Ιδιαίτερη σημασία έχουν τα εξής :
1. Η ανακοίνωση γίνεται ΚΑΙ από τον ΠΘ, ο οποίος προσωπικά επιδίωξε την ταχύτατη υλοποίηση του προγράμματος.
2. Ο ΠΘ και ο ΥΕΘΑ προαναγγέλουν και τέταρτη φρεγάτα : “πρόθεση της Ελλάδος να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με στόχο να αποκτήσει μια ακόμη φρεγάτα FDI. Την τέταρτη του ίδιου τύπου που θα έρθει να προστεθεί στον «ΚΙΜΩΝΑ», το «ΝΕΑΡΧΟ» και τον «ΦΟΡΜΙΩΝΑ», ισχυροποιώντας έτσι ακόμη περισσότερο το Πολεμικό μας Ναυτικό” (ΥΕΘΑ, 19 Σεπ 24).
3. Οι φρεγάτες αυτές θα έχουν την δυνατότητα να φέρουν τον πύραυλο SCALP NAVAL, που μπορεί να πλήττει στόχους στρατηγικής σημασίας σε μεγάλες αποστάσεις (βλ. ανακοίνωση ΥΕΘΑ)
4. Εκτυλίσσεται ευρύτερου σχεδίου στρατηγικής ενίσχυσης της Εθνικής μας Άμυνας, που θα επιτρέψει στη Χώρα μας να ανταποκριθεί σε κάθε πρόκληση που μπορεί να ανακύψει. Προφανώς με τον όρο “ευρύτερο σχέδιο” εννοείται Ευρωπαϊκό σχέδιο.
5. Η Ελλάδα θεωρεί ότι, απειλείται από την Τουρκία και για αυτό κάνει αυτού του επιπέδου εξοπλισμούς. Ειδικά το όραμα της “Γαλάζιας Πατρίδας”, η Ελλάδα το εκλαμβάνει ως πολεμικό δόγμα• για την Ελλάδα, η εφαρμογή της “Γαλάζιας Πατρίδας” σημαίνει ΑΝΑΦΛΕΞΗ. Η Τουρκία, υπό το “κέλυφος” του δόγματος της “Γαλάζιας Πατρίδας” έχει συγκεντρώσει όλες τις διεκδικήσεις της, τις έχει προβάλλει, τις έχει αναβαθμίσει. Προφανώς όλα αυτά ανάγονται σε Ευρωτουρκικά ζητήματα • όρα στην πρωτοβουλία Μητσοτάκη – Τούσκ για τον Ευρωπαϊκό αντιαεροπορικό θόλο. Ωστόσο, η Ελλάδα βλέπει με σιωπηλή και συνετή επιφύλαξη τη σύνθεση της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής καθώς όλα τα χαρτοφυλάκια Άμυνας και εξωτερικών ανατέθηκαν σε πολιτικούς προερχόμενους από τις βαλτικές Χώρες και ανατολικοευρωπαίους, η σκέψη των οποίων διέπεται από μονοθεματικότητα στους ανατολικοευρωπαίους, μία αδυναμία να αντιληφθούν τους κινδύνους που έχουμε εδώ στο Νότο¹ (Τουρκία όπως την αντιλαμβάνεται η Ελλάδα).
6. Προφανώς αυτό συνδέεται με τη βούληση της Χώρας για επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 νμ σε ανύποπτο χρόνο, προφανώς όταν το επίπεδο ισχύος (όλων των συντελεστών ισχύος ακόμη και αυτών που παράγονται από την ελληνογαλλική και ελληνοαμερικανική συμφωνία/ συμμαχία με πολύ ισχυρές ρήτρες] δύναται να παράξει την ικανή και αναγκαία ΑΜΥΝΑ και ΑΠΟΤΡΟΠΗ.
7. Σύμφωνα με τον Υπουργό Άμυνας (από τον χαιρετισμό του στην τελετή καθέλκυσης της Φρεγάτας FDI HN «Νέαρχος» στα ναυπηγεία της Naval Group στη #Lorient) :
a. Η καθέλκυση της φρεγάτας «ΝΕΑΡΧΟΣ» αποτελεί ακόμη ένα σημαντικό σταθμό για το Πολεμικό Ναυτικό μας και τις Ένοπλες Δυνάμεις της Xώρας.
b. Ενισχύει την εθνική μας αποτρεπτική ισχύ. Επιβεβαιώνει την προσήλωσή μας, ως χώρα με μακρά ναυτική παράδοση, στη διαφύλαξη της ειρήνης και της σταθερότητας.
c. Επιβεβαιώνει τη θέση μας ως αξιόπιστου συμμάχου και ισχυρού παράγοντα στην Ανατολική Μεσόγειο.
d. Το νέο σημαντικό στοιχείο της Φρεγάτας «ΝΕΑΡΧΟΣ», όπως και της τρίτης φρεγάτας, της «ΦΟΡΜΙΩΝ», είναι οι δυνατότητες που προσθέτουμε στο οπλοστάσιο της. Οι φρεγάτες αυτές θα έχουν την δυνατότητα να φέρουν τον πύραυλο SCALP NAVAL, που μπορεί να πλήττει στόχους στρατηγικής σημασίας σε μεγάλες αποστάσεις. Η προσθήκη αυτή αφορά τμήμα του ευρύτερου σχεδίου στρατηγικής ενίσχυσης της Εθνικής μας Άμυνας. Ένα σχέδιο που θα επιτρέψει στη Χώρα μας να ανταποκριθεί σε κάθε πρόκληση που μπορεί να ανακύψει.
Ανακοίνωση Πρωθυπουργού για τις φρεγάτες του ΠΝ : “Καθώς η χώρα μας ετοιμάζεται να υποδεχθεί την πρώτη φρεγάτα Belharra και την ημέρα που στα ναυπηγεία της Naval Group στο Lorient καθελκύεται η δεύτερη ενώ κατασκευάζεται η τρίτη, ξεκινούν οι διαδικασίες για την προμήθεια και τέταρτου σκάφους αυτού του τύπου. Γίνεται, έτσι, πράξη το μεγάλο πρόγραμμα ενίσχυσης των Ενόπλων Δυνάμεων που εξαρχής είχα προσωπικά εξαγγείλει. Η δαπάνη της νέας αγοράς έχει προϋπολογιστεί κατά τρόπο που δεν διαταράσσει τη δημοσιονομική μας συνέπεια. Κρίθηκε, ωστόσο, απαραίτητη αφού η θωράκιση της πατρίδας αποτελεί αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα. Η Ελλάδα όλο και πιο ισχυρή.”
Δεν συμμερίζομαι την αισιόδοξη οπτική του “ειδικού συνεργάτη”.
Οι δηλώσεις Δένδια νομίζω ότι παραπέμπουν περισσότερο σε ιστορίες εξοπλιστικής τρέλας (έτσι θα τιτλοφορούσα την σχετική είδηση).
Παρότι ο συγκεκριμένος υπουργός τείνει να εξελιχθεί σε έναν εκ των μεγαλυτέρων παραγωγών πομφολύγων της μεταπολιτεύσεως (με αποκορύφωμα την επαναλαμβανόμενη φράση του για “ισχυρότερες ένοπλες δυνάμεις στην ιστορία του Ελληνισμού”!!!), ενώ το μοναδικό του έργο ήταν η – απαράδεκτη – αποκαθήλωση του μνημείου πεσόντων στο προαύλιο του ΥπΕθΑ (άλλη κωμικοτραγική ιστορία αυτή, με σπατάλη πόρων από το κληροδότημα Τσούνη…), θα κάνω την υπόθεση ότι οι εξαγγελίες του για ναυτικούς εξοπλισμούς ήταν βάσιμες και θα τις σχολιάσω με την αρμόζουσα προσοχή.
Αντιγράφω τις επίμαχες φράσεις, που πυροδότησαν οργασμό σχολίων, από το επίσημο δελτίο τύπου.
“… έχω τη χαρά να ανακοινώσω την πρόθεση της Ελλάδος να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την απόκτηση μιας τέταρτης φρεγάτας FDI…”
“Η Φ/Γ «Νέαρχος», όπως ο «Φορμίων» και η 4η φρεγάτα, θα ενσωματώνουν περαιτέρω τεχνολογίες που θα παρέχουν νέες δυνατότητες, γιατί στοιχείο της διαπραγμάτευσής μας θα είναι αυτές οι 3 φρεγάτες να φέρουν τον στρατηγικό πύραυλο Scalp-Naval…”
https://www.mod.mil.gr/paroysia-yetha-nikoy-dendia-stin-teleti-kathelkysis-tis-f-g/
Στο ίδιο μήκος κύματος και η λιτή ανακοίνωση του πρωθυπουργικού γραφείου:
“… ξεκινούν οι διαδικασίες για την προμήθεια και τέταρτου σκάφους…”.
https://x.com/PrimeministerGR/status/1836792406840074396
Στην πραγματικότητα, λοιπόν, δεν έχουμε τίποτε απτό, παρά την συνήθη ανέξοδη υποσχεσιολογία (πολλά “θα” συγκεντρωμένα…), που κάλλιστα μπορεί να αναιρεθεί στο μέλλον, όπως και τόσες άλλες, ανάλογες δηλώσεις.
Ας κάνουμε και μια δεύτερη υπόθεση, ωστόσο, ότι οι υποσχέσεις ευοδώνονται.
Πόσο ορθολογικές είναι αυτές οι αποφάσεις (4η φρεγάτα και εξοπλισμός των 3 τελευταίων με Scalp-Naval);
Πίσω στο βήμα της ΔΕΘ του 2020, το ναυπηγικό πρόγραμμα που είχε εξαγγελθεί (από τον ίδιο τον πρωθυπουργό) αφορούσε σε 4 φρεγάτες πολλαπλού ρόλου.
Στην πορεία, επειδή οι ανάγκες του στόλου για περισσότερα πλοία είναι πιεστικές (η νεώτερη φρεγάτα μας είναι 26 ετών, ενώ ο κορμός των 9 φρεγατών ‘S’ έχει ναυπηγηθεί πριν το 1983!) και τα κονδύλια περιορισμένα, το σχέδιο τροποποιήθηκε σε 3+3: 3 φρεγάτες και 3 συμπληρωματικές κορβέτες, σε μείγμα hi-lo. Σοφή απόφαση, καθώς η αύξηση των υπό απόκτηση μονάδων από 4 σε 6 θα ωφελούσε την δομή δυνάμεων.
Μόνο που, αντί να έχουμε παράλληλη υπογραφή συμβάσεως και για τις κορβέτες, μαζί με τις FDI, σε ένα ενιαίο πρόγραμμα, η προμήθεια κορβετών μετετέθη στο μέλλον, για καλύτερο σχεδιασμό και περαιτέρω οικονομική διαπραγμάτευση (ίσως και για εξυπηρέτηση εγχωρίων ναυπηγικών επενδύσεων) και εν τέλει το πρόγραμμα… ναυάγησε!
Οπότε, μετά από 4 άκαρπα χρόνια, επανήλθαμε στην αρχική απαίτηση, με αποτέλεσμα να έχουμε και καθυστέρηση στην απόκτηση της 4ης φρεγάτας και αυξημένο κόστος, σε σχέση με τις πρώτες 3, αφού οι τιμές των οπλικών συστημάτων, μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία έχουν σημειώσει αυξήσεις της τάξεως του 20-30%.
Ως προς τον εξοπλισμό των 3 εκ των 4 φρεγατών με στρατηγικούς πυραύλους πλεύσεως (MdCN):
[α] Κρίσιμο ζήτημα είναι αν έχει επιλυθεί η συμβατότητα των εκτοξευτήρων Sylver με κάθε είδος πυραύλου. Έως τώρα, οι MdCN μπορούν να μεταφερθούν μόνο από την έκδοση A70, η οποία όμως δεν είναι συμβατή με τους αντιαεροπορικούς Aster, ενώ η έκδοση A50 (για Aster) δεν χωρά καν τον MdCN, λόγω μήκους. Επομένως, είναι πιθανό η αναλογία 24/8 βλημάτων στις ελληνικές FDI να είναι στατική και όχι δυναμική, περιορίζοντας την ευελιξία στην ανάληψη αποστολών.
[β] Αν υποθέσουμε ότι η συμβατότητα των A70 με τους Aster θα εξασφαλισθεί, ποιός θα επιβαρυνθεί το κόστος τροποποιήσεων και μελετών, ελλείψει άλλου ενδιαφερομένου πελάτη; Αξίζει αυτή η επένδυση από ελληνικής πλευράς με όρους λόγου κόστους/οφέλους;
[γ] Μια ναυπήγηση εκτοπίσματος 4.500t είναι αδύνατον να μπορεί να εκτελέσει ταυτοχρόνως ρόλο Α/Α και κρούσεως με αποτελεσματικότητα. Οι μεγαλύτερες FREMM (των 6.500t), στο γαλλικό ναυτικό, έχουν είτε τον A/A ρόλο (16 Aster-15 + 16 Aster-30) είτε τον ρόλο κρούσεως (16 Aster-15 + 16 MdCN). Τα δε αμερικανικά αντιτορπιλικά “Arleigh Burke” (των 10.000t) φέρουν 96 εκτοξευτήρες βλημάτων, παρέχοντας μεγάλη ευελιξία στο είδος μεταφερομένων όπλων.
[δ] Για περαιτέρω σύγκριση, η πρόταση των FREMM-GR (που ουδέποτε υλοποιήθηκε) διέθετε την ίδια διάταξη 24/8, για Aster/MdCN, στην πλώρη, αλλά προβλέπονταν άλλοι 16-24 MICA, παραπλεύρως του υποστέγου ελικοπτέρου, επομένως η Α/Α του πλοίου θα εξακολουθούσε να είναι ισχυρότατη. Στις FDI αυτό είναι ανέφικτο, λόγω περιορισμένου χώρου.
[ε] Η προτεινόμενη διαμόρφωση 24 Aster-30 + 8 MdCN αδυνατίζει την Α/Α άμυνα του πλοίου κατά 25%, χωρίς να προσφέρει ικανό απόθεμα βλημάτων κρούσεως.
[στ] Με βάση την εμπειρία των ΝΑΤΟ-ικών βομβαρδισμών στην Συρία και τις πυραυλικές επιθέσεις στην Ουκρανία, μια αεροπορική βάση απαιτεί 80-100 πυραύλους πλεύσεως, για να αδρανοποιηθεί. Τί φιλοδοξούμε να καταστρέψουμε με μόλις 32 διαθέσιμα τέτοια βλήματα προς βολή, στο σύνολο και των 4 σκαφών;
[ζ] Οι 8 MdCN, περί ων ο λόγος, είναι το φορτίο που μπορούν να μεταφέρουν ισοδυνάμως μόλις 4 Rafale. Με την διαφορά ότι τα Rafale είναι σε θέση εντός ολίγων ωρών να επιστρέψουν στην βάση τους, να επανεξοπλιστούν και να επαναλάβουν την αποστολή τους, ενώ η φρεγάτα, άπαξ και εξαντλήσει το φορτίο της, δεν θα έχει την δυνατότητα αμέσου επιστροφής στον ναύσταθμο. Για ποιόν λόγο, λοιπόν, να γίνει επένδυση σε MdCN και όχι σε προσθέτους αεροεκτοξευομένους Scalp για τα Rafale (και τα Mirage) μας;
[η] Με δεδομένη την εμπειρία του ΠΝ από την επιχείρηση “Ασπίδες” και την αντιμετώπιση ανορθοδόξων απειλών, μήπως θα ήταν προτιμώτερη μια αλλαγή στο οπλικό φορτίο των FDI να αφορά την αντικατάσταση 8 Aster-30 με 12 MICA-NG (σε κελιά CLA) ή/και την συμπληρωματική εγκατάσταση πυροβόλου RapidFire;
[θ] Εν τέλει, ποιός ο ρόλος που φιλοδοξεί το ΠΝ να διαδραματίσουν πρωτίστως αυτά τα πλοία; Να βομβαρδίσουν το “σαράι” του Ερντογάν στην Άγκυρα ή να παράσχουν κάλυψη στον στόλο, που θα επιχειρεί μεταξύ Κρήτης και Κύπρου, σε μεγάλη (σχετική) απόσταση από τις αεροπορικές μας βάσεις;
Καταλήγοντας, έχω την αίσθηση πως πάλι παρουσιάζεται ως τρομερό επίτευγμα μια παταγώδης αποτυχία του – γεμάτου παλινωδίες – εξοπλιστικού σχεδιασμού της χώρας.
Επικοινωνιακή πολιτική über alles…