτών, προς περαιτέρω συλλογή πληροφοριών και διαφόρων άλλων ανατρεπτικών ενεργειών..??…Πόσα 7ήμερα δικαιούται ο κάθε επισκέπτης εντός της ετήσιας διάρκειας ισχύος της βίζας..??.. Υφίσταται αποτελεσματικός έλεγχος επιβατών στα πλοία της ακτοπλοΐας που συνδέουν τα υπόψη νησιά με την ενδοχώρα..??.. Και όλα αυτά, θα μπορούν να συμβαίνουν παράλληλα σε ένα, σε κάποια ή και σε όλα τα παραμεθόρια ανωτέρω νησιά μας, τα οποία αποτελούν την πρώτη αμυντική γραμμή του στρατηγικού βάθους της χώρας…με ότι περαιτέρω κινδύνους αυτό μπορεί να συνεπάγεται…
Κρατώντας τους ανωτέρω προβληματισμούς για το θέμα της βίζας, σειρά παίρνει και το θέμα των ΜΟΕ στρατιωτικού χαρακτήρα…
Από τα ΜΟΕ που συμφωνήθηκαν (απόσταση ασφαλείας μεταξύ των πολεμικών πλοίων με αποφυγή επικίνδυνων ελιγμών, τα πολεμικά αεροσκάφη να μην ενοχλούν τα πολεμικά πλοία, μείωση της συχνότητας των ΝΟΤΑΜ, NAVTEX αλλά και των SUBNOTAM (για Υ/Β) σε αριθμό, χρονική διάρκεια και εύρος δεσμευμένων περιοχών, τα ραντάρ (χερσαία, πλωτά, εναέρια) να μην εγκλωβίζουν αντίστοιχα πλοία και αεροσκάφη και να μην ονοματίζουν τα ίχνη ως εχθρικά, απ’ ευθείας γραμμή μεταξύ στρατηγείων Λάρισας και Εσκή Σεχίρ προς αποφυγή κλιμάκωσης τυχόν επεισοδίων, εξουσιοδότηση τοπικών παραμεθορίων διοικητών για επιτόπιο και άμεσο χειρισμό απεμπλοκής και αποκλιμάκωσης ), προκύπτει εξίσου γόνιμος προβληματισμός… Ευθύς και άμεσος προβληματισμός, για το ποιες θα είναι οι ενέργειες μας από εδώ και εμπρός σε περίπτωση αμφισβήτησης κυριαρχικών μας δικαιωμάτων σε αέρα και θάλασσα (από 6 έως; 10 ν.μ./ναυτικά μίλια), δεδομένου ότι με πρότερη δήλωση του νυν ΥΠΕΞ, η αποκαλυφθείσα κόκκινη γραμμή της εθνικής μας κυριαρχίας περιορίζεται στα 6 ν.μ…..Επίσης εξίσου έντονος προβληματισμός υφίσταται στο ότι δεδομένου του γεγονότος ότι τα ελληνικά πλοία και Α/Φη δεν εκτελούν παραβιάσεις του τουρκικού ΕΕΧ (εθνικός εναέριος χώρος) και των αντιστοίχων τουρκικών ΕΧΥ (εθνικά χωρικά ύδατα), κατά πόσο τα υπόψη ΜΟΕ λειτουργούν ισορροπημένα και δεν καλύπτουν μονομερώς τις υπόψη τουρκικές ενέργειες αμφισβήτησης του ΕΕΧ και των ΕΧΥ μας…
Στο συνολικό πλαίσιο της διακήρυξης της ελληνοτουρκικής φιλίας, να μην διαλάθει της προσοχής και η απόσυρση οπλικών συστημάτων, όλως τυχαίως (??) από τα παραπάνω παραμεθόρια νησιά …
Οπλικά συστήματα, τα οποία χορηγήθηκαν (δωρεάν??) προς την Ουκρανία, τα οποία βέβαια, δεν αντικαταστάθηκαν παρά τις υποσχέσεις και ανέξοδες κυβερνητικές εξαγγελίες…Για να μην προτρέξει κανείς, να τονίσω ότι όταν προγραμματίζεται η απόσυρση-αντικατάσταση ενός οπλικού συστήματος, πρώτα έρχεται το νέο, εντάσσεται και καθίσταται πλήρως επιχειρησιακό και μετά φεύγει το παλαιό…
Επίσης να υπενθυμίσω ότι τα Μ-1117, αφενός μεν δεν είναι ΤΟΜΑ, αφετέρου δε η συμφωνία χορήγησής τους και προώθησης στα νησιά, είχε κλείσει από το 2019, πολύ πριν το ξέσπασμα της Ρωσοουκρανικής σύγκρουσης…Ο δε μικρός αριθμός Marder που παραλήφθηκε, διοχετεύτηκε στη Μακεδονία, προς υποστήριξη ΤΘ και ΜΚ Σχηματισμών…Τα δε Μ-113 που προωθήθηκαν στα νησιά, φωτογραφίες των οποίων με περίσσιο θράσος (που παρέμεινε αναπάντητο από πλευράς μας) δημοσιοποιήθηκαν από την τουρκική υπηρεσία συλλογής πληροφοριών, είναι απλά ΤΟΜΑ με ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα θωράκισης και οπλισμού…
Πρόσφατα δε, το Ουκρανικό ΥΠΕΘΑ μας ευχαρίστησε δημόσια για την παροχή Α/Α manpads FIM 92 Stinger, επιβεβαιώνοντας εμμέσως τις αρχικές φήμες για απομάκρυνση των υπόψη όπλων από τα ανωτέρω νησιά…Επίσης στο πλαίσιο της «σωστής πλευράς της ιστορίας», πέραν της άμεσης οικονομικής συνεισφοράς (μέσω Ε.Ε., και σε ad hoc funds) και της ανθρωπιστικής βοήθειας, έχουν δοθεί σε Ουκρανία πυρομαχικά ΠΕΠ RM-70, φορητά τυφέκια ΑΚ-47 Kalashnikov με πυρομαχικά τους (από κατάσχεση), αντιαρματικοί εκτοξευτές RPG, ενώ επίκειται και η παράδοση περαιτέρω πυρομαχικών ΠΒ ( 50 χιλιάδες βλήματα 105 χιλ, 20 χιλιάδες βλήματα 155, 5 χιλιάδες βλήματα 8ιντσα) ….
Και επειδή σε αυτή τη χώρα, διανύουμε την περίοδο όπου « οι λέξεις χάνουν το νόημά τους, για να δικαιολογούν κάποιοι τις πράξεις τους», (Θουκυδίδης/Πελοποννησιακός Πόλεμος), έτσι χάσαμε το νόημα των λέξεων «πολεμικά αποθέματα» (ήτοι, ποσότητες απαραίτητες για τη διεξαγωγή πολέμου, προς ανάλωση κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων), συγχέοντας τη με τη λέξη «πλεονάσματα» (ήτοι περισσεύματα)…Λόγω της διαρκούς οικονομικής δυσχέρειας, η χώρα μας ουδέποτε βρέθηκε στην πολυτελή θέση, να έχει πλεονάσματα αμυντικού υλικού….Ακόμη και η πρόσφατη απόφαση να οδηγηθούν σε σκραπ 91 άρματα Μ-48 Α5, έναντι ευτελούς τιμήματος (590 χιλιάδες .ευρώ), συντελεί αποφασιστικά σε συνδυασμό με τα παραπάνω, να εκπέμπει το λάθος μήνυμα στην επισφαλή και ευαίσθητη γειτονιά της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων, όπου οι προκλήσεις και ο υπαρκτός αναθεωρητισμός ελλοχεύουν σε μόνιμη βάση….
Κατόπιν των παραπάνω προβληματισμών, που προέκυψαν από τα γεγονότα της διακήρυξης φιλίας των Αθηνών, και τα συναφή γεγονότα, είτε σε συνάφεια χρονική ή σε συνάφεια εξ αντικειμένου, δεν μπορούν βέβαια να παραλειφθούν τα κυρίαρχα ερωτήματα, τα οποία τίθενται ως προμετωπίδα επί των ελληνοτουρκικών…
Περατώθηκε με οποιονδήποτε τρόπο η κατοχή της Κύπρου,,???..ή έστω υπήρξε κάποια τουρκική αναδίπλωση από τις θέσεις της περί του κρατιδίου-μορφώματος της ΤΔΒΚ (Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου), το οποίο είναι αναγνωρισμένο μόνο από την Τουρκία..??..
Άρθηκε μήπως το casus belli , με το οποίο η τουρκική εθνοσυνέλευση έχει εξουσιοδοτήσει την κυβέρνηση και τις ένοπλες δυνάμεις της να προβούν σε στρατιωτικές επιχειρήσεις οποτεδήποτε η Ελλάδα επιχειρήσει να αυξήσει τα εθνικά χωρικά της ύδατα στο Αιγαίο..??…Μία απειλή πολέμου, η οποία επικρέμεται κατά της χώρας μας, κατά παράβαση κάθε έννοιας διεθνούς δικαίου και διεθνούς νομιμότητας, σε πλήρη εφαρμογή του «ασκούμενου πειθαναγκασμού» , ως επιλογή εξαναγκαστικής στρατηγικής στην οποία η χώρα μας έχει υποκύψει εδώ και 30 περίπου χρόνια..??..(από Ιουλ 1995 και ουσιαστικά χωρίς ποτέ να δοκιμαστεί η πραγματική ισχύς της απειλής ή τελικά είναι μία από τις πιο επιτυχημένες μπλόφες της εξωτερικής πολιτικής και της αμυντικής διπλωματίας στο διεθνές περιβάλλον..??.. )…
Ανακλήθηκε μήπως το αυθαίρετο τουρκολυβικό Μνημόνιο, με το οποίο η Τουρκία έχει αυθαίρετα αμφισβητήσει τα εθνικά κυριαρχικά μας δικαιώματα σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, και πάλι κατά παράβαση του ΔΔ και της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας…??.. (την οποία καίτοι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει, εν τούτοις την εφαρμόζει για την προώθηση των εθνικών της συμφερόντων και επιδιώξεων στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας)….
Εγκαταλείφθηκε μήπως το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», μέσω του οποίου η Τουρκία αμφισβητεί την εθνική μας κυριαρχία σε αδιευκρίνιστο κατά την εκτίμησή της αριθμό νήσων και βραχονησίδων του Ανατολικού Αιγαίου, παρότι οι σχετικές Διεθνείς Συνθήκες (Λωζάνης, Παρισίων), ορίζουν πλήρως την κυριαρχία μας κατά τρόπο τελεσίδικο και μη επιδεχόμενο αμφισβήτησης..??..
Εγκαταλείφθηκε μήπως η πρόθεση γκριζαρίσματος νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και η «Ιμιοποίησή τους», δηλαδή η δημιουργία αμφισβητήσεων ως προς το καθεστώς κυριαρχίας τους..??…
Εγκαταλείφθηκε μήπως η πρόθεση διαμοιρασμού και ελέγχου του Αιγαίου , μέχρι τον 25ο μεσημβρινό , αμφισβητώντας παράλληλα τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματά μας σε έρευνα και διάσωση..??…
Εγκαταλείφθηκε μήπως η προσπάθεια αποστρατικοποίησης των υπόψη νησιών μας, επικαλούμενη πρόνοιες των ανωτέρω συνθηκών, τις οποίες όμως η ίδια η Τουρκία έχει καταστρατηγήσει με την ύπαρξη της 4ης Τουρκικής Στρατιάς Αιγαίου και τις ορατές απειλές που η ίδια εκφράζει έναντι των ελληνικών νησιών του Ανατολικού Αιγαίου..??…
Ζήτησε μήπως συγνώμη για τις χιλιάδες παραβιάσεων του ΕΕΧ (Εθνικού Εναερίου Χώρου), τις εκατοντάδες υπερπτήσεις άνωθεν των ελληνικών νησιών του Αιγαίου, τις χιλιάδες παραβάσεις του FIR ATHENS, τις αναρίθμητες εμπλοκές που κατέληγαν σε αερομαχίες και την πρόκληση απωλειών ανθρωπίνων ζωών, ενώ αυτά συνέβαιναν αδιαλείπτως, μέχρι και πέρυσι..???..
Ζήτησε μήπως συγνώμη για την παραβίαση των ΕΧΥ (Εθνικά Χωρικά Ύδατα) μας, από πολεμικά, ερευνητικά και αλιευτικά της πλοία..??…
Ανακάλεσε μήπως έστω με ένα mea culpa , τις απειλές πολέμου και τις εθνικές προσβολές που εκστομίζονταν από υψηλούς αξιωματούχους, υπουργούς αλλά και από τον ίδιο τον Τούρκο Πρόεδρο , μέχρι και πρόσφατα..??..
Παραδέχτηκε μήπως ο τούρκος Πρόεδρος τα σφάλματά του, για τα γεγονότα του Έβρου με τη χρησιμοποίηση χιλιάδων μεταναστών ως χρήσιμα πιόνια στο σχέδιο ασύμμετρων απειλών και υβριδικών επιχειρήσεων που εξυφάνθηκε εναντίον της χώρα μας το 2020, σε συνδυασμό με την παραβίαση των ΕΧΥ, από το ερευνητικό πλοίο Oruc Reis..??..
Τίποτα από όλα αυτά δυστυχώς δεν συνέβει, και τίποτα από αυτά δεν έχει εγκαταλειφθεί, έστω και σε ρητορικό επίπεδο….
Το να μιλάμε λοιπόν για διακήρυξη φιλίας, με όλα αυτά να παραμένουν στο τραπέζι, ξεπερνούν το Σύνδρομο της Στοκχόλμης και και πιθανόν να συνδυάζονται με κλινική περίπτωση ψυχοπάθειας εγγενούς αιτιολογίας χρήζουσα άμεσης ιατρικής βοήθειας, παρά με σχεδιασμένη εθνική εξωτερική πολιτική και διπλωματία οι οποίες σκοπό έχουν να εξυπηρετήσουν τα εθνικά μας συμφέροντα και επιδιώξεις…
Και όλα αυτά να συμβαίνουν την παρούσα περίοδο , όπου η Τουρκία εμφανίζεται ως το μαύρο πρόβατο για τους Δυτικούς, ακολουθώντας μια δική της συγκρουσιακή πορεία με τις πολιτικές των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, ενώ η σχέση της με την Ε.Ε., είναι καθαρά ωφελιμιστική απομυζώντας κονδύλια, καθώς και ευεργετήματα από την ειδική τελωνειακή της σχέση…
Εκτός και αν στη χώρα δεν υφίσταται καν άσκηση εθνικής εξωτερικής πολιτικής και απλώς ακολουθούμε εντολές άνωθεν από τους θιασώτες της «σωστής πλευράς της ιστορίας», ή ακόμη χειρότερα, αν υφίσταται εν κρυπτώ φιλοτουρκικό λόμπυ, το οποίο μάλιστα έχει καταφέρει να παρεισφρήσει σε κυβερνητικούς κύκλους και να επηρεάζει τη λήψη αντιστοίχων αποφάσεων…
Δυστυχώς η χώρα, δεν εκπέμπει την απαραίτητη ισχύ στη γειτονιά της…και δεν ομιλώ απαραίτητα για την σκληρή ισχύ η οποία εμφανίζεται μειωμένη και με αρκετές τρωτότητες ιδιαίτερα μετά τα τελευταία θλιβερά γεγονότα (καταστροφή βάσης Ε/Π 1ης ΤΑΞΑΣ, καταστροφή πυρομαχικών αεροπορικής βάσης Ν.Αγχιάλου 111 ΠΜ, χαμηλές διαθεσιμότητες σε αεροπορικά μεταφορικά μέσα, χαμηλές διαθεσιμότητες σε Ε/Π έρευνας και διάσωσης και ειδικών ρόλων, παλαιότητα στόλου με συναφή προβλήματα διαθεσιμοτήτων, αποτυχία επιχείρησης στη Λιβύη, κενές θέσεις σε παραγωγικές στρατιωτικές σχολές, κύμα παραιτήσεων στελεχών των ΕΔ, …)
Όμως εξίσου προβληματική παραμένει και η «μαλακή ισχύς» , η οποία δεν εκπέμπεται σε ικανοποιητικό βαθμό, είτε μέσω της εξωτερικής πολιτικής και διπλωματίας, είτε μέσω της οικονομικής επίδρασης και διείσδυσης ( οι εποχές όπου ελληνικά τραπεζικά και εμπορικά σχήματα, είχαν διεισδύσει στα Βαλκάνια, έχοντας σημαντικό μερίδιο και λόγο στις οικονομίες των υπόψη χωρών έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί), είτε μέσω της εμπορικής, πολιτιστικής διείσδυσης, αλλά και άλλων παραγόντων που επιδρούν αντίστοιχα…
Η στάση της Αλβανίας στο θέμα του δημάρχου Μπελέρη, αλλά και η αλβανική υπαναχώρησή από την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Ελλάδα, η στάση των Σκοπίων στα θέματα εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών, η ηττοπαθής εθνική στάση στον καθορισμό ΑΟΖ με την Ιταλία και η παραχώρηση αλιευτικών δικαιωμάτων σε Ιταλούς αλιείς εις βάρος των Ελλήνων αλιέων, η όμοια στάση κατά τον καθορισμό ΑΟΖ με Αίγυπτο με αποδοχή μειωμένης επήρειας κυρίαρχων ελληνικών νησιών όπως η Κρήτη, η μη απόδοση θαλασσίων οικοπέδων για πετρελαϊκές έρευνες νοτίως της Κρήτης, η αποδοχή ως τετελεσμένο της μεταναστευτικής κρίσης με τις ροές να εκκινούν από Τουρκία και να φτάνουν σχεδόν ανεμπόδιστα σε Πελοπόννησο, Ιόνιο, αλλά και Αττική, η έξαρση της εγκληματικότητας (η οποία οφείλεται κυρίως σε αλλοδαπά στοιχεία, όπως δεικνύουν και τα ποσοστά των συλληφθέντων ,αλλά και των φυλακισμένων) με κορυφαίο το γεγονός της καθόδου εκατοντάδων Κροατών χούλιγκαν στην Αθήνα, η ανυπαρξία ισχυρού νομικού πλαισίου αλλά και η μη εφαρμογή ‘έστω του υφισταμένου, η διαφθορά αλλά και άλλα γεγονότα, δεικνύουν με τον πιο εμφαντικό τρόπο, ότι η χώρα βαδίζει σε ένα παρακμιακό μονοπάτι, αφήνοντας πολλά κενά στο χώρο, που κανονικά θα έπρεπε να έχουν καλυφθεί από μια ισχυρή χώρα…Και ο νόμος της φυσικής επιλογής, είναι εκεί και παραμένει αμείλικτος, δεικνύοντας ότι τα κενά καλύπτονται από τους ισχυρούς…
Συγκρατώντας λοιπόν όλα τα παραπάνω κυρίαρχα ερωτηματικά που παραμένουν αναπάντητα, αλλά και τους λοιπούς προβληματισμούς που προέκυψαν από την ανάλυση των άμεσων αλλά και των συνδεδεμένων γεγονότων με την διακήρυξη φιλίας των Αθηνών, θα ήταν παράλειψη, αν δεν προσεγγιζόταν αντίστοιχα και η διάσταση win-win, κατά τον Ερντογάν…
Να δούμε λοιπόν, ποιος χάνει και τι χάνει…αλλά και ποιος κερδίζει και τι κερδίζει…
Να επισημανθεί ότι κατά την εξέταση της συνολικής ισχύος δύο ή περισσοτέρων αντιπάλων, κυρίαρχο ρόλο, παίζει η εξέταση των παραγόντων και των πηγών ισχύος…Σε αυτούς τους παράγοντες λοιπόν, πέρα από κάποιους τυπικούς παράγοντες και πηγές ισχύος, όπως π.χ. η αμυντική ισχύς, συνεξετάζονται και παράγοντες ισχύος, όπως το γόητρο και η φήμη της χώρας, εθνική ομοιογένεια, θρησκευτική ομοιογένεια, κοινωνική συνοχή, εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση, πολιτικές προσωπικότητες, αλλά και άλλοι…
Για τους παραπάνω λόγους που αναλύθηκαν εκτενώς, αυτονοήτως το γόητρο και η φήμη της χώρας η οποία επανέρχεται σε πολιτικό διάλογο κατόπιν απειλών και προσβολών οι οποίες παραμένουν στο τραπέζι, δεν μπορεί να θεωρούνται ότι βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο…Αντίθετα το γόητρο και η φήμη της χώρας η οποία εξαναγκαστικά μέσω απειλών και προσβολών σύρει την αντίπαλη χώρα σε πολιτικό διάλογο (πειθαναγκασμός), κερδίζουν αρκετούς πόντους…
Η υποχώρηση της εθνικής αλλά και της θρησκευτικής ομοιογένειας στη χώρα μας, ένεκα της ανεξέλεγκτης ροής παράνομων μεταναστών (με αφετηρία την Τουρκία και μη δεχόμενη επιστροφές), οι οποίοι διέρχονται λάθρα της μεθορίου, προσδίδει αντίστοιχη χαμηλή βαθμολογία στους υπόψη παράγοντες ισχύος..
Αντίστοιχα χαμηλή βαθμολογία λαμβάνει η μειωμένη κοινωνική συνοχή και η μειωμένη εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση, ένεκα εφαρμογής πολιτικών που διχάζουν την κοινωνία και μειώνουν την εμπιστοσύνη των πολιτών προς την κυβέρνηση…
Το συνολικό στήσιμο της εν λόγω επίσκεψης Ερντογάν, με όλη τη μεγαλειώδη προετοιμασία , τις υποκλίσεις του ΥΠΕΞ και τις λεκτικές νουθεσίες του Τούρκου Προέδρου μέσω των αντιστοίχων δηλώσεων, παραπέμπουν σε μια άτυπη σχέση επικυρίαρχου-κυριαρχούμενου, προσδίδοντας αντίστοιχους πόντους ισχύος στην πολιτική προσωπικότητα Ερντογάν…
Οπότε, ναι, καλός ο διάλογος, καλή η διατήρηση των διαύλων ανοιχτών, ώστε να συζητάμε, αλλά δεδομένου ότι τα πάντα δύναται να χρησιμοποιηθούν για περαιτέρω επικοινωνιακή -και όχι μόνο-εκμετάλλευση, καλό θα είναι οι κυβερνώντες να είναι ιδιαίτερα διορατικοί και προσεκτικοί σε κάθε τους κίνηση…Επικοινωνιακά πυροτεχνήματα με σκύλους και σκυλολιχουδιές στην είσοδο του μεγάρου Μαξίμου, δεν μπορούν να προσδώσουν πόντους στον υπόψη παράγοντα ισχύος, παρά να χρησιμοποιηθούν μόνο για πρόσκαιρη εσωκομματική εκμετάλλευση.
Συνοψίζοντας :
Θα ήταν τουλάχιστον αφελής κάποιος να πιστεύει ότι η Τουρκία προσερχόμενη στη συνυπογραφή της διακήρυξης φιλίας των Αθηνών, έχει αλλάξει στρατηγική και έχει μεταβάλλει στο ελάχιστο τις εθνικές της αναθεωρητικές επιδιώξεις…
Η Τουρκία έχει ιστορικά αποδείξει ότι έχει μακροχρόνια στόχευση, σταθερή εξωτερική πολιτική και παρότι διατηρεί εξίσου σταθερή τη στρατηγική της, δεν διστάζει να υιοθετήσει εναλλακτικές τακτικές και να εκμεταλλευτεί στο έπακρο συγκυρίες και παράθυρα ευκαιρίας, προκειμένου να επιτύχει τους στόχους της.
Η πολιτική προσωπικότητα του Ερντογάν, ο οποίος ηγείται της χώρας του για πάνω από 20 συνεχή έτη, παραμένει συνεπής στις υπόψη αρχές, ενώ παράλληλα προσπάθησε και συνεχίζει να προσπαθεί στη δημιουργία των συνθηκών οι οποίες θα του επιτρέψουν και σε προσωπικό επίπεδο, να εκθρονίσει την ηγετική προσωπικότητα του Κεμάλ από τη συνείδηση των Τούρκων…Μια επιτυχία στο Αιγαίο, με σαφή διεύρυνση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Τουρκίας, έστω και χωρίς πόλεμο, σε συνδυασμό με την επέτειο των 100 ετών από την ίδρυση του τουρκικού κράτους, θα ήταν το καλύτερο δώρο για τον Ερντογάν, αφού θα επετύγχανε και τους εθνικούς και τους προσωπικούς του στόχους.
Οι δε πρόσφατες δηλώσεις του νυν ΥΠΕΞ μας, ότι η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να επιλύσει τις ελληνοτουρκικές διαφορές την παρούσα τετραετία (δηλαδή να διευθετήσουμε τις τουρκικές αξιώσεις έναντι των εθνικών κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και της εθνικής μας κυριαρχίας και ουσιαστικά, να μοιράσουμε τα δικά μας), ουσιαστικά εξυπηρετεί τις τουρκικές θέσεις και όχι τις αντίστοιχες εθνικές μας.
Από την άλλη πλευρά, ο τοποτηρητής στον εξωτερικό δακτύλιο της ζώνης του Rimland και δη, στην ευαίσθητη ζώνη των Βαλκανίων και της λεκάνης της ΝΑ Μεσογείου, παραμένουν οι ΗΠΑ…Και μεσούσης της Ρωσοουκρανικής σύγκρουσης σε έναν παραμένοντα διαγκωνισμό ισχύος στην περιοχή του Καυκάσου, οι ΗΠΑ, δεν θα ήθελαν να δουν να ξεπηδά άλλη μια σύγκρουση στη ΝΑ Μεσόγειο…Ήδη η κρίση στη Γάζα, η οποία δεν ξεπήδησε τυχαία, έχει εγκλωβίσει αρκετές και σημαντικές δυνάμεις των ΗΠΑ αλλά και των συμμάχων , καθώς και έχει δεσμεύσει αντίστοιχα εφόδια, πυρομαχικά και οικονομική βοήθεια, περιορίζοντας τις αντίστοιχες διαθέσεις στην Ουκρανία…
…Οι δε κινήσεις της Τουρκίας στην εν λόγω περιοχή, πότε με τους S-400, πότε με μια αμφιλεγόμενη ουδετερότητα και μη εφαρμογή των δυτικών κυρώσεων έναντι της Ρωσίας, πρόσφατα με την έντονη διαφοροποίηση της στην κρίση στη Γάζα απροκάλυπτα κατά του Ισραήλ, αλλά και η ανάδειξή της ως περιφερειακή δύναμη, παραμένουν προκλητικές και ενίοτε εκνευριστικές, αν και εκλαμβάνονται ως αποσπασματικές…Εξάλλου η Τουρκία είναι αρκετά μεγάλη και σημαντική για να χαθεί από το δυτικό στρατόπεδο.
Η προσπάθεια διατήρησης της ισορροπίας εκ μέρους των ΗΠΑ στην περιοχή, συνδέεται άμεσα με τον μεγάλο αριθμό στρατιωτικών βάσεων των ΗΠΑ που αναπτύχθηκαν σε σύντομο χρονικό διάστημα στη χώρα μας…Η χώρα μας , ως «πιστός και προβλέψιμος σύμμαχος» σύμφωνα και με δηλώσεις των κυβερνώντων , εκτιμά ότι τα συμφέροντά της ευθυγραμμίζονται και εξυπηρετούνται από τις υπόψη εξελίξεις…
Δεδομένης της αρχής ότι στις διεθνείς σχέσεις, δεν υπάρχουν φιλίες, αλλά συμφέροντα , καθώς και της πικρής εθνικής εμπειρίας από τις επιχειρήσεις της Τουρκίας στην Κύπρο, παρά την ύπαρξη των Αγγλικών βάσεων και της πρόνοιας της Αγγλίας ως εγγυήτριας δύναμης, η χώρα θα πρέπει να διατηρεί διαρκώς τα εχέγγυα, ώστε να μην αποδεχθεί το ρόλο της Ιφιγένειας, έστω και αναίμακτα, προς ικανοποίηση ξένων επιδιώξεων και συμφερόντων.
Ως διαρκή εχέγγυα για την αποφυγή ανάληψης τέτοιου ρόλου, νοούνται πρωτίστως η σκληρή αμυντική της ισχύ, διατηρώντας ισχυρές και ετοιμοπόλεμες Ένοπλες Δυνάμεις και στους τρεις Κλάδους…Το συμμάζεμα των υφισταμένων οπλικών συστημάτων, η μέγιστη δυνατή επαύξηση των διαθεσιμοτήτων τους, η επιμήκυνση των ορίων ζωής κρίσιμων φορέων και πυρομαχικών, η αναπλήρωσή και συμπλήρωση ελλείψεων, αλλά και η χειροπιαστή πολυεπίπεδη φροντίδα για το προσωπικό (συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης), θα πρέπει να είναι εντός των αμέσων προτεραιοτήτων…Η ΠΑ, από πλευράς νέων εξοπλισμών, βρίσκεται σε καλό δρόμο (Rafale και Viper), ενώ θα πρέπει πλέον να δοθεί προτεραιότητα στο ΠΝ και να ακολουθήσει ο ΣΞ…Η υιοθέτηση ενός νέου δόγματος, αυτού του ασύμμετρου τετελεσμένου, θα μας απεγκλώβιζε από το παρωχημένο δόγμα του ενιαίου αμυντικού χώρου, το οποίο εν τοις πράγμασι δεν μπορείς να το υποστηρίξεις χωρίς αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού και χωρίς ισχυρές αεροναυτικές δυνάμεις…
Παράλληλα η εκάστοτε πολιτική ηγεσία θα πρέπει να δώσει μεγάλη προσοχή στην προσπάθεια ανάκτησης και επανεκπομπής της απωλεσθείσας μαλακής ισχύος, μέσα από ένα πλέγμα εσωτερικών ενεργειών εξασφάλισης σταθερότητας αλλά και από ένα αντίστοιχο πλέγμα εξωτερικών πολυεπίπεδων δράσεων με σαφή και στοχευμένη διεισδυτικότητα κατ’ ελάχιστον στα Βαλκάνια και στην Εγγύς Ανατολή… Η δε εξωτερική πολιτική θα πρέπει να επαναδραστηριοποιηθεί δυναμικά με προσεκτική σχεδίαση , καθόσον μετά τα τριμερή και τετραμερή σχήματα, με Ισραήλ, Κύπρο, Αίγυπτο, δεν έχει επιδείξει παρουσία στην περιοχή…Ιδίως μετά το κύκνειο άσμα στη Λιβύη (που κόστισε τη ζωή πέντε Ελλήνων, τριών στελεχών των ΕΔ και δύο μεταφραστών), η εξωτερική μας πολιτική με δυναμική παρουσία στην περιοχή, παραμένει ανύπαρκτη…
Το να φαντασιώνεται το πολιτικό μας σύστημα ότι η επιλογή του κατευνασμού λειτουργεί ευεργετικά για τις εθνικές μας θέσεις έναντι της Τουρκίας, έχει τόση σχέση με την πραγματικότητα, όση είχε ο Ηρώδης με τα βρεφικά γάλατα…Και ενώ ο κατευνασμός θα μπορούσε να γίνει κατανοητός ως έξυπνη τακτική προς κέρδος του απαραιτήτου χρόνου και ως μέρος μια ευρύτερης στρατηγικής, είναι ηλίου φαεινότερον, ότι ο κατευνασμός δεν μπορεί να αποτελεί στρατηγική…
Το διακύβευμα λοιπόν, αφορά πρωτίστως το υφιστάμενο πολιτικό σκηνικό…Με ανεγειρόμενα σαφή και βασανιστικά ερωτήματα …Αν μπορεί…αλλά κυρίως αν θέλει…Αν έχει την πολιτική βούληση να αντιταχθεί σε αυτό το καθοδικό σπιράλ της παρακμής που βιώνει η χώρα. Ένα φονικό σπιράλ, στο οποίο μας ενέπλεξε το ίδιο πολιτικό σκηνικό που και σήμερα συνεχίζει να καθορίζει τις τύχες του τόπου…
Προσωπικά διατηρώ βάσιμες αποστάσεις και επιφυλάξεις και για τα δύο ερωτήματα…και για το αν μπορεί…και για το αν θέλει…Το πρώτο ερώτημα άπτεται ικανοτήτων…πράγμα για το οποίο η εμπειρία αλλά και η πράξη δεν μας αφήνουν να αισιοδοξούμε…
Για το δεύτερο ερώτημα, για το αν θέλει δηλαδή, και εκεί υπάρχουν βάσιμες επιφυλάξεις, καθόσον φέρεται να στοιχειοθετείται εμπράκτως σύγκρουση συμφερόντων…Η επιδίωξη των εθνικών συμφερόντων, είναι ολοφάνερο ότι δεν εξυπηρετεί τα προσωπικά τους συμφέροντα…Παρότι η χώρα πτώχευσε και αλυσοδέθηκε με μνημόνια εξωτερικής εμπνεύσεως και ελληνικής πολιτικής αποδοχής, οι πολιτικοί ταγοί του τόπου όχι μόνο δεν πτώχευσαν , αλλά αντίθετα αύξησαν σημαντικά τις προσωπικές τους περιουσίες…
Στο σημείο αυτό έρχεται στη σκέψη και ο προβληματισμός του αείμνηστου μα και συνάμα προφητικού Π. Κονδύλη, για το δίλημμα στα ελληνοτουρκικά «δορυφοριοποίηση ή συντριβή» (Θεωρία Πολέμου/1997), ενώ η μνήμη ομοίως ανασύρει και τη δήλωση Τσόρτσιλ κατά του Βρετανού ΠΘ Ν. Τσαμπερλάιν, τον Οκτώβριο του 1938 για τη Συμφωνία του Μονάχου : «είχες να επιλέξεις μεταξύ ατίμωσης και πολέμου…επέλεξες την ατίμωση και θα έχουμε πόλεμο..»…
Στην ευαίσθητη αυτή γωνιά της γης, όπου η χώρα και το έθνος μας βρίσκονται σταθερά για τρεις χιλιάδες χρόνια, η ιστορία, παρά τις εκάστοτε προκαταλαμβανόμενες «σωστές πλευρές της» , ποτέ δεν έπληττε… Αντίθετα έχει δώσει σωρεία κοσμοϊστορικών γεγονότων…Είμαι σίγουρος ότι η ιστορική μας συνέχεια, θα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα…
Ευελπιστώ να είναι και εθνικά επωφελής, παρά τις αντικειμενικές αντιξοότητες και δυσκολίες…Εξάλλου στο χέρι μας είναι…η ιστορικά επιβεβαιωμένη μακρόχρονη ενεργή παρουσία μας, αυτό δεικνύει…
Και κάπου σε ένα νησί, στο Βορειοανατολικό Αιγαίο, Άι Στράτη το λένε, υπάρχει μια ασπίδα…για ένα παλικάρι που έπεσε το 1992…για τα τόσα παλικάρια που έφυγαν πριν και μετά το Νίκο Σιαλμά…σε γη, ουρανό και θάλασσα…χωρίς να έχουν κατά νου, φυλλάδες και διακηρύξεις…Και η ασπίδα αυτή… τεράστια!!!…γιά να διαβάζεται από ουρανό και θάλασσα στο διάβα των αιώνων…
Δυο λέξεις έχει μοναχά.. ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ!!…τίποτα άλλο…
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ!!!
Υ.Γ. 1 : Για τυχόν ενδιαφερόμενους γευσιγνώστες, το μενού της επίσκεψης Ερντογάν, περιλάμβανε ταραμά, ντολμαδάκια, πράσινη σαλάτα, καπνιστό ροφό με χόρτα, σιμιγδαλένιο χαλβά και φρούτα…Σαφώς υπολειπόμενο κατά πολύ του μενού της πρόσφατης ενθρόνισης του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης…Τι κι αν η χώρα εξισλαμίζεται με αργούς και σταθερούς ρυθμούς, οι οποίοι όλα δείχνουν ότι βαίνουν επιταχυνόμενοι…Τι κι αν ο θρησκευτικός χάρτης της χώρας, αλλάζει εξίσου και αυτός…Προφανώς η θρησκευτική αρχή, δείχνει να έχει άλλες προτεραιότητες…και η γευσιγνωσία, μάλλον σαφώς προηγείται στον υπόψη χώρο….
Υ.Γ.2 : Έχω δηλώσει σε πρότερα άρθρα μου, ότι η είσοδος τσίρκο στη χώρα, είχε μειωθεί αισθητά κατά την προηγούμενη δεκαετία…προφανώς το κενό καλύφθηκε επάξια από το εγχώριο πολιτικό σκηνικό (πλην ορισμένων εξαιρέσεων)…Πρόσφατα βλέπω, ότι καταβάλλεται επάξια προσπάθεια να καλυφθούν τυχόν κενά και του θεάτρου σκιών !!.. Με φιγούρες και κινήσεις-υποκλίσεις που παραπέμπουν ευθέως σε μορφές του χώρου, όπως Χατζηαβάτης, Καραγκιόζης, Βεζύρης και το όλο σκηνικό να παραπέμπει στο αντίστοιχο σαράι.. Κανονικά, ύστερα από την απωλεσθείσα μεν, αδιαμφισβήτητη εθνική διεκδίκηση της πατρότητας του Καραγκιόζη (με απόφαση της UNESCO εδόθη στην Τουρκία το 2010, ενώ η χώρα μας εξέφρασε επιφυλάξεις για το αποτέλεσμα και η επιτροπή αποφάσισε ότι για τυχόν αλλαγή της απόφασης, θα πρέπει να προηγηθεί συμφωνία με την Τουρκία….), παραμένει άξιον απορίας πως η εν λόγω συμφωνία δεν ήταν ανάμεσα στις πρόσφατες 15…Οψόμεθα…τουλάχιστον το λογικό συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι δεν θα πρέπει να παρεξηγηθεί κανείς πολιτικός, αν τον αποκαλέσουν απλά…καραγκιόζη…
*Ταξχος ε.α. Παναγιώτης Γερογλής
Diploma in Diplomatic and Strategic Sudies
MA in Applied Strategy and International Security
Political Advisor EU/EAS/ ESDC
ex Military Advisor of Greece to the UN
ex Mil Rep of Greece to the OSCE/HLPG
ex NATO/PTEC/MPSOTC Commander
ex HNDGS/JMMLC Commander
