του Γιώργου Μουρουζίδη*
Η παράδοση του Αφγανιστάν προσομοιάζει σε κάποιο βαθμό με την προδοσία της Κύπρου. Οι εξελίξεις στη χώρα αυτή είναι ήδη γνωστές. Οι Ταλιμπάν κατέλαβαν και την πρωτεύουσα. Παρά τις χιλιάδες απώλειες (4-5 χιλιάδες) της πολυεθνικής δύναμης των πενήντα και πλέον χωρών που ενήργησαν στο Αφγανιστάν και τα τρισεκατομμύρια του οικονομικού κόστους της επιχείρησης, η όμορφη και πολύπαθη αυτή χώρα, παραδίδεται στα χέρια αναχρονιστικών και θεοκρατικών θρησκευτικών δυνάμεων. Φανταστείτε την τύχη νέων ανθρώπων και ιδιαίτερα νεαρών γυναικών, που συντάχθηκαν στο όνειρο έστω και λίγων Αφγανών, για την κοινωνική και πολιτική απελευθέρωση της χώρας τους. Ορισμένοι από τους λόγους εγκατάλειψης του Αφγανιστάν μπορούσαν να ήταν οι παρακάτω :
-Η διακαής επιθυμία των κυβερνήσεων των Η.Π.Α. να αποχωρήσουν από το Αφγανιστάν, λόγω του κόστους της επιχείρησης.
– Η αδιαφορία απέναντι στις πληροφορίες ότι η Ταλιμπάν σχεδίαζαν αρχικά τον έλεγχο της υπαίθρου και στη συνέχεια την κατάληψη των μεγάλων πόλεων, όπως και συνέβη. Το σχέδιο αυτό οι Ταλιμπάν το είχαν δημοσιεύσει και στα Αγγλικά.
-Η αδυναμία των Αφγανικών Ενόπλων Δυνάμεων και της αστυνομίας να εξασφαλίζουν τον έλεγχο στην επαρχία.
– Ο περιορισμός των αμυντικών δαπανών των ΗΠΑ στον κόσμο, ιδιαίτερα με την εξέλιξη της ψηφιακής εποχής, όπου μπορούν να ασκούν έλεγχο χωρίς την φυσική τους στρατιωτική παρουσία.
-Οι φατρίες, οι εθνοτικές συγκρούσεις και οι διεφθαρμένες κεντρικές κυβερνήσεις του Αφγανιστάν.
– Η έλλειψη οποιασδήποτε προοπτικής στρατιωτικής νίκης σε έναν ατέρμονα ανταρτοπόλεμο (ασύμμετρη πολεμική σύγκρουση), όπου οι Ταλιμπάν είχαν καταφύγιο στο Πακιστάν. .
-Η ανάδυση άλλων προτεραιοτήτων για την ασφάλεια των Η.Π.Α., π.χ., εμφάνιση του Ισλαμικού Κράτους, η Κίνα στον Ειρηνικό Ωκεανό, οι Ρωσικές κινήσεις σε Κριμαία – Ουκρανία, κ.λ.π.
Οι ΗΠΑ επιρρίπτουν τις ευθύνες των εξελίξεων στους Αφγανούς, για την εγκατάλειψη της Αφγανικής υπαίθρου. Πολλοί σχολιαστές έχουν χαρακτηρίσει τις «διπλωματικές διαπραγματεύσεις» με τους Ταλιμπάν παραπλανητικές. Στο σημείο αυτό αναφύεται το ερώτημα πως και γιατί οι δυτικές τουλάχιστον δυνάμεις, δεν διέβλεψαν και δεν εκτίμησαν σοβαρά τον κίνδυνο ανάπτυξης των Ταλιμπάν.
Η άμυνα των πόλεων ήταν ανύπαρκτη. Οι Αφγανικές δυνάμεις υποχώρησαν χωρίς να προβάλουν καμία αντίσταση, παραδίδοντας μάλιστα τον οπλισμό και τα μέσα τους (αυτόματα τυφέκια Μ16 και οπλοπολυβόλα M249 SAW, οχήματα Humvee, κ.λ.π… Δημοσιογραφικές πηγές αναφέρουν επίσης πιθανή ύπαρξη «μυστικών συμφωνιών» τόσο μεταξύ της κυβέρνησης των Η.Π.Α. και των Ταλιμπάν, όσο και μεταξύ κύκλων της τωρινής Αφγανικής κυβέρνησης με τους Ταλιμπάν. Ο υπογράφων εύχεται τουλάχιστον να υπήρξε και μυστική συνεργασία και μεταξύ Η.Π.Α και Ρωσίας, ότι δεν έγινε δηλαδή πριν 40 χρόνια.
Το όνειρο δηλαδή των νέων Αφγανών, πλην όσων ανήκουν στην ελίτ της χώρας, σβήνει πολύ γρήγορα και άδοξα. Αν δεν μπορείς, παρά τα τρισεκατομμυρία που διέθεσες, να οδηγήσεις μια χώρα στην πρόοδο και στην δημοκρατία, τότε δεν μπορεί να λέγεσαι υπερδύναμη. Κοιμάσαι όρθια και πληρώνεις ξενοδοχείο, αγκαλιά με την ανοργασμική Ευρώπη.
*Ο κ. Γιώργος Μουρουζίδης υπήρξε ανώτατος αξιωματικός.
