Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου, [email protected] www.kalkis.eu
Μας ζήτησαν δηλαδή να αναλάβουμε αυτόματα κι άλλους μετανάστες που καταφθάνουν στην Μάλτα και την Ιταλία !
Αυτό βγαίνει από το δημοσίευμα του Jean-Pierre Stroobants στις 9-10-2019 στον ηλεκτρονικό Le Monde, με τίτλο : «Μετανάστευση : Η Ευρώπη απλώνει τις διαιρέσεις της, αλλά βρίσκει μια ελάχιστη συμφωνία για να 
βοηθήσει την Ιταλία και τη Μάλτα» (Migration : l’Europe étale ses divisions mais trouve un accord minimal pour aider l’Italie et Malte). Το δημοσίευμα αναφέρεται στα αποτελέσματα της ειδικής μίνι συνόδου μέρος κοινοτικών χωρών (επί συνόλου 28) που έγινε στο Λουξεμβούργο στις 8-10-2019, με πρωτοβουλία της Γερμανίας και της Γαλλίας και το κοινό τους σχέδιο, για το πώς θα βοηθηθούν η Ιταλία και η Μάλτα επί του προβλήματος του μεταναστευτικού στην κεντρική Μεσόγειο, στα πλαίσια ενός εξάμηνου μηχανισμού αυτόματης κατανομής μεταναστών, επεκτάσιμου χρονικά. Για να μη ξαναζήσει η Ευρώπη τα κλειστά λιμάνια της Ιταλίας και της Μάλτας.
Η σύνοδος του Λουξεμβούργου αποτέλεσε τη συνέχεια μιας τετραμερούς συνόδου που έγινε στη Μάλτα στις 23 Σεπτεμβρίου 2019, με τη συμμετοχή Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας και Μάλτας, υπό την προεδρία της Φιλανδίας και δίχως τη συμμετοχή της Ελλάδας, της Κύπρου, της Ισπανία και της Βουλγαρίας, σαν να μην υπάρχει εκεί μεταναστευτικό πρόβλημα. Εντούτοις τα αριθμητικά δεδομένα και αρκετοί εμπειρογνώμονες και ευρωπαίοι αιρετοί αξιωματούχοι εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι μια απόφαση σχετικά με τη κατανομή, που αφορά μόνο τους διακινούμενους πρόσφυγες-μετανάστες στην 
κεντρική Μεσόγειο, γίνεται αντιληπτή ως άδικη από τις χώρες πρώτης άφιξης στους άλλους δύο δρόμους : της δυτικής Μεσογείου ( Ισπανία) και της ανατολικής (Ελλάδα–Κύπρος). «Από την αρχή του έτους 2019, μόνο το 13% των 67.000 παράνομων μεταναστών που έφτασαν στην Ευρώπη πήγαν στην Ιταλία ή τη Μάλτα, έναντι 57% που έφτασαν στην Ελλάδα και 29% στην Ισπανία», ανέφεραν στις 23-9-2019 η ηλεκτρονική Libération και το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP) δημοσιεύοντας και την διπλανή σχετική φωτογραφία του Matthew Mirabelli από την Μάλτα!
Κάποιοι είπαν ότι οι Γαλλο-Γερμανοί θέλησαν έτσι (κάνοντας αναδρομικά την αυτοκριτική τους που την άφησαν μόνη) να δείξουν την έμπρακτη βοήθειά τους στην νέα ιταλική κυβέρνηση, μετά τον εξοστρακισμό του Ματέο Σαλβίνι, του ακροδεξιού φωνακλά.
Ας επανέλθουμε όμως στην σύνοδο του Λουξεμβούργου για το μεταναστευτικό στην οποία συμμετείχαν, πέραν των 4 πρωταγωνιστών Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας και Μάλτας, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Βουλγαρία, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία, η Λιθουανία και το Λουξεμβούργο. Και τι συμφώνησαν ; «Συμφώνησαν ανόρεκτα σε ένα σχέδιο κατανομής των ανθρώπων που διασώζονται στη θάλασσα», αναφέρει ο Jean-Pierre Stroobants, να διανέμονται αυτόματα στις χώρες τα καταφθάνοντα πρόσωπα.
Εκτός από τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Μάλτα, 6 άλλες χώρες φαίνεται να έχουν εγκρίνει αυτήν την αρχή. Η πραγματικότητα όμως φαίνεται, ως συνήθως, πιο περίπλοκη: η δέσμευση της Πορτογαλίας, της Ιρλανδίας, της Λιθουανίας και του Λουξεμβούργου καταγράφηκε, αλλά η Κύπρος, η Βουλγαρία και η Ελλάδα αντιμετωπίζουν οι ίδιες το ίδιο και χειρότερο μεταναστευτικό πρόβλημα. Μάλιστα, όταν ο Ερντογάν ανοίξει διάπλατα τις πόρτες της Τουρκίας για να φύγουν οι μετανάστες προς την Ευρώπη, οι πρώτοι αποδέκτες αυτών είμαστε εμείς και οι Κύπριοι (και πολύ λιγότερο οι Βούλγαροι), τα «γωνιακά οικόπεδα», όπως λένε κάποιοι ανόητοι συμπατριώτες μας.
Οι 3 αυτές χώρες της ανατολικής Μεσογείου (η Βουλγαρία δεν είναι Μεσόγειος) ενέκριναν μεν (έξυπνα ποιούσες) την ίδια αρχή αυτόματης κατανομής των προσφύγων (γιατί αύριο είναι βέβαιο ότι θα την επικαλεστούν), χωρίς ωστόσο να δεσμεύονται για την ενδεχόμενη υποδοχή αυτών των μεταναστών που φτάνουν στην Ιταλία ή τη Μάλτα. Οι χώρες της ανατολικής Μεσογείου ζήτησαν επίσης έναν μηχανισμό που θα τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν την πρόκληση μιας νέας εισροής : περισσότερες από 7.600 αφίξεις έγιναν από τα μέσα Αυγούστου έως τις 9 Σεπτεμβρίου 2019, έναντι μόνο 1.900 αφίξεων στην Ιταλία και τη Μάλτα. Η Ελλάδα είπε ότι ξαναζεί μια κατάσταση συγκρίσιμη με εκείνη της κρίσης του 2015, με περίπου 1.000 αφίξεις κάθε μήνα.
Οι άλλες κοινοτικές χώρες μέλη;
Η Ισπανία ζήτησε να μην λησμονηθεί, αφού εξακολουθεί να καταγράφει πολλές αφίξεις μεταναστών από το Μαρόκο.
Η Σουηδία είπε ότι δεν μπορεί να κάνει περισσότερα από όσα κάνει.
Η Ολλανδία υπενθύμισε ότι από την αρχή του 2019 έχει καταχωρήσει περίπου 600 αιτήσεις ασύλου κάθε εβδομάδα, «των οποίων το 80% προέρχονται από άτομα που δεν έχουν αυτό το δικαίωμα».
Το Βέλγιο έλαβε 15.000 αιτήσεις από την 1η Ιανουαρίου («50% περισσότερες από την Ιταλία»), πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να δημιουργεί εκατοντάδες θέσεις υποδοχής κάθε μήνα.
Η Ρουμανία, η Κροατία, η Εσθονία, η Φινλανδία ζήτησαν λεπτομέρειες – ειδικά για τα πρόσωπα που θα μπορούσαν να ωφεληθούν από την αυτόματη κατανομή – ή διαφοροποίησαν την απάντησή τους.
Η Ελβετία, η οποία υπέγραψε τις Συμφωνίες του Δουβλίνου και του Σένγκεν, επικαλέστηκε, μέσω της Υπουργού της Karin Keller-Sutter, «ένα θέμα που είναι εσωτερική πολιτική της ΕΕ, η οποία καθοδηγείται από τη Γαλλία και τη Γερμανία, με σχετική επιτυχία».
Οι χώρες του Visegrad (Ουγγαρία, Πολωνία, Δημοκρατία της Τσεχίας, Σλοβακία) έχουν ταμπουρωθεί στην γνωστή μη αλληλέγγυα θέση τους ενάντια σε κάθε μετανάστευση. Ο Horst Seehofer, Γερμανός Υπουργός Εσωτερικών, αμφισβητεί αυτήν τη στάση τους. Η δε γαλλική διπλωματία, από την πλευρά της, θέλει να πείσει (ίσως και αφελώς) ότι οι ανατολικές χώρες παραμένουν ανοιχτές σε μια συζήτηση σχετικά με τη μεταρρύθμιση του μηχανισμού του Δουβλίνου, η οποία θα απαλλάξει τις χώρες πρώτης υποδοχής, 
όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Κύπρος, η Ισπανία, η Μάλτα, η Βουλγαρία. Και ότι τελικά θα δεχτούν μια ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση της πολιτικής ασύλου, όπως αυτή που ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα για τον μελλοντικό ευρωπαίο Επίτροπο Μαργαρίτη Σχινά, αρμόδιο για τη μετανάστευση. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν μπορεί να διευθετήσει τίποτα χωρίς τη συμφωνία του Συμβουλίου ή των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων.
Αυτή τη σχετική γαλλική αισιοδοξία δεν την συμμερίστηκε ο σοσιαλιστής αρμόδιος υπουργός του 
Λουξεμβούργου Jean Asselborn, η χώρα του οποίου έχει προσχωρήσει στη γαλλο-γερμανική πρωτοβουλία. Δήλωσε όμως ότι το Λουξεμβούργο βρίσκεται στο τέλος της ικανότητάς του υποδοχής μεταναστών. Πιστεύει ότι σε αυτό το στάδιο «τίποτα δεν έχει επιλυθεί». «Είμαστε εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από μια συμφωνία για τη μεταναστευτική πολιτική. Αλλά αν δεν βρούμε μια συνεκτική λύση, ολόκληρη η Ευρώπη μπορεί να σπάσει τα μούτρα της. Το 2014, πρόσθεσε, ότι όλοι φαινόταν να συμφωνούν τουλάχιστον να σώσουν τους ανθρώπους στη θάλασσα. Δεν είμαι βέβαιος ότι αυτό συμβαίνει και σήμερα».
Ανησυχίες για την πολιτική της Άγκυρας
Πολλοί άλλοι ηγέτες φοβούνται τις συνέπειες της τουρκικής στρατιωτικής δράσης στη Συρία και κάλεσαν την Άγκυρα να «σέβεται πλήρως» τη συμφωνία που έχει υπογράψει με τους Ευρωπαίους, ενώ ο Ερντογάν πασάς απειλεί αναιδώς ότι θα «ανοίξει τις πύλες της Τουρκίας». Ειδικότερα, η Ελλάδα (με τη δική της αφέλεια) κάλεσε το γείτονά της να καταπολεμήσει πραγματικά τους διακινητές και ζήτησε πρόσθετη χρηματοδοτική στήριξη από την ΕΕ για την Τουρκία !
Όσο η Ε.Ε. ανέχεται τον πιο προκλητικό τουρκικό ιμπεριαλισμό, ενώ θα μπορούσε να τον γονατίσει οικονομικά, δεν υπάρχει ελπίς.
Και η Ελλάδα ατυχώς απεδείχθη ότι διαχρονικά δεν έχει σχετικό αποτρεπτικό μεταναστευτικό σχέδιο. Κινδυνεύει θανάσιμα να την πνίξει ο Ερντογάν με τους μετανάστες. Δεν χρειάζεται να κάνει χρήση τους S 400 που αγόρασε από τον ορθόδοξο χριστιανό Πούτιν.
