Οι πρόσφατες εξαγγελίες Δένδια περί πρόθεσης πώλησης μαχητικών αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας, και πιο συγκεκριμένα 33 F-4E Phantom II, 32 F-16C/D Block 30 και 24 Mirage 2000-5 EGM/BGM (τα τελευταία μόλις 17 έτη μετά την ένταξή τους), έχουν κάνει ήδη τον γύρο του κόσμου, ενώ προκαλούν σωρεία εύγλωττων ερωτημάτων.

Γράφει ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ

Όταν έχεις ένα αεροσκάφος για δεκαετίες,
>έχεις πολλούς εκπαιδευμένους, έμπειρους και ετοιμοπόλεμους Ιπταμένους,
>έχεις εκπαιδευμένους και έμπειρους Τεχνικούς 1ου Βαθμού Συντήρησης διαφόρων ειδικοτήτων (στην γραμμή πτήσεων και στο υπόστεγο συντήρησης) και 2ου Βαθμού Συντήρησης (στα Συνεργεία και το υπόστεγο της ΜΣΒ – Μοίρας Συντήρησης Βάσεως),
>έχεις αναπτύξει εργοστασιακή συντήρηση (στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία – ΕΑΒ, το Κρατικό Εργοστάσιο Αεροσκαφών – ΚΕΑ και το Εργοστάσιο Τηλεπικοινωνιακών και Ηλεκτρονικών Μέσων – ΕΤΗΜ),

έχεις Μηχανικούς που παρακολουθούν και προγραμματίζουν την συντήρηση (στη Μονάδα και στη Διοίκηση Αεροπορικού Υλικού – ΔΑΥ, σε τακτική επικοινωνία με τις κατασκευάστριες εταιρείες),
>έχεις Εφοδιαστές που παρακολουθούν την ροή και την επάρκεια των ανταλλακτικών και των υλικών (στην ΜΕΦ – Μοίρα Εφοδιασμού της Μονάδας, στη ΔΑΥ και στο 201ΚΕΦΑ – Κέντρο Εφοδιασμού Αεροπορίας, καθώς και στο Γραφείο του αντίστοιχου Αεροπορικού Ακολούθου στο εξωτερικό),
>έχεις Οικονομικούς που παρακολουθούν τις σχετικές συμβάσεις υποστήριξης (στη ΔΑΥ και το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας – ΓΕΑ),
>έχεις κατάλληλες υποδομές (αεροδρόμιο, υπόστεγα, δεξαμενή και αγωγούς καυσίμου, κτίρια, περίφραξη, ραδιοβοηθήματα κλπ),

>έχεις προσομοιωτή πτήσεων και λοιπά εκπαιδευτικά συστήματα,
>έχεις εξοπλισμό αποστολής (πυλώνες, εξωτερικές δεξαμενές καυσίμου, φορείς, ατρακτίδια, κάσκες, σκοπευτικό επί κράνους, ιματισμό κλπ),
>έχεις επιχειρησιακό εξοπλισμό (ειδικά πληροφοριακά συστήματα για σχεδίαση/απενημέρωση αποστολής, καθώς και για προγραμματισμό του συστήματος αυτοπροστασίας),
>έχεις εξοπλισμό υποστήριξης (ειδικά οχήματα, επίγεια συστήματα παροχής ηλεκτρικής ισχύος – υδραυλικής πίεσης – ψύξης για τα ηλεκτρονικά πτήσης – avionics, ειδικές συσκευές, σταθμούς ελέγχου, εργαλεία κλπ),

>έχεις δυνατότητες διακρίβωσης για τις συσκευές και τα εργαλεία (στην ΥΠΗΔ – Υπηρεσία Διακριβώσεων),
>έχεις βιβλιογραφία, ποιοτικά πρότυπα, μητρώα, βάσεις δεδομένων και ειδικά πληροφοριακά συστήματα συντήρησης,
>έχεις -επιπρόσθετα- απόθεμα (στοκ) ανταλλακτικών για όλα τα προαναφερθέντα,
>έχεις -κυρίως- όπλα και πυρομαχικά,
>και όλος ο ανωτέρω μηχανισμός λειτουργεί, αποδίδοντας ώρες πτήσεως με επιχειρησιακή αξία (όπως άλλωστε γνωρίζει να κάνει η Πολεμική Αεροπορία εδώ και πολλές δεκαετίες),

ΤΟΤΕ θα έπρεπε να έχει καταστεί προφανές, ότι έχεις κάνει μια πολύ μεγάλη επένδυση για το εν λόγω οπλικό σύστημα, σε προσωπικό, υλικό και υποδομές. Μια επένδυση για την οποία έχει καταβληθεί πολύ μεγάλο κόστος και πολύς κόπος (ίσως και αίμα) για πολύ χρόνο. Το δε εν λόγω οπλικό σύστημα, ΑΠΟΔΙΔΕΙ και ΣΥΜΒΑΛΛΕΙ στην ΑΠΟΤΡΟΠΗ.

Η βεβιασμένη πώληση ενός οπλικού συστήματος, χωρίς μακροπρόθεσμο προγραμματισμό και ανάλογη προετοιμασία, ιδίως όταν δεν υπάρχει δεδηλωμένος υποψήφιος αγοραστής και όταν η αντικατάσταση του, έστω και εν μέρει είναι πολύ υψηλού κόστους, δεν λέγεται «οικονομία» ή «μείωση πολυτυπίας» αλλά αποτελεί προφανή σπατάλη και αχρήστευση της προαναφερθείσας επένδυσης. Επίσης, συνιστά απώλεια μαχητικής ισχύος, η οποία είναι δυσαναπλήρωτη, όπως μπορεί να αντιληφθεί ακόμα και ο πιο αδαής.

Ένα οπλικό σύστημα εξελίσσεται και αναβαθμίζεται κατά τη διάρκεια της ζωής του, η οποία μπορεί να υπερβεί τις τέσσερις δεκαετίες, ώστε να διατηρεί την χρησιμότητά του. Πέραν των μειζόνων αναβαθμίσεων (όπως το εν εξελίξει πρόγραμμα Viper), μπορούν να γίνουν επιμέρους βελτιώσεις και επεμβάσεις. Έτσι, ένα αεροσκάφος το οποίο δεν αποδίδει πλέον ως μαχητικό «πρώτης γραμμής» μπορεί να αξιοποιηθεί σε κάποιον άλλο ρόλο, π.χ. βομβαρδισμού, με αξιοποίηση κάποιου ειδικού όπλου, όπως οι βόμβες ανεμοπορίας ή τα όπλα μακρού πλήγματος, με ενσωμάτωση κάποιου ατρακτιδίου (pod) αναγνώρισης, ναυτιλίας, στοχοποίησης, κατάδειξης ή ηλεκτρονικής αναγνώρισης, ή ακόμα και ως «κυνηγός» μη επανδρωμένων, αξιοποιώντας παλαιότερης γενεάς πυραύλους αέρος-αέρος, οργανικό πυροβόλο ή ατρακτίδιο πυροβόλου. Με τον τρόπο αυτό, αξιοποιείται η σχετική επένδυση.

Εάν λόγω παλαιότητας και αντικειμενικών δυσκολιών υποστήριξης ή εάν το επιχειρησιακό όφελος που προσφέρει το εν λόγω οπλικό σύστημα είναι χαμηλό παρά τις όποιες αναβαθμίσεις, τότε κατόπιν ενδελεχούς μελέτης θα πρέπει να ξεκινήσει πρόγραμμα μεσο/μακροπρόθεσμης απόσυρσης και αντικατάστασης με ένα καλύτερο οπλικό σύστημα. Αρχικά, σταματά η τοποθέτηση και η εκπαίδευση νέων Ιπταμένων, ενώ σταδιακά παύουν οι συμβάσεις υποστήριξης και οι περιοδικές επιθεωρήσεις, με τελικό σκοπό την απόσυρση, την μακρά αποθήκευση ή ιδανικά την πώληση. Αυτονόητο είναι, ότι πρώτα θα έχει ενταχθεί το νέο οπλικό σύστημα, το οποίο θα αντικαταστήσει το εν λόγω μαχητικό, και μετά θα ακολουθήσει η απόσυρση. Εκτός εάν θέλουμε… να το ρισκάρουμε.

Εάν θέλεις να έχεις μειωμένη πολυτυπία και ομογενοποίηση του στόλου, τότε πολύ απλά αποφεύγεις να εντάξεις έναν νέο τύπο μαχητικού που δεν έχεις μέχρι τώρα. Ιδίως εάν αυτό το καινούργιο μαχητικό είναι πολύ ακριβό ως προς την προμήθεια και τη χρήση. Εκτός εάν είσαι καλλιεργητής … «λεφτόδεντρων».

Εν ολίγοις, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΛΟΓΙΚΟ να επικαλείσαι την πολυτυπία για να απομακρύνεις ώριμα οπλικά συστήματα από την Πολεμική Αεροπορία, για τα οποία έχουν καταβληθεί όλα τα κόστη προμήθειας, ένταξης, εκπαίδευσης, υποδομών κ.λπ., ενώ ταυτόχρονα συζητάς την ένταξη ενός νέου, εντελώς διαφορετικού οπλικού συστήματος, το οποίο φυσικά θα αυξήσει την πολυτυπία. Η διατήρηση της μαχητικής ισχύος δεν επιτρέπει πειραματισμούς και βεβιασμένες κινήσεις αλλά προσεκτικές αποφάσεις και λελογισμένες επενδύσεις, λαμβάνοντας υπόψη το ευρύτερο περιβάλλον, τις τεχνολογικές εξελίξεις αλλά και το κόστος.

defence-point.gr