Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου, [email protected] www.kalkis.eu
Έχουμε διαβάσει κατά καιρούς ότι δεκάδες χώρες της υφηλίου που δεν έχουν σκληρά νομίσματα και καταφεύγουν στην παράλληλη χρήση του όποιου εθνικού τους νομίσματος και του δολαρίου, έχουν διακαή πόθο να καταφύγουν στην αποκαλούμενη «από-δολαριοποίηση» της οικονομίας τους. Πυρήνα αυτών των χωρών αποτέλεσαν ιστορικά οι 5 ιδρυτικές χώρες : Βραζιλίας, Ρωσίας, Ινδίας, Κίνας και Νότιας Αφρικής, εξού και τα αρχικά τους BRICS. Ο κύριος στόχος του εν λόγω διεθνούς οργανισμού είναι να περιορίσει ή και να εκθρονίσει την παγκόσμια κυριαρχία του αμερικανικού δολαρίου ως «αποθεματικού νομίσματος». Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το δολάριο χρησιμοποιήθηκε το 2022 κατά 70% ως αποθεματικό νόμισμα, όταν το κινεζικό Γουάν μόνο κατά 3% !
Ο γράφων κατανοεί τη βούληση εκείνων των χωρών του κόσμου που μαστίζονται επί χρόνια από την συναλλαγματική τους αστάθεια να απαλλαγούν από τον «κορσέ του δολαρίου». Να θέλουν να δημιουργήσουν ένα άλλο κοινό νόμισμα, όπως έγινε και με το ευρώ. Όμως απεδείχθη από την εφαρμογή του τελευταίου ότι τούτο δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση. Ιδιαίτερα αν αποτολμηθεί από χώρες των οποίων οι οικονομίες είναι ανομοιογενείς.
Παρά τα όσα λοιπόν διαβάσαμε τους τελευταίους μήνες για την από-δολαριοποίηση, στην επόμενη σύνοδο κορυφής των BRICS στην Νότια Αφρική, ο αρμόδιος πρέσβης ανακοίνωσε ότι δεν θα βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη το ζήτημα του «ενιαίου νομίσματος», σύμφωνα με το δημοσίευμα του David Wagner στον ιστότοπο Investing.com, στις 21-7-2023, με τίτλο : «Οι BRICS δεν σχεδιάζουν ένα κοινό νόμισμα για να εκθρονίσουν το δολάριο (πρεσβευτής) {Les BRICS ne prévoient pas de monnaie commune pour détroner le Dollar (ambassadeur)}.
Ενώ κάποιοι φοβόντουσαν ότι η σύνοδος κορυφής των BRICS που θα πραγματοποιηθεί από τις 15 Αυγούστου στη Νότια Αφρική θα είναι η ευκαιρία για την ανακοίνωση ενός κοινού νομίσματος, που πιθανώς να υποστηρίζεται από τον χρυσό, ο Anil Sooklal, Νοτιοαφρικανός πρεσβευτής στους BRICS, ενημέρωσε την Πέμπτη 20-7-2023 ότι αυτό το θέμα δεν θα είναι στην ημερήσια διάταξη. Είπε στους δημοσιογράφους ότι περισσότερες από 40 χώρες είχαν εκφράσει ενδιαφέρον να ενταχθούν στο μπλοκ των μεγάλων αναπτυσσόμενων οικονομιών, όμως δεν σχεδιάζονταν καμία ανακοίνωση νομίσματος με αντίκρισμα τον χρυσό.
«Δεν υπήρξε ποτέ θέμα για ένα νόμισμα των BRICS, δεν βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη», είπε κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης Τύπου, προσθέτοντας:
«Αυτό που είπαμε, και συνεχίζουμε να επεξεργαζόμαστε, είναι ότι οι ανταλλαγές γίνονται σε εθνικά νομίσματα και ότι οι διακανονισμοί γίνονται σε τοπικά νομίσματα».
Ο πρέσβης, ωστόσο, διευκρίνισε ότι οι χώρες μέλη του μπλοκ θα συνεχίσουν να απομακρύνονται από το δολάριο ΗΠΑ και ότι οι δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας που επιβλήθηκαν μετά την εισβολή στην Ουκρανία επιταχύνουν τη μετάβαση.
“Οι BRICS έχουν ξεκινήσει μια διαδικασία που επιταχύνθηκε από τη σύγκρουση και τις μονομερείς κυρώσεις”, είπε ο Σούκλαλ, προσθέτοντας ότι «οι μέρες ενός κόσμου με επίκεντρο το δολάριο έχουν τελειώσει, αυτό είναι μια πραγματικότητα. Σήμερα έχουμε ένα πολυπολικό παγκόσμιο εμπορικό σύστημα».
Σημειώνουμε ότι οι διαψεύσεις του Sooklal έρχονται σε αντίθεση με προηγούμενες αναφορές του ρωσικού ειδησεογραφικού καναλιού RT, το οποίο μετέδωσε πολλά κλιπ στις 7 Ιουλίου 2023 ισχυριζόμενο ότι θα γινόταν ανακοίνωση του νομίσματος των BRICS κατά τη σύνοδο κορυφής.
Ωστόσο, αν και οι BRICS δεν προβλέπουν μια επικείμενη κυκλοφορία ενός κοινού νομίσματος, εξακολουθούν να σχεδιάζουν να επεκτείνουν την ομάδα τους και η συνάφεια ενός κοινού νομίσματος θα είναι τόσο πιο σημαντική όσο πιο διευρυμένη γίνεται η ομάδα.
Με την ευκαιρία, ο Sookal είπε ότι «το χτύπημα στην πόρτα δεν είναι καινούργιο» και ανέφερε ότι «είκοσι δύο χώρες έχουν προσεγγίσει επίσημα τους BRICS και έχει επίσης ληφθεί ίσος αριθμός άτυπων προσεγγίσεων».
Διευκρίνισε ότι «η Αργεντινή, κι όλες οι μεγάλες χώρες του Νότου», έχουν υποβάλει αίτημα για να γίνουν μέλη και άλλες οικονομικά σημαντικές χώρες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για ένταξη, όπως το Μπαγκλαντές, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ιράν και η Σαουδική Αραβία, ακόμη και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες», δίχως να διευκρινίζει ποιες είναι αυτές.