Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου, [email protected], www.kalkis.eu
Πράγματι, αυτό προκύπτει από την έρευνα της βρετανικής εφημερίδας The Guardian, όπως σκιαγραφήθηκε στις 16-7-2021 από τον Louis de Briant στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Le journal du dimanche με τίτλο : «Ενα μέλος της κλίκας του Άσαντ, ένας πρωθυπουργός… Οι εκπληκτικοί αγοραστές των διαβατηρίων από το αρχιπέλαγος του Βανουάτου» (Un membre du clan Assad, un Premier ministre… Les étonnants acheteurs des passeports de l’archipel Vanuatu). Το Vanuatu σας προτείνει την απόκτηση της εθνικότητάς του σε μόλις ένα μήνα έναντι 130.000 ευρώ. Ένα υπαρκτό νομικό σύστημα, που εφαρμόζεται και σε άλλες χώρες, αλλά που προωθεί το ξέπλυμα του μαύρου χρήματος και που επιτρέπει στους ωφελούμενούς του να φιλοτεχνήσουν μια νέα ταυτότητα.
Χρειάζεστε νέο διαβατήριο;
Το Βανουάτου σας το προσφέρει λοιπόν … έναντι μόνο 130.000 ευρώ, αναφέρει η βρετανική εφημερίδα The Guardian. Το ενδιαφέρον για τους αιτούντες έγκειται στην πρόσβαση χωρίς βίζα από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από το Ηνωμένο Βασίλειο. Περισσότεροι από 2.000 άνθρωποι έχουν ήδη λάβει διαβατήριο από το αρχιπέλαγος, που βρίσκεται στον Ειρηνικό Ωκεανό, μεταξύ της Νέας Καληδονίας και των Νήσων Φίτζι, όπως δείχνει ο διπλανός χάρτης. Η σχετική διαδικασία διαρκεί λίγο περισσότερο από ένα μήνα – ένα από τα πιο γρήγορα, τα πιο φθηνά και τα πιο εύκολα προσβάσιμα «χρυσά διαβατήρια », σύμφωνα με τα τουριστικά πρακτορεία που επικαλείται η εν λόγω βρετανική εφημερίδα. Αυτή η πώληση διαβατηρίων είναι γνωστή από τότε που επανεκκινήθηκε το 2017 το εξαιρετικά αμφιλεγόμενο αυτό σύστημα. Εκεί που η βρετανική εφημερίδα εκπλήσσει είναι το προφίλ των πελατών του. Βρίσκουμε σε αυτό έναν πρώην κυβερνήτη της Συρίας καθώς και έναν δήθεν πολιτικό της Βόρειας Κορέας αλλά και έναν πρωθυπουργό, τον Fayez al–Sarraj. Το ερώτημα που θέτει ο γράφων είναι : γιατί δεν πήρε ο τελευταίος «κύριος» την εθνικότητα και το αντίστοιχο διαβατήριο της πολυαγαπημένης του Τουρκίας, όπως έχουν κάνει πολυάριθμοί τζιχαντιστές ; Τόσο δεν εμπιστεύεται την Τουρκία ;
Ένας πρώην πρωθυπουργός της Λιβύης που έγινε πολίτης του Βανουάτου
Μεταξύ των ονομάτων των πελατών που αποκαλύφθηκαν είναι αυτό του Alaa Ibrahim, πρώην κυβερνήτη της επαρχίας της Δαμασκού, στη Συρία – δηλαδή ένα από τα πρόσωπα του καθεστώτος του Bashar Al –Assad, παντρεμένος με την εξαδέλφη του Σύρου δικτάτορα. Οι δύο σύζυγοι και τα τρία παιδιά τους έλαβαν όλοι την ιθαγένεια Βανουάτου τον Νοέμβριο του 2020, ενώ ο Αλά Ιμπραήμ ήταν ακόμη στο αξίωμά του. Ενα μήνα αργότερα, ο Σύρος πρόεδρος διέταξε την κατάσχεση όλης της περιουσίας του και τον απέλυσε από τη θέση του, για άγνωστο λόγο.
Ο πρώην πρωθυπουργός της Λιβύης Fayez al–Sarraj απέκτησε επίσης την εθνικότητα του αρχιπελάγους μέσω αυτού του καναλιού. Ο εν λόγω άνδρας ήταν επικεφαλής της κυβέρνησης της Τρίπολης – αναγνωρισμένης από τα Ηνωμένα Έθνη – μέχρι την επίθεση του αντιπάλου του, του στρατηγού Khalifa Haftar, τον Δεκέμβριο του 2019. Ο Guardian πιστεύει επίσης ότι έχει βρει τα ίχνη ενός πολιτικού άνδρα της Βόρειας Κορέας και της συζύγου του, που φέρονται να έκαναν αίτηση μέσω κινεζικών διαβατηρίων.
Ένα απαραίτητο σύστημα για το αρχιπέλαγος, με πολύ περιορισμένους πόρους
Η πώληση διαβατηρίων δεν είναι παράνομη και εφαρμόζεται επίσης και σε άλλες χώρες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων και χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως : η Κύπρος, η Μάλτα και η Βουλγαρία που προτείνουν κι αυτές αυτά τα «χρυσά διαβατήρια». Ωστόσο, «οι φορολογικοί νόμοι του Βανουάτου, ισοδύναμοι σχεδόν ενός φορολογικού παραδείσου, το καθιστούν πολύ ελκυστικό για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος», εκτιμά ο Jose Sousa–Santos, ένας ερευνητής των δημόσιων πολιτικών του Ειρηνικού ωκεανού, που παραθέτει η εφημερίδα The Guardian. Μόλις αποκτηθεί η ιθαγένεια από τους ενδιαφερόμενους, οι νέοι πολίτες του Βανουάτου μπορούν ακόμη και να αλλάξουν ελεύθερα το όνομά τους, επιτρέποντάς τους έτσι να ξεκινήσουν τη ζωή τους με μια νέα ταυτότητα.
Αυτό το σύστημα πωλήσεων διαβατηρίων δεν πρόκειται να σταματήσει : απέφερε στο Βανουάτου περισσότερα από 116 εκατομμύρια δολάρια πέρυσι (2020) και αντιπροσώπευσε το 42% των δημοσίων εσόδων της χώρας την ίδια χρονιά. Το αρχιπέλαγος, με περιορισμένους πόρους, είναι στην πραγματικότητα πολύ χρεωμένο από τις πολλές φυσικές καταστροφές που έχει να αντιμετωπίσει. Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, το ΑΕΠ του Βανουάτου το 2020 ήταν μόνο 2.800 δολάρια κατά κεφαλή, έναντι 38.600 δολαρίων για τη Γαλλία.