Η αμφισβήτηση και υπονόμευση του status quo στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως το έχουν διαμορφώσει οι Συνθήκες Λωζάννης (1923), Μοντρέ (1936) και Παρισίων (1947) και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, αποτελεί επί σχεδόν μισό αιώνα επιδίωξη της Τουρκίας, ανεξάρτητα από εσωτερικούς πολιτικούς λόγους.

Οι 16 χάρτες των συνεχώς διευρυνόμενων παράνομων τουρκικών απαιτήσεων και διεκδικήσεων έναντι της Ελλάδας, που ορθώς δημοσιοποίησε πρόσφατα το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, αποτυπώνουν με ακρίβεια τον στρατηγικό χαρακτήρα του τουρκικού αναθεωρητισμού. Μιας στρατηγικής που η Αγκυρα υπηρετεί άλλοτε με τακτική ύφεσης και άλλοτε με εξάρσεις, εντάσεις και κρίσεις.

Τα τελευταία δυόμισι χρόνια οι ελληνοτουρκικές σχέσεις περνούν, με αποκλειστική ευθύνη της Τουρκίας, περίοδο μεγάλης έντασης. Ειδικά τον τελευταίο καιρό, η Αγκυρα κλιμακώνει επικίνδυνα. Δίνει την εντύπωση ότι εφαρμόζει ένα εγχειρίδιο με οδηγίες για βήμα βήμα δημιουργία κρίσης. Ας δούμε τα βήματα αυτά, όχι αποσπασματικά και μεμονωμένα, αλλά ως αλληλένδετα στοιχεία ενός συνολικού σχεδιασμού που επιδιώκει να ωθήσει την Ελλάδα στο εκβιαστικό δίλημμα «διαπραγμάτευση για τα αδιαπραγμάτευτα ή κρίση».

Βήμα 1ο: Εγερση ενός ζητήματος που η άλλη πλευρά (Ελλάδα) είναι βέβαιο ότι δεν μπορεί με κανέναν τρόπο ούτε να συζητήσει, ούτε βέβαια να συμβιβαστεί. Πρόκειται για την απαίτηση αποστρατιωτικοποίησης νησιών μας ως προϋπόθεσης για την αναγνώριση της ελληνικής κυριαρχίας επ’ αυτών. Ετσι η Αγκυρα οδηγεί σκόπιμα τον διάλογο σε αδιέξοδο.

Βήμα 3ο: Ενέργειες που επιβεβαιώνουν την αρχική απαίτηση με μαζικές, «βαθιές» παραβιάσεις ελληνικού εθνικού εναερίου χώρου και υπερπτήσεις ελληνικών νησιών.

Βήμα 4ο: Προσωποποίηση της αντιπαράθεσης προκειμένου να γίνει πιο συγκεκριμένη και σαφής η εικόνα του «αντιπάλου». Στόχος ο Ελληνας πρωθυπουργός αλλά και οι αρμόδιοι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας, ακόμα και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Βήμα 5ο: Διακοπή κάθε διαύλου επικοινωνίας και διαλόγου.

Η Τουρκία επιδιώκει να ωθήσει την Ελλάδα στο εκβιαστικό δίλημμα «διαπραγμάτευση για τα αδιαπραγμάτευτα ή κρίση».

Βήμα 6ο: Δαιμονοποίηση του «αντιπάλου» με ακραίες και έωλες κατηγορίες για δήθεν: φιλοξενία και εκπαίδευση τρομοκρατών, απώθηση και διακινδύνευση της ζωής προσφύγων και μεταναστών, απειλητική ενίσχυση ενόπλων δυνάμεων, επιθετικό εξοπλισμό νησιών, οικοδόμηση εχθρικών συμμαχιών, όπως με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ.

Βήμα 7ο: Διαμόρφωση εσωτερικού μετώπου κατά της «δαιμονοποιημένης» αντιπάλου με όχημα τα ελεγχόμενα τουρκικά μέσα μαζικής ενημέρωσης που έχουν «ξεσπαθώσει» απαιτώντας ακόμα και να καταληφθούν ελληνικά νησιά.

Βήμα 8ο: Θέση σε εγρήγορση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων με μεγάλης κλίμακας ασκήσεις, όπως η EFES 2022, που αξιοποιούνται ως σκηνικό και βήμα εκτόξευσης απειλών κατά της Ελλάδας και μάλιστα με αναφορές στη Μικρασιατική Καταστροφή στην επέτειο των 100 χρόνων.

Βήμα 9ο και ιδιαίτερα σοβαρό: Υιοθέτηση πρακτικών ψυχολογικού πολέμου, όπως το τουίτ του Τούρκου προέδρου στα ελληνικά με σκοπό την «αδιαμεσολάβητη» αποστολή του μηνύματος-απειλής απευθείας στην κοινή γνώμη του αντιπάλου.

Εάν η ανάλυση αυτή είναι βάσιμη και η Τουρκία πράγματι ακολουθεί συνειδητά και σκόπιμα σχεδιασμένη «by the book» αύξηση της έντασης, θα πρέπει να περιμένουμε νέα βήματα περαιτέρω κλιμάκωσης με δηλώσεις και ενέργειες. Σενάρια υπάρχουν και εξετάζονται πολλά. Η κυβέρνηση, ως οφείλει, είναι προετοιμασμένη να απαντήσει αποφασιστικά και αποτελεσματικά ακόμη και στα πιο δύσκολα. Η χρονική περίοδος μέχρι την 29η και την 30ή Ιουνίου είναι ιδιαίτερα ύποπτη καθώς πρόσθετη κλιμάκωση, ένταση ή κρίση πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη θα μπορούσε να οδηγήσει σε άσκηση πίεσης προκειμένου να εκκινήσει σε νατοϊκό περιβάλλον διάλογος σε θέματα απτόμενα άμυνας και εδαφικής κυριαρχίας. Δηλαδή σε θέματα αδιαπραγμάτευτα για την Ελλάδα, που άλλωστε έχει εξαιρέσει από την αρμοδιότητα του Διεθνούς Δικαστηρίου ήδη από το 2014.

Οι πρόσφατες δηλώσεις Στόλτενμπεργκ περί κατανόησης των τουρκικών ανησυχιών σε σχέση με τη Σουηδία και τη Φινλανδία είναι προαναγγελτικές του ότι το ΝΑΤΟ στα ελληνοτουρκικά για ακόμη μία φορά θα κρατήσει ίσες αποστάσεις. Το πιθανότερο είναι ότι θα καλέσει Αθήνα και Αγκυρα «να τα βρουν» γιατί «δεν μπορεί η Συμμαχία να έχει σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία πρόβλημα συνοχής, εξαιτίας τριβών μεταξύ δύο συμμάχων χωρών». Θα πρέπει να συγκρατηθεί ότι στο ατλαντικό περιβάλλον ο Ερντογάν έχει στα χέρια του τον εκβιασμό για την ένταξη ή μη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, καθώς και τον ρόλο της Τουρκίας στη διά των Στενών ροή του επισιτιστικού εμπορίου. Ομως η Αγκυρα δεν μπορεί να εκβιάζει όλους τους συμμάχους της. Δεν μπορεί να εκβιάζει τους πάντες. Και πάντως όχι την Ελλάδα. Εχει και εκείνη τα δικαιώματα που προβλέπει η ιδρυτική του ΝΑΤΟ Συνθήκη του Βορείου Ατλαντικού του 1949. Και ο νοών νοείτω.

* Ο κ. Γιώργος Κουμουτσάκος είναι τ. αναπληρωτής υπουργός, βουλευτής του Β1 Βόρειου Τομέα Αθήνας με τη Νέα Δημοκρατία.

Καθημερινή