του Δημήτρη Μακροδημόπουλου
Σε μια δημοκρατία ποιός έχει δικαίωμα να κάνει τον διαχωρισμό, της “σωστής” και της “λανθασμένης” ψήφου; Το 32,8% που έλαβε η “Εναλλακτική για τη Γερμανία” στη Θουριγγία και 30,6% στη Σαξονία, όπως και το 15,8% και 11,8 που έλαβε η Ζάρα Βάγκενκνεχτ αντίστοιχα, ήσαν αποτέλεσμα λανθασμένων επιλογών του εκλογικού σώματος ενώ το 15,3% που έλαβε αθροιστικά στη Σαξονία και 10,3% στη Θουριγγία ο κυβερνητικός συνασπισμός Σοσιαλδημοκρατών – Πρασίνων – Φιλελευθέρων που οδήγησε τη χώρα σε πρωτοφανή ύφεση, ήταν η σωστή επιλογή; Παρατηρούμε ότι όσο συνασπίζονται τα κόμματα του δημοκρατικού αυτοαποκαλούμενου τόξου τόσο η Ακροδεξιά αυξάνει τις δυνάμεις της. Διότι όλα τα κόμματα, παρά τη διαφορετική ρητορική τους, ασπάζονται στην πράξη τις πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού με μικροδιαφορές στην εφαρμογή τους ώστε να δικαιολογούν τη διαφορετικότητά τους.
Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι τί ψήφισαν οι εκλογείς αλλά γιατί. Μας το έχει πει o Εντουάρ Λουί, Γάλλος συγγραφέας πριν τον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία. Είπε πως «οι παππούδες και οι γιαγιάδες μου ψήφιζαν αριστερά ή κομμουνιστικά κόμματα. (Σήμερα) οι περισσότεροι άνθρωποι που πρόκειται να ψηφίσουν την άκρα Δεξιά, στην πραγματικότητα ψηφίζουν για αριστερούς λόγους. Ψηφίζουν την Ακροδεξιά επειδή θέλουν μια καλύτερη ζωή, επειδή δεν μπορούν να φάνε κάθε μέρα, επειδή δεν μπορούν να πληρώσουν τη βενζίνη, επειδή νιώθουν τη βία της ανισότητας».
Πώς μπόρεσε η Ακροδεξιά να οικειοποιηθεί τις επαγγελίες της Αριστεράς και του σοσιαλισμού; Είναι η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και η εκλογική κατάρρευση κομμουνιστικών κομμάτων που συμπαρέσυρε στην Ευρώπη, στερώντας και από τα ρεφορμιστικά κόμματα (σοσιαλδημοκρατικά, Αριστερά) την ουσία της πολιτικής τους, στα οποία απέμεινε μόνον η ρητορική, όπως απέδειξαν κάθε φορά που ανέλαβαν κυβερνητικό ρόλο. Αυτή η κατάρρευση είχε καταλυτικές συνέπειες: Διότι ιστορικά, ο φασισμός έβρισκε τον λόγο ύπαρξής του στον αντικομουνισμό, κάτι που περιόριζε την εμβέλεια του κοινωνικού του λόγου. Σήμερα η ακροδεξιά μπορεί να ξετυλίγει την κριτική της προς τη νεοφιλελεύθερη Ευρώπη προβάλλοντας κοινωνικό πρόσωπο χωρίς να απαρνείται τον ρατσισμό.. Απευθύνονται στην εργατική τάξη με διαφορετικό τρόπο απ’ ότι στο παρελθόν, επειδή οι δομικές διαιρέσεις του 20ου αιώνα που έφερναν αντιμέτωπους φασισμό και κομμουνισμό έχουν καταργηθεί. Το τέλος του κομμουνισμού έσπασε ένα ταμπού και σήμερα πια μεταφασιστικά κόμματα διεκδικούν τη θέση του υπερασπιστή των συμφερόντων των λαϊκών τάξεων συμπεριλαμβανομένης της εργατικής τάξης. Γνωρίζουν να συνδυάζουν έναν λόγο κατά της λιτότητας και του νεοφιλελευθερισμού με τον εθνοκεντρισμό και τη ξενοφοβία.
Είναι το πρόβλημα της εργασίας λοιπόν, είναι η πολιτική του νεοφιλελευθερισμού ως μονόδρομου στην Ευρώπη που φέρνει την ακροδεξιά στο προσκήνιο και απαξιώνει τα αριστερά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα διότι έχουν στοιχηθεί πίσω από τον νεοφιλελευθερισμό παρά τη ρητορική τους. Όμως το πρόβλημα της εργασίας δεν έχει μόνον οικονομικές συνέπειες στους πολίτες. «Η δημοκρατία στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, μας λέει ο Ούλριχ Μπεκ, ήλθε στον κόσμο ως “δημοκρατία της εργασίας” – με την έννοια ότι η δημοκρατία βασίζεται στη συμμετοχή στην εργασία με σκοπό τον βιοπορισμό. Ο πολίτης έπρεπε να κερδίζει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τα προς το ζην, έτσι ώστε να δίνει νόημα στα δικαιώματα που πηγάζουν από την πολιτική ελευθερία. Η εργασία με σκοπό τον βιοπορισμό δεν συνιστά μόνο το θεμέλιο της ατομικής αλλά και της πολιτικής ύπαρξης». Είναι ολοφάνερα τα συμπτώματα του μακαρθισμού που πλανάται πάνω από την Ευρώπη. Πρέπει να ασπάζεσαι την κυρίαρχη άποψη για τον πόλεμο στην Ουκρανία, για τη γενοκτονία που συντελείται στη Γάζα. Ο πρόεδρος Μακρόν ευτελίζει τις βουλευτικές εκλογές στη Γαλλία ενώ ο κυβερνητικός συνασπισμός στη Γερμανία παραμένει στην εξουσία παρά τις συνεχείς εκλογικές αποδοκιμασίες του. Η άρχουσα τάξη, σε κρατικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, δεν ανησυχεί με την άνοδο της ακροδεξιάς. Την προκρίνει μάλιστα διότι η ακροδεξιά ποτέ δεν αμφισβήτησε τις παραγωγικές σχέσεις, την ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής σε αντίθεση με τα κομμουνιστικά κόμματα.
Στη Γερμανία ο πόλεμος στην Ουκρανία, πέρα από τις συνέπειες στον βιοπορισμό επέδρασε σημαντικά και στον ψυχολογικό τομέα. Είναι οι φόβοι του γερμανικού λαού κατάλοιπα των συνεπειών του Β’ παγκοσμίου πολέμου. Ο Eric Gujer έγραφε το 2012 στην Neue Zurcher Zeitung: «Η μεγάλη πλειοψηφία επιθυμεί πολύ περισσότερο για τη χώρα τους έναν ρόλο μεγάλης Ελβετίας στο εικονοστάσιο της παγκόσμιας πολιτικής… Το Βερολίνο δεν ασκεί παρά απρόθυμα τον ηγετικό του ρόλο – ρόλο κατά προτίμηση οικονομικό, σπανίως εξωτερικής πολιτικής και ποτέ στρατιωτικό»
Εκείνο το οποίο δεν αναφέρεται για τη Θουριγγία και τη Σαξονία, είναι ότι οι κάτοικοί τους βίωσαν και τα δύο συστήματα, του κομμουνισμού μέχρι το 1989 και του άγριου καπιταλισμού, του νεοφιλελευθερισμού μετέπειτα και έχουν τη δυνατότητα σύγκρισης. Ο Ανατολικογερμανός συγγραφέας Ίγκο Σούλτσε σε συνέντευξή του σε αθηναϊκή εφημερίδα το 2013 με την ευκαιρία παρουσίασης βιβλίου του στην Αθήνα, είχε εξομολογηθεί: «Η πρώτη φορά που σκέφθηκα το χρήμα ήταν στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Δεν έπαιζε κανένα ρόλο στη ζωή μας ή στην επιλογή του επαγγέλματος». Σήμερα ισχύει το δόγμα του «αγίου» Αλαν Γκρίνσπαν, τ. προέδρου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ: «Η αυξανόμενη εργασιακή ανασφάλεια, είπε, αποτελεί τη βάση μιας υγιούς οικονομίας».
Μακροδημόπουλος Δημήτρης
Αλεξ/πολη – κιν. 6947-771412
9/7/2024
